Αντιδράσεις πανταχόθεν προκάλεσε το νομοσχέδιο του υπουργείου Οικονομίας και Ανάπτυξης για τον εξωδικαστικό μηχανισμό ρύθμισης οφειλών επιχειρήσεων που κατατέθηκε στη Βουλή. Τράπεζες, επιχειρηματίες, νομικοί και βεβαίως και τα κόμματα της αντιπολίτευσης διατυπώνουν από έντονες διαφωνίες έως επιφυλάξεις κυρίως για την αποτελεσματικότητα του νομοσχεδίου ενώ εκτιμάται ότι η διαδικασία δεν θα είναι ούτε εξωδικαστική ούτε σύντομη.
της Δήμητρας Μανιφάβα
Σήμερα στην «Κ» θα επιχειρήσουμε να αναδείξουμε μέσα από δέκα συνολικά απαντήσεις ισάριθμων ερωτήσεων τις άγνωστες πτυχές του νομοσχεδίου, που μπορεί να αποτελέσουν ακόμη και «παγίδες» για οφειλέτες και πιστωτές.
1. Μέχρι πότε πρέπει να έχουν γεννηθεί οι οφειλές για να υπαχθούν στον εξωδικαστικό μηχανισμό;
– Εως τις 31 Δεκεμβρίου 2016. Πάντως, αντικείμενο ρύθμισης μπορούν να αποτελέσουν όλες οι χρηματικές οφειλές της επιχείρησης, ακόμη και αυτές που τελούν υπό αναβλητική αίρεση ή προθεσμία, αρκεί η γενεσιουργός τους αιτία να ανάγεται σε χρόνο μέχρι και τις 31 Δεκεμβρίου 2016.
2. Μπορεί κάποιος που έχει υποβάλει αίτηση στον Πτωχευτικό Κώδικα ή στην έκτακτη διαδικασία ρύθμισης υποχρεώσεων εμπόρων βάσει του νόμου 4307/2014 (νόμος Δένδια) να κάνει αίτηση για τον εξωδικαστικό;
– Ναι, υπό την προϋπόθεση ότι πριν υποβάλει την αίτηση για τον εξωδικαστικό έχει εγκαίρως παραιτηθεί από τις προηγούμενες διαδικασίες.
3. Ισχύει πράγματι ότι οι μικροί πιστωτές με απαιτήσεις ο καθένας έως 2 εκατ. ευρώ, που αντιστοιχούν σε ποσοστό έως 1,5 επί των συνολικών απαιτήσεων, δεν συμμετέχουν και δεν δεσμεύονται από τη συμφωνία αναδιάρθρωσης, δηλαδή μπορούν να διεκδικήσουν όλα τα χρήματα που τους οφείλονται;
– Ναι, υπό προϋποθέσεις. Το νομοσχέδιο αναφέρει ότι οι απαιτήσεις των μικρών πιστωτών δεν πρέπει επίσης να υπερβαίνουν αθροιστικά τα 20 εκατ. ευρώ και ποσοστό 15% του συνολικού χρέους του οφειλέτη. Για παράδειγμα, εάν σε σύνολο απαιτήσεων 1.000.000 ευρώ υπάρχουν 15 πιστωτές με απαίτηση ο καθένας ποσού 10.000 ευρώ (δηλαδή ποσοστού 1% ο καθένας και συνολικού ποσοστού 15%) και άλλοι 10 πιστωτές με απαίτηση ο καθένας 12.000 ευρώ (δηλαδή ποσοστού 1,2% ο καθένας και συνολικού ποσοστού 12%), στη διαδικασία του εξωδικαστικού αυτοί που δεν θα συμμετάσχουν θα είναι μόνο οι πρώτοι. Οι δεύτεροι θα συμμετέχουν κανονικά διότι το αθροιστικό κριτήριο του 15% θα έχει ήδη καλυφθεί από την πρώτη κατηγορία πιστωτών.
4. Ο οφειλέτης έχει δεύτερη ευκαιρία σε περίπτωση αποτυχίας του εξωδικαστικού μηχανισμού;
– Σε περίπτωση που η διαπραγμάτευση με τους πιστωτές δεν οδηγήσει σε συμφωνία και ο συντονιστής συντάξει πρακτικό αποτυχίας, ο οφειλέτης δεν έχει δικαίωμα να υποβάλει εκ νέου αίτηση. Εάν ωστόσο είναι το δικαστήριο αυτό που θα απορρίψει τη συμφωνία αναδιάρθρωσης, τότε ο οφειλέτης έχει δικαίωμα να ασκήσει έφεση.
5. Ποια είδη ρυθμίσεων μπορεί να περιλαμβάνει η συμφωνία αναδιάρθρωσης;
– Ενδεικτικά την επιμήκυνση της περιόδου αποπληρωμής των δανείων, εξόφληση σε περισσότερες δόσεις, μείωση επιτοκίου, εξάρτηση καταβολής τόκων από το ύψος των κερδών της επιχείρησης, διαγραφή μέρους των απαιτήσεων, κεφαλαιοποίηση απαιτήσεων με έκδοση μετοχών ή εταιρικών μεριδίων, απονομή περιόδου χάριτος στον οφειλέτη, εκποίηση επί μέρους περιουσιακών του στοιχείων σε πιστωτή ή τρίτο πρόσωπο. Επίσης, ο πιστωτής μπορεί να εγγράψει υποθήκη, προσημείωση υποθήκης ή ειδικό προνόμιο σε περιουσιακά στοιχεία του οφειλέτη και των συνοφειλετών του. Μετά τη σύναψη αναδιάρθρωσης οφειλών και εφόσον αυτή εξυπηρετείται, απαγορεύεται η εγγραφή νέου βάρους σε περιουσιακά στοιχεία του οφειλέτη ή των συνοφειλετών για εξασφάλιση των ρυθμισμένων με τη σύμβαση απαιτήσεων.
Πότε αναστέλλονται και για πόσο διάστημα οι κατασχέσεις
Η μη τήρηση των συμφωνηθέντων από τον οφειλέτη οδηγεί σε κυρώσεις. Ωστόσο, το νομοσχέδιο έχει και «παραθυράκι» για την καθυστέρηση της επιβολής των κυρώσεων αυτών. Ας δούμε τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις που προκύπτουν από τις διατάξεις του νομοσχεδίου:
6. Ποιες είναι οι υποχρεώσεις του οφειλέτη μετά την υπογραφή της σύμβασης αναδιάρθρωσης;
– Κατ’ αρχάς ξεκινά η καταβολή των δόσεων που έχουν συμφωνηθεί, ακόμη και αν η συμφωνία κατατεθεί στο δικαστήριο προς επικύρωση. Προς το Δημόσιο και τα ασφαλιστικά ταμεία απαγορεύεται η αποπληρωμή των οφειλών να γίνει σε περισσότερες από 120 δόσεις, η μηνιαία δόση να είναι μικρότερη από 50 ευρώ, να παρασχεθεί περίοδος χάριτος και να ικανοποιηθούν οι απαιτήσεις με άλλα ανταλλάγματα αντί χρηματικού ποσού.
7. Τι θα συμβεί εάν ο οφειλέτης δεν τηρήσει τη συμφωνία αναδιάρθρωσης;
– Εάν ο οφειλέτης καθυστερήσει την καταβολή δόσης προς οποιονδήποτε από τους πιστωτές του για πάνω από 90 ημέρες, ο πιστωτής δικαιούται να ζητήσει ακύρωση της σύμβασης αναδιάρθρωσης, έστω και αν υπάρχει μερική εμπρόθεσμη καταβολή. Η ακύρωση γίνεται μόνο μέσω της δικαστικής οδού, ανεξαρτήτως του εάν η συμφωνία είχε επικυρωθεί από το δικαστήριο ή όχι.
8. Πότε ακυρώνεται αυτοδίκαια η σύμβαση;
– Στις ακόλουθες περιπτώσεις: α) μη καταβολή δόσεων προς εφορία και ασφαλιστικά ταμεία ποσού που αντιστοιχεί σε τρεις δόσεις, β) παράλειψη του οφειλέτη να υποβάλει τις προβλεπόμενες δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος, ΦΠΑ και ΑΠΔ εντός τριών μηνών από την παρέλευση της προθεσμίας υποβολής τους, γ) παράλειψη του οφειλέτη να εξοφλήσει ή να ρυθμίσει νόμιμα οφειλές προς Δημόσιο και ασφαλιστικά ταμεία που βεβαιώθηκαν μετά την 31η Δεκεμβρίου 2016 (δεν υπάγονται δηλαδή στον εξωδικαστικό) εντός 90 ημερών από την ημερομηνία έναρξης ισχύος της σύμβασης ή εντός 60 ημερών από τη λήξη της νόμιμης προθεσμίας καταβολής τους για οφειλές που κατέστησαν ληξιπρόθεσμες μετά την έναρξη ισχύος της σύμβασης. Το Δημόσιο και τα ασφαλιστικά ταμεία υποχρεούνται να γνωστοποιήσουν την επέλευση της αυτοδίκαιης ανατροπής της σύμβασης σε όλους τους πιστωτές και εντός 30 ημερών μπορεί οποιοσδήποτε πιστωτής να ζητήσει την ακύρωση της συμφωνίας προς όλους τους πιστωτές.
9. Πότε αναστέλλονται και για πόσο τα καταδιωκτικά μέτρα (π.χ. κατασχέσεις) εις βάρος του οφειλέτη;
– Κατ’ αρχάς αυτοδικαίως για 70 ημέρες από την αποστολή πρόσκλησης από τον συντονιστή προς πιστωτές για την έναρξη των διαπραγματεύσεων. Ωστόσο, η αναστολή μπορεί να παραταθεί για τέσσερις ακόμη μήνες ύστερα από αίτηση του οφειλέτη στο Μονομελές Πρωτοδικείο της έδρας της επιχείρησης, υπό την προϋπόθεση ότι θα έχει συναινέσει η απόλυτη πλειοψηφία των πιστωτών (50% +1 ). Η λήψη αναγκαστικών μέτρων από το Δημόσιο αναστέλλεται από την ημερομηνία υπογραφής της σύμβασης αναδιάρθρωσης ή της δικαστικής επικύρωσής της. Η αναστολή δεν ισχύει για τις ληξιπρόθεσμες οφειλές της σύμβασης.
10. Τι συμβαίνει όταν ήδη έχει ξεκινήσει διαδικασία ρύθμισης στο πλαίσιο του Κώδικα Δεοντολογίας Τραπεζών;
– Η διαδικασία αναστέλλεται από τη στιγμή που υποβάλλεται η αίτηση υπαγωγής στον εξωδικαστικό. Εάν δεν επέλθει συμφωνία, η διαδικασία συνεχίζεται από το σημείο που είχε σταματήσει.
πηγή: Έντυπη Καθημερινή