Forin.gr Essentials Πρόστιμα για παραβάσεις παραβίασης ή παραποίησης ή επέμβασης στους ΦΗΜ. Έκδοση αποδείξεων λιανικής χωρίς ΦΗΜ ή από εγκεκριμένο και μη δηλωμένο ΦΗΜ

Με τις διατάξεις του ν. 4714/2020 θεσπίστηκαν νέες διατάξεις (άρθρο 54ΣΤ) στον Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας αναφορικά με τα πρόστιμα για τις παραβάσεις παραβίασης ή παραποίησης ή επέμβασης στη λειτουργία των φορολογικών ηλεκτρονικών μηχανισμών (ΦΗΜ), καθώς και για τις περιπτώσεις έκδοσης στοιχείων λιανικής πώλησης από ΦΗΜ, ο οποίος δεν λειτουργεί με εγκεκριμένες προδιαγραφές.

Επίσης, μεταβολές επήλθαν και στις διατάξεις του άρθρου 54 του Κώδικα αναφορικά με τις παραβάσεις έκδοσης στοιχείων λιανικής πώλησης χωρίς τη χρήση φορολογικού ηλεκτρονικού μηχανισμού ή από εγκεκριμένο και μη δηλωμένο φορολογικό ηλεκτρονικό μηχανισμό.

Η στήλη Forin.gr Essentials είναι σήμερα κατ' εξαίρεση διαθέσιμη στο σύνολο των αναγνωστών του Forin.gr. Μάθετε περισσότερα για τις συνδρομητικές μας υπηρεσίες εδώ ή στο τηλ. 210/3387566.

Εστιάζοντας στις νέες διατάξεις υπό το πρίσμα του κατόχου – χρήστη του φορολογικού ηλεκτρονικού μηχανισμού (ΦΗΜ), μπορούμε να επισημάνουμε τα ακόλουθα:

1. Σε περίπτωση παραβίασης ή παραποίησης ή επέμβασης στη λειτουργία των ΦΗΜ, κατά οποιονδήποτε τρόπο, επιβάλλεται πρόστιμο το οποίο ισούται με το 15% επί των εσόδων της επιχείρησης από επιχειρηματική δραστηριότητα για κάθε ελεγχόμενο έτος.

Το ποσό των εσόδων επί του οποίου υπολογίζεται το πρόστιμο προκύπτει από το μέσο όρο των δηλωθέντων εσόδων με τις δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος των τριών (3) τελευταίων φορολογικών ετών, μη συμπεριλαμβανομένου εκείνου για το οποίο δεν έχει παρέλθει η προθεσμία υποβολής της οικείας δήλωσης φορολογίας εισοδήματος.

Το πρόστιμο αυτό δεν μπορεί να είναι κατώτερο των 10.000 ευρώ ανά ελεγχόμενο έτος, εφόσον πρόκειται για υπόχρεο τήρησης απλογραφικών βιβλίων ή των 30.000 ευρώ ανά ελεγχόμενο έτος, εφόσον πρόκειται για υπόχρεο τήρησης διπλογραφικών βιβλίων.

Το κατώτατο όριο του προστίμου αναπροσαρμόζεται αντιστοίχως στα ποσά των 30.000 ευρώ και 50.000 ευρώ ανά ελεγχόμενο έτος, στην περίπτωση μη υποβολής έστω και μίας από τις δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος των τριών (3) τελευταίων φορολογικών ετών παρά την ύπαρξη σχετικής υποχρέωσης.

Οι διατάξεις αυτές εφαρμόζονται για παραβάσεις που διαπιστώνονται μετά από την έναρξη ισχύος του ν. 4714/2020 (ΦΕΚ Α 148 - 31.07.2020) , δηλαδή από 01.08.2020.

2. Τα ίδια ως άνω υψηλά πρόστιμα επιβάλλονται και στην περίπτωση έκδοσης στοιχείων λιανικής πώλησης από φορολογικό ηλεκτρονικό μηχανισμό, ο οποίος δεν λειτουργεί με εγκεκριμένες προδιαγραφές (15% επί των εσόδων της επιχείρησης, ισχύουν, κατ' αναλογία, και τα κατώτατα όρια προστίμων).

Κατ’ εξαίρεση, δεν επιβάλλονται τα πρόστιμα αυτά εφόσον δεν επηρεάζεται η αυθεντικότητα της προέλευσης και η ακεραιότητα του περιεχομένου των στοιχείων, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 15 των ΕΛΠ. Στην περίπτωση αυτή, σύμφωνα με το τελευταίο εδάφιο της περ. β’ της παρ. 1 του άρθρου 54ΣΤ «επιβάλλεται το πρόστιμο της περ. ια΄ της παρ. 2 του άρθρου 54 και σε περίπτωση διαπίστωσης, στο πλαίσιο ελέγχου εκ νέου διάπραξης της ίδιας παράβασης, εντός πενταετίας από την έκδοση της αρχικής πράξης, εφαρμόζονται οι διατάξεις της παρ. 3 του άρθρου 54».

Επισημαίνουμε ότι στο συγκεκριμένο σημείο των νέων διατάξεων υφίσταται νομοτεχνική αστοχία καθώς δεν υφίσταται «η περ. ια΄ της παρ. 2 του άρθρου 54» (οι διατάξεις της παρ. 2 του άρθρου 54 σταματούν στην περ. ι'). Ως εκ τούτου δεν προκύπτει σαφώς από τις νέες διατάξεις το πρόστιμο που επιβάλλεται στην περίπτωση που εκδίδονται στοιχεία λιανικής από ΦΗΜ, ο οποίος δεν λειτουργεί με εγκεκριμένες προδιαγραφές, αλλά αποδεικνύεται ότι δεν επηρεάζεται η αυθεντικότητα της προέλευσης και η ακεραιότητα του περιεχομένου αυτών.

Σημειώνεται, σε κάθε περίπτωση, και σε αναμονή τυχόν μεταβολών επί των διατάξεων ότι οι διατάξεις αυτές απαιτούν ιδιαίτερη προσοχή ενόψει και της λήξης της καταληκτικής προθεσμίας αναβάθμισης των φορολογικών ηλεκτρονικών μηχανισμών (βλ. περισσότερα εδώ).

Οι διατάξεις αυτές εφαρμόζονται επίσης για παραβάσεις που διαπιστώνονται μετά από την έναρξη ισχύος του ν. 4714/2020 (ΦΕΚ Α 148 - 31.07.2020), δηλαδή από 01.08.2020.

3. Παράβαση έκδοσης στοιχείων λιανικής πώλησης χωρίς τη χρήση φορολογικού ηλεκτρονικού μηχανισμού ή από εγκεκριμένο και μη δηλωμένο φορολογικό ηλεκτρονικό μηχανισμό

Με την περ. ια’ της παρ. 1 του άρθρου 54 του ΚΦΔ, όπως τέθηκε μετά την εφαρμογή των διατάξεων του ν. 4714/2020, εξακολουθεί να ορίζεται ότι επιβάλλεται πρόστιμο στο φορολογούμενο εφόσον αυτός εκδίδει στοιχεία λιανικής πώλησης χωρίς τη χρήση φορολογικού ηλεκτρονικού μηχανισμού ή από εγκεκριμένο και μη δηλωμένο φορολογικό ηλεκτρονικό μηχανισμό.

Περαιτέρω, με την παρ. 2 του άρθρου 54 καθορίζονται γενικώς τα πρόστιμα τα οποία επιβάλλονται στην περίπτωση των παραβάσεων της παρ. 1 του άρθρου αυτού. Ειδικώς, ωστόσο, για την περ. ια’ της παρ. 1 του άρθρου 54 δεν υφίσταται καμία αναφορά στις διατάξεις της παρ. 2 του άρθρου 54, όπως αυτές τέθηκαν με το ν. 4714/2020. Προφανώς, πρόκειται, επίσης, για νομοτεχνική αστοχία καθώς ενώ η προϊσχύουσα διάταξη της περ. στ’ της παρ. 2 του άρθρου 54 αναφερόταν στην περ. ια’ της παρ. 1, η ισχύουσα – μετά τη θέσπιση των διατάξεων του ν. 4714/2020 – δεν προσδιορίζει πλέον τις παραβάσεις για τις οποίες επιβάλλονται τα πρόστιμα της περίπτωσης αυτής [1].

Προκύπτει με απλά λόγια από τη γραμματική διατύπωση των διατάξεων ότι για τις υπόψη παραβάσεις επιβάλλεται πρόστιμο αλλά δεν προσδιορίζεται νομοτεχνικά το ύψος του προστίμου το οποίο επιβάλλεται. Σημειώνουμε ότι το ίδιο ακριβώς ισχύει και για τις παραβάσεις της περ. ιβ’ της παρ. 1 του άρθρου 54 (έκδοση δελτίων και αποδείξεων από το Ολοκληρωμένο Σύστημα Ελέγχου Εισροών – Εκροών, χωρίς τη χρήση Ε.Α.Φ.Δ.Σ.Σ.

Συμπερασματικά, επισημαίνουμε ότι οι διατάξεις αυτές, όπως και αυτές στις οποίες αναφερθήκαμε στο σημείο 2 του παρόντος άρθρου, χρήζουν νομοθετικής παρέμβασης για να καλυφθεί το νομοθετικό κενό που προκύπτει.

Υποσημειώσεις (1)

[1]

Η περ. στ) της παρ. 2 του άρθρου 54 τέθηκε με την παρ. 6 του άρθρου 101 του ν. 4714/2020 ως ακολούθως:

«στ) Στο ύψος των προβλεπομένων προστίμων της περ. β) της παρ. 1 του άρθρου 54ΣΤ,»

Προηγούμενα, η περίπτωση αυτή οριζόταν ως εξής:

"στ) πεντακόσια (500) ευρώ, ανά φορολογικό έλεγχο, για παραβάσεις των περιπτώσεων ια΄ και ιβ΄ της παραγράφου 1, "​