Τι έρχεται για την κληρονομιά κοινών καταθέσεων στο εξωτερικό

 Του Προκόπη Χατζηνικολάου

Την εξαίρεση από τον φόρο κληρονομιάς των κοινών λογαριασμών που βρίσκονται και στο εξωτερικό εξετάζει το οικονομικό επιτελείο, προκειμένου να εναρμονιστεί με το κοινοτικό δίκαιο. Σύμφωνα με πληροφορίες, το προσεχές διάστημα θα αποσταλεί στις Βρυξέλλες, με μεγάλη καθυστέρηση καθώς έχει παρέλθει η δίμηνη προθεσμία, η απάντηση του υπουργείου Οικονομικών στην καταγγελία της Ε.Ε. όπου τονιζόταν ότι η απαλλαγή από τον φόρο κληρονομιάς ισχύει μόνο για όσους έχουν κοινούς λογαριασμούς ή μερίδια αμοιβαίων κεφαλαίων σε τράπεζες της Ελλάδας, αποκλείοντας με αυτόν τον τρόπο τις κοινές καταθέσεις εξωτερικού (joint account).

Πρόθεση του οικονομικού επιτελείου είναι η διάταξη νόμου να επεκταθεί και να επιτρέπει και σε όσους έχουν κοινούς λογαριασμούς ή μερίδια αμοιβαίων κεφαλαίων σε τράπεζες του εξωτερικού (πιθανόν μόνο της Ε.Ε.) να έχουν απαλλαγή από τον φόρο κληρονομιάς. 

Υπενθυμίζεται ότι τον Μάιο του 2019, η Επιτροπή έλαβε καταγγελία κατά της Ελληνικής Δημοκρατίας σχετικά με την απαλλαγή από φόρο κληρονομιάς στους κοινούς τραπεζικούς λογαριασμούς και τα από κοινού μερίδια αμοιβαίων κεφαλαίων σε ελληνικές τράπεζες και μόνο. 

Σύμφωνα με την Επιτροπή, η παράβαση συνίσταται στο ότι η απαλλαγή από τον φόρο κληρονομιάς ισχύει μόνο για όσους έχουν κοινούς λογαριασμούς ή μερίδια αμοιβαίων κεφαλαίων σε τράπεζες της Ελλάδας. Συγκεκριμένα, όπως τονίζει η Κομισιόν, οι ελληνικές φορολογικές αρχές περιορίζουν την εφαρμογή της επίμαχης απαλλαγής μόνο σε κοινούς τραπεζικούς λογαριασμούς που έχουν ανοιχθεί σε τράπεζες στην Ελλάδα. 

Ομοίως περιορίζουν την εφαρμογή της απαλλαγής μόνο σε μερίδια αμοιβαίων κεφαλαίων που αποτελούν κοινή ιδιοκτησία. Δηλαδή κάποιος που διαθέτει κοινό τραπεζικό λογαριασμό με τη σύζυγό του σε χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στην περίπτωση που εις εκ των δύο αποβιώσει, ο κληρονόμος θα πρέπει να καταβάλει φόρο κληρονομιάς στο ελληνικό Δημόσιο. 

Η εν λόγω διαφορετική φορολογική μεταχείριση συνιστά περιορισμό της ελεύθερης κυκλοφορίας των κεφαλαίων, που απαγορεύεται από τη συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης. 

Τι προβλέπει η νομοθεσία του 1930 η οποία στην πάροδο των χρόνων τροποποιήθηκε

Η ελληνική νομοθεσία ορίζει ότι απαλλάσσονται από τον φόρο: η χρηματική κατάθεση σε τράπεζα, σε ανοιχτό λογαριασμό, στο όνομα δύο ή περισσότερων από κοινού (Compte Joint, Joint Account), στην οποία έχει τεθεί ο πρόσθετος όρος ότι με τον θάνατο οποιουδήποτε δικαιούχου η κατάθεση και ο λογαριασμός αυτής περιέρχονται αυτοδίκαια στους λοιπούς επιζώντες μέχρι τον τελευταίο από αυτούς. 

Η απαλλαγή αυτή ισχύει και σε κοινούς λογαριασμούς με προθεσμία ή ταμιευτηρίου με προειδοποίηση, και σε κοινούς λογαριασμούς σε συνάλλαγμα. Η απαλλαγή αυτή δεν επεκτείνεται στους κληρονόμους του τελευταίου απομείναντος δικαιούχου.