Δευτέρα 19 Ιουνίου 2017

Αμφισβήτηση των τεκμηρίων.

Αμφισβήτηση των τεκμηρίων.
Για μια ακόμη φορά, το 2015, χιλιάδες φορολογούμενοι έπεσαν στην παγίδα των δαπανών διαβίωσης και των δαπανών αγοράς περιουσιακών στοιχείων.
Για να μην σας μπερδεύω μιλάω για τα τεκμήρια.
Τα στατιστικά από την επεξεργασία των περσινών δηλώσεων είναι αποκαλυπτικά:
Οι φορολογούμενοι με τις  δηλώσεις τους εμφάνισαν πραγματικά εισοδήματα της τάξεως των 75 δισ. ευρώ.
Ωστόσο, φορολογήθηκαν  για 82 δισεκατομμύρια ευρώ.
Τα τεκμήρια διαβίωσης, παρά τις δικλίδες ασφαλείας που προβλέπει η νομοθεσία, πλήττουν κάθε χρόνο 1.800.000 φορολογούμενους, κυρίως τους φτωχότερους.
Από τα 7 δισ. ευρώ που προστίθενται με το «έτσι θέλω» στα πραγματικά εισοδήματα λόγω τεκμηρίων, τα 6,56 δισεκατομμύρια ευρώ επηρεάζουν όσους έχουν ατομικό εισόδημα κάτω από 10.000 ευρώ, δηλαδή τα φτωχά εισοδήματα.
Τα αφορολόγητα μειώνονται, οι αξίες των ακινήτων καταποντίζονται και όμως οι φορολογούμενοι καλούνται να φορολογηθούν σε συνθήκες 2009, όσο αφορά τα τεκμήρια. Να φορολογηθούν για σπίτια και αυτοκίνητα που απέκτησαν σε άλλες οικονομικές και εργασιακές συνθήκες,  που σήμερα δεν υπάρχουν.
ΜΑΧΗΤΗ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΙΚΗ ΔΑΠΑΝΗ ΔΙΑΒΙΩΣΗΣ*

Το ετήσιο συνολικό ποσό της αντικειμενικής δαπάνης διαβίωσης που προκύπτει από την κύρια και τις δευτερεύουσες κατοικίες, καθώς και αυτό που προσδιορίστηκε στους Κωδικούς 707-770 και 851-858 μπορεί να αμφισβητηθεί από το φορολογούμενο όταν η πραγματική δαπάνη του φορολογουμένου και των μελών που τον βαρύνουν είναι μικρότερη από την αντικειμενική δαπάνη, όπως αποδεικνύεται από τον υπόχρεο με βάση πραγματικά περιστατικά.
Η επίκληση των περιστατικών αυτών μπορεί να γίνει μόνο από τους υπόχρεους οι οποίοι:
α) Υπηρετούν τη στρατιωτική θητεία τους στις Ένοπλες Δυνάμεις.
β) Είναι φυλακισμένοι.
γ) Νοσηλεύονται σε νοσοκομείο ή κλινική.
δ) Είναι άνεργοι και για το χρονικό διάστημα που δικαιούνται βοήθημα ανεργίας.
ε) Συγκατοικούν με συγγενείς πρώτου βαθμού και έχουν μειωμένες δαπάνες διαβίωσης, γιατί αποδεικνύεται ότι στις δαπάνες συμβάλλουν οι συγγενείς αυτοί οι οποίοι πραγματοποιούν εισόδημα από εμφανείς πηγές.
στ) Είναι ορφανοί ανήλικοι, οι οποίοι έχουν στην κυριότητά τους επιβατικά αυτοκίνητα ιδιωτικής χρήσης, από κληρονομιά του πατέρα ή της μητέρας τους.
ζ) Προσκομίζουν στοιχεία από τα οποία αποδεικνύεται ότι από γεγονότα ανώτερης βίας πραγματοποίησαν δαπάνη μικρότερη από την αντικειμενική.
Για παράδειγμα, στην περίπτωση που ο φορολογούμενος δεν έχει πληρωθεί για έναν ολόκληρο χρόνο από την εργασία του και δεν έχει κανένα άλλο εισόδημα ούτε αυτός ούτε η σύζυγός του, τότε το ποσό της ετήσιας αντικειμενικής δαπάνης που προκύπτει από την ιδιοκτησία Ι.Χ. αυτοκινήτου αμφισβητείται και δεν υπολογίζεται.
Όταν συντρέχει μία ή περισσότερες από τις περιπτώσεις αυτές, ο φορολογούμενος υποχρεούται να υποβάλει μαζί με τη δήλωσή του και τα αναγκαία δικαιολογητικά για την απόδειξη των ισχυρισμών του. Η Φορολογική Διοίκηση ελέγχει την αλήθεια των ισχυρισμών και την ακρίβεια των αποδεικτικών στοιχείων του φορολογουμένου και μειώνει ανάλογα την ετήσια αντικειμενική δαπάνη, στην οποία αναφέρονται οι ισχυρισμοί και τα αποδεικτικά στοιχεία.
Στις πιο πάνω α’ και ε’ περιπτώσεις, η διαφορά μεταξύ της αντικειμενικής και της πραγματικής δαπάνης διαβίωσης λαμβάνεται υπόψη για τον υπολογισμό της συνολικής αντικειμενικής δαπάνης του γονέα ή του τέκνου που συμβάλλει στις δαπάνες διαβίωσης του υπόχρεου.
Αν πρόκειται για τους γονείς, η διαφορά αντικειμενικής δαπάνης καταλογίζεται σε εκείνον που έχει το μεγαλύτερο εισόδημα.
Αναφορικά με τα παραπάνω διευκρινίζονται τα εξής:
α) Στην περίπτωση των φορολογουμένων που υπηρετούν την στρατιωτική τους θητεία δεν περιλαμβάνονται οι μόνιμοι αξιωματικοί (π.χ. οπλίτες, έφεδροι αξιωματικοί, υπαξιωματικοί). H δυνατότητα επίκλησης μικρότερης τεκμαρτής δαπάνης δεν επηρεάζεται από την ύπαρξη εισοδήματος ή όχι ή από τον τόπο όπου υπηρετεί τη θητεία του ο στρατευμένος.
β) Οι υπόχρεοι σε δήλωση οι οποίοι είναι άνεργοι πρέπει να είναι εγγεγραμμένοι στο μητρώο των μακροχρόνια ανέργων του ΟΑΕΔ ή να λαμβάνουν επίδομα ανεργίας από τον εν λόγω οργανισμό καθώς και από άλλα ταμεία (π.χ. NAT). Επιπλέον, να μην έχουν κατά τη χρήση 2016 πραγματικά εισοδήματα άλλης πηγής. Στην έννοια του πραγματικού εισοδήματος δεν περιλαμβάνονται τα τεκμαρτά εισοδήματα.
Συνεπώς, σε κάθε περίπτωση δεν αρκεί να συντρέχει μία από τις πιο πάνω περιπτώσεις για να αμφισβητηθεί η αντικειμενική δαπάνη, αλλά πρέπει και ο φορολογούμενος σε κάθε περίπτωση να αποδείξει ότι δεν πραγματοποίησε ή πραγματοποίησε μειωμένη δαπάνη, θέμα πραγματικό το οποίο ανάγεται στην εξελεγκτική αρμοδιότητα του προϊσταμένου της αρμόδιας ΔΟΥ. Σε περίπτωση που η δήλωση υποβάλλεται ηλεκτρονικά τότε ο φορολογούμενος μαζί με το εκκαθαριστικό του οικείου οικονομικού έτους και τα απαραίτητα δικαιολογητικά που θα επικαλεσθεί μπορεί να μεταβεί στην αρμόδια ΔΟΥ προκειμένου ν’ αμφισβητήσει τα ποσά της αντικειμενικής δαπάνης διαβίωσης. Διαφορετικά σε περίπτωση χειρόγραφης υποβολής της δήλωσης ο φορολογούμενος έχει υποχρέωση να υποβάλλει μαζί με τη δήλωσή του και τα αναγκαία δικαιολογητικά. O προϊστάμενος της ΔΟΥ ελέγχει την αλήθεια των ισχυρισμών και την ακρίβεια των αποδεικτικών στοιχείων του φορολογουμένου και μειώνει ανάλογα την ετήσια αντικειμενική δαπάνη, στην οποία αναφέρονται οι ισχυρισμοί και τα αποδεικτικά στοιχεία, καθώς επίσης μπορεί και να απορρίψει αιτιολογημένα το μαχητό τεκμήριο. Όταν η δήλωση υποβάλλεται ηλεκτρονικά και ο προϊστάμενος της ΔΟΥ αφού ελέγξει τα προσκομιζόμενα δικαιολογητικά, μειώσει ανάλογα την αντικειμενική δαπάνη, θα προβεί σε νέα εκκαθάριση της δήλωσης.
Τέλος, σε όλες τις περιπτώσεις που αφορούν τη μείωση ή το μη υπολογισμό και την αμφισβήτηση των αντικειμενικών δαπανών διαβίωσης το ζήτημα είναι πραγματικό και ανάγεται στην εξελεγκτική αρμοδιότητα του προϊσταμένου της ΔΟΥ και σε περίπτωση αμφισβήτησης στην κρίση των Διοικητικών Δικαστηρίων.

Στο επόμενο σημείωμα θα δούμε ποιοι φορολογούμενοι εξαιρούνται από την εφαρμογή των τεκμηρίων.

*Απόσπασμα από το βιβλίο «Φόροι 2017». Εκδόσεις PROSVASIS AEBE Συγγραφείς: Χάρης Τσοχαντάρης, Απόστολος Αλωνιάτης.

Απόστολος Αλωνιάτης.
Οικονομολόγος - Φοροτεχνικός, Α. Αντιπρόεδρος του Ινστιτούτου Οικονομικών & Φορολογικών Μελετών (Ι.Ο.ΦΟ.Μ), Οικονομικός Διευθυντής της PROSVASIS AEBE, Συγγραφέας

Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Finance & Markets Voice, την Πέμπτη 8 Ιουνίου 2017

Δεν υπάρχουν σχόλια: