ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ Προβόπουλος: Να μειωθούν οι φόροι, όχι οι μισθοί

ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ

Προβόπουλος: Να μειωθούν οι φόροι, όχι οι μισθοί

Της Ελευθερίας Αρλαπάνου και της Μαρίας Βουργάνα

Μείωση φόρων και όχι άλλες μειώσεις μισθών ζητά η Τράπεζα της Ελλάδος που εκτιμά πως το 2013 θα είναι μια ακόμη δύσκολη χρονιά, αλλά είναι πλέον ορατό το «τέρμα της διαδρομής» με ανάκαμψη το 2014. Προειδοποιεί πως δεν υπάρχουν περιθώρια εφησυχασμού και χαλάρωσης στις μεταρρυθμίσεις καθώς η απαρέγκλιτη εφαρμογή του Μνημονίου είναι η βασικότερη προϋπόθεση για την ανάκαμψη, ενώ αναμένει ενίσχυση ρευστότητας κατά 15 δισεκατομμύρια ευρώ τους επόμενους 12-18 μήνες μέσω επιστροφής καταθέσεων.

Υπολογίζοντας στο 20,1% τη σωρευτική μείωση του ΑΕΠ στην πενταετία 2008 - 2012 και στο 30% του ΑΕΠ τα δημοσιονομικά μέτρα έως και το τέλος του 2012, αναμένει συνέχιση της ύφεσης φέτος και εκπέμπει σήμα κινδύνου για τις τραγικές διαστάσεις που λαμβάνει η φτώχεια: Ένας στους τρεις Έλληνες ή περίπου 3,4 εκατομμύρια άτομα αντιμετωπίζει κίνδυνο φτώχειας χαρακτηρίζοντας την αντιμετώπιση ειδικά της παιδικής φτώχειας ως ένα από τα πιο επείγοντα ζητήματα δημόσιας πολιτικής.

Υπολογίζει δε πως στην τριετία 2012-2014 η μείωση του κόστους εργασίας ανά μονάδα προϊόντος θα ανέλθει στο 17,6%, υπερκαλύπτοντας το μνημονιακό στόχο για μείωση 15%, ενώ εκτιμά πως οι επιχειρήσεις δεν μειώνουν άλλο τις τιμές των προϊόντων και αξιοποιούν το μειωμένο κόστος εργασίας για να αντιμετωπίσουν φορολογικές υποχρεώσεις, χρηματοοικονομική στενότητα και αυξημένο ενεργειακό κόστος.

Ειδικότερα, ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος Γιώργος Προβόπουλος στην ετήσια έκθεση που παρουσίασε χθες:

1. Κάνοντας λόγο για υπέρμετρη φορολογική επιβάρυνση και αδυναμία της φορολογικής διοίκησης να περιορίσει τη φοροδιαφυγή, ζητά να αντιστραφεί η εικόνα της φορολογικής πολιτικής ώστε να πείσει πως ο τελικός στόχος είναι η μείωση των φόρων. Κάτι που όπως λέει θα είναι εφικτό εφόσον εφαρμόζεται με συνέπεια το πρόγραμμα. Συνιστά η έμφαση της προσαρμογής να στραφεί στον περιορισμό των δαπανών μη αναπτυξιακού χαρακτήρα και στον εκσυγχρονισμό του φοροεισπρακτικού μηχανισμού ώστε να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά η φοροδιαφυγή. Οι αυξημένοι φόροι, εκτιμά, συνέβαλλαν στην κατάρρευση της αγοράς ακινήτων και στην αδυναμία μείωσης των τιμών προϊόντων και υπηρεσιών, ενώ αποτελούν τροχοπέδη για ανταγωνιστικότητα και ανάπτυξη.

2. Ζητά να σταματήσουν οι μειώσεις μισθών καθώς επηρεάζουν την αγοραστική δύναμη και τη δυνατότητα ανάκαμψης. Η διατήρηση της βελτίωσης της ανταγωνιστικότητας -που το 2013 εκτιμάται πως θα έχει καλύψει τις απώλειες της περιόδου 2001 - 2009- δεν μπορεί να στηρίζεται εσαεί στις μειώσεις ονομαστικών αποδοχών και είναι απαραίτητο πλέον να στηριχθεί και στην ενίσχυση της παραγωγικότητας. Για το σκοπό αυτό πρέπει να προχωρήσουν οι μεταρρυθμίσεις για την αποτελεσματικότερη λειτουργία των αγορών προϊόντων και εργασίας.

3. Στο διάστημα 2010 - 2013 οι μέσες ακαθάριστες αποδοχές στο σύνολο της οικονομίας μειώνονται 20,6%, ενώ το κόστος εργασίας την ίδια περίοδο περιορίζεται κατά 18,5%, όταν στην Ευρωζώνη καταγράφεται μεσοσταθμική αύξηση 2,8%. Φέτος οι μέσες αποδοχές στην Ελλάδα θα περιοριστούν περαιτέρω κατά 7,7% και το κόστος εργασίας κατά 7,3%.

Οι μειώσεις μισθών μέσω επιχειρησιακών συμβάσεων κυμαίνονται μεταξύ 10% - 40% και μέσω ατομικών 21,7% κατά μέσο όρο. Οι μειώσεις μισθών μέσω ατομικών και επιχειρησιακών αφορούν τουλάχιστον το 19% των μισθωτών του επιχειρηματικού τομέα. Οι μειώσεις μέσω κλαδικών συμβάσεων αφορούν το 20% με 25%.

4. Σε κίνδυνο φτώχειας ή σε κατάσταση κοινωνικού αποκλεισμού ζούσε το 2011 το 31% των Ελλήνων ή 3,4 εκατ. άτομα, ενώ μέσα σε ένα χρόνο, μεταξύ 2010 και 2011 καταγράφηκε αύξηση 43,1% του ποσοστού φτώχειας στο 22,9%, από 16%. Ο πληθυσμός που ζει σε νοικοκυριά στα οποία δεν εργάζεται κανείς, ή εργάζεται για λιγότερο από τρεις μήνες το χρόνο είναι 837.300 άτομα ή 53,7% αυξημένος σε σχέση με το 2010. Τονίζοντας πως η ανεργία έχει πλέον πλήξει το σκληρό πυρήνα του εργατικού δυναμικού καθώς το μερίδιο των ανέργων που δηλώνουν «αρχηγοί νοικοκυριού» έχει αυξηθεί κατά δέκα εκατοστιαίες μονάδες την τελευταία τριετία, εκπέμπει σήμα κινδύνου για την παιδική φτώχεια. Αναφέρει χαρακτηριστικά πως το Δημοτικό Βρεφοκομείο της Αθήνας έχει αναλάβει τη σίτιση περίπου 8.000 παιδιών βρεφονηπιακών σταθμών του δήμου Αθηναίων.

5. Το κόστος της ύφεσης σε όρους απασχόλησης είναι τεράστιο και η ανεργία αναμένεται να αυξηθεί περαιτέρω φέτος: Την τετραετία 2009 - 2012 η συνολική απασχόληση μειώθηκε 17,5%, ενώ η μισθωτή απασχόληση υποχώρησε άνω του 19%. Μεταξύ τρίτου τριμήνου 2008 και τρίτου τριμήνου 2012 χάθηκαν 850.800 θέσεις εργασίας. Σύμφωνα δε με στοιχεία του ΙΚΑ για το πρώτο τρίμηνο 2012, ο αριθμός των επιχειρήσεων έχει μειωθεί 32,8% σε σχέση με το α' τρίμηνο του 2008.

Βλάπτουν οι βίαιες ενέργειες
Είναι αυτονόητο πως «οι ευτυχώς μεμονωμένες βίαιες ενέργειες που στρέφονται κατά της δραστηριότητας επιχειρήσεων είναι ιδιαίτερα βλαπτικές για το επενδυτικό κλίμα και υπονομεύουν τις προοπτικές ανάκαμψης της απασχόλησης» εκτιμά η ΤτΕ.

«Κόκκινα» δάνεια
Τα μη «εξυπηρετούμενα δάνεια» έφτασαν το 22,5% στο εννεάμηνο του 2012, από 18,7% στο τέλος του α' τριμήνου και 16% στο τέλος του 2011. Διαπιστώνεται πάντως επιβράδυνση του ρυθμού των «μη εξυπηρετούμενων δανείων».

Πρέπει να καλύψουμε τα τελευταία μέτρα...
Δεν υπάρχουν περιθώρια εφησυχασμού και χαλάρωσης

Η ΤτΕ υποστηρίζει πως η Ελλάδα έχει ήδη διανύσει ένα μεγάλο μέρος της διαδρομής, αυτό που απομένει, αν και μικρότερο είναι ιδιαίτερα δύσκολο καθώς πρέπει να καταβληθεί προσπάθεια, πέραν των θυσιών που έχουν ήδη γίνει.

Στο πλαίσιο αυτό προειδοποιεί πως ο μεγάλος κίνδυνος άμεσης κατάρρευσης αποφεύχθηκε, αλλά δεν υπάρχει περιθώριο εφυσηχασμού τονίζοντας πως η συζήτηση για αστοχίες του προγράμματος δεν μπορεί να αποτελέσει άλλοθι για τη μη εφαρμογή του προγράμματος και χαλάρωση στις μεταρρυθμίσεις.

Τα αίτια για το μέγεθος της ύφεσης πρέπει να αναζητηθούν στη διστακτικότητα, στα λάθη και τις παραλείψεις και κυρίως στην υστέρηση διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων εκτιμά τονίζοντας πως είμαστε σε σημείο καμπής και η σημαντικότερη προϋπόθεση για την ανάκαμψη είναι η απόλυτα συνεπής εφαρμογή του προγράμματος.

Αντίθετα εάν υπάρξει εφησυχασμός θα επιστρέψουμε σε σημείο δυσμενέστερο από εκείνο που είμασταν πριν ξεκινήσει το πρόγραμμα με πολλαπλασιασμό των αρνητικών επιπτώσεων που βιώνουμε σήμερα.

Στόχος η θετική έκπληξη 
Σύμφωνα με την ΤτΕ μπορούμε να πετύχουμε ανάπτυξη ταχύτερη από την προβλεπόμενη εάν ολοκληρωθούν οι μεταρρυθμίσεις που έχουν ξεκινήσει, δημιουργηθούν οι συνθήκες για σταδιακή μείωση της φορολογικής επιβάρυνσης, εφαρμοστεί αναπτυξιακό πρότυπο, αξιοποιηθούν αποτελεσματικά τα κοινοτικά κονδύλια. Ζητά δε αλλαγή παραγωγικής διάρθρωσης οικονομίας και αναπροσανατολισμό σε τομείς υψηλής προστιθέμενης αξίας και εκυσγχρονισμό της δημόσιας διοίκησης και μείωση μεγέθους του Δημοσίου.