Φοροαπόψεις 12/3/2020

Ανάδειξη και σχολιασμός επίκαιρων φορολογικών, εργατικών, ασφαλιστικών & οικονομικών θεμάτων

* Συμπληρωματικά στοιχεία για την παραγραφή ΦΠΑ: Με την απόφαση 1738/2017 της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας, κρίθηκε ότι αντίκεινται στις διατάξεις των παραγράφων 1 και 2 του άρθρου 78 του Συντάγματος, με τις οποίες εξειδικεύεται η απορρέουσα από την αρχή του κράτους δικαίου, αρχή της ασφάλειας δικαίου, διατάξεις νόμων που παρατείνουν την προθεσμία παραγραφής φορολογικών αξιώσεων του Δημοσίου αναγομένων σε ημερολογιακά έτη προγενέστερα του προηγουμένου της δημοσιεύσεως των σχετικών νόμων ετών.

Τούτο, διότι θα τροποποιούνταν κατά τον τρόπο αυτό αναδρομικά εις βάρος των φορολογουμένων το νομοθετικό καθεστώς που ίσχυε κατά τον χρόνο στον οποίο ανάγονται οι φορολογικές τους υποχρεώσεις όσον αφορά ουσιαστικό στοιχείο των εν λόγω υποχρεώσεων (βλ. ΣτΕ 170/2018, 172/2018 επταμ., ΣτΕ 1738/2018 Ολ. σκ. 10, 2934-35/2017 επταμ. σκ. 7).

Το ίδιο ισχύει και για την διάταξη του άρθρου 36 παρ. 3 του Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας (ν. 4174/2013) περί εικοσαετούς παραγραφής στις χρήσεις πριν τη θέση σε ισχύ του Κώδικα αυτού (1.1.2014), αφού εντάσσει στην παραγραφή αυτή (20ετή) υποθέσεις φοροδιαφυγής χρήσεων προγενεστέρων του προηγουμένου της δημοσίευσης του Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας ετών (ΔΕφΑθ 1269/2019).

Επισημαίνουμε ότι ήδη μετά τις τροποποιήσεις του ν. 4464/2019 η εικοσαετής παραγραφή καταργήθηκε και το ανώτατο χρονικό διάστημα για την παραγραφή είναι 10 έτη.

Όπως κρίθηκε με την υπ’ αριθ. 13337/2019 απόφαση Διοικητικού Πρωτοδικείου Αθηνών, οι εκθέσεις ελέγχου και το δελτίο πληροφοριών, στα οποία στηρίχθηκε η προσδιορισθείσα φορολογητέα ύλη, περιήλθαν σε γνώση του αρμόδιου Προϊσταμένου ΔΟΥ εντός του χρόνου της πενταετούς παραγραφής και, ως εκ τούτου, δεν μπορούν αυτά να χαρακτηρισθούν, ως συμπληρωματικά στοιχεία, κατά την έννοια της διάταξης της παρ. 3 του άρθρου 49 του Κώδικα Φ.Π.Α., που περιήλθαν σε γνώση της Αρχής εκ των υστέρων, ώστε να παραταθεί η πενταετής παραγραφή σε δεκαετή.

* Άτυπη εταιρεία αγοραπωλησίας ακινήτων και έναρξη εργασιών: Με την υπ’ αριθ. 19041/2019 απόφαση του Διοικητικού Πρωτοδικείου Αθηνών κρίθηκε ότι σκοπός της επίδικης αγοραπωλησίας δεν ήταν η αξιοποίηση της περιουσίας των προσφευγόντων, αλλά η επίτευξη σημαντικού κέρδους, το οποίο, ανεξαρτήτως ελλείψεως συστηματικής οργάνωσης επιχείρησης αγοραπωλησίας ακινήτων, στην προκειμένη περίπτωση, εμπίπτει στην έννοια του εισοδήματος από εμπορικές επιχειρήσεις, όπως οριοθετείται εννοιολογικά στις διατάξεις των παρ. 2 και 3 του άρθρου 28 του ν. 2238/1994. Για την ενέργειά τους δε αυτή οι προσφεύγοντες λειτούργησαν εν τοις πράγμασι ως άτυπη εταιρεία και όχι στα πλαίσια κοινωνίας δικαιώματος, η οποία ουδόλως συνάπτεται με την επιδίωξη κοινού σκοπού, όπως η εκμετάλλευση του κοινού πράγματος και η απόληψη συναφών ωφελημάτων (κερδών).

