«KOKKINH ΚΑΡΤΑ» ΑΠΟ ΤΗΝ ΤΡΟΙΚΑ Σε πλήρη διάλυση ο φοροελεγκτικός μηχανισμός

«KOKKINH ΚΑΡΤΑ» ΑΠΟ ΤΗΝ ΤΡΟΙΚΑ

Σε πλήρη διάλυση ο φοροελεγκτικός μηχανισμός

Της Μαρίας Βουργάνα

Πλήρη διάλυση του φοροεισπρακτικού και φοροελεγκτικού μηχανισμού διαπιστώνει αποκαλυπτική έκθεση του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου και της Κομισιόν.

Η τρόικα δείχνει «κόκκινη» κάρτα στο υπουργείο Οικονομικών για τις απογοητευτικές επιδόσεις του στην καταπολέμηση της φοροδιαφυγής και την είσπραξη των ληξιπρόθεσμων οφειλών, αλλά και για το γεγονός ότι η αυτονομία που θα δινόταν στη Γενική Γραμματεία Δημοσίων Εσόδων βρίσκεται ακόμη... στα χαρτιά, με κίνδυνο να μη δοθεί τέλος «ούτε στις πολιτικές παρεμβάσεις, ούτε στη διαφθορά». Είναι χαρακτηριστικό ότι η διεύθυνση εσωτερικών υποθέσεων παρέλαβε πρόσφατα στοιχεία 130 υπαλλήλων που περιλαμβάνονται σε κατάλογο προσώπων με εμβάσματα στο εξωτερικό. Οι έλεγχοι των δηλώσεων «πόθεν έσχες» των εν λόγω υπαλλήλων έχουν προγραμματιστεί να ξεκινήσουν πολύ σύντομα ενώ σύμφωνα με την τρόικα «για να είναι οι έλεγχοι αποτελεσματικοί, απαιτείται συνακόλουθη επιβολή πειθαρχικών κυρώσεων, έως και την ποινή της απόλυσης».

ΔΝΤ και Ε.Ε. συστήνουν:

Αυστηροποίηση των ποινικών διώξεων. Χαρακτηριστική είναι η πρόταση να ασκείται ποινική δίωξη για φοροδιαφυγή, ανεξαρτήτως αν ο φορολογούμενος καταβάλλει τον φόρο που βεβαιώνεται. Σήμερα σε περιπτώσεις όπου υπάρχουν σαφείς ενδείξεις φοροδιαφυγής, εάν ο φορολογούμενος καταβάλλει το βεβαιωθέν ποσό δεν διώκεται.

Διαγραφή των ληξιπρόθεσμων οφειλών που θεωρούνται ανείσπρακτες.

Άμεση πρόσληψη μέχρι το τέλος Μαρτίου 200 ελεγκτών από τον ιδιωτικό τομέα.

Υπαγωγή ΣΔΟΕ και Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων στη νέα Γενική Γραμματεία Δημοσίων Εσόδων.

Επίσης, υπενθυμίζουν την κυβερνητική δέσμευση να μη γίνει άλλη ρύθμιση ληξιπρόθεσμων οφειλών και να μην υιοθετηθούν νέες φορολογικές αμνηστίες.

Διαπιστώσεις 
Ειδικότερα, τα τεχνικά κλιμάκια της τρόικας διαπιστώνουν:

Οι μεταρρυθμίσεις προχωρούν αποσπασματικά.

Νευραλγικοί τομείς του φορολογικού μηχανισμού παραμένουν υποστελεχωμένοι. Ενδεικτικό παράδειγμα είναι η Επιχειρησιακή Μονάδα Είσπραξης, όπου απασχολούνται μόλις 37 άτομα αντί για 50 που προβλέπονται, δεν υπάρχει επαρκής μηχανογραφική υποστήριξη και η συνολική εισπραξιμότητα ανήλθε μόλις σε 0,5% το 2012.

Οι δεξιότητες των νέων ελεγκτών είναι ανεπαρκείς.

Ο νέος γ.γ. Δημοσίων Εσόδων στην ουσία δεν είναι αυτόνομος από την πολιτική ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών.

Το ΣΔΟΕ, ο βασικότερος μηχανισμός καταπολέμησης φοροδιαφυγής, δεν έχει αυτονομηθεί από την κυβέρνηση.

Οι περισσότεροι ελεγκτές στη ΔΟΥ Μεγάλων Φορολογουμένων δεν έχουν χώρο εργασίας και φορητούς υπολογιστές.

1 στους 2 ελεγκτές του υπουργείου Οικονομικών είναι πάνω από 50 ετών και σε ποσοστό 26% έχουν «πατήσει» τα 55 χρόνια.

Οι αμοιβές των νεοεισερχομένων ελεγκτών είναι κάτω από 700 ευρώ και μόνο 20% πάνω από τον κατώτατο μισθό στην Ελλάδα. Στις άλλες φορολογικές διοικήσεις των χωρών του ΟΟΣΑ ο κατώτατος μισθός ενός ελεγκτή ανέρχεται περίπου σε 134% του κατά κεφαλήν ΑΕΠ. Στην Ελλάδα αντιστοιχεί σε λιγότερο από 50% του κατά κεφαλήν ΑΕΠ.

Το Ενιαίο Μισθολόγιο και η κατάργηση των επιδομάτων απόδοσης δεν επιτρέπουν διαφοροποίηση της αμοιβής συναρτήσει προσόντων και πείρας. Σε άλλες φορολογικές διοικήσεις η αμοιβή διαμορφώνεται σε διαφορετικά επίπεδα και φθάνει στο 340% του κατά κεφαλήν ΑΕΠ για ελεγκτές στο ανώτατο επίπεδο.

Πέρσι ολοκληρώθηκε μόνο το 25% των τακτικών ελέγχων στις μεγάλες επιχειρήσεις και μόνο το 38% των στοχευμένων ελέγχων σε φορολογουμένους μεγάλου πλούτου και ελεύθερους επαγγελματίες υψηλών εισοδημάτων.

Είναι αρκετά απίθανη η επίτευξη των στόχων είσπραξης ληξιπρόθεσμων οφειλών φέτος, χωρίς άμεσες παρεμβάσεις. Το Μνημόνιο στοχεύει στην είσπραξη, φέτος, 1,9 δισ. ευρώ από «παλιές» ληξιπρόθεσμες οφειλές, ενώ οι εσωτερικές προβλέψεις του υπουργείου Οικονομικών εκτιμούν εισπράξεις 1,176 δισ. ευρώ. Η χαμηλή εισπραξιμότητα οφείλεται στο ότι οι περισσότερες οφειλές είναι ανεπίδεκτες είσπραξης (πτωχεύσεις, εκκαθαρίσεις, ΔΕΚΟ και πολύ μεγάλες οφειλές που αντιστοιχούν στην επιβολή μη ρεαλιστικών προστίμων και ποινών για παραβάσεις του ΚΒΣ).

Έχει νομοθετηθεί η χρήση έμμεσων τεχνικών ελέγχου (τραπεζικές καταθέσεις, επαγγελματικές δαπάνες κ.λπ.) αλλά δεν έχει ακόμη υλοποιηθεί, παρά το γεγονός ότι οι Γάλλοι της τεχνικής βοήθειας έχουν ήδη εκπαιδεύσει περίπου 60 ελεγκτές.

Το σύστημα διαιτησίας φορολογικών υποθέσεων που θεσπίστηκε τον Μάρτιο του 2011 δεν έχει εφαρμοστεί. Αυτή τη στιγμή εκκρεμούν στα δικαστήρια 113.634 φορολογικές υποθέσεις (103.049 στο Πρωτοδικείο, 9.328 στο Εφετείο και 1.257 στο Ελεγκτικό Συνέδριο).

Προσλήψεις νέων ελεγκτών
Η τρόικα ζητά να επιταχυνθεί η πρόσληψη των 200 νέων ελεγκτών από την αγορά μέχρι τέλος Μαρτίου. Στην περίοδο 2013-2014 θα χρειαστούν επιπλέον 500 εξωτερικά προσλαμβανόμενοι ελεγκτές, οι περισσότεροι από τους οποίους θα πρέπει να διαθέτουν πτυχίο Νομικής. «Η πρόσληψη ελεγκτών από την αγορά πρέπει να αναδειχθεί ως πρώτη προτεραιότητα στο πλαίσιο του γενικότερου προγράμματος προσλήψεων της κυβέρνησης στο Δημόσιο. Ο κανόνας 1 προς 5 δεν πρέπει να αποτελεί εμπόδιο στην ανανέωση του πληθυσμού των ελεγκτών», υποστηρίζουν. Επίσης ζητούν:

Έκδοση υπουργικής απόφασης για την αξιολόγηση των ελεγκτών, που θα αναλάβουν καθήκοντα ύστερα από εσωτερική μετακίνηση

Να οριστούν αρκετοί επόπτες, ώστε να διατηρηθεί ο λόγος 10-12 ελεγκτών ανά επόπτη.