Η έκδοση πράξης από τη ΔΟΥ δεν διακόπτει την παραγραφή

Του Γιώργου Δαλιάνη και της Νίκης Χατζοπούλου*

Πλησιάζοντας προς το τέλος του έτους έρχεται ξανά στην επιφάνεια το ζήτημα της παραγραφής των φορολογικών υποθέσεων.

Όπως είναι γνωστό, το δικαίωμα της φορολογικής αρχής να προβεί σε έκδοση πράξης διοικητικού, εκτιμώμενου ή διορθωτικού προσδιορισμού φόρου παραγράφεται εντός πέντε (5) ετών από τη λήξη του έτους εντός του οποίου λήγει η προθεσμία υποβολής δήλωσης (βλ. άρθρο 36 Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας [ν. 4174/2013] για χρήσεις από 1.1.2014). Την 31.12.2020 δηλαδή παραγράφεται η χρήση 2014. Στην πραγματικότητα, όμως, και προκειμένου να τηρηθεί η 20ημερη προθεσμία για απάντηση του φορολογούμενου (βλ. άρθρο 28 του Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας), θα πρέπει οι προσωρινές πράξεις να κοινοποιούνται έως 10.12.2020 το αργότερο, όπως έχουμε επανειλημμένα τονίσει και σε προηγούμενη αρθρογραφία μας.

Στο άρθρο 72 παρ. 11 του Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας προβλέπεται ακόμα μία δυνατότητα για επιμήκυνση της παραγραφής, σύμφωνα με την οποία «Όπου σε κείμενες διατάξεις ουσιαστικού φορολογικού δικαίου, που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας, προβλέπεται προθεσμία παραγραφής του δικαιώματος του Δημοσίου να κοινοποιεί φύλλα ελέγχου, πράξεις προσδιορισμού φόρου, τελών, εισφορών, πράξεις επιβολής προστίμων και κάθε άλλη συναφή πράξη, η παραγραφή διακόπτεται με την έκδοσή τους.». Δηλαδή, με βάση τη διάταξη αυτή το Δημόσιο μπορεί να «κερδίσει» ακόμη κάποιες μέρες και με το επιχείρημα ότι η πράξη εκδόθηκε π.χ. στις 30.12.2020, ακόμη και εάν κοινοποιήθηκε π.χ. στις. 10.1.2021, το έτος δεν έχει υποπέσει σε παραγραφή.  Υπενθυμίζουμε ότι έγινε πρόσφατα χρήση της διάταξης αυτής και στις υποθέσεις των αναδρομικών των συνταξιούχων (βλ. Ε.2115/2020).

Ευτυχώς, με τις υπ΄ αρ. 759/2019 και 716/2020 αποφάσεις του Διοικητικού Εφετείου Θεσσαλονίκης καθώς και την υπ΄ αρ. 734/2020 απόφαση του Διοικητικού Εφετείου Αθηνών κρίθηκε, μεταξύ άλλων, ότι η ως άνω διάταξη είναι, διότι οδηγεί σε επιμήκυνση της παραγραφής και αντίκειται στις εξειδικεύουσες την αρχή της ασφάλειας δικαίου διατάξεις των παραγράφων 1 και 2 του άρθρου 78 του Συντάγματος.

Μάλιστα, σύμφωνα με τις αποφάσεις αυτές κρίθηκε ότι ενόψει της αρχής της φανερής δράσης της Διοίκησης, δεν μπορεί το χρονικό όριο εντός του οποίου μπορεί το Δημόσιο να ασκήσει δικαίωμά του να εξαρτάται από γεγονός άγνωστο στον φορολογούμενο, όπως είναι η έκδοση της καταλογιστικής πράξης. Αναμένουμε δε και την επικύρωση της κρίσης αυτής από το Συμβούλιο της Επικρατείας.

Πρόσφατα εκδόθηκε η υπ’ αριθ. Αρ. Πρωτ.: Ο ΔΕΛ Η 1130255 ΕΞ 2020/5.11.2020 εγκύκλιος της ΑΑΔΕ, με την οποία επαναλαμβάνεται το αυτονόητο, δηλαδή ότι θα πρέπει να εκδίδονται και να κοινοποιούνται οι πράξεις από την φορολογική διοίκηση εντός της προθεσμίας παραγραφής. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με την εγκύκλιο μνημονεύονται οι ως άνω Εφετειακές αποφάσεις και ορίζεται ότι: «Κατόπιν των ανωτέρω και μέχρι να επιλυθεί το εν λόγω ζήτημα από το Συμβούλιο της Επικρατείας, καλούνται οι Προϊστάμενοι των Υπηρεσιών, στους οποίους απευθύνεται το παρόν, όπως παρακολουθούν τον χρόνο έκδοσης των καταλογιστικών πράξεων διασφαλίζοντας, ανεξαρτήτως της χρήσης που αυτές αφορούν, την αμελλητί κοινοποίησή τους εντός του έτους κατά το οποίο λήγει το δικαίωμα της Φορολογικής Διοίκησης για την έκδοση πράξης προσδιορισμού φόρου και σε κάθε περίπτωση, μέχρι 31/12 του εν λόγω έτους».

Σε σχέση με τα ανωτέρω θα θέλαμε να διευκρινίσουμε ότι μέχρι 31.12 του έτους είναι δυνατή η κοινοποίηση της οριστικής πράξης, διότι όπως αναφέρουμε και ανωτέρω, η απώτατη ημερομηνία για την κοινοποίηση των προσωρινών πράξεων είναι η 10.12 του έτους, ώστε να είναι δυνατή η εντός της προθεσμίας παραγραφής τήρηση του 20ημερου δικαιώματος ακροάσεως του φορολογουμένου προς της κοινοποίησης της οριστικής πράξης.

Τέλος, επισημαίνεται ότι στο άρθρο 5 του Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας ορίζεται ο τρόπος με τον οποίο κοινοποιούνται οι πράξεις της Φορολογικής Διοίκησης και ειδικά για την αποστολή μέσω συστημένης επιστολής προβλέπεται ότι η κοινοποίηση συντελείται 15 ημέρες μετά από την ημερομηνία αποστολής.

Δείτε το άρθρο και στo Capital

 O κ. Γιώργος Δαλιάνης είναι Διευθύνων Σύμβουλος της Artion Α.Ε. & Ιδρυτής του Ομίλου Artion, Οικονομολόγος – Φοροτεχνικός.

Η κα Νίκη Χατζοπούλου είναι Δικηγόρος LL.M. & Διαμεσολαβήτρια, συνεργάτης της Artion A.E.

Το ανωτέρω κείμενο έχει ενημερωτικό χαρακτήρα και σε καμία περίπτωση δεν υποκαθιστά τις εξειδικευμένες συμβουλευτικές υπηρεσίες.

Για περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να απευθυνθείτε στην ARTION Α.Ε. (Πουρνάρα 9 Μαρούσι |

+30 210 6009062 |  www.artion.gr)