Οι αλλαγές που φέρνει ο νέος φορολογικός νόμος 5162/2024 Γράφει ο Απόστολος Αλωνιάτης - Ποιες διατάξεις εφαρμόζονται από το φορολογικό έτος 2024 και ποιες από το φορολογικό έτος 2025

 

Οι αλλαγές που φέρνει ο νέος  φορολογικός νόμος 5162/2024

Γράφει ο Απόστολος Αλωνιάτης

 -  Ποιες διατάξεις εφαρμόζονται από το φορολογικό έτος 2024 και ποιες από το φορολογικό έτος 2025

 

Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα της κυβέρνησης ο νέος φορολογικός  5162/2024 (ΦΕΚ Α 198/5.12.2024), ««Μέτρα για την ενίσχυση του εισοδήματος, φορολογικά κίνητρα για την καινοτομία και τους μετασχηματισμούς επιχειρήσεων και άλλες διατάξεις», επέφερε , όπως έχουμε αναλύσει και σε προηγούμενα άρθρα , αρκετές αλλαγές σε φορολογικά θέματα αλλά και σε θέματα που αφορούν τις συγχωνεύσεις των επιχειρήσεων. 

Θα θέλαμε α επισημάνουμε ορισμένα ζητήματα από το ψηφισθέν νομοσχέδιο, με την επιφύλαξη πάντα της έκδοσης των εφαρμοστικών αποφάσεων και εγκυκλίων, για την τελική ερμηνεία των σχετικών διατάξεων. Γιατί μην ξεχνάμε ότι η διοίκηση δεν έχει ξεχάσει την γνωστή μέθοδο της να νομοθετεί δια των εγκυκλίων.

Πριν περάσουμε στις παρατηρήσεις ας δούμε επιγραμματικά, ποια μέτρα έχουν εφαρμογή από το φορολογικό έτος 2024 και ποια από το φορολογικό έτος 2025.

Μέτρα από 2024

·         Κατάργηση τέλους επιτηδεύματος για φυσικά πρόσωπα (Άρθρο 3).

·         Εξαιρέσεις από τον υπολογισμό του εισοδήματος από μισθωτή εργασία

Προστίθεται στις εξαιρέσεις από τον υπολογισμό του εισοδήματος από μισθωτή εργασία (άρθρο 14 του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος) η οικειοθελής χρηματική παροχή που καταβάλλεται από τον εργοδότη σε εργαζόμενο εντός χρονικού διαστήματος δώδεκα (12) μηνών από την απόκτηση τέκνου, μέχρι του ποσού των πέντε χιλιάδων (5.000) ευρώ ετησίως, προσαυξανόμενου κατά επιπλέον πέντε χιλιάδες (5.000) ευρώ για κάθε εξαρτώμενο τέκνο, εφόσον δεν υπάρχει μείωση των αποδοχών του νέου γονέα σε σχέση με τους έξι (6) προηγούμενους και τους έξι (6) επόμενους μήνες από την καταβολή της παροχής, καθώς και η αξία διατακτικών βρεφονηπιακών σταθμών που χορηγούν οι εργοδότες στους εργαζόμενους, έως πέντε χιλιάδες (5.000) ευρώ ετησίως. Η συγκεκριμένη ρύθμιση προτείνεται για την παροχή φορολογικής ελάφρυνσης και κινήτρων στους νέους γονείς, στην κατεύθυνση της αντιμετώπισης του δημογραφικού προβλήματος της χώρας. (Άρθρο 4)

·         Απαλλαγή φιλοδωρήματος από φόρο εισοδήματος

Εφαρμογή για εισοδήματα που αποκτώνται από την 1η Νοεμβρίου 2024. Με νομοτεχνική βελτίωση απαλλάσσονται και οι εργαζόμενοι διανομείς (delivery) στις ψηφιακές πλατφόρμες. (Άρθρο 5)

·         Ελάχιστο ποσό καθαρού εισοδήματος και μείωσή του από την άσκηση ατομικής επιχειρηματικής δραστηριότητας

Τροποποιείται ο υπολογισμός του ελάχιστου καθαρού εισοδήματος από την άσκηση ατομικής επιχειρηματικής δραστηριότητας. Πλέον δεν λαμβάνονται υπόψη σωρευτικά οι αποδοχές του υψηλότερα αμειβομένου εργαζομένου και οι υπόλοιπες αμοιβές, αλλά διαζευκτικά προκειμένου με αυτό τον τρόπο να περιοριστεί το τελικό ελάχιστο τεκμαιρόμενο καθαρό εισόδημα και αντίστοιχα η φορολόγηση που θα επιβληθεί στον φορολογούμενο.

Με σκοπό την προστασία των τοπικών οικονομιών σε κοινότητες με πληθυσμό μικρότερο των χιλίων πεντακοσίων (1.500) κατοίκων, επεκτείνονται οι μειώσεις του ελάχιστου ποσού καθαρού εισοδήματος από την άσκηση επιχειρηματικής δραστηριότητας στις δημοτικές κοινότητες αυτές (εξαιρουμένων των δημοτικών κοινοτήτων στην Περιφέρεια Αττικής, πλην της Περιφερειακής Ενότητας Νήσων). (Άρθρα 6 & 7)

·         Φοροαπαλλαγή για τριάντα έξι μήνες για το εισόδημα φυσικών προσώπων από την εκμίσθωση ακινήτων που δηλώνονταν ως κενά ή είχαν διατεθεί για βραχυχρόνια μίσθωση

Θεσπίζεται απαλλαγή για τριάντα έξι (36) μήνες για το εισόδημα των φυσικών προσώπων από τη μακροχρόνια εκμίσθωση που συνάπτεται μεταξύ της 8ης Σεπτεμβρίου 2024 και της 31ης Δεκεμβρίου 2025 και αφορά ακίνητα που δηλώνονταν ως κενά ή είχαν διατεθεί για βραχυχρόνια μίσθωση. Προϋπόθεση είναι η μίσθωση, από την οποία προέρχεται το εισόδημα που απαλλάσσεται, να έχει διάρκεια τουλάχιστον τριετή. Στην προτεινόμενη διάταξη προβλέπονται οι συνέπειες πρόωρης λήξης της σύμβασης αυτής. Εάν εντός της τριετίας το ακίνητο, που έχει εν τω μεταξύ κενωθεί, διατεθεί για βραχυχρόνια μίσθωση, η απαλλαγή αίρεται αναδρομικώς. (Άρθρο 9)

Ισχύει από τη δημοσίευση του νόμου στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, δηλαδή από τις 5.12.2024

·         Ρύθμιση θεμάτων Ενιαίου Φόρου Ιδιοκτησίας Ακινήτων και κρατικής αρωγής για ασφαλισμένες κατοικίες

Διπλασιάζεται η μείωση του Ενιαίου Φόρου Ιδιοκτησίας Ακινήτων (ΕΝΦΙΑ), από δέκα τοις εκατό (10%) σε είκοσι τοις εκτατό (20%), για κατοικίες φυσικών προσώπων, φορολογητέας αξίας έως πεντακόσιες χιλιάδες (500.000) ευρώ, που είναι ασφαλισμένες για φυσικές καταστροφές (πυρκαγιά, σεισμό, πλημμύρα).

Ισχύει από τη δημοσίευση του νόμου στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, ήτοι από τις 5.12.2024 (Άρθρο 10 παρ. 1)

·         Απαλλαγή φιλοδωρήματος από ασφαλιστικές εισφορές

Εφαρμογή για εισοδήματα που αποκτώνται από την 1η Νοεμβρίου 2024 (Άρθρο 11)

·         Απαλλαγή από φόρο ασφαλίστρων συμβολαίων υγείας ανηλίκων

Καταργείται ο φόρος ασφαλίστρων για συμβάσεις του κλάδου υγείας για παιδιά έως δέκα οκτώ (18) ετών. Στόχος της ρύθμισης είναι η παροχή ενίσχυσης προς τις οικογένειες και η παροχή κινήτρων για τη διενέργεια ομαδικών και οικογενειακών ασφαλίστρων, μέσω της αναλογικής μείωσης του φόρου που επιβαρύνει τα εν λόγω ασφάλιστρα. (Άρθρο 13)

Ισχύει από τη δημοσίευση του νόμου στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, ήτοι από τις 5.12.2024

·         Απαλλαγή από φόρο ασφαλίστρων συμβολαίων υγείας ανηλίκων

Καταργείται ο φόρος ασφαλίστρων για συμβάσεις του κλάδου υγείας για παιδιά έως δέκα οκτώ (18) ετών. Στόχος της ρύθμισης είναι η παροχή ενίσχυσης προς τις οικογένειες και η παροχή κινήτρων για τη διενέργεια ομαδικών και οικογενειακών ασφαλίστρων, μέσω της αναλογικής μείωσης του φόρου που επιβαρύνει τα εν λόγω ασφάλιστρα.

Ισχύει από τη δημοσίευση του νόμου στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, ήτοι από τις 5.12.2024 (Άρθρο 13)

·         Το νέο πλαίσιο υποβολής δήλωσης φορολογίας εισοδήματος

Ισχύουν από τη δημοσίευση του νόμου στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως (Άρθρα 84 έως και 88) 

·         Παράταση αναστολής Φόρου Προστιθέμενης Αξίας ακινήτων έως τις 31 Δεκεμβρίου 2025

Με την αξιολογούμενη ρύθμιση, παρατείνεται η δυνατότητα, που παρασχέθηκε από το άρθρο 9 του ν. 5000/2022 (Α' 226), στον υποκείμενο στον φόρο κατασκευαστή οικοδομών προς πώληση, να επιλέξει την υπαγωγή στο καθεστώς αναστολής του Φόρου Προστιθέμενης Αξίας (Φ.Π.Α.) έως τις 31.12.2025, προκειμένου η παράδοση των ιδιοκτησιών να μην επιβαρύνεται με Φ.Π.Α., χωρίς αντίστοιχα να υφίσταται δικαίωμα έκπτωσης του φόρου για τις πράξεις αυτές. Η εν λόγω ρύθμιση εντάσσεται στον γενικότερο φορολογικό σχεδιασμό, έχει αναπτυξιακή κατεύθυνση και αποσκοπεί στη συνέχιση της τόνωσης της αγοράς ακινήτων και την προσέλκυση επενδύσεων, ενώ λειτουργεί και προς όφελος των αγοραστών ακινήτων, συμπεριλαμβανομένων των φυσικών προσώπων που προορίζουν το ακίνητο για ιδιωτική στεγαστική χρήση.

Ισχύει από τη δημοσίευση του νόμου στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, ήτοι από τις 5.12.2024 (Άρθρο 89)

·         Παράταση της αναστολής ισχύος άρθρου 41 Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος για την επιβολή φόρου υπεραξίας από μεταβίβαση ακίνητης περιουσίας

Παρατείνεται μέχρι την 31η.12.2026 η αναστολή της ισχύος του άρθρου 41 του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος με την οποία επιβάλλεται φόρος στο εισόδημα από υπεραξία για μεταβίβαση ακίνητης περιουσίας. Η ισχύς του άρθρου 41 του Κ.Φ.Ε. έχει ανασταλεί διαδοχικά από 1ης.1.2015 έως και τις 31.12.2024.

Ισχύει από τη δημοσίευση του νόμου στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, ήτοι από τις 5.12.2024 (Άρθρο 90)

Μετρά από 2025

·         Φορολόγηση αμοιβής για εφημερίες ιατρών

Ενισχύονται οι αποδοχές των ιατρών και του λοιπού προσωπικού του Εθνικού Συστήματος Υγείας, μέσω της αυτοτελούς φορολόγησης των αμοιβών που λαμβάνουν για εφημερίες. (Άρθρο 8)

·         Μείωση ασφαλιστικών εισφορών υγειονομικής περίθαλψης εργοδότη-εργαζόμενου

Αντιμετωπίζεται το ζήτημα του υψηλού μη μισθολογικού κόστους που αφορά στην εισφορά υπέρ υγειονομικής περίθαλψης των μισθωτών, η οποία βαρύνει τόσο τους εργοδότες όσο και τους ασφαλισμένους. Σκοπός της ρύθμισης είναι η βελτίωση των όρων πρόσβασης στην αγορά εργασίας με περαιτέρω μείωση του μη μισθολογικού κόστους, η οποία σε συνέχεια των μειώσεων που θεσπίστηκαν από το 2020 και μετά θα ανέλθει σωρευτικά σε ποσοστό πέντε κόμμα τέσσερα τοις εκατό (5,4%). (Άρθρο 12).

·         Αλλαγές στο τέλος ανθεκτικότητας στην κλιματική κρίση (Άρθρο 24)

 

·         Ασφάλιση επιχειρήσεων έναντι φυσικών καταστροφών

Με το υφιστάμενο καθεστώς και με σκοπό την προστασία της ιδιωτικής περιουσίας, προβλέφθηκε η επέκταση της ιδιωτικής ασφάλισης στον τομέα των φυσικών καταστροφών. Στόχος ήταν το ελάχιστο περιεχόμενο της ασφάλισης από φυσικές καταστροφές να καλύπτει υλικές ζημίες που προκαλούνται από πυρκαγιά από φυσικά αίτια, πλημμύρες και σεισμό στις ιδιόκτητες κτιριακές εγκαταστάσεις και σε λοιπά στοιχεία του ενεργητικού της επιχείρησης, καθώς και σε αυτοκίνητα επαγγελματικής χρήσης και μέσα παραγωγής. Η θέσπιση της υποχρεωτικότητας της ιδιωτικής ασφάλισης, κατόπιν στάθμισης και συνεκτίμησης οικονομικών κριτηρίων, κρίθηκε ότι έπρεπε να καταλαμβάνει εκείνες μόνο τις επιχειρήσεις των οποίων τα ετήσια ακαθάριστα έσοδα υπερβαίνουν το ποσό των δύο εκατομμυρίων (2.000.000) ευρώ. Με την προτεινόμενη ρύθμιση η υποχρεωτική αυτή ασφάλιση επεκτείνεται στις επιχειρήσεις που είχαν κατά το προηγούμενο φορολογικό έτος ετήσια ακαθάριστα έσοδα από πεντακόσιες χιλιάδες (500.000) ευρώ και άνω, με στόχο την αύξηση της προστασίας της περιουσίας περισσότερων επιχειρήσεων, ενόψει της κλιματικής αλλαγής και των φυσικών καταστροφών που αυτή μπορεί δυνητικά να επιφέρει. (Άρθρο 25)

Ισχύει από 1ης Ιουνίου 2025

·         Τέλος κρουαζιέρας

Ενόψει της αυξημένης τουριστικής κίνησης και της σημαντικής επιβάρυνσης των νησιών της χώρας από πλοία αναψυχής που εκτελούν περιηγητικά ταξίδια (κρουαζιέρες), επιβάλλεται τέλος υπέρ του Δημοσίου σε αποβιβαζόμενους στους λιμένες της χώρας επιβάτες των πλοίων αυτών, κατά το άρθρο 42 του ν. 4256/2014 (Α' 92), εφεξής «τέλος κρουαζιέρας». Το τέλος επιβάλλεται ανά επιβάτη και ανά λιμένα. Με το μέτρο αυτό θα ενισχυθούν οι υποδομές και τα έργα στις περιοχές που κάνουν δεκτούς τους εν λόγω επισκέπτες, βελτιώνοντας συνολικά το εγχώριο τουριστικό προϊόν.

Ισχύει μετά την έκδοση της κοινής απόφασης που προβλέπεται (Άρθρο 27)

·         Απαλλαγή από το τέλος συνδρομητών σταθερής τηλεφωνίας

Απαλλάσσονται του τέλους συνδρομητών σταθερής τηλεφωνίας οι συνδέσεις οι οποίες παρέχονται μέσω δικτύου οπτικών ινών με ταχύτητες εκατό (100) Mbps.

Για λογαριασμούς που εκδίδονται από την 1η Ιανουαρίου 2025 και μετά (Άρθρο 28)

·         Προσωρινοί περιορισμοί στις βραχυχρόνιες μισθώσεις

Αναστέλλεται για το 2025, η δυνατότητα διάθεσης για βραχυχρόνια μίσθωση κατοικιών που βρίσκονται εντός των ορίων του πρώτου, δεύτερου ή τρίτου Δημοτικών Διαμερισμάτων του Δήμου Αθηναίων.

Προσοχή: με τις νέες διατάξεις μπαίνουν μεγάλα πρόστιμα σε περίπτωση παραβάσεων

Ποιο συγκεκριμένα σύμφωνα με την διάταξη:

«1. Στο άρθρο 111 του ν. 4446/2016 (Α' 240), περί ρυθμίσεων για τη βραχυχρόνια μίσθωση ακινήτων στο πλαίσιο της οικονομίας του διαμοιρασμού, προστίθεται παρ. 2Α ως εξής:

«2Α. Από την 1η Ιανουαρίου 2025 έως την 31η Δεκεμβρίου 2025 δεν επιτρέπεται η εγγραφή για πρώτη φορά στο Μητρώο Ακινήτων Βραχυχρόνιας Διαμονής για ακίνητα που βρίσκονται στο 1ο, 2ο και 3ο Δημοτικό Διαμέρισμα του Δήμου Αθηναίων. Σε κύριο, νομέα, επικαρπωτή, υπεκμισθωτή ή τρίτο διαχειριστή, ο οποίος προβαίνει σε βραχυχρόνια μίσθωση ακινήτου του πρώτου εδαφίου, ανεξαρτήτως αν η βραχυχρόνια μίσθωση καταρτίζεται μέσω ψηφιακής πλατφόρμας ή με άλλον τρόπο, επιβάλλεται διοικητικό πρόστιμο ίσο με το πενήντα τοις εκατό (50%) του εισοδήματος που αποκτάται από βραχυχρόνια μίσθωση μετά από την 1η Ιανουαρίου 2025 μέχρι τον έλεγχο και πάντως όχι πέραν του χρονικού διαστήματος του πρώτου εδαφίου, το οποίο δεν είναι κατώτερο από είκοσι χιλιάδες (20.000) ευρώ. Αν, μετά την επιβολή της κύρωσης του προηγούμενου εδαφίου, διαπιστωθεί νέα παράβαση εντός του ίδιου φορολογικού έτους, επιβάλλεται πρόστιμο ίσο με το ποσό των εισπραχθέντων μισθωμάτων από τον προηγούμενο έως τον νέο έλεγχο και όχι πέραν του χρονικού διαστήματος του πρώτου εδαφίου, που δεν είναι κατώτερο από σαράντα χιλιάδες (40.000) ευρώ. Το πρόστιμο αποτελεί δημόσιο έσοδο, το οποίο επιβάλλεται και εισπράττεται από την Α.Α.Δ.Ε.. Με την κοινή απόφαση της παρ. 8 η αναστολή του πρώτου εδαφίου δύναται να παρατείνεται μέχρι την 31η Δεκεμβρίου 2026.»

Εφαρμογή από την 1η Ιανουαρίου έως την 31η Δεκεμβρίου 2025 (Άρθρο 29)

·         Επέκταση κινήτρων για δαπάνες επιστημονικής και τεχνολογικής έρευνας

Ορίζεται ότι οι δαπάνες επιστημονικής και τεχνολογικής έρευνας που καταβάλλονται για την παροχή έργου ή υπηρεσίας προς επιχειρήσεις που είναι εγγεγραμμένες στο Εθνικό Μητρώο Νεοφυών Επιχειρήσεων του άρθρου 47 του ν. 4712/2020 (Α' 146) ή ερευνητικά κέντρα, ινστιτούτα ή φορείς των άρθρων 13 και 13Α του ν. 4310/2014 (Α' 258) ή Πανεπιστημιακά Κέντρα ή Ερευνητικά Ινστιτούτα των άρθρων 131 και 134 του ν. 4957/2022 (Α' 141), καθώς και οι αποσβέσεις του εξοπλισμού και των οργάνων που χρησιμοποιούνται για τις ανάγκες εκτέλεσης της επιστημονικής και της τεχνολογικής έρευνας, εκπίπτουν από τα ακαθάριστα έσοδα των επιχειρήσεων αυτών, κατά τον χρόνο της πραγματοποίησής τους, προσαυξημένες κατά ποσοστό εκατόν πενήντα τοις εκατό (150%). (Άρθρο 35).

Αλωνιάτης Απόστολος

 Οικονομολόγος - φοροτεχνικός, Α' Αντιπρόεδρος του Ινστιτούτου Οικονομικών & Φορολογικών Μελετών (Ι.Ο.ΦΟ.Μ), Σύμβουλος Διοίκησης της PROSVASIS AEBE και συγγραφέας.

  Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Voice (Finance & Markets Voice) , την Κυριακή  15  Δεκεμβρίου  2024.

 

Παράταση στην εφαρμογή του ψηφιακού Δελτία αποστολής. Γράφει ο Απόστολος Αλωνιάτης Πότε θα εφαρμοστεί και ποιες υποχρεώσεις δημιουργούνται για τις επιχειρήσεις Μετ’ εμπορίων η υποβολή του «ΠΟΘΕΝ ΕΣΧΕΣ»

 

Παράταση στην εφαρμογή του  ψηφιακού Δελτία αποστολής.

Γράφει ο Απόστολος Αλωνιάτης

Πότε θα εφαρμοστεί και ποιες  υποχρεώσεις δημιουργούνται για τις επιχειρήσεις

Μετ’ εμπορίων η υποβολή του «ΠΟΘΕΝ ΕΣΧΕΣ»

Με παράταση ξεκίνησε ο μήνας , παράταση που από ότι φαίνεται δεν θα είναι η τελευταία, μιας και πέρα από την παράταση στην εφαρμογή του ψηφιακού δελτίου αποστολής αναμένουμε και νέα παράταση στην κατάθεση του  «ΠΟΘΕΝ ΕΣΧΕΣ» ή Δήλωσης Περιουσιακής Κατάστασης.

ΠΟΘΕΝ ΕΣΧΕΣ (μισές δουλειές)

Μπορεί το σύστημα να άνοιξε, με χαρά αν είδαμε ότι έρχονται περισσότερα στοιχεία στην πλατφόρμα, όπως , για παράδειγμα , τα υπόλοιπα των τραπεζικών λογαριασμών, αλλά εξακολουθεί να μην είναι ολοκληρωμένο το έργο. Ακόμη και σήμερα που γράφονται αυτές οι γραμμές δεν υπάρχει η δυνατότητα αποστολής των δηλώσεων, με αποτέλεσμα να μην μπορεί να ολοκληρωθεί η υποχρέωση αποστολής των Δήλωσης Περιουσιακής Κατάστασης για τα έτη 2023 και 2024, που αφορούν τα εισοδήματα 2022 και 2023 αντίστοιχα.

Αυτό προκύπτει από την ανακοίνωση που έχει αναρτηθεί στην διεύθυνση https://www.pothen.gr/pothen-main/main/ypovolh.html και η οποία αναφέρει ότι: Σημαντική ενημέρωση:

Η οριστική υποβολή των δηλώσεων δεν είναι προς το παρόν διαθέσιμη μέχρι να ολοκληρωθεί η αποστολή των δεδομένων από όλους τους Χρηματοπιστωτικούς Οργανισμούς και τα Πιστωτικά Ιδρύματα.

Επιλέξετε «Προσωρινή Αποθήκευση» και επανέλθετε για την οριστικοποίηση της.

Η λειτουργία της πλατφόρμας του ν. 5026/2023 όπως τροποποιήθηκε και ισχύει, είναι διαθέσιμη για τις ετήσιες Δηλώσεις Περιουσιακής Κατάστασης (ΔΠΚ) του έτους 2023 (χρήση 2022) και του έτους 2024 (χρήση 2023).

Η υποβολή αρχικών δηλώσεων όσων απέκτησαν ιδιότητα υπόχρεου από 28.2.2023 έως και 30.9.2024, πρόκειται να είναι διαθέσιμη τις προσεχείς ημέρες καθώς εκκρεμεί η αποστολή στοιχείων από χρηματοπιστωτικά ιδρύματα προς τη Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων και Ψηφιακής Διακυβέρνησης του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης.

Η νέα πλατφόρμα του ν. 5026/2023 αξιοποιεί διαλειτουργικότητα με χρηματοπιστωτικά ιδρύματα (Διαπιστωτική Απόφαση Διαλειτουργικότητας ΦΕΚ 5921/Β/24-10-2024) για την υποστήριξη της συμπλήρωσης των ΔΠΚ από τους υπόχρεους.

Επιπλέον, οι σύζυγοι των υπόχρεων προσώπων καθίστανται πλέον αυτοτελώς υπόχρεοι και οφείλουν να συμπληρώσουν και να υποβάλλουν διακριτές ΔΠΚ.

Με το άρθρο 17 του ν. 5130/2024 (Α’ 127/1.8.2024), για τις ετήσιες ΔΠΚ ετών 2023 (χρήση 2022) και 2024 (χρήση 2023), καθώς και τις αρχικές δηλώσεις όσων απέκτησαν ιδιότητα υπόχρεου από 28.2.2023 έως και 30.9.2024, καταληκτική ημερομηνία για υποβολή Δ.Π.Κ. και Δ.Ο.Σ. είναι η 31.12.2024.

