Παπανάτσιου: Απολύτως δικαιολογημένη η ανησυχία των πολιτών για τη δυσοσμία

Τι αναφέρει στην απάντηση της προς την Αντιπεριφερειάρχη Μαγνησίας

Συμμερίζομαι την απολύτως δικαιολογημένη ανησυχία και διαμαρτυρία των πολιτών του Βόλου για τη δυσοσμία και την ατμοσφαιρική ρύπανση γενικότερα και την υποχρέωση όλων μας να κάνουμε ότι είναι δυνατόν, ακόμα και με βελτίωση του θεσμικού πλαισίου, για να ικανοποιούμε διαρκώς αυτή την κοινωνική ανάγκη. Γνωρίζουμε όλοι παράλληλα την ουσιαστική αρμοδιότητα και υποχρέωση της Περιφέρειας Θεσσαλίας να εξασφαλίζει την τήρηση όλων των περιβαλλοντικών κανόνων και να βελτιώνει την περιβαλλοντική απόδοση των παραγωγικών δραστηριοτήτων αλλά και την ποιότητα ζωής των πολιτών και τη δημόσια υγεία., αναφέρει σε απάντησή της προς την Αντιπεριφερειάρχη Μαγνησίας Δωροθέα Κολυνδρίνη, η Βουλευτής Μαγνησίας του ΣΥΡΙΖΑ Κατερίνα Παπανάτσιου.

Όπως αναφέρει στην απάντησή της η Βουλευτής:

Εφόσον οποιαδήποτε δραστηριότητα προκαλεί αποδεδειγμένα επιβάρυνση της Υγείας των κατοίκων μιας περιοχής, θα πρέπει άμεσα να παύει. Οι φορείς που είναι θεσμικά επιφορτισμένοι με το έργο της προστασίας του περιβάλλοντος και της Δημόσιας Υγείας θα πρέπει να λειτουργούν ως προς αυτό χωρίς χρονοτριβή. Oι Περιφέρειες έχουν θεσμικά στη χώρα μας την αρμοδιότητα αδειοδότησης όλων των παραγωγικών δραστηριοτήτων, ως Δ/νση Ανάπτυξης, και φυσικά επιβολής προστίμων και παύσης σε περίπτωση παραβάσεων, και επιπλέον έχουν και την αρμοδιότητα παρακολούθησης των περιβαλλοντικών επιπτώσεων όλων των δραστηριοτήτων. Αυτό προκύπτει άλλωστε και από την απάντηση του ΥΠΕΝ σε πρόσφατη Αναφορά που κατέθεσα για το θέμα της μέτρησης της αέριας ρύπανσης στο Βόλο με αφορμή τη σχετική επιστολή του Ιατρικού Συλλόγου Βόλου η οποία επισυνάπτεται.

Από το 2015 έως τον Ιούλιο του 2019 ως Βουλευτής Μαγνησίας και αργότερα ως Υφυπουργός Οικονομικών, συμμετείχα στις συναντήσεις των φορέων της περιοχής, με τον τότε Αναπληρωτή Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κ. Φάμελλο, με στόχο την καταγραφή του προβλήματος που αφορά τη καύση RDF από την ΑΓΕΤ-ΗΡΑΚΛΗΣ και την εξεύρεση λύσης. Οι αποφάσεις που πάρθηκαν αφορούν μια σειρά μέτρων όπως ο διπλασιασμός των ελέγχων για διοξίνες και φουράνια, η θέσπιση αυστηρών κανόνων καύσης των εναλλακτικών καυσίμων, ο συνεχής έλεγχος της ποιότητας και της σύστασης του εναλλακτικού καυσίμου, η συγκρότηση επιτροπής κοινωνικού ελέγχου για τον έλεγχο της καύσης των εναλλακτικών καυσίμων στο εργοστάσιο της ΑΓΕΤ και η ανάληψη από τον Δημόκριτο των μετρήσεων και η δημοσιοποίηση των αποτελεσμάτων όλων αυτών των ενεργειών. Στην εφαρμογή των αποφάσεων αυτών εμπλέκονται το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, η Περιφέρεια Θεσσαλίας και η Ειδική Γραμματεία Επιθεώρησης Περιβάλλοντος και στόχος μας ήταν, παράλληλα με την διακρίβωση των περιβαλλοντικών παραμέτρων και πιθανών παραβάσεων, και η αποκατάσταση της αξιοπιστίας αυτής της συζήτησης στην τοπική κοινωνία, διότι εκφράζονταν πολλές υποθέσεις και απόψεις και έπρεπε να διαπιστώσουμε όλοι αντικειμενικά το μέγεθος του προβλήματος.
Επιπλέον πολύ πρόσφατα, μέσω Εθελοντικής Συμφωνίας που υπογράφηκε μεταξύ των εκπροσώπων της Ελληνικής Τσιμεντοβιομηχανίας και του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, στις 3/07/2019, αναλήφθηκαν επιπλέον δεσμεύσεις από την πλευρά της Τσιμεντοβιομηχανίας, όπως η δημιουργία ανοιχτής πλατφόρμας online καταγραφής αέριων ρύπων, με ελεύθερη πρόσβαση, ώστε ο κάθε πολίτης να μπορεί να συγκρίνει τις εκπομπές των αερίων ρύπων κάθε εργοστασίου με τις ημερήσιες οριακές τιμές όπως αυτές ορίζονται στην εθνική νομοθεσία, αλλά και η διεξαγωγή μετρήσεων διοξινών και φουρανίων με δώδεκα δειγματοληψίες σε ετήσια βάση (εξαπλασιασμός δηλαδή, αντί των 2/έτος που προβλέπονται από τη νομοθεσία), με δημοσιοποίησή τους στην ανοιχτή πλατφόρμα καταγραφής αερίων ρύπων.

Δυστυχώς παρ’ όλες τις προσπάθειες και αποφάσεις και την εως τώρα πληροφόρηση που έχουμε από τις Υπηρεσίες και τους Φορείς που εμπλέκονται στους ελέγχους δεν έχουμε ασφαλή και επίσημα συμπεράσματα τόσο για την αυστηρή τήρηση των όρων για τη καύση του RDF όσο και για τη πηγή και το είδος των ρύπων που επιβαρύνουν την ατμόσφαιρα του Βόλου.
Από την εμπειρία μου ως Βουλευτής και πρώην Υπουργός Κυβέρνησης θα ήθελα να επισημάνω ότι οποιαδήποτε προσπάθεια ανάκλησης ΑΕΠΟ, που έχει εγκριθεί με βάση την Εθνική και την Ευρωπαϊκή Νομοθεσία, θα πρέπει να τεκμηριώνεται με αδιάσειστα στοιχεία από τους αρμόδιους φορείς, που θα αποδεικνύουν είτε τη μη τήρηση της νομοθεσίας, είτε τη μη τήρηση της ΑΕΠΟ και συνεπακόλουθα την επιβάρυνση του περιβάλλοντος και της Δημόσιας Υγείας ώστε να αντιμετωπιστεί θετικά και να είναι θεσμικά ισχυρή. Η συστηματική μελέτη του θέματος της ατμοσφαιρικής ρύπανσης στο Βόλο με τη διενέργεια συνεχών μετρήσεων και ελέγχων σε δραστηριότητες θα πρέπει να οδηγήσει σε επιστημονικά συμπεράσματα που δεν θα μπορούν να αμφισβητηθούν και που θα λαμβάνονται υποχρεωτικά υπ’όψιν σε αποφάσεις αδειοδοτήσεων ή ανάκλησης αδειοδοτήσεων σε ρυπογόνες βιομηχανίες.

Στις 1/8/2019 ανταποκρινόμενη στην επιστολή – κάλεσμα του Ιατρικού Συλλόγου κατέθεσα στο αρμόδιο Υπουργείο αναφορά με την οποία ζητώ τη τοποθέτηση μετρητών αέριας ρύπανσης στο Βόλο, με σκοπό να αναγνωριστούν οι ρύποι και να βρεθεί η πηγή τους. Την ίδια ημερομηνία απέστειλα επιστολή στο Περιφερειάρχη, κ. Αγοραστό, και την Αντιπεριφερειάρχη Μαγνησίας και Β. Σποράδων, κ. Κολυνδρίνη, με την οποία ζητώ επίσημη απάντηση και όχι μέσω δημοσιευμάτων, για τις ενέργειες, που απορρέουν από την αρμοδιότητά της, στις οποίες προτίθεται να προβεί, προκειμένου να αντιμετωπιστεί το ζήτημα.

Από την απάντηση του ΥΠΕΝ στην Αναφορά που έλαβα προκύπτουν ουσιώδη ζητήματα τα οποία απασχόλησαν αρκετά τη δημόσια συζήτηση τον προηγούμενο χρόνο και αποκαλύπτεται η πραγματική κατάσταση σε σχέση με την ατμοσφαιρική ρύπανση, τις αρμοδιότητες, τον εξοπλισμό και την κατάσταση του ατμοσφαιρικού περιβάλλοντος στην πόλη του Βόλου και την ευρύτερη περιοχή. Έτσι από τις απαντήσεις του ΥΠΕΝ και της Περιφέρειας Θεσσαλίας προκύπτει, χωρίς πλέον αμφισβήτηση, ότι:
 Αποτελεί αρμοδιότητα της Περιφέρειας η παρακολούθηση της ποιότητας του αέρα, με τη διενέργεια μετρήσεων και δειγματοληψιών, την εγκατάσταση σταθμών μέτρησης, την ενημέρωση του κοινού και τη λήψη εκτάκτων μέτρων, εάν και όπου απαιτείται εντός των διοικητικών ορίων της.
 Η Περιφέρεια Θεσσαλίας ξεκίνησε ενέργειες μόλις στις αρχές του 2019 για την εγκατάσταση νέων σταθμών μέτρησης της ατμοσφαιρικής ρύπανσης. Σημειώνεται η πολύ μεγάλη καθυστέρηση, αφού η δυνατότητα ένταξης προς χρηματοδότηση αντίστοιχου έργου στο ΠΕΠ Θεσσαλίας ισχύει για όλη την τρέχουσα προγραμματική περίοδο 2014-2020.
 Το ΥΠΕΝ είχε ήδη χρηματοδοτήσει από το 2016 την εγκατάσταση αναλυτών για αιωρούμενα σωματίδια στο Βόλο, στο πλαίσιο της συνολικής προσπάθειας υποβοήθησης των Περιφερειών στο έργο τους και της αρμοδιότητάς του για τη συνολική εποπτεία του δικτύου.

Τα ανωτέρω δημιουργούν μια τελείως διαφορετική κατάσταση από αυτή που είχαμε υπόψη μας μέχρι σήμερα από την Περιφέρεια Θεσσαλίας .

Προκειμένου να υπάρξει πλήρης ενημέρωση, τόσο εμού όσο και των υπόλοιπων Βουλευτών, η οποία και θα μας επιτρέψει να εργαστούμε συστηματικά και να βοηθήσουμε στην επίλυση του θέματος της ατμοσφαιρικής ρύπανσης στο Βόλο, θα ήθελα να ζητήσω από την Περιφέρεια Θεσσαλίας, ως αρμόδια αρχή, επίσημη πληροφόρηση για τα ακόλουθα:

1. Τα αποτελέσματα όλων των ενεργειών που έχουν αναληφθεί ώστε να διενεργούνται απρόσκοπτα μετρήσεις της ατμοσφαιρικής ρύπανσης στην περιοχή του Βόλου, σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία, καθώς οι τελευταίες διαθέσιμες μετρήσεις στην ιστοσελίδα της Περιφέρειας Θεσσαλίας στο σταθμό του Βόλου είναι από τις 21/4/2019. Ιδιαίτερα στην περιοχή μας, με τόσο έντονο το κοινωνικό ενδιαφέρον, αλλά και το περιβαλλοντικό πρόβλημα των οχλήσεων της τοπικής κοινωνίας, δεν μπορεί να παραμένει ανενεργή η πληροφόρηση για τις περιβαλλοντικές παραμέτρους της ατμόσφαιρας.

2. Ενδεχόμενα αιτήματα συνεργασίας που έχουν γίνει προς το Δημόκριτο ή άλλο φορέα για τη διενέργεια συνεχών μετρήσεων – ελέγχων της ατμοσφαιρικής ρύπανσης στο Βόλο, με σκοπό να ταυτοποιηθούν με αδιάσειστα στοιχεία οι πηγές της δυσοσμίας (πρακτική που ακολούθησε η Περιφέρεια Αττικής για την αντιμετώπιση ανάλογου προβλήματος στη περιοχή Δραπετσώνας – Κερατσινίου), και τα αποτελέσματά τους.

3. Στοιχεία για την τήρηση ή μη από τις βιομηχανίες της ευρύτερης περιοχής των όρων καύσης/χρήσης των εναλλακτικών καυσίμων, που αφορούν στον κατάλληλο μηχανολογικό εξοπλισμό και τις συνθήκες καύσης τους ή γενικότερα των όρων λειτουργίας τους (στη περίπτωση που δεν χρησιμοποιούν εναλλακτικό καύσιμο), με βάση τους ελέγχους που έχουν διενεργηθεί έως τώρα.

4. Τα αποτελέσματα των ελέγχων του ΚΕΠΠΕ στη βιομηχανία «Χαλυβουργία», βάσει των οποίων η Περιφέρεια ζητά από το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας την τροποποίηση των Περιβαλλοντικών Όρων της βιομηχανικής εγκατάστασης.

5. Τα αποτελέσματα των ελέγχων της Περιφέρειας, του ΚΕΠΠΕ ή άλλων αρμόδιων υπηρεσιών, της Περιφέρειας ή μη, που έχετε στα χέρια σας, και αφορούν στη λειτουργία της τσιμεντοβιομηχανίας της ΑΓΕΤ/Lafarge, καθώς και τα αποτελέσματα των μετρήσεων εκπομπών, της εν λόγω επιχείρησης, με χρονοσειρές που αναρτώνται στο διαδίκτυο ή μη, καθώς και τις μετρήσεις σε διοξίνες και φουράνια, που θα πρέπει να έχουν πολλαπλασιαστεί με βάση τα όσα έχουμε από κοινού συζητήσει στις συσκέψεις που κάλεσε το ΥΠΕΝ αλλά και με βάση το πρόσφατο μνημόνιο ΥΠΕΝ – Τσιμεντοβιομηχανίας.
Για τα ανωτέρω παρακαλώ να μας ενημερώσετε και για την όποια αξιολόγηση υπάρχει από τη μεριά είτε των υπηρεσιών της Περιφέρειας είτε άλλων ακαδημαϊκών και ερευνητικών κέντρων και ιδρυμάτων ανέλαβαν τη διαδικασία των μετρήσεων (πχ. Δημόκριτος).

Με στόχο τη διεξοδική και πλήρη ενημέρωση όλων των Βουλευτών αλλά και της κοινωνίας του Βόλου, είναι προφανές ότι θα στηρίξω το αίτημα της Περιφέρειας για δεύτερη συνεδρίαση της Μόνιμης Επιτροπής Περιβάλλοντος της Βουλής, που θα επικεντρώνεται στο ευρύτερο και φλέγον θέμα της ατμοσφαιρικής ρύπανσης στο Βόλο.

Τα ανωτέρω στοιχεία που σας ζητώ, και πιστεύω θα μας διαθέσετε το συντομότερο δυνατόν, θα βοηθήσουν στην καλύτερη τεκμηρίωση της συζήτησης στην Επιτροπή Περιβάλλοντος της Βουλής, στη καλύτερη πληροφόρηση της τοπικής κοινωνίας και στη εξεύρεση άμεσων λύσεων για το εντονότατο περιβαλλοντικό πρόβλημα της ατμοσφαιρικής ρύπανσης που αντιμετωπίζει ο Βόλος.

Κατερίνα Παπανάτσιου
Βουλευτής Μαγνησίας
ΣΥΡΙΖΑ Προοδευτική Συμμαχία