Σαν χθες ήταν η 60ή επέτειος διαγραφής του γερμανικού χρέους, με τη στήριξη του ευρωπαϊκού Νότου, που πλήττεται σήμερα από τη σκληρή πολιτική της Ανγκελα Μέρκελ
Του Μπάμπη Μιχάλη
Πριν από 60 ακριβώς χρόνια μια συμφωνία που υπογράφηκε στο Λονδίνο έδωσε την ευκαιρία στην κατεστραμμένη από τον Β” Παγκόσμιο Πόλεμο Γερμανία να αναστηθεί.Διαγράφοντας περισσότερο από το μισό χρέος της Γερμανίας, η συμφωνία της 27ης Φεβρουαρίου 1953 έβαλε τα θεμέλια για τη δημιουργία του περιβόητου μεταπολεμικού οικονομικού της θαύματος. «Χωρίς αυτή τη διαγραφή δεν θα υπήρχε οικονομικό θαύμα», υπογραμμίζει χαρακτηριστικά η Γερμανίδα ιστορικός Ούρσουλα Ρόμπεκ-Γιασίνσκι από το Πανεπιστήμιο της Στουτγκάρδης.
Η διαγραφή όπως και ο τρόπος που έγινε αποδείχθηκαν καθοριστικά όχι μόνο για την ανασυγκρότηση της Γερμανίας αλλά και ολόκληρης της μεταπολεμικής Ευρώπης. Το χρέος της Γερμανίας μετά τον Β” Παγκόσμιο Πόλεμο ήταν περί τα 30 δισ. μάρκα. Σύμφωνα με κάποιες εκτιμήσεις, ήταν ακόμη μεγαλύτερο. Ο Ερίκ Τουσέν υποστηρίζει ότι πριν από τη συμφωνία του Λονδίνου η Γερμανία συσσώρευε χρέη και τόκους μεγαλύτερα των 22,6 δισ. μάρκων από τις επανορθώσεις του Α” Παγκοσμίου Πολέμου και ακόμη 15-16 δισ. μάρκα από τον Β” Παγκόσμιο Πόλεμο.
Εχοντας την ανάγκη ενός ισχυρού κυματοθραύστη απέναντι στη Σοβιετική Ενωση και τις χώρες του «υπαρκτού σοσιαλισμού», οι μεγάλες δυνάμεις και επί δεκαετίες πιστωτές της Γερμανίας (ΗΠΑ, Γαλλία, Βρετανία) -μαζί με ακόμη 18 χώρες (μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα, η Ισπανία, το Πακιστάν και Αίγυπτος)- επέλεξαν μια διαφορετική προσέγγιση. Συμφώνησαν στο Λονδίνο τη γενναία μείωση του γερμανικού χρέους (50-62%, ανάλογα με τις εκτιμήσεις) αναγνωρίζοντας ότι για ένα χρέος δεν είναι αποκλειστικά υπεύθυνος μόνο αυτός που δανείζεται.
Σε αντίθεση με τις σημερινές πρακτικές, οι πιστωτές εκείνης της εποχής αναγνώρισαν ακόμη ότι ο στραγγαλισμός της οικονομικής ανάπτυξης μιας υπερχρεωμένης χώρας δεν οδηγεί κάπου. Υιοθέτησαν έτσι πέραν της διαγραφής και ρήτρα η οποία προέβλεπε ότι η Δυτική Γερμανία θα αποπλήρωνε σταδιακά τα χρέη που της απέμεναν μόνο όταν θα εμφάνιζε εμπορικό πλεόνασμα. Καθορίστηκε μάλιστα οι πάσης φύσεως δόσεις των δανείων της να μην ξεπερνούν το 3% των συνολικών ετήσιων κερδών της από τις εξαγωγές.
Τα λάθη των ελληνικών κυβερνήσεων
Αυτό σήμαινε ότι πιστώτριες χώρες, όπως η Ελλάδα, είχαν συμφέρον να εισαγάγουν από τη Γερμανία αγαθά -τονώνοντας την οικονομία της- προκειμένου να εισπράξουν κάποια στιγμή τα οφειλόμενα. Κυρίως όμως σήμαινε ότι σε αντίθεση με σημερινά σχέδια αναδιάρθρωσης χρέους η Γερμανία θα πλήρωνε μόνο από τα έσοδα που συγκέντρωνε από την οικονομική της ανάπτυξη και τις εξαγωγές της και όχι από νέα δάνεια.
«Μια παρόμοια ρύθμιση θα μπορούσε να βοηθήσει την Ελλάδα», τονίζει σήμερα ο Γερμανός ειδικός σε ζητήματα χρέους αναπτυσσόμενων χωρών Γιούργκεν Κάιζερ, υπενθυμίζοντας ότι οι ελληνικές κυβερνήσεις δαπανούσαν λίγο πριν από το ξέσπασμα της κρίσης δισεκατομμύρια για γερμανικά τανκς. Αν εφαρμόσουμε κάτι αντίστοιχο στην Ελλάδα, αν επιτραπεί πλεόνασμα στο εμπορικό της ισοζύγιο, τότε οι Γερμανοί θα μπορούσαν να πάρουν πίσω τα χρήματά τους… να πληρωθούν γι” αυτά τα καταραμένα τανκς», λέει.
Δυστυχώς όμως οι προτεραιότητες των σύγχρονων πιστωτών είναι σήμερα διαφορετικές. Το ΔΝΤ, η ΕΚΤ, η Ε.Ε., η ίδια η Γερμανία, που κάποτε ευνοήθηκε από τη συναίνεση της Ελλάδας και της Ισπανίας, επιβάλλουν σήμερα στις υπερχρεωμένες χώρες της ευρωπαϊκής περιφέρειας στρατηγικές νέου δανεισμού και επαχθείς όρους σκληρής λιτότητας και εκτεταμένων ιδιωτικοποιήσεων. Αυτές δηλαδή που επέβαλε στις δεκαετίες του ’80 και του ’90 το ΔΝΤ στις χώρες της Λατινικής Αμερικής και της Αφρικής οδηγώντας στην εξαθλίωση των λαών τους.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου