Ποιες υποχρεώσεις που περιλαμβάνονται στη δανειακή σύμβαση εκκρεμούν ακόμη

Ποιες υποχρεώσεις που περιλαμβάνονται στη δανειακή σύμβαση εκκρεμούν ακόμη

Εντολή του πρωθυπουργού Αντ. Σαμαρά προς το υπουργείο Οικονομικών να προχωρήσουν άμεσα

Του Προκοπη Χατζηνικολαου

Δεκαοκτώ υποχρεώσεις που περιλαμβάνονται στη δανειακή σύμβαση εκκρεμούν στο υπουργείο Οικονομικών και θα πρέπει να προχωρήσουν άμεσα, σύμφωνα με τις εντολές του πρωθυπουργού Αντ. Σαμαρά. Η κατάργηση των φόρων υπέρ τρίτων και η απόδοση των πόρων στον κρατικό προϋπολογισμό, η πλήρης απελευθέρωση των επαγγελμάτων, η διαμόρφωση στο 9% του δείκτη βασικών προωτοβάθμιων κεφαλαίων για τις τράπεζες και η δημιουργία ενός νέου ολοκληρωμένου σχεδίου για την καταπολέμηση της διαφθοράς, βρίσκονται, μεταξύ άλλων, στη λίστα με τις εκκρεμότητες του υπουργείου Οικονομικών.

Ειδικότερα οι υποχρεώσεις που απορρέουν από τη δανειακή σύμβαση αφορούν:

1. Την εξίσωση των Ειδικών Φόρων Κατανάλωσης μεταξύ πετρελαίου θέρμανσης και κίνησης. Σύμφωνα με τους σχεδιασμούς του υπουργείου οι ειδικοί φόροι κατανάλωσης σε πετρέλαιο θέρμανσης και κίνησης εξισώνονται στο 80% του ειδικού φόρου κατανάλωσης του πετρελαίου κίνησης. Αυτό σημαίνει ότι από τα 60 ευρώ το χιλιόλιτρο ανεβαίνει στα 330 ευρώ, ενώ η τιμή πώλησης του πετρελαίου θέρμανσης υπολογίζεται πως θα διαμορφωθεί στο 1,40 ευρώ το λίτρο από περίπου 1 ευρώ πέρυσι.

2. Τοποθέτηση μόνιμου γενικού γραμματεά φορολογικών και τελωνειακών θεμάτων στο υπουργείο Οικονομικών με 5ετή θητεία.

3. Κατάρτιση νομοσχεδίου για την πάταξη της φοροδιαφυγής και την εξάλειψη των προνομιακών καθεστώτων.

4. Αναπροσαρμογή των αντικειμενικών αξιών των ακινήτων. Επέκταση του συστήματος σε όλη την Ελλάδα.

5. Εκκαθάριση των ληξιπρόθεσμων οφειλών και δημοσίευση σε μηνιαία βάση των αποτελεσμάτων.

6. Εκτεταμένοι έλεγχοι στους «μεγάλους» φορολογουμένους, καθώς και έλεγχοι για τη μη απόδοση του ΦΠΑ. Είσπραξη ενός δισ. ευρώ ληξιπρόθεσμων βεβαιωμένων οφειλών. Σημειώνεται ότι το σύνολο των ληξιπρόθεσμων χρεών ανέρχεται στο ποσό των 48,8 δισ. ευρώ. Τα ληξιπρόθεσμα χρέη του 2012 ανέρχονται στα 6,8 δισ.

7. Σχέδιο για την αντιμετώπιση της διαφθοράς και αναβάθμιση των εσωτερικών ελέγχων των εφοριακών υπαλλήλων.

8. Νέο σύστημα πληροφορικής για τους φορολογικούς μηχανισμούς.

9. Αντικατάσταση του Κώδικα Βιβλίων και Στοιχείων με απλούστερη νομοθεσία.

10. Αυστηρές κυρώσεις σε φορείς που δεν υποβάλλουν στοιχεία για τις κρατικές δαπάνες και πειθαρχική διαδικασία για τους οικονομικούς επιθεωρητές.

11. Κατάρτιση νόμου για την εξυγίανση της διαδικασίας που αφορά την υποβολή και έγκριση των συμπληρωματικών προϋπολογισμών.

12. Διαμόρφωση στο 9% του δείκτη βασικών πρωτοβάθμιων κεφαλαίων για τις τράπεζες.

13. Αμεση προκήρυξη αποκρατικοποιήσεων με νομοθετικές παρεμβάσεις για τη διευκόλυνσή τους.

14. Απελευθέρωση των επαγγελμάτων.

15. Παρεμβάσεις στις αμοιβές για ορισμένα επαγγέλματα. Αποσύνδεση των εισφορών δικηγόρων και μηχανικών που καταβάλλονται προς τις επαγγελματικές οργανώσεις από τις τιμές που χρεώνονται από τους επαγγελματίες.

16. Τέλος στη διάθεση των ποσών από εισφορές υπέρ τρίτων (π.χ. εισφορές από εισαγόμενενα εμπορεύματα και διάθεση του μη ανταποδοτικού τέλους μέσω της ΔΕΗ υπέρ της εκτέλεσης εργασιών). Τα ποσά αυτά θα περιέλθουν στον κρατικό προϋπολογισμό.

17. Απογραφή των κρατικών περιουσιακών στοιχείων και δημοσιοποίησή τους στο Διαδίκτυο.

18. Ολοκλήρωση των αλλαγών για την αναβάθμιση των ελεγκτικών μηχανισμών. Δημοσίευση δεικτών απόδοσης ανά εφορία.

http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_economy_100006_30/09/2012_497121

Πρόσθετοι φόροι για τα μεσαία εισοδήματα

Σημαντικές επιβαρύνσεις θα προκύψουν από τη νέα φορολογική κλίμακα που επεξεργάζεται το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης. Σύμφωνα με τους σχεδιασμούς του υπουργείου Οικονομικών το αφορολόγητο όριο διατηρείται στα 5.000 ευρώ. Η νέα κλίμακα αναμένεται να πλήξει όσους έχουν εισοδήματα άνω των 16.000 ευρώ, καθώς και τις οικογένειες με παιδιά εφόσον αποφασιστεί η κατάργηση των πρόσθετων αφορολόγητων ορίων που ισχύουν σήμερα. Το βασικό σενάριο προβλέπει αφορολόγητο όριο αμετάβλητο στις 5.000 ευρώ και τρία ακόμη φορολογικά κλιμάκια:

- από 5.000 - 12.000 ευρώ με συντελεστή 10%

- από 12.000 - 16.000 ευρώ με συντελεστή 18%

- από 16.000 ευρώ και πάνω με συντελεστή 35%.

Οσοι έχουν εισοδήματα έως 16.000 ευρώ (φορολογούμενοι χωρίς παιδιά) δεν θα έχουν ούτε αυξήσεις ούτε ελαφρύνσεις φόρων. Για μισθωτούς και συνταξιούχους με εισοδήματα από 17.000 ευρώ έως 65.000 ευρώ προκύπτουν έξτρα φόροι από 100 ευρώ έως 1.000 ευρώ. Αντίθετα για τους έχοντες εισοδήματα από 70.000 ευρώ και άνω προκύπτουν φοροελαφρύνσεις έως 1.600 ευρώ.

Οι οκτώ μεγάλες ανατροπές στη φορολογία

Του Προκoπη Χατζηνικολαου

Στα 3 δισ. ευρώ θα φθάσει το φορολογικό πακέτο, το οποίο σύμφωνα με τη λίστα που έχει καταρτίσει το οικονομικό επιτελείο και τα κόμματα θα οδηγήσει σε πρόσθετες φορολογικές επιβαρύνσεις τόσο για μισθωτούς και συνταξιούχους όσο και για τους ελεύθερους επαγγελματίες. Αλλαγές προβλέπονται και στην έμμεση φορολογία με μείωση του συντελεστή ΦΠΑ στο 13% από 23% στη μαζική εστίαση. Τα μέτρα θα τεθούν σε ισχύ από το 2013, εκτός και αν η τρόικα ζητήσει ορισμένα από αυτά να έρθουν νωρίτερα, προκειμένου τα αποτελέσματά τους να φανούν μέσα στο 2013. Το σχέδιο της κυβέρνησης στον τομέα της φορολογίας προβλέπει τα εξής:

1. Ελεύθεροι Επαγγελματίες. Τα εισοδήματά τους θα φορολογούνται από το πρώτο ευρώ με συντελεστή 35%. Αυτό σημαίνει ότι καταργείται το αφορολόγητο όριο των 5.000 ευρώ. Ωστόσο, θα μπορούν να εκπίπτουν περισσότερες δαπάνες, ενώ οι ασφαλιστικές εισφορές θα αφαιρούνται στο σύνολό τους από τα ακαθάριστα έσοδά τους. Σήμερα εκπίπτει το 10% των ασφαλιστικών εισφορών από τον τελικό φόρο. Από τις αλλαγές αυτές θα εξαιρεθούν όσοι φορολογούμενοι εργάζονται σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα με καθεστώτα συμβάσεων εργασίας και αμείβονται με «μπλοκ» παροχής υπηρεσιών. Οι ανωτέρω θα συνεχίσουν να φορολογούνται με την κλίμακα φορολογίας εισοδήματος ωστόσο θα πρέπει να έχουν συμβάσεις με τους εργοδότες τους.

2. Μισθωτοί - Συνταξιούχοι. Η λίστα του υπουργείου Οικονομικών προβλέπει τη μείωση των κλιμακίων από 8 που είναι σήμερα σε 4. Εξετάζεται επίσης και η κατάργηση του αφορολογήτου ορίου για τα παιδιά ή μείωσή του κατά 50%. Το κόστος από τα πρόσθετα αφορολόγητα για τα παιδιά ανέρχεται για τον προϋπολογισμό στα 399 εκατ. ευρώ και το απολαμβάνουν 1,4 εκατ. φορολογούμενοι. Η νέα κλίμακα που εξετάζεται αυτές τις μέρες προβλέπει: διατήρηση του αφορολογήτου ορίου στα 5.000 ευρώ, από 5.000,01 - 12.000 ευρώ με συντελεστή 10%, από 12.000,01 - 16.000 ευρώ με συντελεστή 18% και από 16.000,01 ευρώ και πάνω με συντελεστή 35%. Με την ανωτέρω κλίμακα οι φορολογούμενοι με εισοδήματα από 16.000 έως και 26.000 ευρώ αναμένεται να φορολογηθούν σημαντικά.

3. Αγρότες. Το αντικειμενικό σύστημα προσδιορισμού του καθαρού γεωργικού εισοδήματος, βάσει του οποίου καθορίζονται κάθε χρόνο για κάθε νομό συγκεκριμένα τεκμαρτά ποσά ελάχιστου δηλωτέου εισοδήματος ανά στρέμμα καλλιεργούμενης γης ή ανά κεφαλή εκτρεφόμενου ζώου κ.λπ. καταργείται. Από το νέο έτος θα υποχρεωθούν να τηρούν βιβλία και να εκδίδουν φορολογικά στοιχεία ως επιτηδευματίες. Το καθαρό εισόδημά τους θα προσδιορίζεται λογιστικά (έσοδα - έξοδα) με συντελεστή 6%. Επίσης μειώνεται από 11% σε 6% το ποσοστό με το οποίο υπολογίζονται οι επιστροφές ΦΠΑ στους αγρότες του ειδικού καθεστώτος. Από την 1/1/2014 οι επιστροφές ΦΠΑ προς τους αγρότες θα προσδιορίζονται βάσει βιβλίων και στοιχείων. Επίσης μειώνεται κατά 32,4% (από 0,391 σε 0,264 ευρώ το λίτρο), η επιστροφή του φόρου πετρελαίου στους αγρότες.

4. Α.Ε. Σύμφωνα με την εισήγηση του υπουργείου Οικονομικών μειώνεται από το 20% στο 19% ο συντελεστής φορολόγησης των αδιανέμητων κερδών και από 25% στο 19% ο συντελεστής φορολόγησης κατά τη διανομή μερίσματος. Με τον τρόπο αυτό η συνολική φορολογική επιβάρυνση για κέρδη των Α.Ε. μειώνεται από το 42,5% στο 35%.

5. Μείωση του ΦΠΑ από το 23% στο 13% για τις επιχειρήσεις μαζικής εστίασης.

6. Αύξηση από 10% σε 15% του συντελεστή φορολόγησης των τόκων για καταθέσεις, ομόλογα και έντοκα γραμμάτια.

7. Εξίσωση ειδικών φόρων κατανάλωσης στο υγραέριο και στο πετρέλαιο κίνησης. Αυξάνεται από 0,20 σε 0,33 ευρώ το λίτρο, ο ΕΦΚ στο υγραέριο εξισώνεται με τον ΕΦΚ του πετρελαίου κίνησης.

8. Τσιγάρα. Αυξάνεται στα 80 ευρώ ανά 1.000 τσιγάρα ο πάγιος φόρος κατανάλωσης, μειώνεται στο 20% ο αναλογικός φόρος και αυξάνεται στα 115 ευρώ ανά 1.000 τσιγάρα ο ελάχιστος φόρος κατανάλωσης. Θεσπίζεται ειδικό τέλος άδειας καπνίσματος για ειδικούς χώρους καπνιζόντων σε κέντρα διασκέδασης και καταστήματα μαζικής εστίασης

http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_economy_2_30/09/2012_497196

ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ Hμερομηνία δημοσίευσης: 30-09-12

Γρίφος παραμένει η στάση της τρόικας Η ανησυχία της Αθήνας, ο φόβος των καθυστερήσεων και τα ερωτήματα για την καταβολή της επόμενης δόσης και την επιμήκυνσηΤων Βασιλη Ζηρα, Νικου Χρυσολωρα Οι επικεφαλής της τρόικας επιστρέφουν σήμερα στην Αθήνα και στο οικονομικό επιτελείο υπάρχει προβληματισμός τόσο ως προς το αποτέλεσμα της αξιολόγησης των μέτρων επί των οποίων έχουν συμφωνήσει οι πολιτικοί αρχηγοί, όσο και ως προς τη στρατηγική των δανειστών. Ειδικά το «πού το πάει η τρόικα» είναι πηγή μεγαλύτερης ανησυχίας από το «τι άλλο πρόκειται να ζητήσει». Στην Αθήνα, μάλιστα, υποψιάζονται ότι μπορεί οι διαπραγματεύσεις για τα μέτρα να είναι ένας τρόπος για να κερδίσουν χρόνο, έως ότου οι προϊστάμενοί τους, δηλαδή το ΔΝΤ και οι κυβερνήσεις της Ευρωζώνης, καταλήξουν στο πώς θα αντιμετωπίσουν το ελληνικό ζήτημα. Αυτό δεν σημαίνει ότι το πακέτο των μέτρων δεν έχει προβλήματα. Ειδικά τα 3 δισ. ευρώ των φορολογικών μέτρων αποφασίστηκαν με ταχείες διαδικασίες και με στόχο να καλυφθεί το κενό που άφηναν οι περικοπές δαπανών τις οποίες απέρριψε η τρόικα. Ετσι, στο υπουργείο Οικονομικών υπάρχει ανησυχία για το ποια από τα μέτρα θα δεχθούν τελικά οι εκπρόσωποι των δανειστών. Ηδη θέτουν ερωτήματα για κάποια από αυτά, όπως η εξαίρεση των αγροτικών συντάξεων από την κατάργηση των επιδομάτων εορτών και αδείας ή της φορολόγησης όσων έχουν «μπλοκάκι» με την κλίμακα των μισθωτών και όχι των ελευθέρων επαγγελματιών. Η εμπειρία των τελευταίων 2,5 ετών έχει δείξει ότι η υποβολή ερωτήματος εξελίσσεται στη διάρκεια της διαπραγμάτευσης σε απαίτηση. Επίσης, στο οικονομικό επιτελείο ανησυχούν ότι θα επανέλθει το θέμα των απολύσεων στον δημόσιο τομέα, αλλά και περαιτέρω μεταρρυθμίσεων στις εργασιακές σχέσεις στον ιδιωτικό τομέα, όπως η μείωση της αποζημίωσης απόλυσης ή η κατάργηση των αυξήσεων ανά τριετία για τους κατώτατους μισθούς. Τέτοια μέτρα, πέραν του υψηλού κοινωνικού κόστους, εμπεριέχουν κίνδυνο για τη σταθερότητα του κυβερνητικού συνασπισμού. Ανάλογους κινδύνους έχει και το ενδεχόμενο απόρριψης της ρήτρας αντικατάστασης που έχει ζητήσει ο πρόεδρος της ΔΗΜΑΡ Φώτης Κουβέλης. Μέχρι σήμερα η τρόικα επί της αρχής υποστηρίζει ότι εάν τα μέτρα αποδώσουν περισσότερα απ' όσα εκτιμάται, αυτό δεν θα σημαίνει χαλάρωση, αλλά μεγαλύτερη δημοσιονομική προσαρμογή. Την ίδια ώρα, η περίφημη λίστα με τις 89 εκκρεμότητες, που προέκυψαν από τις συναντήσεις του πρωθυπουργού με τους Ευρωπαίους εταίρους και κυρίως με την Αγκελα Μέρκελ, γίνεται προσπάθεια ώστε να «κλείσει» το συντομότερο δυνατό. Αν είναι δυνατόν, στο μεγαλύτερο μέρος της, ακόμα πριν από την επόμενη σύνοδο κορυφής. Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι την υλοποίησή της διαχειρίζεται το ίδιο το πρωθυπουργικό γραφείο. Βαρύ κλίμα Υπό αυτό το κλίμα των πιέσεων και των έντονων επικρίσεων για κωλυσιεργία στην προώθηση των δημοσιονομικών μέτρων και των ιδιωτικοποιήσεων, οι οποίες διατυπώθηκαν στη συνεδρίαση των εμπειρογνωμόνων του Eurogroup (EWG), την Πέμπτη, καταφθάνει η αποστολή της τρόικας στην Αθήνα για την ολοκλήρωση της αξιολόγησής της. Ο εκπρόσωπος Tύπου του αντιπροέδρου της Κομισιόν Oλι Ρεν δεν θέλησε την Παρασκευή να προβεί σε εκτιμήσεις για το χρονοδιάγραμμα από εδώ και στο εξής, καθώς, όπως είπε, η ολοκλήρωση της έκθεσης θα εξαρτηθεί από τις διαπραγματεύσεις με την ελληνική κυβέρνηση. Ωστόσο, ο σχεδιασμός είναι, εφόσον κλείσει το πακέτο εγκαίρως, να συγκληθεί τηλεδιάσκεψη του EWG, πριν από τη συνεδρίαση του Eurogroup στο Λουξεμβούργο (8 Οκτωβρίου), ώστε να καταστεί εφικτή μια πρώτη αποτίμηση του προγράμματος πριν από τη σύνοδο κορυφής της 18ης Οκτωβρίου. Εάν πράγματι στόχος της κυβέρνησης είναι να κλείσει το θέμα της δόσης και να εξασφαλίσει τουλάχιστον μία «υποσχετική» για συνολική διευθέτηση του ελληνικού ζητήματος εντός του Οκτωβρίου, τότε τα χρονικά περιθώρια είναι απελπιστικά στενά. Πηγές των Βρυξελλών έκαναν λόγο για αναντιστοιχία μεταξύ της πολιτικής βούλησης στην πλειοψηφία των κρατών του Συμβουλίου (με προεξάρχουσα τη Γαλλία) για γρήγορη λύση στο ελληνικό ζήτημα, λόγω και της αιφνίδιας αναζωπύρωσης της σεναριολογίας, από τη μία πλευρά, και των εκτιμήσεων των τεχνοκρατών του EWG και της τρόικας, από την άλλη, οι οποίοι θεωρούν ότι η Ελλάδα δεν έχει ανταποκριθεί ακόμη στο δικό της μέρος της συμφωνίας. Διπλωμάτης φιλικής προς την Ελλάδα χώρας της Eυρωζώνης σημείωνε με νόημα στην «Κ» ότι «η Αθήνα δεν πρέπει να παίξει το παιχνίδι όσων θέλουν να καθυστερήσουν την αξιολόγηση». Πάντως, αξίζει να σημειωθεί ότι και η πλευρά της τρόικας είναι διχασμένη: το ΔΝΤ είναι ο πλέον αυστηρός από τους αξιολογητές, όπως διεφάνη και στο EWG της Πέμπτης, ενώ παράλληλα πιέζει, υπό την απειλή αποχώρησης, για εξεύρεση λύσης στο χρηματοδοτικό κενό της Ελλάδας, είτε μέσω νέας χρηματοδότησης είτε μέσω αναδιάρθρωσης των υφιστάμενων δανείων. Η ΕΚΤ προς το παρόν αποκλείει να υποστεί απώλειες στο χαρτοφυλάκιο ελληνικών ομολόγων που κατέχει, αν και δεν έχει αποκλείσει με τόσο κατηγορηματικό τρόπο τη μετάθεση των πληρωμών για το 2015-2016. Η Κομισιόν τηρεί αποστάσεις, υποστηρίζοντας ότι η όλη συζήτηση είναι πρωθύστερη, καθώς η Ελλάδα δεν έχει ψηφίσει το πακέτο μέτρων και δεν έχουμε στα χέρια μας την Eκθεση «για να δούμε πού βρισκόμαστε». Η κατάσταση περιπλέκεται έτι περαιτέρω από τη διαφαινόμενη αναδίπλωση Ολλανδίας, Γερμανίας και Φινλανδίας σε σχέση με τις αποφάσεις της συνόδου κορυφής του περασμένου Ιουνίου. Εφόσον υπερισχύσει η άποψή τους, τότε η «εύκολη» διαγραφή των 50 δισεκατομμυρίων από το ελληνικό χρέος (τόσα είναι τα χρήματα που προορίζονται από τον μηχανισμό στήριξης για τις ελληνικές τράπεζες), τινάζεται στον αέρα. http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_economy_100004_30/09/2012_497199 ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ Hμερομηνία δημοσίευσης: 30-09-12 Οι νέες αλλαγές στις συντάξεις Tης Χριστινας Κοψινη Στο νέο συνταξιοδοτικό σκηνικό που θα ισχύσει από το 2013, ακόμη και μέτρα που φαντάζουν ανώδυνα, εάν λειτουργήσουν συνδυαστικά, μπορεί να οδηγήσουν με βεβαιότητα συγκεκριμένο τμήμα του πληθυσμού σε εξαιρετικά δύσκολη θέση. Δεδομένης της εμπροσθοβαρούς εφαρμογής των μέτρων, ύψους 5,6 δισ. ευρώ (το 83% των νέων περικοπών θα εφαρμοστεί το 2013), αλλά και των πιέσεων που ασκούνται για νέες περικοπές στους μισθούς του ιδιωτικού τομέα (κατάργηση των τριετιών, μειώσεις αποζημιώσεων κ.λπ.), το επόμενο έτος θα καταγραφεί ως μια από τις πιο δύσκολες χρονιές. Κι όχι μόνο γιατί οι συνταξιούχοι θα αναγκάζονται να ζουν τους 12 μήνες με 9 συντάξεις, έχοντας απολέσει περίπου 5 συντάξεις. Μέσα στο πακέτο των νέων μέτρων υπάρχουν ορισμένες κατηγορίες που θα πληγούν περισσότερο από το σύνολο. Επί παραδείγματι, το κόψιμο των 30 ευρώ από την αγροτική σύνταξη μπορεί να μοιάζει ανώδυνο, αλλά εάν συνδυαστεί με την κατάργηση της ισόβιας (πολυτεκνικής) σύνταξης, η συνταξιούχος του ΟΓΑ θα δει τη σύνταξή της να συρρικνώνεται από τα 500 στα 370 ευρώ. Το ίδιο ανώδυνο μπορεί να ακούγεται και το μέτρο της κατάργησης του ΕΚΑΣ για τους κάτω των 64 ετών. Στην πραγματικότητα, όμως, μπορεί να αποβεί πολύ κρίσιμο για ένα σημαντικό κομμάτι από τους 70.000 συνταξιούχους που λαμβάνουν ΕΚΑΣ (κυμαίνεται από 30 έως 230 ευρώ) και ζουν χωρίς πρόσθετα ή κρυφά εισοδήματα. Ας φανταστούμε τι μπορεί να σημαίνει η μείωση κατά 200 ευρώ ενός δικαιούχου ΕΚΑΣ κάτω των 62 ετών, που λαμβάνει συνολικό ποσό 700 ευρώ τον μήνα. Σε αυτές τις περιπτώσεις η απώλεια του εισοδήματος θα υπερβεί το 40% αν συνυπολογίσουμε και την κατάργηση των υπολειμμάτων από τα δώρα συντάξεων στον ιδιωτικό και δημόσιο τομέα. Με τον ίδιο τρόπο μπορεί να λειτουργήσει και η αύξηση των ορίων συνταξιοδότησης κατά δύο έτη, προκειμένου το γενικό όριο να παραταθεί στο 67ο έτος της ηλικίας. Εάν το μέτρο αποσκοπούσε σε μια διαρθρωτική μεταβολή του συνταξιοδοτικού συστήματος, αντίστοιχη με αυτή που ακολούθησε η Γερμανία, οι αλλαγές θα ήταν σταδιακές και η προσαρμογή αντιμετωπίσιμη. Αλλωστε με σταδιακή πρόσθεση ενός εξαμήνου έγιναν οι μεταρρυθμίσεις και την περίοδο 1990-1993 (νόμοι Σιούφα, Σουφλιά), αλλά και οι πρόσφατες μεταβολές του νόμου Λοβέρδου-Κουτρουμάνη. Αντιθέτως η προβλεπόμενη αύξηση των 2 επιπλέον χρόνων εργασίας, και μάλιστα στις συνθήκες ανεργίας του 24% δεν μπορεί να γίνει σταδιακά διότι εξυπηρετεί τον δημοσιονομικό στόχο εξοικονόμησης 1 δισ. ευρώ στη διετία 2013-2014. Αρα, το μέτρο θα συμπαρασύρει, όλες τις ενδιάμεσες ασφαλιστικές κατηγορίες (τις γυναίκες του Δημοσίου που επρόκειτο το 2013 να βγουν στη σύνταξη (με μειωμένο ποσό) στο 60ό έτος της ηλικίας τους και τώρα θα πρέπει να περιμένουν έως ότου κλείσουν το 62ο έτος, τους ασφαλισμένους που μπορούσαν να συνταξιοδοτηθούν με 38ετία στο 60ό έτος και τώρα θα πρέπει να περιμένουν ακόμη δύο έτη, αλλά και τις ειδικές κατηγορίες στα βαρέα και ανθυγιεινά καθώς και τις ασφαλισμένες μητέρες του ΙΚΑ. ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ Hμερομηνία δημοσίευσης: 30-09-12 Οκτώ απαντήσεις για την οικονομία Τι είναι το κενό χρηματοδότησης, πόσα χρήματα επιπλέον απαιτούνται, ποιος μπορεί να τα πληρώσει, πότε το χρέος είναι βιώσιμοΤου Βασιλη Ζηρα Το τελευταίο διάστημα στους ήδη υπάρχοντες όρους της κρίσης, όπως επιμήκυνση, βιωσιμότητα χρέους κ.ά. που συναποτελούν το λεξιλόγιο της κρίσης, προστέθηκαν νέοι, όπως «κενό χρηματοδότησης», «δημοσιονομικό κενό» κ.λπ. Η «Κ» μέσα από οκτώ ερωτήσεις επιχειρεί να ξεκαθαρίσει τι σημαίνουν αυτά και κυρίως πώς επηρεάζουν τις εξελίξεις στο ελληνικό ζήτημα και στην προσπάθεια δημοσιονομικής προσαρμογής. 1. Γιατί η Ελλάδα θα χρειαστεί περισσότερα χρήματα από αυτά που είχαν εγκριθεί στο δεύτερο πακέτο; Τρεις είναι οι βασικοί λόγοι: Η απόκλιση από τους δημοσιονομικούς στόχους, τα λιγότερα έσοδα από αποκρατικοποιήσεις και οι μεγαλύτερες κεφαλαιακές ανάγκες των τραπεζών. Σε ό,τι αφορά το πρώτο, η απόκλιση οφείλεται στην καθυστέρηση εφαρμογής μέτρων μείωσης του ελλείμματος, αλλά και στη μεγαλύτερη ύφεση. Ετσι, φέτος, το πρωτογενές έλλειμμα αντί να υποχωρήσει στο 1% του ΑΕΠ, εκτιμάται ότι θα διαμορφωθεί στο 1,5%. Αντίστοιχες αποκλίσεις υπολογίζονται και τα επόμενα χρόνια. Επίσης, η επιμήκυνση θα απαιτήσει πρόσθετη χρηματοδότηση. Σε ό,τι αφορά τα έσοδα από αποκρατικοποιήσεις, λόγω των καθυστερήσεων, φέτος προβλέπονταν έσοδα 3 δισ., αλλά θα είναι πολύ λιγότερα. Αντίστοιχα, για τα επόμενα χρόνια γίνονται πλέον πιο συντηρητικές εκτιμήσεις. Τέλος, για την ανακεφαλαιοποίηση των συστημικών τραπεζών και την αναδιάρθρωση του τραπεζικού συστήματος είχαν προβλεφθεί συνολικά 49 δισ. ευρώ (28 και 21 δισ. αντίστοιχα). Αυτά τα ποσά εκτιμάται ότι δεν επαρκούν, γιατί εν τω μεταξύ ο όγκος των μη εξυπηρετούμενων δανείων αυξήθηκε και η τιμή των νέων ελληνικών ομολόγων που πήραν με το PSI υποχώρησε περισσότερο από όσο υπολογιζόταν. 2. Πόσα είναι αυτά τα επιπλέον χρήματα που απαιτούνται; Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και το γερμανικό υπουργείο Οικονομικών εκτιμούσαν ήδη από τον Ιούλιο ότι η αναγκαία επιπλέον χρηματοδότηση ανέρχεται σε 30 - 40 δισ. ευρώ, όπως είχε αποκαλύψει η «Κ» (φ. 22/7/2012). Σε αυτές τις εκτιμήσεις συγκλίνουν πλέον Ευρωπαίοι αξιωματούχοι και κεντρικοί τραπεζίτες, όπως αναφέρει η γερμανική εφημερίδα Suddeutsche Zeitung σε χθεσινό της δημοσίευμα. Το ελληνικό υπουργείο Οικονομικών έχει πιο συντηρητικές εκτιμήσεις που κυμαίνονται από 11 έως 16 δισ. ευρώ. Ο κ. Στουρνάρας αναφέρθηκε σε ένα ποσό της τάξης των 13 - 15 δισ. ευρώ, που αφορούν όμως αποκλειστικά την επιμήκυνση. Με βάση αυτές τις εκτιμήσεις για σχετικά μικρό χρηματοδοτικό κενό, η ελληνική κυβέρνηση υποστήριξε ότι δεν θα χρειαστούν επιπλέον χρήματα για την επιμήκυνση, θεωρώντας ότι θα μπορούσε να καλυφθεί με επιπλέον εκδόσεις εντόκων γραμματίων και πιο φιλόδοξους στόχους από αποκρατικοποιήσεις. 