Σε 816.000 λογαριασμούς έφτασε το μακρύ χέρι της Εφορίας

Έκρηξη στις υποθήκες, για να διασφαλιστεί το χρέος στο δημόσιο. Μόνο 3,5 στα 100 ευρώ ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων έχουν ενταχθεί σε ρυθμίσεις. Ο απολογισμός της ΑΑΔΕ και τι περιμένει τους φορολογούμενους το 2019.

Τους τραπεζικούς λογαριασμούς 816.721 φορολογουμένων «άδειασε» το 2018 ο εισπρακτικός μηχανισμός της ΑΑΔΕ, με τις κατασχέσεις στα χέρια τρίτων να εμφανίζουν μείωση κατά 52,5% σε σχέση με το 2017 αλλά τις εισπράξεις να εκτοξεύονται στα ύψη καθώς στο μεταξύ αξιοποιήθηκε για στοχευμένες «παρεμβάσεις» το Μητρώο Τήρησης Τραπεζικών Λογαριασμών.

Την ίδια ώρα, όμως, η ΑΑΔΕ φαίνεται να χτυπά δυναμικά στις υποθήκες για ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις καθώς το συγκεκριμένο μέτρο αναγκαστικής είσπραξης εφαρμόστηκε σε 8.350 υποθέσεις, με αύξηση 97,8% έναντι των 4.222 του 2017. Για το 2019, η ΑΑΔΕ θέτει στόχο την αύξηση του ποσοστού των οφειλετών στους οποίους μπορεί να εφαρμόσει μέτρα αναγκαστικής είσπραξης στο 66% του συνόλου, έναντι 64% το 2018.

Από τον απολογισμό της ΑΑΔΕ για το περασμένο έτος και τον προγραμματισμό της για το τρέχον, προκύπτει ακόμα ότι μόλις 3,5 στα 100 ευρώ ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων προς το δημόσιο έχουν ενταχθεί σε ρυθμίσεις σταδιακής εξόφλησης ενώ εντυπωσιακό είναι το στοιχείο πως από το συνολικό ύψος των 104,365 δισ. ευρώ παλαιών και νέων ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων, το πλέον εισπράξιμο μέρος του περιορίζεται σε μόλις 8,464 δισ. ευρώ.

Το 2018, οι υπηρεσίες της ΑΑΔΕ προχώρησαν σε:

· 816.721 κατασχέσεις στα χέρια τρίτων, με μείωση 52,5% σε σχέση με τo 1.719.733 παρεμβάσεις του 2017

· 15.884 προγράμματα πλειστηριασμού, με μείωση 13,6% σε σχέση με 18.792 το 2017

· 22.298 παραγγελίες κατάσχεσης, με μείωση 5,6% έναντι 23.620 το 2017

· 8.350 υποθήκες με αύξηση 97,8% έναντι των 4.222 του 2017.

Οι εισπράξεις

Συνολικά, με βασικό όπλο τα στοχευμένα μέτρα αναγκαστικής είσπραξης, η ΑΑΔΕ κατάφερε να βάλει πέρυσι στο ταμείο του δημοσίου 5,517 δισ. ευρώ, το μεγαλύτερο μέρος των οποίων προέρχεται από άμεσους φόρους. Το 2017, διπλάσιος αριθμός κατασχέσεων είχε οδηγήσει σε εισπράξεις 5,1 δισ. ευρώ.

Τα στοιχεία δείχνουν ότι το συνολικό ληξιπρόθεσμο υπόλοιπο την 1η Ιανουαρίου 2019 διαμορφώθηκε σε 104, 365 δισ. ευρώ και από αυτά σε ρύθμιση έχει υπαχθεί ποσό 3,698 δισ. ευρώ, ήτοι ποσοστό 3,5%.

Το πραγματικό, αφαιρούμενων των χαρακτηρισμένων ως ανεπίδεκτων είσπραξης οφειλών, συνολικό ληξιπρόθεσμο υπόλοιπο της 01/01/2019 ανέρχεται σε 86,255 δισ. ευρώ αλλά «το συνολικό "αποτελεσματικό" ληξιπρόθεσμο υπόλοιπο, δηλαδή το πλέον εισπράξιμο μέρος αυτού, ανήλθε την 01/01/19 σε 8,484 δισ. ευρώ και αποτελεί το 8,1% του συνολικού ληξιπρόθεσμου υπολοίπου».

Η μεγάλη έκρηξη έως το 2016

Από την ανάλυση του χρόνου δημιουργίας των ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων προς το δημόσιο προκύπτει ότι από τα 104,3 δισ. ευρώ ένα ποσοστό της τάξεως του 83,3% δημιουργήθηκε έως τις 30 Νοεμβρίου 2016 και ένα ποσοστό 16,7% προέρχεται/αφορά τη χρονική περίοδο 01/12/2016 έως 01/01/2019.

Ιδιαίτερα ενδιαφέροντα είναι άλλωστε τα στοιχεία που δείχνουν ότι πρόστιμα, δάνεια και λοιπά μη φορολογικά έσοδα αντιστοιχούν σε περίπου 1 στα 2 ευρώ των ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων. Από τα στοιχεία προκύπτει ότι από το συνολικό ληξιπρόθεσμο υπόλοιπο της 01/01/2019 ποσοστό:

· 47,7% αφορά μη φορολογικά έσοδα (πρόστιμα ΚΒΣ, δάνεια κ.λπ.)

· 27,5% αφορά έμμεσους φόρους (ΦΠΑ, πρόστιμα έμμεσων φόρων κ.λπ.)

· 22,0% αφορά άμεσους φόρους (φόροι εισοδήματος, φόροι περιουσίας κ.λπ.)

· 2,8% αφορά λοιπά μη φορολογικά έσοδα.

Οι πολλοί χρωστάνε λίγα

Από τα στοιχεία της ΑΑΔΕ προκύπτει ότι περίπου 43.000 οφειλέτες χρωστούν περισσότερα από 93 δισ. ευρώ ενώ περίπου 3,5 εκατομμύρια μικροοφειλέτες χρωστούν μόλις 2,5 δισ. ευρώ. Ειδικότερα, όσον αφορά τις κατανομές, ανά κατηγορία ποσού οφειλής, του πλήθους των οφειλετών και του ποσού των αντίστοιχων οφειλών τους, του συνολικού ληξιπρόθεσμου υπολοίπου την 1η Ιανουαρίου 2019 παρατηρείται ότι:

· ποσοστό 87,4% των οφειλετών (3.554.463 οφειλέτες), με βασική οφειλή μικρότερη των 5.000 ευρώ, διακρατούν το 2,4% (2,465 δισ. ευρώ) του συνολικού ληξιπρόθεσμου υπολοίπου,

· ποσοστό 1,1% των οφειλετών (42.877 οφειλέτες), με βασική οφειλή μεγαλύτερη των 100.000 ευρώ, διακρατούν το 89,5% (93.378 δισ. ευρώ),

· στις ενδιάμεσες κατηγορίες βασικής οφειλής από 5.000 ευρώ έως 100.000 ευρώ, ποσοστό 11,5% των οφειλετών (467.410 οφειλέτες) διακρατούν το 8,2% (8,521 δισ. ευρώ).

Ένας στους δύο χρωστά

Ο συνολικός αριθμός οφειλετών με ληξιπρόθεσμες οφειλές το 2018 ανήλθε σε 4.064.750, έναντι 4.068.857 το 2017.

Ο συνολικός αριθμός οφειλετών για τους οποίους η φορολογική διοίκηση δύναται να λάβει μέτρα ανήλθε το 2018 σε 1.821.736 (έναντι 1.744.115 το 2017).

Το πλήθος των οφειλετών για τους οποίους λήφθηκαν μέτρα το 2018 ανήλθε σε 1.168.438 (μοναδικά ΑΦΜ) έναντι 1.050.077 το 2017. Το ποσοστό των οφειλετών υπό αναγκαστικά μέτρα είσπραξης της φορολογικής διοίκησης ανήλθε το 2018 σε 64% έναντι στόχου 59%.

Ο συνολικός αριθμός των νέων μέτρων αναγκαστικής είσπραξης που λήφθηκαν το έτος 2018 από τα τμήματα δικαστικού και νομικής υποστήριξης των ΔΟΥ και των Ελεγκτικών Κέντρων ανήλθε σε 880.824 έναντι 1.786.121 νέων μέτρων τα οποία λήφθηκαν το 2017, με τις κατασχέσεις εις χείρας τρίτων (τραπεζικών λογαριασμών, ενοικίων κ.λπ.) να παρουσιάζουν τη μεγαλύτερη συχνότητα (92,7%).

Σύμφωνα με την ΑΑΔΕ, η μείωση του πλήθους των κατασχέσεων εις χείρας τρίτων περιόδου 2018 σε σχέση με το 2017 οφείλεται στην αξιοποίηση του Συστήματος Μητρώων Τραπεζικών Λογαριασμών (ΔΕΙΣΠΡ Γ 1182437/ 05.12.2017), με το οποίο πραγματοποιείται αποτελεσματική και στοχευμένη χρήση των ανωτέρω μέτρων αναγκαστικής είσπραξης.

Έλενα Λάσκαρηe.laskari@euro2day.gr