Όλα τα SOS για την υποβολή των φορολογικών δηλώσεων

 Του Προκόπη Χατζηνικολάου

Η ηλεκτρονική πύλη για την υποβολή των φορολογικών δηλώσεων που αφορούν τα εισοδήματα που αποκτήθηκαν το 2020 αναμένεται να ανοίξει στα τέλη Μαΐου ή στις αρχές Ιουνίου. Φέτος, οι πληττόμενοι της υγειονομικής κρίσης απαλλάσσονται από τα τεκμήρια διαβίωσης όπως επίσης και από το πέναλτι (22% στη διαφορά ζητούμενων αποδείξεων και αυτών που συγκέντρωσαν) στην περίπτωση που δεν έχουν το 30% του εισοδήματός τους με ηλεκτρονικές αποδείξεις. Και για τους υπόλοιπους όμως το οικονομικό επιτελείο προχώρησε στη μείωση του προστίμου. Οπως και πέρυσι οι δηλώσεις μπορούν να υποβληθούν έως τις 28 Ιουλίου με καταβολή του φόρου σε οκτώ μηνιαίες δόσεις. Μάλιστα, για όσους καταθέσουν τη δήλωση έως την ανωτέρω ημερομηνία και αποπληρώσουν τον φόρο εφάπαξ θα έχουν έκπτωση 3%. Ωστόσο, έχουν τη δυνατότητα χωρίς την καταβολή προστίμων να υποβάλουν τη δήλωση στα τέλη Αυγούστου πληρώνοντας όμως διπλή δόση (Ιουλίου και Αυγούστου). Παράλληλα, φέτος, ενεργοποιείται για πρώτη φορά η έκπτωση 40% για τις ανακαινίσεις ακινήτων. Η έκπτωση όμως αφορά μόνο τις εργασίες που πραγματοποιήθηκαν το προηγούμενο έτος και όχι την αγορά υλικών. Σε ό,τι αφορά τις επιχειρήσεις και τους ελεύθερους επαγγελματίες και φέτος θα έχουν μειωμένη προκαταβολή φόρου. Συγκεκριμένα, οι επιχειρήσεις το 70% του φόρου, ενώ οι επαγγελματίες το 55%.

Τι να προσέξετε

• Δαπάνες με "πλαστικό χρήμα": Στους κωδικούς 049-050 "Δαπάνη αγοράς αγαθών και παροχής υπηρεσιών", αναγράφονται από τους μισθωτούς, τους συνταξιούχους και τους κατ’ επάγγελμα αγρότες τα χρηματικά ποσά των δαπανών για αγορές αγαθών και παροχή υπηρεσιών που πλήρωσαν το 2020 με "πλαστικό χρήμα" ή μέσω e-banking ή ηλεκτρονικού πορτοφολιού. Το μέτρο των ηλεκτρονικών αποδείξεων για τους πληγέντες της πανδημικής κρίσης καθώς και τους συνταξιούχους άνω των 60 ετών σύμφωνα με τη νέα ρύθμιση του υπουργείου Οικονομικών. Ωστόσο, για τους υπόλοιπους το μέτρο της συγκέντρωσης αποδείξεων ίσες με το 30% του πραγματικού εισοδήματος επιβάλλεται με εκπτώσεις, οι οποίες ενεργοποιούνται ανάλογα με το ύψος των αποδείξεων που συγκέντρωσαν.  Οσοι έχουν αποδείξεις πάνω από το 20% του πραγματικού εισοδήματος και κάτω από 30% επιβάλλεται πέναλτι με συντελεστή 11% αντί 22% που προβλέπει η νομοθεσία. Για όσους συγκέντρωσαν ακόμα μικρότερο ποσοστό αποδείξεων εφαρμόζεται ένα μεικτό σύστημα. Με τις αλλαγές στις οποίες προχώρησε το οικονομικό επιτελείο επί της ουσίας:

α) Αν κάποιος έχει καλύψει με ηλεκτρονικές αποδείξεις μεταξύ 20% και 30% του εισοδήματος εφαρμόζεται συντελεστής 11% στη διαφορά μεταξύ ποσού που κάλυψε και απαιτούμενου ποσού (30%). Για παράδειγμα αν κάλυψε 25%, εφαρμόζεται συντελεστής 11% στη διαφορά μεταξύ 25% και 30% του εισοδήματος, δηλαδή ουσιαστικά στο 5% του εισοδήματος.

β) Αν κάποιος έχει καλύψει κάτω από 20% εφαρμόζεται:

- Συντελεστής 22% στη διαφορά μεταξύ ποσού που κάλυψε και του ποσού που αντιστοιχεί στο 20% του εισοδήματος.

- Συντελεστής 11% στη διαφορά μεταξύ 20% και 30% του εισοδήματος, δηλαδή ουσιαστικά στο 10% του εισοδήματος.

• ΑΜΚΑ: Αναγράφεται υποχρεωτικά ο ΑΜΚΑ του υπόχρεου και της συζύγου ή της/του συντρόφου του. Ο ΑΜΚΑ δηλώνεται και για τα προστατευόμενα τέκνα, με εξαίρεση τις περιπτώσεις που δεν υποχρεούνται σε απόκτηση ΑΜΚΑ.

• ΑΦΜ: Η αναγραφή του ΑΦΜ είναι υποχρεωτική μόνο για τα εξαρτώμενα μέλη άνω των 18 ετών (που ήταν άνω των 18 ετών στις 31-12-2019).

• Mισθοί – συντάξεις: Τα εισοδήματα από μισθούς και συντάξεις είναι και φέτος προσυμπληρωμένα. Δυνατότητα διόρθωσης δεν υπάρχει. Αν εμφανίζεστε να έχετε εισπράξει εισοδήματα που δεν έχουν καταβληθεί, η μόνη λύση είναι να επικοινωνήσετε με τον εργοδότη και να ζητήσετε να σας προσαρμόσει τις απολαβές στα πραγματικά δεδομένα. Αν αρνηθεί, θα πρέπει να κάνετε δήλωση με "επιφύλαξη".

• Φιλοξενούμενοι: Οι φορολογούμενοι που φιλοξενούν στην κατοικία τους συγγενή ή φίλο θα πρέπει υποχρεωτικά να συμπληρώσουν τον 007-008 και να γράψουν τον ΑΦΜ του προσώπου που φιλοξενούν όπως επίσης και το διάστημα για το οποίο προσέφεραν φιλοξενία μέσα στο 2020. Ετσι, θα καταστεί δυνατό να γίνει διασταύρωση ανάμεσα στη δήλωση του παρέχοντος τη φιλοξενία και του φιλοξενουμένου.

• Τεκμήρια: Για να αποφύγετε την πληρωμή έξτρα φόρου θα πρέπει να καλύψετε τα τεκμήρια με διάφορους τρόπους, όπως ανάλωση κεφαλαίου προηγούμενων ετών, έσοδα από πώληση περιουσιακών στοιχείων ή γονικές παροχές και δωρεές χρηματικών ποσών, που όμως αποδεικνύονται με συμβολαιογραφική πράξη και με ημερομηνία μέχρι 31 Δεκεμβρίου 2020. Φέτος όμως τα τεκμήρια "παγώνουν" για:

- Οσους ασκούν επιχειρηματική δραστηριότητα που εντός του 2020 χαρακτηρίστηκε με βάση τον ΚΑΔ πληττόμενη λόγω της εμφάνισης και διάδοσης του κορωνοϊού COV1D-19 ή ανεστάλη η λειτουργία της, ανεξαρτήτως χρονικού διαστήματος αναστολής.

- Εργαζομένους που τέθηκαν σε αναστολή εργασίας για οποιοδήποτε χρονικό διάστημα εντός του έτους 2020.

- Ναυτικούς των οποίων η σύμβαση ναυτολόγησης ανεστάλη κατά τη διάρκεια οποιοσδήποτε διαστήματος εντός του 2020.

- Οσους εντάχθηκαν στον μηχανισμό ενίσχυσης "Συν-Εργασία" ανεξαρτήτως χρονικού διαστήματος εντός του 2020.

- Ιδιοκτήτες ακινήτων, που έλαβαν μειωμένο μίσθωμα εντός του 2020, για το οποίο έχει υποβληθεί έστω και μία εγκεκριμένη δήλωση COVID-19.

Για τους ανωτέρω δεν θα ισχύσουν τα τεκμήρια εφόσον πληρούνται οι παρακάτω προϋποθέσεις: 

- Τουλάχιστον σε ένα από τα δύο προηγούμενα φορολογικά έτη δεν φορολογήθηκαν με βάση τα τεκμήρια διαβίωσης.

- Δεν υπήρξε αύξηση των αντικειμενικών δαπανών και υπηρεσιών (τεκμηρίων) του φορολογικού έτους 2020 σε σχέση με το φορολογικό έτος 2019.

- Σε περίπτωση δαπάνης απόκτησης περιουσιακών στοιχείων, η εν λόγω δαπάνη δικαιολογείται από τα αναγραφόμενα στη δήλωση χρηματικά ποσά.

 • Κατοικίες: Τα εισοδήματα από ακίνητα δηλώνονται πρώτα στο έντυπο Ε2 και μεταφέρονται στους αντίστοιχους κωδικούς στο Ε1.

Επιστροφές φόρων

Από την εκκαθάριση της δήλωσης μπορεί να προκύψει υποχρέωση καταβολής (χρεωστικό υπόλοιπο) ή δικαίωμα επιστροφής φόρου (πιστωτικό υπόλοιπο) από το 2018 στις περιπτώσεις κοινής δήλωσης συζύγων η βεβαίωση του φόρου ή η επιστροφή φόρου, κατά περίπτωση, αφορά τον κάθε σύζυγο χωριστά και δεν θα γίνεται συμψηφισμός μεταξύ χρεωστικού και πιστωτικού ποσού μεταξύ των συζύγων.

Δηλαδή στις κοινές δηλώσεις συζύγων η εκτύπωση του εκκαθαριστικού θα γίνεται με τους κωδικούς πρόσβασης του καθενός συζύγου και σε περίπτωση που η σύζυγος δεν διαθέτει κωδικούς πρόσβασης στο Taxisnet, οι πράξεις προσδιορισμού φόρου θα εκτυπώνονται με τους κωδικούς του συζύγου. Αν προκύψει πιστωτικό υπόλοιπο, αυτό θα επιστραφεί μέσω των τραπεζών. Τονίζεται ότι αν το επιστρεφόμενο ποσό προέρχεται από προκαταβολή προηγούμενου έτους που δεν εξοφλήθηκε, καθώς και αν υπάρχει οποιαδήποτε οφειλή στο Δημόσιο ή σε οργανισμούς κοινωνικής ασφάλισης, η επιστροφή του φόρου (πιστωτικού υπολοίπου) θα συμψηφιστεί.

Τι ισχύει για τα ανείσπρακτα ενοίκια

Με την πληρωμή φόρων για εισοδήματα που δεν απέκτησαν το 2020 κινδυνεύουν οι φορολογούμενοι με ανείσπρακτα ενοίκια, στην περίπτωση που δεν προνοήσουν πριν από την υποβολή της δήλωσης. Οσοι ιδιοκτήτες εκμισθώνουν ακίνητα, αλλά δεν εισπράττουν ενοίκια, μπορούν να αποφύγουν την καταβολή πρόσθετων φόρων για εισοδήματα που δεν εισέπραξαν. Πριν από την υποβολή της δήλωσης θα πρέπει με ένα εξώδικο προς τον ενοικιαστή να γλιτώσουν τη φορολόγησης τους.