ΘΑ ΨΗΦΙΣΤΟΥΝ ΕΩΣ 12 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ

Μνημόνιο Νο3: 56 αλλαγές φέρνει στη ζωή μας και στην οικονομία

Του Κώστα Τσαχάκη

Ατελείωτη είναι η λίστα των σκληρών μέτρων που περιλαμβάνονται στο νέο Μνημόνιο και τα οποία θα φέρει προς ψήφιση στη Βουλή η κυβέρνηση εντός της ερχόμενης εβδομάδας, προκειμένου να ανοίξει ο δρόμος για την εκταμίευση της δόσης των 31,5 δισ. ευρώ.

Το δημοσιονομικό πακέτο έχει κλείσει στα 13,5 δισ. ευρώ για την επόμενη διετία, εκ των οποίων τα 10,5 δισ. ευρώ θα προκύψουν από τη μείωση δαπανών και τα 3 δισ. ευρώ από την αύξηση της φορολογίας.

Όμως ο βασικός κορμός των μέτρων άνω των 9,2 δισ. ευρώ θα εφαρμοστεί εντός του 2013.

Εξ αυτών οι περικοπές σε μισθούς και συντάξεις φθάνουν τα 6,6 δισ. ευρώ. Το πιο ανησυχητικό είναι πως παραμένει ανοιχτό το ενδεχόμενο τα μέτρα αυτά να μην είναι τα τελευταία. Κι αυτό καθώς στο Μνημόνιο ύστερα από τις πιέσεις της τρόικας έχει περιληφθεί ρήτρα «απόκλισης».

Όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται, αν δεν επιτευχθούν οι στόχοι που έχουν τεθεί στο πρόγραμμα για περιστολή δαπανών και ενίσχυση των φορολογικών εσόδων, τότε «αυτόματα» θα λαμβάνονται πρόσθετα μέτρα. Μάλιστα στο κείμενο προσδιορίζεται ότι οι νέες παρεμβάσεις θα γίνουν στους μισθούς των δημοσίων υπαλλήλων και στις συντάξεις.Από την άλλη περιλαμβάνεται και ρήτρα «ισοδυνάμων». Έτσι σε περίπτωση που το πρόγραμμα αποδώσει και υπερκεράσει τους στόχους θα εξετάζονται παρεμβάσεις για πληθυσμιακές ομάδες με χαμηλά εισοδήματα αλλά και μέτρα αναπτυξιακού χαρακτήρα.

Πάντως με την εφαρμογή του δημοσιονομικού πακέτου η ελληνική οικονομία θα παραμείνει σε καθεστώς βαθιάς ύφεσης και το 2013, η οποία οριοθετείται από το υπουργείο Οικονομικών και την τρόικα στην περιοχή του 4,2%.

Επιπρόσθετα στο Μνημόνιο περιλαμβάνεται και σειρά διαρθρωτικών παρεμβάσεων, οι οποίες εστιάζονται στην απελευθέρωση αγορών και επαγγελμάτων.

Τόσο τα δημοσιονομικά μέτρα όσο και οι διαρθρωτικές αλλαγές θα πρέπει να έχουν ψηφιστεί έως τις 12 Νοεμβρίου, ημέρα που συνεδριάζει το Eurogroup και αναμένεται να λάβει την απόφαση για την εκταμίευση της δόσης.

Η «Η» παρουσιάζει τα βασικότερα μέτρα του νέου Μνημονίου.

Δημόσιος Τομέας - Μισθολογική Δαπάνη

1 Κατάργηση των δώρων (1.000 ευρώ μεικτά τον χρόνο) των υπαλλήλων στο στενό και ευρύτερο δημόσιο τομέα.

2 Διαθεσιμότητα 2.000 υπαλλήλων μέχρι το τέλος του 2012. Άλλες 25.000 αποχωρήσεις εντός του 2013 (6.250 ανά τρίμηνο).

3 Εφαρμογή ενιαίου μισθολογίου και στις ΔΕΟ με πλαφόν στις αποδοχές τα 1.900 ευρώ ανά μήνα (συμπεριλαμβανομένων των ασφαλιστικών εισφορών, υπερωριών, επιδομάτων).

4 Κλιμακωτές μειώσεις μισθών στα ειδικά μισθολόγια οι οποίες τίθενται σε ισχύ αναδρομικά από 1η Αυγούστου 2012. Για αποδοχές έως 1000 ευρώ το ποσοστό μείωσης ορίζεται στο 2%, από 1001 έως και 1.500 ευρώ στο 10%, από 1.501 έως και 2.500 ευρώ στο 20%, από 2.501 μέχρι 4.000 στο 30% και για ποσά άνω των 4.000 η μείωση είναι 35%.

5 Επέκταση του κανόνα 1 πρόσληψη για κάθε 5 αποχωρήσεις στη Γενική Κυβέρνηση ως το 2016.

6 «Πάγωμα» προσλήψεων στο υπουργείο Προστασίας του Πολίτη και μείωση του μισθολογικού κόστους του Δημοσίου κατά 151 εκατ. ευρώ το 2013 και επιπλέον 34 εκατ. ευρώ το 2014, συμπεριλαμβανομένων των αποδοχών υπαλλήλων που υπηρετούν στο εξωτερικό και συμβούλων.

7 Περιστολή του μισθολογικού κόστους της Τοπικής Αυτοδιοίκησης κατά 75 εκατ. ευρώ από τον Ιανουάριο του 2013.

8 Καταργούνται τα επιδόματα επίτευξης δημοσιονομικών στόχων και απόδοσης των δημοσίων υπαλλήλων.

9 Υποχρεωτικές θα είναι οι μεταθέσεις προσωπικού εντός της Γενικής Κυβέρνησης και από περιοχή σε περιοχή.

10 Μειώνεται ο αριθμός των αναπληρωτών εκπαιδευτικών από τις 15.226 στις 2.000 ετησίως. Επίσης, μείωση του μη μόνιμου εκπαιδευτικού προσωπικού ΑΕΙ και ΤΕΙ κατά 90%.

11 Χάνεται το δικαίωμα πρόσληψης για συμμετέχοντες σε διαγωνισμούς του ΑΣΕΠ, αν αυτή δεν γίνει εντός τριετίας από την ημερομηνία διεξαγωγής του διαγωνισμού.

Συντάξεις - Κοινωνικά Επιδόματα

1 Κατάργηση 13ης και 14ης σύνταξης σε κύριες και επικουρικές συντάξεις.

2 Αύξηση ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης κατά 2 έτη (και στα ενδιάμεσα στάδια) από 1ης Ιανουαρίου 2013.

3 Κλιμακωτές μειώσεις στις συντάξεις άνω των 1.000 ευρώ (άθροισμα κύριας και επικουρικής). Για συντάξεις από 1.000 έως 1.500 ευρώ το ποσοστό μείωσης διαμορφώνεται στο 3%, από 1.501 έως και 2.000 ευρώ στο 5% και για συντάξεις άνω των 2.000 ευρώ στο 12%. Για τα ειδικά μισθολόγια οι μειώσεις θα είναι αντίστοιχες με εκείνες που θα επιβληθούν στους εν ενεργεία υπαλλήλους.

4 Μείωση του εφάπαξ των δημοσίων υπαλλήλων κατά 23% και επιβολή εισφοράς 3% στις κύριες συντάξεις όσων έλαβαν εφάπαξ από το 1995 και μετά.

5 Αύξηση ασφαλιστικών εισφορών και για ασφαλισμένους προ του 1993.

6 Αντικατάσταση όλων των οικογενειακών ? πολυτεκνικών επιδομάτων με ένα (με εισοδηματικά κριτήρια) και κατάργηση των πρόσθετων αφορολόγητων για τα τέκνα αναδρομικά από φέτος.

7 Κατάργηση του ΕΚΑΣ για όσους δεν έχουν συμπληρώσει το 64ο έτος ηλικίας.

8 Μείωση του επιδόματος ανασφάλιστων υπερηλίκων κατά 50 ευρώ ή 30 ευρώ, ανάλογα με το αν διαθέτουν ή όχι ιδιόκτητη κατοικία.

9 Κατάργηση των ειδικών επιδομάτων ανεργίας.

Αγορά καυσίμων

1 Απελευθέρωση της διακίνησης καυσίμων με την υιοθέτηση διατάξεων που θα επιτρέπουν σε ανεξάρτητα πρατήρια να έχουν ή να νοικιάζουν φορτηγά ανεξαρτήτως μεγέθους, να νοικιάζουν δημόσιας χρήσης φορτηγά για μεταφορά καυσίμων. Επίσης να επιτραπεί σε οποιοδήποτε φορτηγό ? ανεξαρτήτως χωρητικότητας ? να εισέρχεται στα διυλιστήρια και τα τελωνεία για τη μεταφορά καυσίμων με τη δικιά τους επωνυμία.

