Σας «πιάνουν» τα τεκμήρια; Ιδού πώς θα υπολογιστεί ο φόρος εισοδήματος
Στο σημερινό μας σημείωμα, θα δούμε την φορολόγηση της διαφοράς μεταξύ πραγματικών και τεκμαρτών εισοδημάτων. Εκατοντάδες χιλιάδες φορολογούμενοι λόγω της οικονομικής κατάστασης που επικρατεί στην χώρα μας τα τελευταία δέκα χρόνια, φορολογούνται με τα τεκμήρια και όχι με το πραγματικό εισόδημα.
Σύμφωνα με τον Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος (ΚΦΕ Ν.4172/2013) , σε περίπτωση που υπάρχει διαφορά μεταξύ πραγματικού και τεκμαρτού εισοδήματος , η διαφορά αυτή φορολογείται:
α) Σύμφωνα με την παράγραφο 1 του άρθρου 15, δηλαδή με την κλίμακα φορολογίας εισοδήματος από μισθωτή εργασία και συντάξεις , και με προϋποθέσεις οι έχοντες αγροτικό εισόδημα, έχοντας και τη μείωση φόρου σύμφωνα με το άρθρο 16, εφόσον ο φορολογούμενος έχει εισόδημα μόνο από μισθωτή εργασία ή/και συντάξεις ή εφόσον το μεγαλύτερο μέρος των εισοδημάτων του προκύπτει από μισθωτή εργασία και συντάξεις.
ΠΡΟΣΟΧΗ:
- Με την τροποποίηση του Ν.4549/2018 (άρθρο 115 παρ. 2), συμπληρώθηκε το άρθρο 15 του Κώδικά Φορολογίας Εισοδήματος (ΚΦΕ Ν.4172/2013) και φορολογούνται πλέον με την κλίμακα των μισθωτών και συνταξιούχων ακόμη και όσοι φορολογούμενοι πληρούν τις παρακάτω προϋποθέσεις:
«Όταν το πραγματικό εισόδημα των φορολογουμένων δεν υπερβαίνει το ποσό των 6.000 ευρώ και το τεκμαρτό τους εισόδημα δεν υπερβαίνει το ποσό των 9.500 ευρώ και εφόσον δεν ασκείται επιχειρηματική δραστηριότητα για την οποία απαιτείται η υποβολή δήλωσης έναρξης εργασιών ή ατομική αγροτική δραστηριότητα, το εισόδημα αυτό, εξαιρουμένου του εισοδήματος από κεφάλαιο και από υπεραξία μεταβίβασης κεφαλαίου, και η προστιθέμενη διαφορά τεκμηρίων, φορολογούνται σύμφωνα με την παρούσα παράγραφο και την παράγραφο 1 του άρθρου 16. Εάν το πραγματικό εισόδημα υπερβαίνει το ποσό των 6.000 ευρώ, το υπερβάλλον ποσό φορολογείται σύμφωνα με την παράγραφο 1 του άρθρου 29. Οι διατάξεις του παρόντος άρθρου εφαρμόζονται και για τους φορολογούμενους που διέκοψαν την επιχειρηματική τους δραστηριότητα, για το εισόδημα που απέκτησαν μετά τη διακοπή της.»
- Να θυμίσουμε ακόμη ότι με την κλίμακα των μισθωτών και συνταξιούχων φορολογούνται , σύμφωνα με το άρθρο 12 παράγραφος 2. του ΚΦΕ.
