Γράφει ο
Απόστολος Αλωνιάτης
Σε ποιες
περιπτώσεις εκδίδονται αυτεπάγγελτα τα
πιστοποιητικά οικογενειακής κατάστασης
και γέννησης
Σημαντικές
διατάξεις, που δεν αφορούν μόνο το χρηματιστήριο , ψηφίστηκα με τον νόμο 5193
(ΦΕΚ Α' 56/11-04-2025), περί «Ενίσχυση της κεφαλαιαγοράς και άλλες διατάξεις».
Ο συγκεκριμένος
νόμος, πέρα από τα όσα αφορούν θέματα του χρηματιστηρίου, θέσπισε ακόμη και:
Ψηφιακό Τέλος
Συναλλαγών
Καταργείται η
υποχρέωση καταβολής Ψηφιακού Τέλους Συναλλαγής (άρθρο 19 του ν. 5177/2025), σε
χρηματικά ποσά ή συνδρομές που καταβάλλονται σε επιμελητήρια, ενώσεις,
συλλόγους και σωματεία από τα μέλη τους.
Με τον ν. 5177/2025
(Α' 21), περί κωδικοποίησης της νομοθεσίας των εμμέσων φόρων και ειδικότερα την
παρ. 1 του άρθρου 19, προβλέπεται μεταξύ άλλων ότι επιβάλλεται Ψηφιακό Τέλος
Συναλλαγής στις συνδρομές ή στα χρηματικά ποσά που καταβάλλονται σε επιμελητήρια,
ενώσεις, συλλόγους και σωματεία από τα μέλη αυτών για τη συμμετοχή τους, χωρίς
τα ποσά αυτά να αντιστοιχούν σε ιδιαίτερη αντιπαροχή εκ μέρους του λήπτη της
συνδρομής.
Με το παρόν
προβλέπεται η καθολική μη επιβολή ψηφιακού τέλους συναλλαγής στα χρηματικά ποσά
ή συνδρομές που καταβάλλονται σε επιμελητήρια, ενώσεις, συλλόγους και σωματεία
από τα μέλη τους, με σκοπό την οικονομική τους ελάφρυνση.
Επιπλέον για λόγους
ασφάλειας δικαίου, διευκρινίζεται ότι η απαλλαγή από την επιβολή ψηφιακού
τέλους συναλλαγής αφορά και στις επιχορηγήσεις των εποπτευόμενων από τη Γενική
Γραμματεία Αθλητισμού αθλητικών φορέων του άρθρου 50 του ν. 2725/1999 (Α' 121).
Η σχετική διάταξη
αναφέρει συγκεκριμένα ότι:
1. Στο άρθρο 19 του
Κώδικα εμμέσων φόρων επί των συναλλαγών του πεδίου εφαρμογής του Κώδικα
Φορολογικής Διαδικασίας, καθώς και λοιπών εμμέσων φόρων (ν. 5177/2025, Α' 21),
περί συνδρομών που καταβάλλονται σε επιμελητήρια, ενώσεις, συλλόγους και
σωματεία, επέρχονται οι ακόλουθες τροποποιήσεις:
α) η παρ. 1
αντικαθίσταται,
β) η παρ. 2
καταργείται, και το άρθρο 19 διαμορφώνεται ως εξής:
«Άρθρο 19
Μη επιβολή ψηφιακού
τέλους συναλλαγής στα χρηματικά ποσά ή συνδρομές που καταβάλλονται σε
επιμελητήρια, ενώσεις συλλόγους και σωματεία από τα μέλη τους
1. Δεν επιβάλλεται
Ψηφιακό Τέλος Συναλλαγής σε χρηματικά ποσά ή συνδρομές που καταβάλλονται σε
επιμελητήρια, ενώσεις, συλλόγους και σωματεία από τα μέλη αυτών για τη
συμμετοχή τους.
2. Καταργείται» (Η
παλιά διάταξη ανέφερε Για τις συμβάσεις της παρ. 1, υποκείμενος στο Ψηφιακό
Τέλος Συναλλαγής και βαρυνόμενος με τη σχετική δαπάνη είναι ο αντισυμβαλλόμενος
του Δημοσίου ή του φορέα γενικής κυβέρνησης.).
2. Στο τέλος της
περ. δ' της παρ. 1 του άρθρου 23 του Κώδικα εμμέσων φόρων επί των συναλλαγών
του πεδίου εφαρμογής του Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας, καθώς και λοιπών
εμμέσων φόρων, περί εξαιρέσεων από την επιβολή ψηφιακού τέλους συναλλαγής,
προστίθεται η φράση «και του άρθρου 50 του ν. 2725/1999 (Α' 121)» και η περ. δ)
διαμορφώνεται ως εξής: «δ) στις συνδρομές, εισφορές, επιχορηγήσεις και κάθε
είδους χρηματικές ενισχύσεις που χορηγούνται από το Δημόσιο ή τους φορείς
γενικής κυβέρνησης σε κάθε είδους νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου, καθώς και
από τους Ο.Τ.Α. και κάθε νομικό ή φυσικό πρόσωπο σε ευεργετικά ταμεία δημόσιων
υπαλλήλων, υπαλλήλων Ο.Τ.Α., εκκλησιαστικών υπαλλήλων και ιδιωτικών υπαλλήλων ή
εργατών, εκπαιδευτικά, φιλανθρωπικά, εθνωφελή και κοινωφελή σωματεία ή
ιδρύματα, ταμεία, οργανισμούς και επιτροπές, καθώς στις επιχορηγήσεις προς
νομικά πρόσωπα δημοσίου ή ιδιωτικού δικαίου της παρ. 4 του άρθρου 7 του ν.
2557/1997 (Α' 271) και του άρθρου 50 του ν. 2725/1999 (Α' 121)».
Αναστολή ΦΠΑ σε
ακίνητα
Παρατείνεται από τη
λήξη της και μέχρι το οριζόμενο χρονικό διάστημα, η προθεσμία αναστολής Φ.Π.Α.
σε ακίνητα η παράδοση των οποίων έχει υπαχθεί στις διατάξεις περί Φόρου
Μεταβίβασης Ακινήτων. Για το ίδιο χρονικό διάστημα αναστέλλεται το δικαίωμα
έκπτωσης του φόρου εισροών για το συγκεκριμένο ακίνητο σύμφωνα με την παρ. 2
του άρθρου 37 του ν. 5131/2024.
Σύμφωνα με το άρθρο
211 με θέμα την παράταση αναστολής
Φόρου Προστιθέμενης Αξίας σε ακίνητα η παράδοση των οποίων έχει υπαχθεί στις
διατάξεις περί Φόρου Μεταβίβασης Ακινήτων:
«Η προθεσμία που
προβλέπεται στην περ. β) της παρ. 1 του άρθρου 37 του ν. 5131/2024 (Α' 128),
περί αναστολής του Φόρου Προστιθέμενης Αξίας σε ακίνητα η παράδοση των οποίων
έχει υπαχθεί στις διατάξεις περί Φόρου Μεταβίβασης Ακινήτων, παρατείνεται για
διάστημα έξι (6) μηνών από τη λήξη της ακόμη και αν δεν έχει ασκηθεί, μέχρι την
έναρξη ισχύος του παρόντος, το δικαίωμα που προβλεπόταν στην παρ. 4α του άρθρου
6 του Κώδικα Φ.Π.Α. (ν. 2859/2000, Α' 248) ως ίσχυε».
Δημοτικά τέλη
Διαγράφονται
οφειλές ή παραλείπεται η βεβαίωση οφειλών από τέλη καθαριότητας και φωτισμού
για ακίνητο του οποίου η ηλεκτροδότηση έχει διακοπεί, το οποίο σύμφωνα με
υπεύθυνη δήλωση του ιδιοκτήτη ή του νόμιμου εκπροσώπου αυτού δεν
χρησιμοποιούνταν κατά το διάστημα αναφοράς (ανεξαρτήτως υποβολής της, καθόσον
σήμερα προβλέπεται καταληκτική ημερομηνία υποβολής).
Σύμφωνα με το
άρθρο 212, σχετικά με το «Τέλος
καθαριότητας και φωτισμού σε μη ηλεκτροδοτούμενα ακίνητα - Τροποποίηση παρ. 2
άρθρου 222 ν. 4555/2018», απαλλάσσονται από μη καταβληθείσες οφειλές τελών
καθαριότητας και φωτισμού οι ιδιοκτήτες ακινήτων, των οποίων η ηλεκτροδότηση
έχει ήδη διακοπεί, εφόσον υποβάλουν υπεύθυνη δήλωση και βεβαίωση του αρμόδιου
διαχειριστή δικτύου περί της διακοπής ηλεκτροδότησης κατά το διάστημα αναφοράς,
ανεξάρτητα από την ημερομηνία υποβολής της σχετικής δήλωσης. Στο πλαίσιο της αρχής
της επιείκειας, παρότι απαιτείται δήλωση αυτών των ακινήτων από τους
ιδιοκτήτες, δεν αναζητούνται ποσά που αντιστοιχούν σε τέλη για τη χρονική
περίοδο πριν από την υποβολή της δήλωσης, τα οποία δεν έχουν καταβληθεί, εφόσον
επρόκειτο ήδη για ακίνητα που συγκέντρωναν τα ανωτέρω χαρακτηριστικά. Στις
περιπτώσεις που οι σχετικές οφειλές έχουν υπαχθεί σε ρύθμιση, το ανεξόφλητο
υπόλοιπο αυτών, διαγράφεται με αίτηση του οφειλέτη προς τον οικείο Δήμο. Ειδικά
δε για τις περιπτώσεις που οι σχετικές οφειλές έχουν υπαχθεί σε ρύθμιση, το
ανεξόφλητο υπόλοιπο αυτών, διαγράφεται με αίτηση του οφειλέτη προς τον οικείο
Δήμο.
Η σχετική διάταξη
έχει ως εξής:
1. Στην παρ. 2 του
άρθρου 222 του ν. 4555/2018 (Α' 133),
α) η λέξη
«βεβαίωση» αντικαθίσταται από τη λέξη «στοιχεία»,
β) το δεύτερο
εδάφιο διαγράφεται και η παρ. 2 διαμορφώνεται ως εξής:
«2. Οφειλές από
τέλη καθαριότητας και φωτισμού για ακίνητο, του οποίου η ηλεκτροδότηση έχει
διακοπεί, σύμφωνα με στοιχεία του αρμόδιου διαχειριστή δικτύου και το οποίο,
σύμφωνα με υπεύθυνη δήλωση του ιδιοκτήτη ή του νομίμου εκπροσώπου αυτού, δεν
χρησιμοποιούνταν κατά το διάστημα αναφοράς, διαγράφονται ή παραλείπεται η
βεβαίωσή τους. Ποσά που έχουν καταβληθεί δεν αναζητούνται».
2. Σε περίπτωση
προηγούμενης υπαγωγής της καταβολής των τελών του παρόντος σε ρύθμιση οφειλών,
το ανεξόφλητο υπόλοιπο της ρυθμισμένης οφειλής, κατά την έναρξη ισχύος του
παρόντος, διαγράφεται με αίτηση του οφειλέτη προς τον οικείο Δήμο».
ΕΝΦΙΑ
Με το άρθρο 210
περί «Τροποποίηση δήλωσης στοιχείων ακινήτων - Προσθήκη περ. στ) στην παρ. 3
του άρθρου 6 του ν. 4223/2013», Δίνεται η δυνατότητα υποβολής μέχρι την 30η
Ιουνίου 2025 τροποποιητικής δήλωσης του άρθρου 23 του ν. 3427/2005 (Α' 312),
για ακίνητα για τα οποία δεν δηλώθηκε η ιδιοχρησιμοποίηση τους ειδικά για τα
έτη 2014, 2015, 2016, 2017, 2018 και 2019 από όσους απαλλάσσονται από την
επιβολή ΕΝ.Φ.Ι.Α.
Ποιο συγκεκριμένα η
σχετική διάταξη προβλέπει ότι:
Στην παρ. 3 του
άρθρου 6 του ν. 4223/2013 (Α' 287), περί προσδιορισμού Ενιαίου Φόρου
Ιδιοκτησίας Ακινήτων και χρόνου υποβολής δήλωσης, προστίθεται περ. στ) ως εξής:
«στ) Ειδικά για τα
έτη 2014, 2015, 2016, 2017, 2018 και 2019 και κατά παρέκκλιση των διατάξεων
περί παραγραφής, όσοι απαλλάσσονται από τον Ε.Ν.Φ.Ι.Α. βάσει της παρ. 1 του
άρθρου 3 μπορούν να υποβάλουν μέχρι και την 30η Ιουνίου 2025 τροποποιητική
δήλωση του άρθρου 23 του ν. 3427/2005 (Α' 312), περί δηλώσεων στοιχείων
ακινήτων, για ακίνητα για τα οποία δεν δηλώθηκε η ιδιοχρησιμοποίησή τους. Ποσά
που έχουν βεβαιωθεί διαγράφονται».
Παύση ποινικής
δίωξης
Εξειδικεύονται οι
περιπτώσεις αναστολής της ποινικής δίωξης καθώς και της αναβολής ή της διακοπής
εκτέλεσης της ποινής για το ποινικό αδίκημα του άρθρου 25 του ν. 1882/1990 περί
μη καταβολής χρεών προς το Δημόσιο και τρίτους.
Ποιο συγκεκριμένα
με το άρθρο 227 σχετικά με το «Ποινικό αδίκημα μη καταβολής χρεών προς το
Δημόσιο και τρίτους - Αντικατάσταση παρ. 5 άρθρου 25 ν. 1882/1990»,
αντιμετωπίζεται το
φαινόμενο της υποβολής αιτήσεων από τη Διοίκηση ενώπιον του Εισαγγελέα
Πρωτοδικών για την άσκηση ποινικής δίωξης των οφειλετών, ακόμη και αν ο
οφειλέτης έχει υπαγάγει το σύνολο των ληξιπρόθεσμων οφειλών του σε ρύθμιση
τμηματικής καταβολής πριν από την πάροδο του χρονικού διαστήματος που
προβλέπεται στο πρώτο εδάφιο της παρ. 1 του άρθρου 25 του ν. 1882/1990 (για την
τέλεση της αξιόποινης πράξης της μη καταβολής χρεών προς το Δημόσιο και
τρίτους).
Η σχετική διάταξη
αναφέρει:
Η παρ. 5 του άρθρου
25 του ν. 1882/1990 (Α' 43), περί του ποινικού αδικήματος της μη καταβολής
χρεών προς το Δημόσιο και τρίτους, αντικαθίσταται ως εξής:
«5. α) Σε
περίπτωση:
αα) υπαγωγής σε
ρύθμιση καταβολής χρηματικών οφειλών σύμφωνα με διάταξη νόμου ή με δικαστική
απόφαση ή με απόφαση διοικητικού οργάνου ή
αβ) αναστολής
είσπραξης οφειλών, η ποινική δίωξη αναστέλλεται για όσο χρονικό διάστημα
διαρκεί η ρύθμιση ή ισχύει η αναστολή είσπραξης, και σε περίπτωση ολοσχερούς
εξόφλησης το αξιόποινο εξαλείφεται. Για τους ίδιους λόγους αναβάλλεται η
εκτέλεση της καταγνωσθείσας ποινής ή διακόπτεται η εκτέλεση αυτής που άρχισε, η
οποία εξαλείφεται σε περίπτωση ολοσχερούς εξόφλησης.
β) Αν οι
ληξιπρόθεσμες οφειλές υπαχθούν σε οποιαδήποτε ρύθμιση καταβολής οφειλών σύμφωνα
με το πρώτο εδάφιο της περ. α) πριν από την παρέλευση του χρονικού διαστήματος
του πρώτου εδαφίου της παρ. 1 και για όσο χρονικό διάστημα ισχύει αυτή, δεν
υποβάλλεται αίτηση από τα αρμόδια όργανα της παρ. 1 προς τον αρμόδιο Εισαγγελέα
Πρωτοδικών. Αν παρέλθει το χρονικό διάστημα του πρώτου εδαφίου της παρ. 1 και
δεν έχει υποβληθεί αίτηση προς τον αρμόδιο Εισαγγελέα Πρωτοδικών, τα αρμόδια
όργανα της παρ. 1 δεν υποβάλλουν την αίτηση προς τον αρμόδιο Εισαγγελέα
Πρωτοδικών. Αν έχει ήδη υποβληθεί αίτηση προς τον Εισαγγελέα Πρωτοδικών και δεν
έχει ασκηθεί ποινική δίωξη, τα αρμόδια όργανα ενημερώνουν σχετικώς τον
Εισαγγελέα Πρωτοδικών, ενώ αν έχει ήδη ασκηθεί ποινική δίωξη, τότε αυτή παύει
με απόφαση του δικαστηρίου.
γ) Αν ο οφειλέτης
απωλέσει τη ρύθμιση που αναφέρεται στις περ. α) και β), η διοίκηση ενημερώνει
αμελλητί τον αρμόδιο Εισαγγελέα Πρωτοδικών, υποβάλλοντας τον επικαιροποιημένο
κατά το καταβληθέν μέρος οφειλών πίνακα χρεών.
δ) Όσο διαρκεί η
ρύθμιση καταβολής των οφειλών της παρούσας παραγράφου ή η αναστολή είσπραξης
των οφειλών, αναστέλλεται η παραγραφή του ποινικού αδικήματος, κατά παρέκκλιση
του άρθρου 113 του Ποινικού Κώδικα (ν. 4619/2019, Α' 95) και δεν συμπληρώνεται
αυτή πριν από την πάροδο ενός (1) έτους από τη λήξη της αναστολής. Επιπλέον,
αναβάλλεται η εκτέλεση της ποινής, που επιβλήθηκε σύμφωνα με το παρόν άρθρο, ή,
εφόσον άρχισε η εκτέλεσή της, διακόπτεται».
Πότε εκδίδονται
αυτεπάγγελτα τα πιστοποιητικά οικογενειακής κατάσταση και γεννήσεων
Με την απόφαση
19173/08-04-2025 (ΦΕΚ Β' 1783/10-04-2025), η διοίκηση προχώρησε στην κατάργηση
της έκδοσης του πιστοποιητικού οικογενειακής κατάστασης και του πιστοποιητικού
γέννησης για τη διεκπεραίωση διοικητικών διαδικασιών
Σκοπός
Σκοπός της απόφασης
είναι:
α) η
κατάργηση της έκδοσης πιστοποιητικού οικογενειακής κατάστασης και
πιστοποιητικού γέννησης όταν ο ενδιαφερόμενος την αιτείται, είτε με φυσική
παρουσία είτε επιγραμμικά, για τη διεκπεραίωση διοικητικών διαδικασιών
β) η
κατάργηση της υποχρέωσης προσκόμισης πιστοποιητικού οικογενειακής κατάστασης
και πιστοποιητικού γέννησης από τους ενδιαφερομένους για τη διεκπεραίωση
διοικητικών διαδικασιών, διότι αυτά θα αναζητούνται εφεξής αυτεπάγγελτα από τον
αρμόδιο υπάλληλο.
Πεδίο εφαρμογής
Τα δικαιολογητικά
που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της παρούσας έχουν ενταχθεί στο Μητρώο
Δικαιολογητικών (Μη.Δικ.) και είναι διαθέσιμα ψηφιακά προς αναζήτηση και
άντληση αυτεπαγγέλτως από τις αρμόδιες αρχές σύμφωνα με την υπό στοιχεία
ΔΙΔΔΔΗ/Φ. ΕΜΔ/4441/2025 (Β' 1234) κοινή απόφαση των Υπουργών Εσωτερικών και
Ψηφιακής Διακυβέρνησης.
Περιπτώσεις
δικαιολογητικών που καταργούνται
1. Τα έγγραφα των οποίων η έκδοση καταργείται με
την παρούσα είναι:
α) το
πιστοποιητικό οικογενειακής κατάστασης και
β) το
πιστοποιητικό γέννησης,
όταν ο
ενδιαφερόμενος την αιτείται, είτε με φυσική παρουσία είτε επιγραμμικά, για τη
διεκπεραίωση διοικητικών διαδικασιών.
2. Όταν τα έγγραφα της παρ. 1, απαιτούνται ως
δικαιολογητικά για την διεκπεραίωση διοικητικών διαδικασιών, τότε αναζητούνται
ηλεκτρονικά αυτεπάγγελτα από τον αρμόδιο υπάλληλο, σύμφωνα με τα οριζόμενα στην
υπό στοιχεία ΔΙΔΔΔΗ/Φ.ΕΜΔ/4441/2025 (Β' 1234) κοινή απόφαση των Υπουργών
Εσωτερικών και Ψηφιακής Διακυβέρνησης.
3. Παρακάτω ορίζονται οι περιπτώσεις που
είναι αναγκαία η έκδοση των παραπάνω πιστοποιητικών. Στις υπόλοιπες
περιπτώσεις, αίτηση ενδιαφερόμενου για έκδοση των εγγράφων Αυτών απορρίπτεται
και ο ενδιαφερόμενος ενημερώνεται σχετικά.
Κατ' εξαίρεση
έκδοση των δικαιολογητικών
1. Κατ' εξαίρεση τα παραπάνω δικαιολογητικά
εκδίδονται, και δεν αναζητούνται αυτεπαγγέλτως, κατόπιν αίτησης του
ενδιαφερομένου, αποκλειστικά για τις εξής χρήσεις:
α) δικαστική
χρήση,
β) χρήση
στον ιδιωτικό τομέα,
γ) χρήση
στην αλλοδαπή.
Η αναφορά της
χρήσης είναι υποχρεωτική για την κατ' εξαίρεση έκδοση των δικαιολογητικών.
2. Η κατ' εξαίρεση έκδοση των παραπάνω
δικαιολογητικών γίνεται είτε από τον οικείο Δήμο, είτε από τα Κέντρα
Εξυπηρέτησης Πολιτών (ΚΕΠ) είτε μέσω της Ενιαίας Ψηφιακής Πύλης της Δημόσιας
Διοίκησης (gov.gr Ε.Ψ.Π.).
Μεταβατικές
διατάξεις
Από την έναρξη
ισχύος της παρούσας (10 Απριλίου 2025) και για μεταβατικό διάστημα τριών (3)
μηνών (σ.σ. δηλαδή έως και την 10η
Ιουλίου 2025), ο ενδιαφερόμενος δύναται να αιτηθεί την έκδοση των
εγγράφων που χρησιμοποιούνται ως δικαιολογητικά για τη διεκπεραίωση διοικητικών
διαδικασιών ανεξαρτήτως του σκοπού χρήσης τους.
Έναρξη Ισχύος
Η ισχύς της
παρούσας αρχίζει από τη δημοσίευσή της στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, δηλαδή
από 10 Απριλίου 2025.
Οικονομολόγος - φοροτεχνικός, Α'
Αντιπρόεδρος του Ινστιτούτου Οικονομικών & Φορολογικών Μελετών (Ι.Ο.ΦΟ.Μ),
Σύμβουλος Διοίκησης της PROSVASIS AEBE και συγγραφέας.
Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Voice (Finance &
Markets Voice) , την Κυριακή 11 Μαΐου 2025.