Οι προσφεύγοντες, ενεργώντας εν τοις πράγμασι ως άτυπη αστική εταιρεία – ένωση προσώπων, που επιδιώκει κοινό σκοπό και αποτελεί αυτοτελές υποκείμενο φόρου και προστίμου, κατά την έννοια τόσο του άρθρου 3 του ν. 2859/2000 όσο και του άρθρου 2 του Π.Δ. 186/1992, όφειλαν να υποβάλουν δήλωση έναρξης εργασιών για την άσκηση εμπορικής επιχείρησης αγοραπωλησίας ακινήτου, καθώς και να τηρήσουν και θεωρήσουν βιβλία και στοιχεία του Κ.Β.Σ.

Εν προκειμένω, λοιπόν, το δικαστήριο έκρινε ότι πρέπει να εφαρμοσθούν οι διατάξεις του άρθρου 84 παρ. 5 του Κ.Φ.Ε. περί δεκαπενταετούς παραγραφής, λόγω μη υποβολής δηλώσεως φορολογίας εισοδήματος από την άτυπη εταιρεία, αναλόγως εφαρμοζόμενες τόσο επί των προστίμων της ιδίας φορολογίας (εισοδήματος) όσο και επί των προστίμων Κ.Β.Σ., κατ’ άρθρο 9 παρ. 5 του ν. 2523/1997, καθώς και οι αντίστοιχες διατάξεις του άρθρου 57 παρ. 2 του ν. 3220/2004 περί δεκαετούς παραγραφής, λόγω μη υποβολής περιοδικής και εκκαθαριστικής δηλώσεως Φ.Π.Α. από την αυτή άτυπη εταιρεία, αναλόγως ομοίως εφαρμοζόμενες και επί των οικείων προστίμων Φ.Π.Α., κατ’ άρθρο 9 παρ. 5 του ν. 2523/1997.

* Αοριστία τιμολογίου καλύπτεται από καταρτισθέν συμφωνητικό: Απαραίτητα στοιχεία τιμολογίου για την χορήγηση έκπτωσης της δαπάνης: προκειμένου να καταστεί εφικτός ο έλεγχος της παραγωγικότητας της δαπάνης και να αναγνωριστεί η σχετική έκπτωση αυτής από τα ακαθάριστα έσοδα του φορολογούμενου, απαιτείται ο επαρκής προσδιορισμός των παρεχόμενων υπηρεσιών στο σχετικό τιμολόγιο που εκδίδεται. Στην περίπτωση που διαπιστωθεί αοριστία ως προς την περιγραφή των υπηρεσιών που παρασχέθηκαν, αυτή καλύπτεται από αναφορά που γίνεται στο ίδιο το τιμολόγιο σε έγγραφη σύμβαση που έχει καταρτιστεί μεταξύ των μερών (ΣτΕ 1765/2019).

Η επιστημονική ομάδα της ΑΡΤΙΟΝ
Με την καθοδήγηση του κ. Γεώργιου Δαλιάνη

Το ανωτέρω κείμενο έχει ενημερωτικό χαρακτήρα και σε καμία περίπτωση δεν υποκαθιστά τις εξειδικευμένες συμβουλευτικές υπηρεσίες. Για περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να απευθυνθείτε στην ARTION Α.Ε. (Πουρνάρα 9 Μαρούσι | +30 210 6009062 |  www.artion.gr).