Νέες αντικειμενικές αξίες: Παράθυρο για φθηνές μεταβιβάσεις ακινήτων

 Του Προκόπη Χατζηνικολάου

Τις επόμενες μέρες αναμένεται να δημοσιοποιηθούν οι νέες αντικειμενικές αξίες που θα τεθούν σε ισχύ τον Ιανουάριο του 2022. Η υπουργική απόφαση έχει υπογραφεί από τον υπουργό Οικονομικών Χρ. Σταϊκούρα (από τις 18 Μαΐου) και πλέον βρίσκονται στο εθνικό τυπογραφείο προκειμένου να εκτυπωθεί το ΦΕΚ και οι χάρτες που συνοδεύουν τις νέες τιμές ζώνης.

Σύμφωνα με πληροφορίες από την αναπροσαρμογή των τιμών ζώνης προκύπτουν αυξήσεις σε περίπου σε 6.000- 7.000 περιοχές και μειώσεις ή πάγωμα των τιμών σε περίπου 3.000 με 4.000 περιοχές. Παράλληλα εντάσσονται στο σύστημα αντικειμενικού προσδιορισμού της αξίας των ακινήτων 3.000 περιοχές που μέχρι σήμερα υποφορολογούνται. Από την ένταξη των περιοχών αυτών θα προκύψουν πρόσθετα έσοδα ύψους 400 εκατ. ευρώ τα οποία θα χρησιμοποιηθούν από το οικονομικό επιτελείο με στόχο να εξουδετερωθούν οι αυξήσεις στον ΕΝΦΙΑ από την αύξηση των τιμών ζώνης, ενώ σε άλλες περιοχές θα υπάρξουν μειώσεις κατά 8% μεσοσταθμικά.

Η έκθεση της Κομισιόν αποκαλύπτει πως η άσκηση ευθυγράμμισης των αντικειμενικών με τις αγοραίες τιμές και η ένταξη νέων περιοχών στο σύστημα οδηγεί σε διεύρυνση της βάσης υπολογισμού του ΕΝΦΙΑ από το 85% των ακινήτων στο 95%, ενώ οι νέες αντικειμενικές είναι πλέον απολύτως ψηφιοποιημένες. Τονίζεται δε, πως "οι νέες αντικειμενικές αξίες θα τεθούν σε ισχύ την 1η Ιανουαρίου 2022 για τον ΕΝΦΙΑ τους  φόρου μεταβίβασης ιδιοκτησίας και του φόρου κληρονομιάς.

Μπορεί λοιπόν η κυβέρνηση να διαθέσει τα επιπλέον έσοδα για τη μείωση του ΕΝΦΙΑ ωστόσο, οι υπόλοιποι φόροι αναμένεται να αυξηθούν. Συγκεκριμένα, στις περιοχές που οι τιμές της εφορίας αυξηθούν θα καταβληθεί και υψηλότερος φόρος μεταβίβασης εκτός και αν καλύπτονται από τα αφορολόγητα όρια. Σημειώνεται ότι περίπου 30 φόροι που επιβάλλονται στα ακίνητα υπολογίζονται με βάση τις αντικειμενικές αξίες.

Με βάση τα σημερινά δεδομένα από τις εισηγήσεις που έχουν δοθεί στην ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών, προκύπτουν αυξήσεις σε περιοχές του κέντρου της Αθήνας που ευνοήθηκαν από την εκτόξευση των βραχυχρόνιων μισθώσεων τα προηγούμενα χρόνια, όπως και στις πλέον φθηνές περιοχές του λεκανοπεδίου, όπου οι αντικειμενικές παρέμεναν σε χαμηλό επίπεδο για λόγους κοινωνικούς. Η εξέλιξη αυτή έχει ήδη οδηγήσει πολλούς ενδιαφερόμενους να προβούν σε αγορά ακινήτου κάτι που διαπιστώνεται και από τα μητρώο μεταβιβάσεων ακινήτων Συγκεκριμένα μόνο στο δήμο της Αθήνας οι αγοραπωλησίες διπλασιάστηκαν στο πεντάμηνο σε σύγκριση με τις μεταβιβάσεις του πρώτου τριμήνου του έτους με στόχο να καταβάλλουν λιγότερα χρήματα σε φόρους.

Από την αναπροσαρμογή των νέων αντικειμενικών αξιών το υπουργείο Οικονομικών υπολογίζει αυξημένα έσοδα της τάξεως των 400-500 εκατ. ευρώ. Βέβαια, το ποσό αυτό θα προκύψει από την ένταξη στο σύστημα των 3.000 περιοχών που βρίσκονται σε ιδιαίτερα δημοφιλείς τουριστικούς προορισμούς, όπως για παράδειγμα η Μύκονος, η Σαντορίνη, η Πάρος κ.ά.

Μάλιστα, σε ορισμένες από αυτές τις περιοχές οι φορολογητέες αξίες θα είναι δεκαπλάσιες και ενδεχομένως 20πλάσιες συγκριτικά με τις σημερινές. Και αυτό καθώς σήμερα καταβάλλεται ελάχιστος φόρος, δεδομένου ότι αντιμετωπίζονται ως αγροτεμάχια. Με τους αυξημένους φόρους που θα κληθούν να πληρώσουν οι ιδιοκτήτες των ακινήτων στις υπό ένταξη στο αντικειμενικό σύστημα περιοχές θα χρηματοδοτηθεί η μείωση του ΕΝΦΙΑ το 2021.

Στο μεταξύ, μετατοπίζεται χρονικά η πληρωμή του ΕΝΦΙΑ του επόμενου έτους. Σύμφωνα με ανώτατη πηγή του υπουργείου Οικονομικών αλλά και με όσα αναφέρονται στην έκθεση της Κομισιόν στο πλαίσιο της 10ης αξιολόγησης, η εκκαθάριση του ΕΝΦΙΑ θα πραγματοποιηθεί στις αρχές του 2022, με τις πρώτες πληρωμές τον Μάρτιο του 2022. Έτσι, οι πληρωμές του φόρου θα απλώνονται καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους αντί να επικεντρώνονται παράλληλα με τις πληρωμές φόρου εισοδήματος κατά το δεύτερο εξάμηνο του έτους.