Εφόσον έχει οριστικοποιηθεί εμπρόθεσμα η δήλωση, επιτρέπεται η υποβολή τροποποιητικής δήλωσης από τον υπόχρεο, εντός 30 ημερών από τη λήξη της προθεσμίας υποβολής, σύμφωνα με το αρ.18 του ν. 5026/2023.

Μέχρι την έναρξη λειτουργίας της πλατφόρμας του ν. 5026/2023, το σύστημα υποβολής του ν. 3213/2003 θα παραμείνει ανοικτό για τις αρχικές δηλώσεις όλων των υπόχρεων.

Ψηφιακά Δελτία Αποστολής
Είχαμε ξαναγράψει ότι με τις αποφάσεις Α.1122/2024 «Καθορισμός της έκτασης, των εξαιρέσεων και του χρόνου εφαρμογής της ψηφιακής έκδοσης παραστατικών διακίνησης» και  Α.1123/2024 «Περιεχόμενο και Μορφωτικός ψηφιακών παραστατικών Διακίνησης», όριζαν ότι η πρώτη φάση για ορισμένες κατηγορίες επιχειρήσεων θα άρχιζε από 1^η Δεκεμβρίου 2024.

Με την απόφαση Α.1174/28.11.2024 , που δημοσιοποιήθηκε όπως συνήθως συμβαίνει γύρω στις 36 ώρες πριν την εφαρμογή ενός μέτρου που ουσιαστικά αλλάξει την διακίνηση των εμπορευμάτων και προϊόντων στην αγορά, ριζικά, δόθηκε παράταση της εφαρμογής του ψηφιακού δελτίου αποστολής για τρεις μήνες.

Ακόμη με το δελτίο τύπου που κοινοποιήθηκε η απόφαση εκδηλώθηκε η πρόθεση της διοίκησης για πολλαπλασιασμό των προστίμων.

Το δελτίο αναφέρει σχετικά

«Στο αμέσως επόμενο διάστημα, αναμένεται η αυστηροποίηση του πλέγματος κυρώσεων για την διακίνηση αγαθών χωρίς την έκδοση των κατάλληλων παραστατικών, με δεκαπλασιασμό των σχετικών προστίμων.

Συγκεκριμένα τα πρόστιμα πρόκειται να ανέλθουν σε:

• πέντε χιλιάδες (5.000) ευρώ για υπόχρεους τήρησης απλογραφικού λογιστικού συστήματος και

• δέκα χιλιάδες (10.000) ευρώ για υπόχρεους τήρησης διπλογραφικού συστήματος.»

Η παράταση

Σύμφωνα με την απόφαση οι νέες  ημερομηνίες έναρξης υλοποίησης του ψηφιακού δελτίου αποστολής είναι:

Α’ Φάση (Βασικές Λειτουργίες έκδοσης και διαβίβασης δελτίων αποστολής στο myDATA)

Επιχειρήσεις της πρώτης περιόδου: Προαιρετικά μέχρι 31/3/2025, υποχρεωτικά από 1/4/2025:

• Έως και τις 31/3/2025 καθορίζεται η προαιρετική διαβίβαση στην ψηφιακή πλατφόρμα myDATA, των δεδομένων της ψηφιακής παρακολούθησης διακίνησης αγαθών για την Α’ Φάση, για τις υπόχρεες επιχειρήσεις της πρώτης περιόδου (τζίρος πάνω από 200.000€, καθώς και επιχειρήσεις που διακινούν φάρμακα και ιατρικά αναλώσιμα, ενεργειακά προϊόντα, οικοδομικά υλικά, ελαιόκαρπο και ελαιόλαδο).

• Για τις επιχειρήσεις αυτές, η Α' Φάση γίνεται υποχρεωτική από 1/4/2025.

Επιχειρήσεις της δεύτερης περιόδου: Προαιρετικά μέχρι 30/9/2025, υποχρεωτικά από 1/10/2025:

• Έως και τις 30/9/2025 καθορίζεται η προαιρετική διαβίβαση στην ψηφιακή πλατφόρμα myDATA των δεδομένων της ψηφιακής παρακολούθησης διακίνησης αγαθών για την Α’ φάση, για τις υπόχρεες επιχειρήσεις της δεύτερης περιόδου (υπόλοιπες επιχειρήσεις, που δεν εντάσσονται στην πρώτη περίοδο εφαρμογής).

• Για τις επιχειρήσεις αυτές, η Α' Φάση γίνεται υποχρεωτική από 1/10/2025.

Β’ Φάση (Ψηφιακή παρακολούθηση διακίνησης, μεταφορτώσεων και παράδοσης αγαθών)

Για το σύνολο των επιχειρήσεων: Προαιρετικά από 1/5/2025 έως 30/9/2025, υποχρεωτικά από 1/10/2025:

• Από 1/5/2025 έως και 30/9/2025 καθορίζεται η προαιρετική διαβίβαση στην ψηφιακή πλατφόρμα myDATA των δεδομένων της ψηφιακής παρακολούθησης διακίνησης αγαθών για τη Β’ φάση, για το σύνολο των υπόχρεων επιχειρήσεων.

• Από 1/10/2025 και εφεξής διαβιβάζονται υποχρεωτικά στην ψηφιακή πλατφόρμα myDATA τα δεδομένα της ψηφιακής παρακολούθησης διακίνησης αγαθών για το σύνολο των υπόχρεων επιχειρήσεων και τίθενται σε ισχύ οι εξαιρέσεις έκδοσης ψηφιακών παραστατικών διακίνησης.

Να θυμίσουμε ότι με την απόφαση Α.1122/31.07.2024 (Αριθ. ΦΕΚ: Β’ 4570/06.08.2024) «Καθορισμός της έκτασης εφαρμογής, των εξαιρέσεων, του χρόνου διαβίβασης, καθώς και της έναρξης εφαρμογής της ψηφιακής έκδοσης παραστατικών διακίνησης αγαθών στην Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ).», ορίζει την έκταση εφαρμογής, τις εξαιρέσεις, τον χρόνο διαβίβασης, καθώς και την έναρξη εφαρμογής της ψηφιακής έκδοσης παραστατικών διακίνησης αγαθών στην Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων.

Έκταση εφαρμογής της υποχρέωσης έκδοσης «Ψηφιακών Παραστατικών Διακίνησης Αγάθων»

1. Οι οντότητες του άρθρου 1 του ν. 4308/2014 (Α' 251), εφεξής Ελληνικά Λογιστικά Πρότυπα (ΕΛΠ), υποχρεούνται να εκδίδουν ψηφιακά τα παραστατικά διακίνησης αγαθών και να διαβιβάζουν τα σχετικά δεδομένα στην ψηφιακή πλατφόρμα myDATA της ΑΑΔΕ.

2. Στην υποχρέωση έκδοσης ψηφιακών παραστατικών διακίνησης αγαθών εντάσσονται οι εγχώριες και διεθνείς διακινήσεις (οδικές, θαλάσσιες, αεροπορικές, σιδηροδρομικές).

3. Η εφαρμογή της υποχρέωσης ψηφιακής παρακολούθησης διακίνησης αγαθών για τις υπόχρεες οντότητες αναπτύσσεται σε δύο περιόδους. Ειδικότερα:

α) Στην πρώτη περίοδο εφαρμογής στη σχετική υποχρέωση εντάσσονται οι οντότητες, 1 εφόσον:

αα) Το ύψος των ακαθαρίστων εσόδων τους υπερβαίνει τις διακόσιες χιλιάδες (200.000 €) ευρώ, όπως αυτό προσδιορίζεται με βάση την υποβληθείσα, για το φορολογικό 2022, δήλωση φορολογίας εισοδήματος ή για όσα νομικά πρόσωπα ή νομικές οντότητες το οικείο φορολογικό έτος δεν έληξε στις 31/12/2022, με βάση την υποβληθείσα δήλωση του φορολογικού έτους που εκκίνησε εντός του 2022, ή

αβ) δραστηριοποιούνται στους τομείς των ενεργειακών προϊόντων (καύσιμα), φαρμακευτικών προϊόντων και ιατρικών αναλωσίμων, οικοδομικών και συναφών υλικών, καθώς και της παραγωγής, τυποποίησης και εμπορίας ελαιόκαρπου και ελαιολάδου, ανεξαρτήτως ύψους ακαθαρίστων εσόδων και υπό την προϋπόθεση ότι ο Κ.Α.Δ. με τα μεγαλύτερα ακαθάριστα έσοδα, όπως αυτά προσδιορίζονται με βάση την υποβληθείσα για το φορολογικό 2022 δήλωση φορολογίας εισοδήματος ή για όσα νομικά πρόσωπα το οικείο φορολογικό έτος δεν έληξε στις 31/12/2022, με βάση την υποβληθείσα δήλωση του φορολογικού έτους που εκκίνησε εντός του 2022, περιλαμβάνεται στον παρακάτω Πίνακα:

ΚΑΔ			ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ
16.23			Κατασκευή άλλων ξυλουργικών προϊόντων οικοδομικής
19.20	19.20.2		Παραγωγή καυσίμων ελαίων και αερίων λιπαντικών ελαίων
21.10			Παραγωγή βασικών φαρμακευτικών προϊόντων
21.20			Παραγωγή φαρμακευτικών σκευασμάτων
22.23			Κατασκευή πλαστικών οικοδομικών υλικών
23.31			Κατασκευή κεραμικών πλακιδίων και πλακών
23.32			Κατασκευή τούβλων, πλακιδίων και λοιπών δομικών προϊόντων από οπτή γη
23.51			Παραγωγή τσιμέντου
23.52			Παραγωγή ασβέστη και γύψου
23.61			Κατασκευή δομικών προϊόντων από σκυρόδεμα
23.62			Κατασκευή δομικών προϊόντων από γύψο
23.63			Κατασκευή έτοιμου σκυροδέματος
23.64			Κατασκευή κονιαμάτων
23.69			Κατασκευή άλλων προϊόντων από σκυρόδεμα, γύψο και τσιμέντο
32.50			Κατασκευή ιατρικών και οδοντιατρικών οργάνων και προμηθειών
46.33	46.33.13	46.33.13.03	Χονδρικό εμπόριο ελαιόλαδου
46.46			Χονδρικό εμπόριο φαρμακευτικών προϊόντων
46.71			Χονδρικό εμπόριο στερεών, υγρών και αέριων καυσίμων και συναφών προϊόντων
46.73			Χονδρικό εμπόριο ξυλείας, οικοδομικών υλικών και ειδών υγιεινής
47.30	47.30.81	47.30.81.01	Λιανικό εμπόριο (πρατήριο) βενζίνης και πετρελαίου κίνησης
		47.30.81.02	Λιανικό εμπόριο μειγμάτων καυσίμων με βιοκαύσιμα, για κινητήρες
		47.30.81.06	Λιανικό εμπόριο (πρατήριο) υγραερίων για εφοδιασμό αυτοκινήτων
47.52			Λιανικό εμπόριο σιδηρικών, χρωμάτων και τζαμιών σε εξειδικευμένα καταστήματα
47.73			Λιανικό εμπόριο φαρμακευτικών ειδών (φαρμακεία)
47.74			Λιανικό εμπόριο ιατρικών και ορθοπεδικών ειδών σε εξειδικευμένα καταστήματα

 

Πίνακας: ΚΑΔ που εντάσσονται στο Ψηφιακό Δελτίο Αποστολής στην πρώτη φάση 

 

β) στην δεύτερη περίοδο εφαρμογής στη σχετική υποχρέωση εντάσσονται και οι λοιπές οντότητες.

Εξαιρέσεις έκδοσης του «Ψηφιακού Παραστατικού Διακίνησης»

Στο πλαίσιο εφαρμογής των διατάξεων της παρούσας δεν εμπίπτουν οι παρακάτω περιπτώσεις:

α) Η διακίνηση αγαθών από τα φυσικά πρόσωπα που αναφέρονται στην παράγραφο 1 του άρθρου 39 ΕΛΠ, δηλαδή Τα φυσικά πρόσωπα, τα οποία, ευκαιριακά και ως παρεπόμενη απασχόληση, πωλούν προϊόντα ή παρέχουν υπηρεσίες, εφόσον οι συναλλαγές αυτές δεν υπερβαίνουν το ποσό των 10.000 ευρώ ετησίως, Δημόσιοι ή ιδιωτικοί υπάλληλοι ή συνταξιούχοι που είναι συγγραφείς ή εισηγητές εκπαιδευτικών προγραμμάτων και σεμιναρίων, εφόσον δεν ασκούν άλλη επιχειρηματική δραστηριότητα (άρθρο 39 , Ν.4308/2014). και οι αγρότες του ειδικού καθεστώτος Φ.Π.Α. Στην περίπτωση αυτή, το παραστατικό διακίνησης εκδίδεται από τον παραλήπτη (υπόχρεη οντότητα) Το παραστατικό διακίνησης παραδίδεται ή αποστέλλεται ψηφιακά στον αντισυμβαλλόμενο,

β) η διακίνηση αγαθών, των οποίων η διάθεση πραγματοποιείται μέσω δικτύου συνεχούς ροής, δηλαδή για τις διακινήσεις φυσικού αερίου, ύδατος, αεριόφωτος, ηλεκτρικού ρεύματος και θερμικής ενέργειας,

γ) η διακίνηση από τους τεχνικούς των αναγκαίων εργαλείων και μηχανημάτων για την εκτέλεση και διεκπεραίωση των εργασιών τους,

δ) η διακίνηση που διενεργείται από τα γραφεία τελετών και έχει σχέση με το αντικείμενο των εργασιών των εν λόγω γραφείων με τα ειδικά διασκευασμένα αυτοκίνητά τους,

ε) η διακίνηση παγίων και λοιπού κινητού εξοπλισμού κάθε είδους, σε περίπτωση μεταφοράς επαγγελματικής εγκατάστασης της οντότητας.

Χρόνος διαβίβασης δεδομένων «Ψηφιακών Παραστατικών Διακίνησης Αγάθων»

1. Ο Εκδότης παραστατικών διακίνησης, στην περίπτωση αποστολής και διακίνησης αγαθών, διαβιβάζει στην ψηφιακή πλατφόρμα myDATA, χρεωστικούς Τύπους Παραστατικών διακίνησης και αξίας (τιμολόγια, αποδείξεις λιανικής) ή Τύπους Παραστατικών διακίνησης άνευ αξίας (δελτία αποστολής) που αντιστοιχούν στα παραστατικά που εκδίδει ανά περίπτωση σκοπού διακίνησης όπως αυτοί ορίζονται στην υπό στοιχεία Α.1123/2024 απόφαση του Διοικητή της ΑΑΔΕ, σε πραγματικό χρόνο και πριν την έναρξη διακίνησης των αγαθών.

2. Ο Εκδότης παραστατικών διακίνησης, στην περίπτωση παραλαβής αγαθών, διαβιβάζει στην ψηφιακή πλατφόρμα myDATA, χρεωστικούς και πιστωτικούς Τύπους Παραστατικών διακίνησης και αξίας (συναλλαγή με μη υπόχρεο ή περιπτώσεις άρνησης έκδοσης παραστατικού ή επιστροφής πωληθέντων αγαθών) ή Τύπους Παραστατικών διακίνησης άνευ αξίας (δελτία ποσοτικής παραλαβής) που αντιστοιχούν στα παραστατικά που εκδίδει ανά περίπτωση σκοπού διακίνησης, σε πραγματικό χρόνο κατά την παραλαβή τους.

3. Ο Εκδότης παραστατικών διακίνησης, στην περίπτωση παραλαβής αγαθών για τα οποία διαπιστώθηκαν αποκλίσεις (πλεονάσματα - ελλείμματα), διαβιβάζει στην ψηφιακή πλατφόρμα myDATA, Τύπους Παραστατικών διακίνησης άνευ αξίας (δελτία ποσοτικής παραλαβής) που αντιστοιχούν στα παραστατικά που εκδίδει ανά περίπτωση σκοπού διακίνησης, εντός δεκαπέντε (15) ημερών από την ημερομηνία διακίνησής τους.

4. Ο Λήπτης παραστατικών διακίνησης, στην περίπτωση παραλαβής αγαθών από Εκδότη ημεδαπής, διαβιβάζει στην ψηφιακή πλατφόρμα myDATA, την αποδοχή της παραλαβής μέσω σάρωσης του δισδιάστατου γραμμωτού κωδικού (QR code) των παραστατικών διακίνησης, σε πραγματικό χρόνο που αντιστοιχεί στον χρόνο ολοκλήρωσης της παραλαβής των σχετικών αγαθών.

5. Ο Λήπτης παραστατικών διακίνησης, στην περίπτωση παραλαβής αγαθών από Εκδότη αλλοδαπής, διαβιβάζει στην ψηφιακή πλατφόρμα myDATA μέχρι την εικοστή (20η) ημέρα του επόμενου μήνα από την ημερομηνία έκδοσης των σχετικών παραστατικών διακίνησης αγαθών χρεωστικούς Τύπους Παραστατικών διακίνησης και αξίας (ενδοκοινοτικές αποκτήσεις - αποκτήσεις τρίτων χωρών). Στην περίπτωση αυτή ως παραστατικό διακίνησης δύναται να χρησιμοποιείται είτε το τιμολόγιο του Εκδότη αλλοδαπής είτε παραστατικό παραλαβής αγαθών.

6. Οι οντότητες που παραλαμβάνουν αγαθά στην περίπτωση μεταφορτώσεων μέσω σάρωσης του δισδιάστατου γραμμωτού κωδικού (QR code) των παραστατικών διακίνησης και λειτουργούν ως συσχετιζόμενα ΑΦΜ εκάστης διακίνησης, διαβιβάζουν τα σχετικά δεδομένα στην ψηφιακή πλατφόρμα myDATA σε πραγματικό χρόνο που αντιστοιχεί στον χρόνο ολοκλήρωσης της μεταφόρτωσης των σχετικών αγαθών.

Καταργούμενες Διατάξεις

Οι υποπερ. (α) και (γ) της περ. ιζ) της παρ. 5.8.4 της υπό στοιχεία ΠΟΛ.1003/2014 παύουν να ισχύουν από 01.04.2025 και εφεξής

Δηλαδή παύουν να ισχύουν:

        i.            α) όταν διακινούνται αποθέματα μεταξύ επαγγελματικών εγκαταστάσεων της ίδιας οντότητας, οι οποίες βρίσκονται στον ίδιο ή σε συνεχόμενο κτιριακό χώρο,

       ii.            γ) παράδοσης αγροτικών προϊόντων από παραγωγούς, είτε του ειδικού είτε του κανονικού καθεστώτος Φ.Π.Α., εφόσον το παραστατικό διακίνησης εκδίδεται από τον παραλήπτη αυτών (οντότητα). Στην περίπτωση αυτή αντίγραφο του παραστατικού διακίνησης παραδίδεται ή αποστέλλεται στον παραγωγό,

ιζ) διακίνηση (α) αυτούσιων λατομικών προϊόντων (άμμου, σκύρου κ.λπ.) από κατασκευαστικές οντότητες, τα οποία παράγονται από τις ίδιες οντότητες για τα έργα που εκτελούνται από αυτές, (β) μεταλλεύματος, από εργοτάξιο σε εργοτάξιο και από εργοτάξιο σε χώρους αποθήκευσης, επεξεργασίας και εκφόρτωσης, κατά περίπτωση, που ενεργούνται από μεταλλευτικές οντότητες και (γ) πέτρας, χαλικιού, αργιλοπετρώματος και αργιλοχώματος, από οντότητες παραγωγής αδρανών υλικών, ασβέστη και τσιμέντου, από τους χώρους περισυλλογής ή εξόρυξης στους χώρους επεξεργασίας,  ενώ από 01.10.2025 παύει να ισχύει η εν λόγω παράγραφος στο σύνολό της. (σ.σ. θα ασχοληθούμε εκτενώς σε άλλο σημείωμά μας με τις αλλαγές που επέρχονται στην διακίνηση).

Ουσιαστικά με την απόφαση αυτή καταργούνται σταδιακά απαλλαγές από την έκδοση Δελτίου Αποστολής που υπήρχαν στο νόμο των ΕΛΠ (Ν.4308/2014). 

Από την 01.01.2026 και εφεξής διαβιβάζονται υποχρεωτικά στην ψηφιακή πλατφόρμα myDATA τα δεδομένα της ψηφιακής παρακολούθησης διακίνησης αγαθών που διενεργούνται από το Δημόσιο, τις Περιφέρειες, τους Δήμους, και τα λοιπά νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου για τις δραστηριότητες ή πράξεις, τις οποίες πραγματοποιούν ως δημόσια εξουσία.

Η απόφαση αυτή ισχύει από τη δημοσίευσή της στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως της περίπτωσης που αφορά τις Εξαιρέσεις Έκδοσης, οι οποίες τίθεται σε ισχύ από την 01.10.2025.

Αλωνιάτης Απόστολος

 Οικονομολόγος - φοροτεχνικός, Α' Αντιπρόεδρος του Ινστιτούτου Οικονομικών & Φορολογικών Μελετών (Ι.Ο.ΦΟ.Μ), Σύμβουλος Διοίκησης της PROSVASIS AEBE και συγγραφέας.

  Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Voice (Finance & Markets Voice) , την Κυριακή  8  Δεκεμβρίου  2024.

Τελευταίος μήνας για την κάλυψη των τεκμηρίων Γράφει ο Απόστολος Αλωνιάτης – Ποια έσοδα τα καλύπτου και τι πρέπει να κάνουμε για να μην βρεθούμε προ εκπλήξεων

 

Τελευταίος μήνας για την κάλυψη των τεκμηρίων

Γράφει ο Απόστολος Αλωνιάτης

– Ποια έσοδα τα καλύπτου και τι πρέπει να κάνουμε για να μην βρεθούμε προ εκπλήξεων

 

Νέος μήνας, ο τελευταίος της χρονιάς και είναι φυσικό να είναι γεμάτος από υποχρεώσεις. Δεν θα θέλαμε να ασχοληθούμε ακόμη με τις τελευταίες υποχρεώσεις του μήνα, κάτι που θα κάνουμε στην πορεία του μήνα , αλλά θα θέλαμε να ασχοληθούμε λίγο με δυο υποχρεώσεις που έρχονται να καλύψουν την επιπλέον πληρωμή του φόρου. Αναφερόμαστε στην κάλυψη των τεκμηρίων, ώστε να μη φορολογηθούν με τον εναλλακτικό τρόπο φορολόγησης, που θα δούμε σήμερα και την κάλυψη του 30% των εισοδημάτων από μισθούς, συντάξεις, εμπορική δραστηριότητα και ενοίκια, ώστε να μην πληρώσουν το πρόστιμο του 22% , στο κόμματι που δεν έχει καλυφθεί με την χρήση ηλεκτρονικής εξόφλησης των αποδείξεων.

Κάλυψη τεκμηρίων

Ο μήνας αυτός είναι ο τελευταίος στον οποίο μπορούμε να καλύψουμε τα τεκμήρια.

Ας δούμε τι λέει ο νόμος σχετικά με τους τρόπους που μπορούν αυτά να καλυφθούν, όπως αυτά αναλύονται, από την διοίκηση, στην ΠΟΛ.1076/2015, με θέμα  «Οδηγίες για την ορθή εφαρμογή του εναλλακτικού τρόπου υπολογισμού της ελάχιστης φορολογίας εισοδήματος (άρθρα 30-34 Ν.4172/13)»

Να σημειώσουμε ότι η ΠΟΛ. βρίσκεται σε ισχύ, με ορισμένες τροποποιήσεις , τροποποιήσεις που δεν αφορούν όμως τους τρόπους κάλυψης τόσο των αντικειμενικών δαπανών διαβίωσης (Αντικειμενικές δαπάνες και υπηρεσίες), όσο και τις δαπάνες απόκτησης περιουσιακών στοιχείων.

Σήμερα θα ασχοληθούμε ποιο συγκεκριμένα με το άρθρο 34 «Διαφορά εισοδήματος και υπολογισμός του φόρου αυτής» και συγκεκριμένα με το μέρος που αφορά την κάλυψη αυτής της διαφοράς.

Μείωση της διαφοράς

Σύμφωνα με τις διατάξεις της παραγράφου 2 του άρθρου 34 η Φορολογική Διοίκηση κατά τον προσδιορισμό της διαφοράς, που προκύπτει, υποχρεούται να λάβει υπόψη της τα αναγραφόμενα στη δήλωση χρηματικά ποσά που εισπράχθηκαν και τα οποία αποδεικνύονται με νόμιμα παραστατικά στοιχεία. Αν τα ποσά αυτά έχουν απλώς πιστωθεί, χωρίς να έχουν εισπραχθεί δεν μπορούν να ληφθούν υπόψη κατά την εφαρμογή, αυτής της περίπτωσης, καθόσον δεν είναι δυνατόν, να χρησιμοποιηθούν εφόσον δεν εισπράχθηκαν.

Προσοχή: Ο φορολογούμενος φέρει το βάρος της απόδειξης της συνδρομής των προϋποθέσεων για τα ποσά αυτά που περιορίζουν τη διαφορά μεταξύ συνολικού εισοδήματος και τεκμαρτού εισοδήματος.

Στο νόμο αναφέρονται ενδεικτικά ορισμένες κατηγορίες εισοδημάτων ή εσόδων που περιορίζουν την πιο πάνω διαφορά. Τονίζεται ότι και οποιοδήποτε άλλο έσοδο που δεν αναφέρεται ρητά στο νόμο (π.χ. Κέρδη από τυχερά παίγνια, Λαχεία, ΠPO-ΠO, ΛOTTO, TZΟKEP, Προκαθορισμένο Στοίχημα κ.λπ.) λαμβάνεται υπόψη, εφόσον αποδεικνύεται η είσπραξη του, η φορολόγηση του ή η απαλλαγή του από τη φορολογία.

Τα ποσά που ιδίως λαμβάνονται υπόψη για την κάλυψη ή τον περιορισμό της υπόψη διαφοράς είναι τα εξής:

α) Πραγματικά εισοδήματα τα οποία αποκτήθηκαν από τον ίδιο το φορολογούμενο, τη σύζυγο του και τα εξαρτώμενα μέλη του και τα οποία απαλλάσσονται από το φόρο ή φορολογούνται με ειδικό τρόπο, σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις.

Αν τα εισοδήματα αυτά αποκτήθηκαν στην αλλοδαπή αναγνωρίζονται εφόσον έχουν φορολογηθεί στην Ελλάδα ή απαλλάσσονται νομίμως από τη φορολόγηση αυτή. Προς απόδειξη της φορολογίας ή της νόμιμης απαλλαγής πρέπει τα εισοδήματα αυτά να έχουν περιληφθεί σε δήλωση φορολογίας εισοδήματος εφ' όσον υπήρχε σχετική υποχρέωση.

Στην περίπτωση που αγορά περιουσιακού στοιχείου (όπως π.χ. αυτοκινήτου) γίνει στο εξωτερικό από φυσικό πρόσωπο που είναι φορολογικός κάτοικος Ελλάδος τότε στον υπολογισμό της δαπάνης απόκτησης λαμβάνεται υπόψη το τίμημα που καταβλήθηκε στο εξωτερικό. Αν για την κάλυψη της δαπάνης αυτής που έγινε στο εξωτερικό γίνει επίκληση εισοδήματος που αποκτήθηκε στην αλλοδαπή θα αναγνωριστεί σύμφωνα με τα ανωτέρω εφόσον έχει περιληφθεί σε δήλωση φορολογίας εισοδήματος στην Ελλάδα, εφ' όσον βέβαια υπήρχε υποχρέωση. (Δείτε και Ε. 2008/2019 "Διευκρινίσεις για θέματα απόκτησης περιουσιακών στοιχείων στην αλλοδαπή από φορολογικούς κατοίκους Ελλάδας.")

Διευκρινίζεται ότι οι κάτοικοι της αλλοδαπής που δεν έχουν τη φορολογική κατοικία τους στην Ελλάδα και πραγματοποιούν δαπάνες στην αλλοδαπή, δεν υπάγονται στις διατάξεις του άρθρου 32, (Δαπάνες απόκτησης περιουσιακών στοιχείων), ανεξάρτητα του αν αποκτούν πραγματικό εισόδημα στην Ελλάδα.

β) Χρηματικά ποσά που δε θεωρούνται εισόδημα κατά τις ισχύουσες διατάξεις και αποκτήθηκαν από το φορολογούμενο.

γ) Χρηματικά ποσά που προέρχονται από την διάθεση περιουσιακών στοιχείων. Σε κάθε περίπτωση θα πρέπει ο φορολογούμενος που επικαλείται τίμημα από διάθεση περιουσιακού στοιχείου να αποδεικνύει με επίσημα στοιχεία ότι αυτός είναι ο κύριος του περιουσιακού στοιχείου, καθώς και το τίμημα της πώλησης του στοιχείου αυτού.

δ) Εισαγωγή συναλλάγματος που δεν είναι υποχρεωτικά εκχωρητέο στην Τράπεζα της Ελλάδος, εφόσον δικαιολογείται η απόκτησή του στην αλλοδαπή. Για τα ποσά που εισάγονται, απαιτείται πρωτότυπο παραστατικό που εκδίδει η τράπεζα με το οποίο θα μπορεί να εξακριβωθεί ότι ο φορολογούμενος είναι ο δικαιούχος του εισαγόμενου χρηματικού κεφαλαίου, το ύψος του εισαγόμενου ποσού, το νόμισμα, η ευρωποίηση του και η χώρα προέλευσης. Όταν ως δικαιούχος του ποσού που εισάγεται εμφανίζεται άλλο πρόσωπο από τον αγοραστή του συναλλάγματος, η βεβαίωση εισαγωγής χρηματικών κεφαλαίων από την αλλοδαπή μπορεί να χρησιμοποιηθεί μόνο από τον δικαιούχο του ποσού. Αν η εισαγωγή χρηματικών κεφαλαίων γίνει χωρίς ευρωποίηση μπορεί να ευρωποιηθεί μεταγενέστερα και να περιληφθεί στη δήλωση φορολογίας εισοδήματος του έτους κατά το οποίο έγινε η ευρωποίηση. Όλα τα παραπάνω εφαρμόζονται ανάλογα και για χρηματικά κεφάλαια σε ευρώ.

Επίσης, όταν πρόκειται για κάλυψη δαπάνης απόκτησης περιουσιακού στοιχείου από εκείνα που αναφέρονται στο άρθρο 32, (Δαπάνες απόκτησης περιουσιακών στοιχείων), πρέπει να αποδεικνύεται ότι η εισαγωγή χρηματικών κεφαλαίων και η ευρωποίησή τους, αν είναι σε ξένο νόμισμα, έγινε πριν από την πραγματοποίηση της σχετικής δαπάνης.

Επισημαίνεται ότι το Μοναδικό Δελτίο εισαγόμενων μετρητών και αξιών που εκδίδεται από το Τμήμα Ασφαλείας αερολιμένων - τελωνείων της ΕΛΑΣ δεν αποτελεί πλέον αποδεικτικό στοιχείο εισαγωγής χρηματικών κεφαλαίων στην Ελλάδα για κάλυψη δαπανών. Για τη δικαιολόγηση της απόκτησης των εισαγόμενων χρηματικών κεφαλαίων από το εξωτερικό απαιτούνται επίσημα στοιχεία από τα οποία να προκύπτει η απόκτησή τους, όπως π.χ. η βεβαίωση της αρμόδιας φορολογικής αρχής της αλλοδαπής, αντίγραφα φορολογικών δηλώσεων που είχαν υποβληθεί κ.τ.λ.

Δεν απαιτείται η δικαιολόγηση της απόκτησης χρηματικών κεφαλαίων από το εξωτερικό για τα πρόσωπα:

        i.             που είναι φορολογικοί κάτοικοι άλλου κράτους,

       ii.             που είχαν διαμείνει τουλάχιστον επί τρία (3) χρόνια στην αλλοδαπή και η εισαγωγή χρηματικών κεφαλαίων από το εξωτερικό γίνεται μέσα σε 2 χρόνια από τη μετοικεσία τους,

     iii.             που είχαν διαμείνει πέντε (5) τουλάχιστον συνεχή χρόνια στην αλλοδαπή και τα επικαλούμενα χρηματικά κεφάλαια από το εξωτερικό προέρχονται από καταθέσεις στο όνομά τους ή στο όνομα του άλλου συζύγου σε τραπεζικό λογαριασμό ανοιγμένο σε χώρα της Ε.Ε./ΕΟΧ ή σε υποκατάστημα Ελληνικής τράπεζας στο εξωτερικό κατά το χρόνο που διέμεναν στην αλλοδαπή ή από καταθέσεις τους μέσα σε 1 χρόνο από τη μετοικεσία τους στην Ελλάδα χωρίς τα χρηματικά κεφάλαια αυτά να έχουν επανεξαχθεί στην αλλοδαπή. Η προϋπόθεση της μη επανεξαγωγής των εισαγόμενων χρηματικών κεφαλαίων από το εξωτερικό δεν απαιτείται για το ποσό εκείνο των εισαγόμενων χρηματικών κεφαλαίων που έχει επανεξαχθεί στην αλλοδαπή για την απόκτηση περιουσιακού στοιχείου από εκείνα που αναφέρονται στο άρθρο 32 εφόσον η δαπάνη για την απόκτηση αυτού του στοιχείου έχει ληφθεί υπόψη κατά την εφαρμογή των άρθρων 32 ή 34 (δηλαδή έχει ληφθεί υπόψη προκειμένου να κριθεί εάν θα φορολογηθεί με βάση τη συνολική τεκμαρτή δαπάνη).

Επισημαίνεται ότι διευκρινίσεις σχετικά με ειδικότερα θέματα της περίπτωσης αυτής έχουν δοθεί με τις ΠΟΛ.1106/14.4.2014 ( Προϋποθέσεις δικαιολόγησης εισοδήματος από μερίσματα πλοιοκτητριών εταιρειών) και ΠΟΛ.1228/15.10.2014 (Παροχή πρόσθετων οδηγιών στο πλαίσιο χειρισμού των υποθέσεων φορολογουμένων που αποστέλλουν εμβάσματα στο εξωτερικό κατά τα έτη 2009-2011) οι οποίες δεν θίγονται.

ε) Δάνεια τα οποία έχουν ληφθεί και αποδεικνύονται με έγγραφα στοιχεία ότι φέρουν βέβαιη χρονολογία. Απαιτείται συμβολαιογραφικό έγγραφο ή ιδιωτικό έγγραφο με βέβαιη χρονολογία, που να αποδεικνύει τη σύναψη δανείου και την καταβολή των χρηματικών ποσών που καταβλήθηκαν το κρίσιμο φορολογικό έτος. Σύμβαση δανείου που έχει καταρτιστεί στο εξωτερικό, απαιτείται επίσημη μετάφρασή της στα ελληνικά. Επίσης, απαιτείται βεβαίωση εισαγωγής συναλλάγματος για τα εν λόγω ποσά και πιστοποιητικό ευρωποίησης αν είναι σε ξένο νόμισμα.

Προσοχή: Όταν πρόκειται για κάλυψη δαπάνης απόκτησης περιουσιακού στοιχείου από εκείνα που αναφέρονται στο άρθρο 32 (Δαπάνες απόκτησης περιουσιακών στοιχείων), πρέπει να αποδεικνύεται ότι το δάνειο λήφθηκε πριν από την πραγματοποίηση της σχετικής δαπάνης.

Αν η σύναψη δανείου προκύπτει από λογιστικά βιβλία, τότε απαιτείται σχετική βεβαίωση από την επιχείρηση.

στ) Δωρεά χρηματικών ποσών ή γονική παροχή χρημάτων για τις οποίες η οικεία φορολογική δήλωση (δωρεάς ή γονικής παροχής) έχει υποβληθεί μέχρι τη λήξη του έτους στο οποίο πραγματοποιήθηκε η σχετική δαπάνη.

Προσοχή και εδώ ισχύει ότι για την κάλυψη Δαπάνες απόκτησης περιουσιακών στοιχείων πρέπει να αποδεικνύεται ότι η δωρεά έγινε πριν από την πραγματοποίηση της σχετικής δαπάνης.

Ακόμη μην ξεχνάμε ότι η δωρεά χρημάτων έχει αυτοτελή φόρο , ανάλογα με τον βαθμός συγγένειας που υπάρχει μεταξύ του «παρέχοντος» την δωρεά και τον/την « προς ον η παροχής»

Ποιο συγκεκριμένα :

·         Η γονική παροχή χρηματικών ποσών φορολογείται αυτοτελώς και είναι αφορολόγητη μέχρι του ποσού των 800.000 ευρώ και για την γονική παροχή και για δωρεοδόχους που υπάγονται στην Α΄ κατηγορία,

·         Είκοσι τοις εκατό (20%) για δωρεοδόχους που υπάγονται στη Β΄ κατηγορία και

·          Σαράντα τοις εκατό (40%) για δωρεοδόχους που υπάγονται στην Γ΄ κατηγορία.»

Στην Α κατηγορία εντάσσονται:

1.    Ο/η σύζυγος ή το πρόσωπο με το οποίο ο δωρητής έχει συνάψει σύμφωνο συμβίωσης, κατά τις διατάξεις του ν. 3719/2008 (εφόσον η συμβίωση είχε διάρκεια τουλάχιστον δύο ετών) ή του ν. 4356/2015,

2.    τα τέκνα,

3.    οι εγγονοί και

4.    οι γονείς του δωρητή.

ζ) Ανάλωση κεφαλαίου που αποδεδειγμένα έχει φορολογηθεί κατά τα προηγούμενα έτη ή νόμιμα είχε απαλλαγεί από το φόρο.

Ειδικότερα, για τον προσδιορισμό κάθε χρόνο, του κεφαλαίου που μπορεί να επικαλεστεί ο φορολογούμενος, από τα πραγματικά εισοδήματα που έχουν φορολογηθεί ή νόμιμα έχουν απαλλαγεί της φορολογίας καθώς και από τα χρηματικά ποσά που ορίζονται στις περιπτώσεις β', γ' , δ' , ε', και στ' του παρόντος άρθρου, δηλαδή καθώς και από οποιαδήποτε άλλο ποσό το οποίο αποδεδειγμένα έχει εισπραχθεί εκπίπτουν οι δαπάνες που προσδιορίζονται στα άρθρα 31 (Αντικειμενικές δαπάνες και υπηρεσίες) και 32 (Δαπάνες απόκτησης περιουσιακών στοιχείων) του ΚΦΕ (Ν.4172/2014) , ανεξάρτητα αν απαλλάσσονται της εφαρμογής των άρθρων αυτών. Σημειώνουμε ότι δεν υπάγονται οι επιχορηγήσεις που λαμβάνει ο φορολογούμενος λόγω υπαγωγής σε αναπτυξιακό νόμο για πραγματοποίηση επενδύσεων.

Κατά ρητή διατύπωση του νόμου, τα αρνητικά εισοδήματα (ζημίες) πρέπει να συμψηφίζονται με τα θετικά και η αφαίρεση των δαπανών που προσδιορίζονται στα άρθρα 31 και 32 πρέπει να γίνεται έστω και αν ο φορολογούμενος εξαιρείται από αυτά (π.χ. ανάπηρος για τη δαπάνη επιβατικού αυτοκινήτου, που απαλλάσσεται από τα τέλη κυκλοφορίας, αγορά επιβατικού αυτοκινήτου Ι.Χ., ειδικά διασκευασμένου από πρόσωπο με κινητική αναπηρία άνω του 67%).

Διευκρινίζεται ότι τα έτη για τα οποία γίνεται επίκληση με σκοπό την ανάλωση θα πρέπει να είναι συνεχόμενα και να φθάνουν μέχρι το προηγούμενο του κρινόμενου έτους. Το θετικό αλγεβρικό άθροισμα των ετών αυτών θα αποτελέσει το συνολικό κεφάλαιο που σχηματίστηκε αυτά τα έτη. Αν σε κάποιο έτος ο προσδιορισμός του εισοδήματος πραγματοποιηθεί με βάση την τεκμαρτή δαπάνη τότε θεωρείται ότι δεν απομένει κεφάλαιο προς επίκληση για το έτος αυτό (θεωρείται μηδενικό) και δεν επηρεάζει αρνητικά τα θετικά υπόλοιπα των προηγούμενων ετών. Αν όμως σε κάποιο έτος προκύψει αρνητικό υπόλοιπο και υπάρχει απαλλαγή από τις αντικειμενικές δαπάνες των άρθρων 31 και 32 του Κ.Φ.Ε. τότε το έτος αυτό επηρεάζει αρνητικά τα θετικά υπόλοιπα των προηγούμενων ετών.

Κάλυψη τεκμηρίων μεταξύ συζύγων

Αν και οι δύο σύζυγοι έχουν τεκμαρτή δαπάνη, η οποία συνολικά και για τους δύο συζύγους υπερβαίνει το φορολογούμενο εισόδημα, στην περίπτωση που η συνολική δαπάνη του ενός συζύγου είναι μεγαλύτερη από το εισόδημα που δηλώθηκε από αυτόν και τα εξαρτώμενα μέλη του και η διαφορά που προκύπτει δεν καλύπτεται με τα ποσά της παραγράφου 2 του άρθρου 34 (σ.σ. όσα αναφέραμε παραπάνω), που δηλώνονται από τον ίδιο σύζυγο, τότε η διαφορά αυτή ή το υπόλοιπο αυτής μπορεί να καλυφθεί με τα ποσά της ίδιας παραγράφου 2 του άλλου συζύγου.

Όταν και στους δύο συζύγους η διαφορά δεν καλύπτεται, τότε για τον καθένα σύζυγο λαμβάνεται υπόψη η διαφορά που προκύπτει από τις δαπάνες του.

Οικονομολόγος - φοροτεχνικός, Α' Αντιπρόεδρος του Ινστιτούτου Οικονομικών & Φορολογικών Μελετών (Ι.Ο.ΦΟ.Μ), Σύμβουλος Διοίκησης της PROSVASIS AEBE και συγγραφέας.

  Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Voice (Finance & Markets Voice) , την Κυριακή  1  Δεκεμβρίου  2024.