3. Θα δώσουν περισσότερα χρήματα οι διεθνείς πιστωτές; Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο έχει ξεκαθαρίσει ότι δεν προτίθεται να δώσει νέο δάνειο στην Ελλάδα. Ηδη έχει ξεπεράσει κάθε ιστορικό προηγούμενο, χορηγώντας ποσά που υπερβαίνουν κατά πολύ τους πάγιους κανόνες χρηματοδότησης. Από την άλλη, στα περισσότερα κράτη-μέλη τα κοινοβούλια και κυρίως η κοινή γνώμη έχουν αρνητική στάση σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο. Οι Financial Times Deutschland και η Wall Street Journal ανέφεραν ότι στην Ευρωζώνη επεξεργάζονται σχέδια για ένα μεγάλο πακέτο βοήθειας, που θα καλύπτει τη χρηματοδότηση της Ισπανίας, της Ελλάδας και της Κύπρου (ίσως και άλλων) και θα εγκριθεί ως ενιαίο από το γερμανικό Κοινοβούλιο, ώστε να περάσει και το νέο ελληνικό πακέτο που αναμένεται ότι θα συναντήσει ισχυρές αντιδράσεις. Ισως αυτό το σχέδιο να σχετίζεται και με όσα αναφέρει το Spiegel περί αύξησης των χρηματοδοτικών δυνατοτήτων του ESM, από τα 500 δισ. ευρώ που είχε αποφασιστεί στα 2 τρισ. ευρώ. 4. Υπάρχουν άλλοι τρόποι για να καλυφθεί το κενό χρηματοδότησης, εάν δεν συμφωνήσουν τα κράτη της Ευρωζώνης να δώσουν περισσότερα δάνεια; Εναλλακτικές υπάρχουν, αλλά προϋποθέτουν ισχυρή πολιτική βούληση από την πλευρά της Ευρωζώνης. Μία από αυτές, που πρότεινε και η ελληνική πλευρά, όταν συνειδητοποίησε ότι αυτοχρηματοδοτούμενη επιμήκυνση δεν υπάρχει, είναι να επιμηκυνθεί η περίοδος αποπληρωμής των ελληνικών ομολόγων που έχει στην κατοχή της η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Μέχρι το 2016 λήγουν ομόλογα 20,6 δισ. ευρώ που έχει η ΕΚΤ (28 δισ. περίπου με αυτά που έχουν οι υπόλοιπες κεντρικές τράπεζες). Εάν η ΕΚΤ δεχόταν να τα ανταλλάξει με άλλα που θα λήγουν μετά το 2016 θα μειώνονταν οι χρηματοδοτικές ανάγκες της χώρας κατά το ποσό αυτό την τετραετία 2013 - 2016. Ωστόσο, κάποιοι υποστηρίζουν ότι κάτι τέτοιο συνιστά απ’ ευθείας χρηματοδότηση κράτους από την ΕΚΤ, ενώ το μέλος του δ.σ. της τράπεζας κ. Ασμουσεν το απέρριψε. Επίσης, μερικώς το κενό χρηματοδότησης θα μπορούσε να καλυφθεί με επιπλέον εκδόσεις εντόκων γραμματίων, τις οποίες εμμέσως χρηματοδοτεί η ΕΚΤ. Ενας άλλος τρόπος θα ήταν να γίνει κάποιου είδους ελάφρυνση του χρέους, που θα μείωνε τις δαπάνες για τόκους. Αυτά όμως αφορούν τη συμμετοχή των Ευρωπαίων στη χρηματοδότηση. Η ελληνική συμμετοχή στη χρηματοδότηση του προγράμματος συνίσταται στα δημοσιονομικά μέτρα που λαμβάνει. 5. Αρκούν οι περικοπές 11,6 δισ. ευρώ; Τον Μάιο εκτιμήθηκε ότι για να μειωθεί το έλλειμμα στο 3% του ΑΕΠ στο τέλος του 2014 απαιτούνταν μέτρα 11,6 δισ. ευρώ. Ωστόσο, λόγω διαφόρων αστοχιών και καθυστερήσεων στην υλοποίηση των μέτρων και κυρίως εξαιτίας της μεγαλύτερης ύφεσης, ήδη από τον Αύγουστο η τρόικα διαπίστωσε ότι τα 11,6 δισ. δεν επαρκούν. Ετσι, στις πρόσφατες διαπραγματεύσεις συμφωνήθηκε να προστεθούν άλλα 2 δισ. ευρώ από φορολογικά μέτρα. Παρ’ όλα αυτά, ο λογαριασμός δεν έχει οριστικοποιηθεί, καθώς η Κομισιόν και το ΔΝΤ δεν έχουν συμφωνήσει ακόμη στο ποσό που απαιτείται. Η μεν Κομισιόν το υπολογίζει στα 16 δισ. ευρώ, το δε ΔΝΤ στα 19 δισ. ευρώ. Η διαφορά από τα 13,6 δισ. (11,6 + 2) έως τα 16 ή τα 19 δισ. ευρώ θα πρέπει να καλυφθεί με πρόσθετα μέτρα. Σύμφωνα με πληροφορίες, σχεδιάζεται να περιληφθούν ως μη ταυτοποιημένα μέτρα (non identified measures) στο νέο Μεσοπρόθεσμο για την περίοδο 2015 - 2016. Υπό την έννοια αυτή, μάλλον βιάστηκαν όσοι έσπευσαν να δηλώσουν ότι τα 11,6 +2 δισ. θα είναι το τελευταίο πακέτο μέτρων. Εκτός εάν γίνει νέο κούρεμα του χρέους. 6.Είναι βιώσιμο το χρέος; Βιώσιμο θεωρείται από τους διεθνείς πιστωτές (όχι κατ’ ανάγκην και από τις αγορές) ένα χρέος που δεν υπερβαίνει το 120% του ΑΕΠ. Μετά το PSI, εκτιμάτο ότι το ελληνικό δημόσιο χρέος θα υποχωρούσε στο 116,5% του ΑΕΠ έως το τέλος του 2020. Ωστόσο, πολύ σύντομα το ΔΝΤ υποστήριξε ότι η εκτίμηση δεν πρόκειται να επιβεβαιωθεί. Οι νέοι υπολογισμοί του βασίστηκαν σε προβλέψεις για μικρότερο πρωτογενές πλεόνασμα, μεγαλύτερη ύφεση και βραδύτερη ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας. Σύμφωνα με ελληνικές και ευρωπαϊκές πηγές, το ΔΝΤ άρχισε να θέτει, ήδη από τον Ιούλιο, το θέμα για κάποιας μορφής αναδιάρθρωση του χρέους που έχουν στην κατοχή τους οι επίσημοι πιστωτές. Οι ίδιες πηγές έλεγαν πως το ΔΝΤ υποστήριζε ότι αυτή τη φορά θα έπρεπε να τεθεί ως στόχος η μείωση του χρέους στο 100% του ΑΕΠ το 2020, προκαλώντας την έντονη αντίδραση της Ευρωζώνης. Η ομάδα εργασίας που συνέστησε το ελληνικό υπουργείο Οικονομικών για το θέμα επεξεργάστηκε εναλλακτικά σενάρια τα οποία έδειχναν ότι το χρέος χωρίς ελάφρυνση θα διαμορφωθεί από 140% στη χειρότερη έως 129% του ΑΕΠ στην καλύτερη περίπτωση. Συνεπώς, χωρίς κάποια ελάφρυνση δεν μπορεί να θεωρηθεί βιώσιμο. Σε κάθε περίπτωση, το θέμα της βιωσιμότητας συζητείται πλέον ανεπισήμως και σε ευρωπαϊκό επίπεδο, επιτρέποντας στη γενική διευθύντρια του ΔΝΤ κ. Κριστίν Λαγκάρντ να το θέσει ανοιχτά ως μέρος της εξίσωσης που αφορά την ανάγκη επιπλέον χρηματοδότησης της Ελλάδας. Ωστόσο, η Ευρωζώνη δεν δείχνει πολιτικά έτοιμη να ανοίξει επισήμως -και πολύ περισσότερο δημοσίως- τη συζήτηση. Σύμφωνα με πληροφορίες, ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών κ. Βόλφγκανγκ Σόιμπλε προειδοποίησε τον Ελληνα ομόλογό του ότι είναι επικίνδυνο να θέσει η Ελλάδα τώρα τέτοιο θέμα. 7. Μπορεί να καταστεί βιώσιμο το χρέος χωρίς να κουρευτούν τα δάνεια που χορήγησαν τα κράτη-μέλη; Είναι προφανές ότι το κούρεμα των δανείων από τα κράτη-μέλη της Ευρωζώνης είναι εξαιρετικά δύσκολο πολιτικά, καθώς θα χαθούν χρήματα φορολογουμένων, γεγονός που θα προκαλέσει ισχυρότατες αντιδράσεις. Αν θέλει η Ευρωζώνη να κερδίσει χρόνο, η τρόικα μπορεί να καταρτίσει ένα σενάριο βιωσιμότητας βασισμένο σε υπεραισιόδοξες εκτιμήσεις για την ανάπτυξη και τα πρωτογενή πλεονάσματα των επόμενων ετών. Ωστόσο, αυτό το σενάριο δεν θα είναι αξιόπιστο και σύντομα θα αμφισβητηθεί εκ νέου. Θα πρέπει επίσης να πείσει το ΔΝΤ να το δεχθεί. Πιθανόν να γίνει, δεδομένης της ισχύος που έχουν στο ΔΝΤ η Ευρωζώνη και οι ΗΠΑ, που επίσης δεν θέλουν αναταράξεις κατά την προεκλογική περίοδο. Η πιο «ανώδυνη» λύση θα ήταν να γίνει η ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών απευθείας από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας (ESM). Ωστόσο, Γερμανία, Ολλανδία και Φινλανδία υποστηρίζουν ότι οι παρεμβάσεις του ESM δεν πρέπει να αφορούν τράπεζες που έχουν ήδη προβλήματα, αλλά όσες θα αντιμετωπίσουν τούδε και στο εξής. Επίσης, συμπληρωματικά, θα μπορούσε η ΕΚΤ να αποποιηθεί των κερδών από τα ελληνικά ομόλογα που αγόρασε από τη δευτερογενή αγορά σε χαμηλή τιμή και θα τα πληρωθεί στην ονομαστική τους αξία. Μπορεί επιπλέον να μειωθεί περαιτέρω το επιτόκιο των δανείων προς την Ελλάδα. Με έναν συνδυασμό όλων αυτών το χρέος μπορεί να υποχωρήσει σε βιώσιμα επίπεδα, χωρίς να απαιτείται άμεσο κούρεμα. 8. Μπορεί να καταβληθεί η δόση χωρίς να αντιμετωπιστούν το κενό χρηματοδότησης και η βιωσιμότητα του χρέους; Το ΔΝΤ είναι υποχρεωμένο να διακόψει τη χρηματοδότηση εάν το πρόγραμμα που εφαρμόζει μια χώρα είναι υποχρηματοδοτημένο και το χρέος του μη βιώσιμο. Συνεπώς, για να καταβληθεί η δόση θα πρέπει να αντιμετωπιστούν τα δύο αυτά θέματα. Οι εναλλακτικές είναι: 1. Η Ελλάδα παίρνει τα μέτρα και προωθείται ουσιαστική, συνολική λύση με επιπλέον χρηματοδότηση από την Ευρωζώνη και απομείωση του χρέους. Η δόση καταβάλλεται στη συνέχεια. Πολιτικά δύσκολη, λίγο πιθανή στο άμεσο μέλλον. 2. Η Ελλάδα παίρνει τα μέτρα και οι πιστωτές αγοράζουν χρόνο με ένα αισιόδοξο σενάριο που κρύβει εν μέρει ή εν όλω το πρόβλημα της χρηματοδότησης και της βιωσιμότητας. Η δόση καταβάλλεται. Το πιο πιθανό σενάριο σε αυτήν τη φάση. 3. Η Ελλάδα δεν παίρνει τα μέτρα ή το ΔΝΤ και η Ευρωζώνη εμμένουν στη στάση τους. Καθυστερεί η καταβολή της δόσης και σημειώνεται εμπλοκή με άγνωστη κατάληξη. http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_economy_2_30/09/2012_497195