Νέο ασφαλιστικό - Υποχρέωση ασφάλισης διαχειριστών ΟΕ, ΕΕ και ΕΠΕ, ποσοστά ασφάλισης

Επιμέλεια: Δημήτριος ΜπούρλοςΔικηγόρος Παρ' Αρείω Πάγω. Εκδότης του περιοδικού «ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ ΙΚΑ».
Έχει διατελέσει Πρόεδρος της Επιτροπής για την Διαδοχική Ασφάλιση, μέλος της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων για το Ασφαλιστικό, Πρόεδρος της Επιτροπής Κωδικοποίησης Κανονισμών Ι.Κ.Α. και μέλος πολλών επιτροπών που έχουν συσταθεί για το Ασφαλιστικό.

Στο υπό διαβούλευση σχέδιο νόμου που έχει τον τίτλο «Ασφαλιστική Μεταρρύθμιση και Ψηφιακός Μετασχηματισμός Εθνικού Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης» περιλαμβάνεται ρύθμιση στο άρθρο 34 του σχεδίου, που τροποποιεί το άρθρο 38 ν. 4387/2016, σύμφωνα με την οποία ασφαλίζονται ως μισθωτοί, πλην των λοιπών αναφερομένων κατηγοριών και:
«δ. Τα πρόσωπα που διορίζονται ως μέλη Διοικητικού Συμβουλίου Α.Ε. και λαμβάνουν αμοιβή ……………………………………………. καθώς και οι διαχειριστές όλων των νομικών μορφών των εταιρειών πλην ΙΚΕ».

Με την διάταξη αυτή θεσπίζεται το πρώτον, με ρητή διάταξη νόμου, η υποχρέωση ασφάλισης των διαχειριστών Ο.Ε., Ε.Ε. και Ε.Π.Ε. κατά το σύστημα και τον τρόπο που ασφαλίζονται οι μισθωτοί (άρθρο 38 ν. 4387/2016).

Υπενθυμίζουμε ότι υποχρέωση ασφάλισης των διαχειριστών των εταιρειών αυτών, που λαμβάνουν διαχειριστική αμοιβή είχε επιβληθεί με το υπ΄ αριθμ. Δ.15/Δ'/619/15/13-04-2018 και Φ.10141/44090/1189/2019 έγγραφα του Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης καθώς και την υπ΄ αριθμ. εγκύκλιο ΕΦΚΑ 21/2019 και δη από 1-6-2018 και για το μέλλον. Μάλιστα με την εγκύκλιο ΕΦΚΑ διευκρινιζόταν η διαφοροποίηση του τρόπου ασφάλισης ανάλογα με το αν ο αμειβόμενος διαχειριστής είχε και ιδιότητα εταίρου στην εταιρεία που ασκούσε διαχειριστικά καθήκοντα. Αν είχε ιδιότητα εταίρου ασφαλίζετο από 1-6-2019 με συνολικό ποσοστό ασφάλισης 33,60% (12,47% ασφαλισμένος – 21,13% εργοδότης) αν δεν είχε ιδιότητα μέλους – εταίρου της εταιρείας (τρίτο πρόσωπο) ασφαλίζετο ως κλασικός μισθωτός που παρέχει εξαρτημένη εργασία 40,56% (15,75% ασφαλισμένος – 24,81% εργοδότης). Όπως ελέχθη με την νέα – προτεινόμενη διάταξη, η υποχρέωση ασφάλισης για την κατηγορία που προαναφέραμε νομοθετείται. 

Το θέμα είναι αν η νομοθέτηση θα συνεπάγεται διαφοροποίηση όσον αφορά τα μέχρι σήμερα (με εγκύκλιο και όχι νόμο) ισχύοντα ποσοστά ασφάλισης που παραθέσαμε.

Άποψή μας είναι ότι το γεγονός ότι ο νομοθέτης υπάγει την κατηγορία αυτών των ασφαλισμένων στην ίδια ρύθμιση με τα αμειβόμενα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου Ανωνύμου Εταιρείας καθώς και το ότι δεν κάνει διάκριση ανάμεσα σε διαχειριστές εταίρους και διαχειριστές μη εταίρους, μάλλον σημαίνει ότι θα υπάρξουν ενιαία ποσοστά ασφάλισης τα οποία θα είναι τα ίδια με αυτά που ασφαλίζονται τα μέλη του Δ.Σ. της Ανώνυμης που βέβαια είναι ίδια με αυτά που ασφαλίζεται και ο διαχειριστής που είναι παράλληλα και εταίρος στις εταιρικές μορφές που προαναφέραμε.

Ενδιαφέρον παρουσιάζει στις περιπτώσεις διαχειριστών που είναι και ταυτόχρονα εταίροι των ίδιων εταιρειών πως θα λειτουργεί η «καταβολή εισφορών επί παράλληλης απασχόλησης». Τούτο δε καθ΄ όσον το σχετικό νέο-προτεινόμενο άρθρο 32 (τροποποιεί το άρθρο 36 ν. 4387/2016) επιλύει το θέμα στις περιπτώσεις παράλληλης υποχρέωσης ασφάλισης «μισθωτών» που παράλληλα έχουν υποχρέωση καταβολής εισφορών και ως ελεύθεροι επαγγελματίες. Ο διαχειριστής εταίρος ακόμη και αν αμείβεται δεν αποκτά (κατά κανόνα) ιδιότητα μισθωτού με την κλασσική έννοια του όρου. Άποψή μας είναι ότι όσον αφορά την παράλληλη υποχρέωση θα πρέπει ο διαχειριστής-εταίρος να αντιμετωπισθεί ως μισθωτός, ίσως δε θα έπρεπε να προστεθεί στην σχετική ρύθμιση, πλην του μισθωτού και ο όρος «ασφαλιζόμενος ως μισθωτός ή άλλως ασφαλιζόμενος κατά το άρθρο 38 ν. 4387/2016»

Τέλος ένα θέμα που επίσης πρέπει να διευκρινισθεί είναι η έναρξη ισχύος της νέας διάταξης, δεδομένου ότι τροποποιείται καθ΄ ολοκληρίαν το παλαιό άρθρο 38 χωρίς ρητή αναφορά έναρξης ισχύος των επιμέρους διατάξεων.

Αναμένουμε λοιπόν τις τελικές ρυθμίσεις αλλά και τις εγκυκλίους, που ελπίζουμε να εκδοθούν άμεσα, προκειμένου να έχουμε την κατά το δυνατόν ταχύτερη ενημέρωση και την άμεση συμμόρφωση προς τις νέες υποχρεώσεις.