2 Εισαγωγή τεχνικών λεπτομερειών για την εφαρμογή του συστήματος μέτρησης εισαγωγής - εξαγωγής σε όλους τους σταθμούς.

3 Έκδοση υπουργικής απόφασης για την εγκατάσταση συστήματος GPS.

Νέοι φόροι - Φορολογική Διοίκηση

1 Η έκτακτη εισφορά αλληλεγγύης θα διατηρηθεί μέχρι το 2018 και προσαρμόζεται στη νέα φορολογική κλίμακα.

2 Αυξάνονται οι αντικειμενικές τιμές των ακινήτων από τον Μάρτιο του 2013 για να προσεγγίσουν τις εμπορικές.

3 Αύξηση της φορολογίας στους τόκους των καταθέσεων από 10% σε 15% το 2014.

4 Αναδρομική κατάργηση των φοροαπαλλαγών από την τρέχουσα χρήση.

5 Φορολόγηση των αγροτών με 6% και βάσει εσόδων-εξόδων.

6 Επιβάλλεται φόρος στα παιχνίδια του ΟΠΑΠ (2 με 4%).

7 Επιλογή μόνιμου γενικού γραμματέα εσόδων και θέσπιση διατάξεων με τις οποίες θα δίνονται αρμοδιότητες στη νέα γραμματεία.

8 Προώθηση νόμου για τη δημιουργία ειδικής μονάδας με 100 ελεγκτές για τον έλεγχο μεγάλων φορολογουμένων και μονάδας με 50 ελεγκτές για τους πλούσιους αυτοαπασχολούμενους.

Υγεία - ΕΟΠΥΥ

1 Συγχώνευση όλων των ταμείων χωρίς καμία εξαίρεση στον ΕΟΠΥΥ.

2 Λήψη πρόσθετων μέτρων από φέτος για να επιτευχθεί ο στόχος μείωσης της φαρμακευτικής δαπάνης, με την υποχρέωση των φαρμακείων να αντικαθιστούν συνταγογραφούμενα φάρμακα με το προϊόν της ίδιας δραστικής ουσίας, το οποίο έχει τη χαμηλότερη τιμή στην κατηγορία αναφοράς.

3 Θεσμοθέτηση νέου ορίου για το claw-back (επιστροφές από φαρμακευτικές εταιρείες) του 2013 στα 2,4 δισ. ευρώ.

4 Περιορισμός των παροχών του ΕΟΠΥΥ και αύξηση του κόστους για την ιδιωτική περίθαλψη.

5 Αναθεώρηση των αμοιβών και του αριθμού των διαγνωστικών κέντρων με τα οποία συνεργάζεται ο ΕΟΠΥΥ, καθώς και με τους φυσιοθεραπευτές.

6 Εισαγωγή ενός συστήματος ενδεικτικών τιμών για τις επιστροφές των ιατρικών μηχανημάτων.

7 Αύξηση των εισφορών που δίνουν οι ασφαλισμένοι του ΟΓΑ, στα επίπεδα των μελών του ΕΟΠΥΥ.

Κλειστά Επαγγέλματα

1 Νομοθετική παρέμβαση για την άρση των περιορισμών που ακόμη υφίστανται στα επαγγέλματα των ορκωτών λογιστών, φορολογικών συμβούλων και λογιστών, εταιρειών προσωρινής απασχόλησης, ιδιωτικών γραφείων, συμβούλων εργασίας, κτηματομεσιτών, αναλογιστών, τουριστικών οδηγών, φορτοεκφορτωτών, ιδιωτικών παρόχων υπηρεσιών πρωτοβάθμιας υγείας, εκτελωνιστών, ιδιοκτητών περιπτέρων και καντίνων σε δημόσιο χώρο, τουριστικών γραφείων, ιδιωτικών σχολείων πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, ξενόγλωσσων σχολείων, ινστιτούτων επαγγελματικής κατάρτισης, κέντρων επαγγελματικής κατάρτισης, κέντρων εκπαίδευσης μετά τη δευτεροβάθμια βαθμίδα, και πρακτορείων διανομής Τύπου.

2 Άρση της υποχρεωτικής παρουσίας του δικηγόρου σε μία σειρά συμβολαιογραφικών πράξεων. Δίνεται η δυνατότητα και σε άλλους επαγγελματίες του νομικού τομέα να διενεργούν έλεγχο τίτλων ιδιοκτησίας.

3 Εκδίδεται Προεδρικό Διάταγμα που καθορίζει ένα σύστημα προπληρωμένων - προκαθορισμένων ποσών για κάθε δικαστική ενέργεια ή παρουσία δικηγόρου, η οποία δεν είναι συνδεδεμένη με ένα ποσό αναφοράς.

4 Στο πλαίσιο της φορολογικής μεταρρύθμισης η κυβέρνηση προωθεί την αποσύνδεση της φορολόγησης μηχανικών και δικηγόρων από τις ελάχιστες νόμιμες αμοιβές/ποσά αναφοράς. Η μεταρρύθμιση αυτή τίθεται ένα ισχύ σαν μέρος της νέας φορολογικής νομοθεσίας από τον Ιανουάριο του 2013.

5 Αίρονται οι περιορισμοί στις άδειες για λιμουζίνες και μικρά τουριστικά λεωφορεία κάτω των 12 θέσεων και επιτρέπονται οι εναλλακτικές υπηρεσίες μεταφοράς σε ξενοδοχεία και τουριστικά πρακτορεία με την ενοικίαση βαν και τζιπ 4X4.

6 Κάθε επαγγελματική ένωση θα πρέπει υποχρεωτικά να αναγράφει σε ιστοσελίδα της ενδεικτικές αμοιβές για κάθε προσφερόμενη υπηρεσία.

Εμπόριο

1 Καταργείται η προϋπόθεση ελάχιστου χώρου προκειμένου να επιτρέπεται η πώληση τροφίμων.

2 Επιτρέπεται σε καταστήματα γενικού εμπορίου η πώληση και άλλων, πέραν από τρόφιμα, προϊόντων που υπόκεινται σε υγειονομικές προϋποθέσεις.

3 Επιτρέπεται στα σούπερ-μάρκετ η πώληση προσυσκευασμένου κρέατος, τυριού και ψαριού και απελευθερώνεται η πώληση προϊόντων για βρέφη.

4 Αποσυνδέεται το ωράριο εργασίας για τους υπαλλήλους της επιχείρησης (όπως ορίζονται στον νόμο 1037/1971 και τη σχετική νομοθεσία) από τις ώρες λειτουργίας της επιχείρησης.

5 Ρυθμίζεται ο νόμος ώστε να γίνεται σαφές ότι το «σπάσιμο» της βάρδιας επιτρέπεται σε όλα τα καταστήματα λιανικού εμπορίου, συμπεριλαμβανομένων όσων λειτουργούν σε συνεχές ωράριο.

6 Εφαρμόζονται οι ίδιοι όροι για τη μεταφορά ευπαθών αγαθών στα φορτηγά δημόσιας χρήσης με τα φορτηγά ιδιωτικής χρήσης.

Συγκοινωνίες

1 Τα εισιτήρια σε ΟΑΣΑ , ΟΣΕ και ΤΡΑΙΝΟΣΕ αυξάνονται τουλάχιστον κατά 25% τον Μάρτιο του 2013

Αγορά ενέργειας - ΔΕΗ

1 Μέσα στον Νοέμβριο η κυβέρνηση υποβάλλει ένα σχέδιο για την αναδιάρθρωση της ΔΕΗ με στόχο αφενός να προετοιμαστεί η ιδιωτικοποίησή της και αφετέρου να γίνει ανταγωνιστική ως προς τις άλλες επιχειρήσεις της απελευθερωμένης αγοράς του ηλεκτρισμού. Το σχέδιο θα εξειδικεύσει ποια τμήματα της ΔΕΗ θα ιδιωτικοποιηθούν και σε πιο χρονικό πλαίσιο.

2 Αυξάνονται τα τιμολόγια της ΔΕΗ στις αρχές του 2013 με εξαίρεση τις ευάλωτες κοινωνικές ομάδες.

3 Δρομολογείται μείωση των αποδοχών των υπαλλήλων της ΔΕΗ, καθώς η κυβέρνηση θα παραδώσει στην τρόικα μελέτη ειδικού της ευρωπαϊκής αγοράς για να συγκρίνει τις συνολικές απολαβές των υπαλλήλων της ΔΕΗ «με τις βέλτιστες πρακτικές» των ευρωπαϊκών εταιρειών παραγωγής και διανομής ηλεκτρικής ενέργειας. Παρόμοια σύγκριση θα γίνει και ως προς τις πρακτικές των ιδιωτικών εταιρειών της Ελλάδας εντός του τελευταίου τριμήνου του 2012.

Επενδύσεις - Αποκρατικοποιήσεις

1 Περικοπή του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων κατά 300 εκατ. ευρώ.

2 Αναθεώρηση του στόχου για τις αποκρατικοποιήσεις στα 25 δισ. ευρώ έως το 2020.