Για τους σκοπούς του Κ.Φ.Ε., εργασιακή σχέση υφίσταται όταν ένα φυσικό πρόσωπο παρέχει υπηρεσίες:
α) στο πλαίσιο σύμβασης εργασίας, σύμφωνα με το εργατικό δίκαιο,
β) βάσει σύμβασης, προφορικής ή έγγραφης, με την οποία το φυσικό πρόσωπο αποκτά σχέση εξαρτημένης εργασίας με άλλο πρόσωπο, το οποίο έχει το δικαίωμα να ορίζει και να ελέγχει τον τρόπο, το χρόνο και τον τόπο εκτέλεσης των υπηρεσιών,
γ) οι οποίες ρυθμίζονται από τη νομοθεσία περί μισθολογίου και ειδικών μισθολογίων των υπαλλήλων και λειτουργών του Δημοσίου,
δ) ως διευθυντής ή μέλος του ΔΣ εταιρείας ή κάθε άλλου νομικού προσώπου ή νομικής οντότητας,
ε) ως δικηγόρος έναντι πάγιας αντιμισθίας για την παροχή νομικών υπηρεσιών,
στ) βάσει έγγραφων συμβάσεων παροχής υπηρεσιών ή συμβάσεων έργου, με φυσικά ή νομικά πρόσωπα ή νομικές οντότητες τα οποία δεν υπερβαίνουν τα τρία (3) ή, εφόσον υπερβαίνουν τον αριθμό αυτόν, ποσοστό εβδομήντα πέντε τοις εκατό (75%) του ακαθάριστου εισοδήματος από επιχειρηματική δραστηριότητα προέρχεται από ένα (1) από τα φυσικά ή νομικά πρόσωπα ή νομικές οντότητες που λαμβάνουν τις εν λόγω υπηρεσίες και εφόσον δεν έχει την εμπορική ιδιότητα και δεν διατηρεί επαγγελματική εγκατάσταση που διαφέρει από την κατοικία του. Η διάταξη του προηγούμενου εδαφίου δεν εφαρμόζεται στην περίπτωση που ο φορολογούμενος αποκτά εισόδημα από μισθωτή εργασία, σύμφωνα με μία από τις περιπτώσεις α' έως ε' του παρόντος άρθρου. Με απόφαση του Γενικού Γραμματέα μπορούν να προβλέπονται περαιτέρω προϋποθέσεις και να καθορίζονται όλες οι αναγκαίες λεπτομέρειες για την εφαρμογή αυτής της περίπτωσης.
Ως ακαθάριστα εισοδήματα από μισθωτή εργασία και συντάξεις θεωρούνται τα εξής:
α) ημερομίσθιο, μισθός, επίδομα αδείας, επίδομα ασθενείας, επίδομα εορτών, αποζημίωση μη ληφθείσας άδειας, αμοιβές, προμήθειες, επιμίσθια και φιλοδωρήματα,
β) επιδόματα περιλαμβανομένων του επιδόματος κόστους διαβίωσης, του επιδόματος ενοικίου, της αποζημίωσης εξόδων φιλοξενίας ή ταξιδίου,
γ) αποζημίωση εξόδων στα οποία έχει υποβληθεί ο εργαζόμενος ή συγγενικό πρόσωπο του εργαζομένου,
δ) παροχή οποιασδήποτε μορφής που λαμβάνει ο εργαζόμενος πριν την έναρξη της εργασιακής σχέσης,
ε) αποζημιώσεις για τη λύση ή καταγγελία της εργασιακής σχέσης,
στ) συντάξεις που χορηγούνται από κύριο και επικουρικό φορέα υποχρεωτικής ασφάλισης, καθώς και από επαγγελματικά ταμεία που έχουν συσταθεί με νόμο,
ζ) το ασφάλισμα που καταβάλλεται εφάπαξ ή με τη μορφή περιοδικής παροχής στο πλαίσιο ομαδικών ασφαλιστηρίων συνταξιοδοτικών συμβολαίων,
η) κάθε άλλη παροχή που εισπράττεται έναντι υφιστάμενης, παρελθούσας ή μελλοντικής εργασιακής σχέσης.
θ) Ποσοστό έως 35% των κερδών προ φόρων, το οποίο καταβάλλεται από τους Φορείς Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας στους εργαζομένους τους.»
Επιπλέον έσοδα από εργασιακή σχέση θεωρείται ότι έχουν όσοι μισθωτοί, μέτοχοι, μέλη Δ.Σ. και εταίροι έχουν τεκμαρτό εισόδημα από «Παροχές σε είδος» του άρθρου 13 του Ν.4172/2013 (παροχή σε είδος από αυτοκίνητα, δάνεια, παροχή κατοικίας ή δικαιωμάτων προαίρεσης απόκτησης μετοχών)
β) Σύμφωνα με την παράγραφο 1 του άρθρου 29, δηλαδή με την κλίμακα φορολογίας εισοδήματος των εχόντων την εμπορική δραστηριότητα ή το μεγαλύτερο μέρος των εισοδημάτων του φορολογούμενου δεν προκύπτει από μισθωτή εργασία και συντάξεις (ατομικές επιχειρήσεις και πρώην ελεύθερους επαγγελματίες ), που είναι ίδια με την κλίμακα από μισθωτή εργασία και συντάξεις , χωρίς την ύπαρξη της μείωσης του φόρου που έχουν οι μισθωτοί , οι συνταξιούχοι και με προϋποθέσεις οι αγρότες.
γ) Σύμφωνα με την παράγραφο 3 του άρθρου 29, όσοι έχουν εισόδημα από αγροτική επιχείρηση και παράλληλα έχουν και την μείωση του άρθρου 16. Σύμφωνα με την σχετική παράγραφο.
«3. Τα κέρδη από ατομική αγροτική επιχείρηση φορολογούνται αυτοτελώς με την κλίμακα της παραγράφου 1 του άρθρου 15.
Ο φόρος που προκύπτει για το εισόδημα από ατομική αγροτική επιχείρηση μειώνεται κατά το ποσό που προβλέπεται στο άρθρο 16.
Στην περίπτωση που αποκτάται εισόδημα από μισθούς και συντάξεις μαζί με εισόδημα ατομικής αγροτικής επιχείρησης, η μείωση φόρου υπολογίζεται μία φορά για το σύνολο των εισοδημάτων.
Στην περίπτωση που αποκτάται εισόδημα από μισθωτή εργασία και συντάξεις ή και από ατομική αγροτική επιχείρηση μαζί με εισόδημα από λοιπές κατηγορίες, η μείωση του φόρου θα είναι αυτή που αναλογεί μόνο στο μέρος του εισοδήματος που προέρχεται αποκλειστικά από μισθωτή εργασία και συντάξεις ή και από ατομική αγροτική επιχείρηση.
Η μείωση του φόρου της παρούσας παραγράφου για τους ασκούντες αγροτική επιχειρηματική δραστηριότητα εφαρμόζεται μόνο για τους κατ' επάγγελμα αγρότες, όπως αυτοί ορίζονται στην κείμενη νομοθεσία, εφόσον τουλάχιστον το 50% του εισοδήματός τους, προέρχεται από αγροτική δραστηριότητα. Στο εισόδημα του προηγούμενου εδαφίου δεν περιλαμβάνονται η κύρια σύνταξη από ΟΓΑ, οι αμοιβές από παροχή εργασίας με εργόσημο, οι αμοιβές εργαζομένων υπαγομένων στην ασφάλιση ΟΓΑ σε τυποποιητήρια, συσκευαστήρια και σε συναφείς χώρους για έως 150 ημερομίσθια ανά έτος, καθώς και οι αμοιβές μελών αγροτικών ή/και γυναικείων συνεταιρισμών, που απασχολούνται περιστασιακά και υπάγονται στην ασφάλιση ΟΓΑ.δ) Σύμφωνα με την παράγραφο 1 του άρθρου 15, δηλαδή με την κλίμακα φορολογίας εισοδήματος από μισθωτή εργασία και συντάξεις έχοντας και τη μείωση φόρου σύμφωνα με το άρθρο 16, εφόσον ο φορολογούμενος είναι εγγεγραμμένος στο μητρώο ανέργων του Οργανισμού Απασχόλησης Εργατικού Δυναμικού (Ο.Α.Ε.Δ).»
δ) Σύμφωνα με την παράγραφο 1 του άρθρου 15, δηλαδή με την κλίμακα φορολογίας εισοδήματος από μισθωτή εργασία και συντάξεις έχοντας και τη μείωση φόρου σύμφωνα με το άρθρο 16, εφόσον ο φορολογούμενος είναι εγγεγραμμένος στο μητρώο ανέργων του Οργανισμού Απασχόλησης Εργατικού Δυναμικού (Ο.Α.Ε.Δ).
Για τις ανάγκες της ηλεκτρονικής υποβολής των φορολογικών δηλώσεων, η πληροφορία της ιδιότητας του ανέργου έχει ληφθεί από τα ηλεκτρονικά αρχεία που έχει στην διάθεσή της η Φορολογική Διοίκηση, τα οποία ζητήθηκαν από τον Ο.Α.Ε.Δ., Γ.Ε.Ν.Ε. και ΕΤΑΠ – ΜΜΕ, για τον σκοπό της εξαίρεσης των ανέργων από την ειδική εισφορά αλληλεγγύης.
Σε περίπτωση που η ιδιότητα του ανέργου δεν έχει καταγραφεί ηλεκτρονικά, τότε ο φορολογούμενος έχει το δικαίωμα να υποβάλει δήλωση με επιφύλαξη. Οι δηλώσεις τους υποβάλλονται ηλεκτρονικά με επιφύλαξη και εκκαθαρίζονται από τις Δ.Ο.Υ. Αν τυχόν έχει ήδη υποβληθεί η δήλωση και έχει εκδοθεί πράξη διοικητικού προσδιορισμού φόρου, ο φορολογούμενος υποβάλλει αίτηση για νέα εκκαθάριση της δήλωσής του στη Δ.Ο.Υ., προσκομίζοντας την βεβαίωση της ανεργίας.
Η προστιθέμενη διαφορά τεκμηρίων, που τυχόν προκύπτει για φορολογούμενους που ήταν άνεργοι κατά το εκάστοτε εξεταζόμενο φορολογικό έτος, φορολογείται σύμφωνα με την κλίμακα της παραγράφου 1 του άρθρου 15 (κλίμακα μισθωτής εργασίας – συντάξεων), ανεξαρτήτως της διάρκειας εντός του έτους της ανεργίας τους, με την προϋπόθεση ότι προσκομίζουν στη Φορολογική Διοίκηση βεβαίωση ανεργίας από τον Ο.Α.Ε.Δ. ή τους λοιπούς αρμόδιους φορείς, που να αποδεικνύει ότι ήταν άνεργοι κατά το έτος για το οποίο φορολογούνται.
Προσοχή :
- Αν ο φορολογούμενος αποκτά εισόδημα από περισσότερες της μίας κατηγορίας εισοδήματος και υπάρχει ισότητα μεταξύ τους τότε η διαφορά μεταξύ συνολικού εισοδήματος και αντικειμενικών δαπανών διαβίωσης και απόκτησης περιουσιακών στοιχείων φορολογείται σύμφωνα με την παράγραφο 1 του άρθρου 15, δηλαδή με την κλίμακα φορολογίας εισοδήματος από μισθωτή εργασία και συντάξεις έχοντας και τη μείωση φόρου σύμφωνα με το άρθρο 16.
- Σε περίπτωση που υπάρχει διαφορά μεταξύ πραγματικού και τεκμαρτού εισοδήματος, αν ο φόρος υπολογιστεί με την κλίμακα των μισθωτών και συνταξιούχων, ο φορολογούμενος θα πρέπει να έχει συγκεντρώσει αποδείξεις που έχουν εξοφληθεί με ηλεκτρονικό τρόπο, στο ύψος του ποσού που αντιστοιχεί στο τεκμαρτό εισόδημα.
Σημαντικό:
Αν έχετε διαφορά τεκμηρίων , που δεν φορολογούνται με την κλίμακα μισθωτών και συνταξιούχων (δεν υπάρχει δηλαδή μείωση του φόρου ,1900 έως 2100 ανάλογα με την οικογενειακή κατάσταση), αυτά θεωρούνται ως έσοδα από εμπορική δραστηριότητα και έχουν προκαταβολή 100% του φόρου που προκύπτει.
Αν αυτό συμβαίνει για πρώτη φορά το οικονομικό έτος 2018, καλό θα είναι, να συμπληρώσετε τους κωδικούς 327 -328 «Υποβάλετε δήλωση με εισοδήματα από επιχειρηματική δραστηριότητα για πρώτη φορά», του πίνακα 2 «Πληροφοριακά στοιχεία» της πρώτης σελίδας του εντύπου Ε1 (Έντυπο Φορολογίας Εισοδήματος Φυσικών Προσώπων). Σύμφωνα με τις οδηγίες που δόθηκαν από την διοίκηση.
Κωδικοί 327-328: Οι κωδικοί αυτοί συμπληρώνονται από όσους φορολογούμενους υποβάλλουν δήλωση με εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα για πρώτη φορά, προκειμένου να υπολογιστεί η προκαταβολή μειωμένη κατά 50%. Στις δηλώσεις του φορολογικού έτους 2018 και επόμενες, θα περιορίζεται η προκαταβολή στο μισό σε όσους αναγράφουν για πρώτη φορά εισοδήματα, ημεδαπής ή αλλοδαπής προέλευσης από επιχειρηματική δραστηριότητα, στους υποπίνακες Γ1 και Γ2 του Εντύπου Ε1. Πιο συγκεκριμένα, θα περιορίζεται στο μισό, σε όσους δηλώσουν για πρώτη φορά εισόδημα αγροτικής ή επιχειρηματικής δραστηριότητας υπόχρεων σε υποβολή Εντύπου Ε3 (φυσικά πρόσωπα με έναρξη στο μητρώο), εισόδημα επιχειρηματικής δραστηριότητας μη υπόχρεων σε υποβολή Εντύπου Ε3 (φυσικά πρόσωπα χωρίς έναρξη στο μητρώο, μη επιτηδευματίες, όπως δημόσιοι υπάλληλοι αυτοεκδότες βιβλίων ή εισηγητές σεμιναρίων), καθώς επίσης και εισόδημα της παρ. 3 του άρθρου 21 του ΚΦΕ (φυσικά πρόσωπα που έχουν πραγματοποιήσει μεμονωμένη πράξη με σκοπό την επίτευξη κέρδους ή συστηματική διενέργεια πράξεων, τρεις ομοειδείς, κ.λπ.). Ομοίως, θα περιορίζεται η προκαταβολή στο μισό και όταν προκύπτει για πρώτη φορά προστιθέμενη διαφορά τεκμηρίων, η οποία φορολογείται ως εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα.
Φορολόγηση με τεκμήρια και μεταφορά ζημιάς ατομικής επιχείρησης.
Με την ευκαιρία να θυμίσουμε ότι η διοίκηση με την ΠΟΛ.1076/2015 έχει διευκρινήσει ότι:
«Η ζημιά του ίδιου φορολογικού έτους ή και των προηγούμενων δεν εκπίπτει ούτε μεταφέρεται
Με τις διατάξεις της παραγράφου 3 του άρθρου 34 ορίζεται ότι, στην περίπτωση προσδιορισμού του εισοδήματος με βάση την ετήσια δαπάνη αυτού του άρθρου, η ζημιά του ίδιου φορολογικού έτους από επιχειρηματική δραστηριότητα, καθώς και η ζημιά των προηγούμενων ετών μηδενίζεται και δεν εκπίπτει ούτε μεταφέρεται για συμψηφισμό στα επόμενα φορολογικά έτη. Επομένως, εάν κατά το κρίσιμο φορολογικό έτος, για ένα φορολογούμενο προέκυψε ζημία που προέρχεται από ατομική επιχείρηση και ο φορολογούμενος αυτός έχει πραγματοποιήσει δαπάνες των άρθρων 31 και 32 τότε η ζημιά του φορολογούμενου μηδενίζεται και ο ίδιος φορολογείται με βάση την συνολικές του δαπάνες ενώ η ζημιά δεν μεταφέρεται για συμψηφισμό στα επόμενα έτη.
Αντίθετα, αν ο φορολογούμενος καλύψει το τεκμαρτό του εισόδημα με ανάλωση κεφαλαίου προηγουμένων ετών, οπότε και δεν φορολογηθεί με βάση τις δαπάνες, θα μπορέσει να μεταφέρει τη ζημιά του στο επόμενο έτος.»
Δηλαδή αν κάποιος φορολογούμενος έχει ζημιές για τα φορολογικά έτη 2016 και 2017, αλλά επειδή είχε και άλλα εισοδήματα ή φορολογικό αποταμίευμα και δεν φορολογήθηκε με τεκμήρια και τα αποτελέσματα του φορολογικού έτους 2018 είναι και πάλι ζημιογόνα, αλλά ο φορολογούμενος φορολογείται με τεκμήρια, δεν χάνει μόνο την ζημιά του φορολογικού έτους 2018 αλλά και την ζημιά που έχει σχηματιστεί τα φορολογικά έτη 2016 και 2017.
*Ο Αποστόλης Αλωνιάτης είναι οικονομολόγος - φοροτεχνικός, Α' Αντιπρόεδρος του Ινστιτούτου Οικονομικών & Φορολογικών Μελετών (Ι.Ο.ΦΟ.Μ), Σύμβουλος Διοίκησης της PROSVASIS AEBE και συγγραφέας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου