Ποιος είναι
υπεύθυνός για την εξόφληση της Επιστρεπτέα Προκαταβολή
Γράφει ο
Απόστολος Αλωνιάτης
Σε ποιες περιπτώσεις
τα μη κερδοσκοπικά πρόσωπα υποχρεούται σε χρήση POS
Απαλλαγή
τελών κυκλοφορίας λόγω αναπηρίας - Παράταση στη υποβολή δικαιολογητικών
Αναμένοντας την
διοίκηση να βγάλει τα νέα εκκαθαριστικά του ΕΝΦΙΑ 2024 , αλλά και να εκδώσει
αποφάσεις για τα νέα έντυπα των φορολογικών δηλώσεων και πότε θα ξεκινήσει η υποβολής
τους, ας δούμε ορισμένα θέματα που αφορούν την εξόφληση της επιστρεπτέας
προκαταβολής , ποια νομικά μη κερδοσκοπικά έχουν υποχρέωση να εγκαταστήσουν POS και
τέλος μέχρι πότε πρέπει αν υποβάλουν τα δικαιολογητικά για απαλλαγή από
τα τέλη κυκλοφορίας όσοι φορολογούμενοι είναι ανάπηροι.
Επιστρεπτέα
προκαταβολή
Την ευθύνη
εξόφλησης της επιστρεπτέας προκαταβολής , που δόθηκε επί Covid σε φυσικά πρόσωπα επιτηδευματίες και σε
νομικά πρόσωπα, έρχεται να νομοθετήσει η διοίκηση με το άρθρο 59 του
νομοσχεδίου του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, που αφορά στην
ενσωμάτωση στο εθνικό δίκαιο της ευρωπαϊκής Οδηγίας, που προβλέπει τη θέσπιση
ενός ελάχιστου φορολογικού συντελεστή για τις πολυεθνικές επιχειρήσεις και τους
ημεδαπούς ομίλους μεγάλης κλίμακας, ο οποίος μπορεί να οδηγήσει σε
συμπληρωματικό φόρο έως της τάξεως του 15% επί των κερδών.
Συγκεκριμένα,
πρόκειται για την ευρωπαϊκή Οδηγία 2022/2523/ΕΕ (Pillar II), μέσω της οποίας η
χώρα μας εναρμονίζεται με τις υπόλοιπες χώρες της Ε.Ε. και τη σχετική
πρωτοβουλία του ΟΟΣΑ. Με αυτή την πρωτοβουλία γίνεται ένα επιπλέον σημαντικό
βήμα για την αντιμετώπιση του προβλήματος της φοροαποφυγής. Αντιμετωπίζει
επίσης και έναν αθέμιτο φορολογικό ανταγωνισμό που προκύπτει από την υποδήλωση
κερδών μεγάλων επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται τόσο στη χώρα μας όσο και
στα υπόλοιπα κράτη-μέλη.
Στο νομοσχέδιο τέθηκε σε δημόσια διαβούλευση,
προβλέπεται ότι ο Αριθμός Φορολογικού Μητρώου φυσικού προσώπου που απεβίωσε,
καθώς και νομικού προσώπου ή νομικής οντότητας που λύθηκε ή ολοκλήρωσε τις
εργασίες της εκκαθάρισης ή διαγράφηκε από το Γ.Ε.ΜΗ., χρησιμοποιείται: α) για
τη βεβαίωση του επιστρεπτέου ποσού ενίσχυσης υπό μορφή επιστρεπτέας
προκαταβολής, β) για τη βεβαίωση του αχρεωστήτως καταβληθέντος ποσού της
ανωτέρω ενίσχυσης, γ) για τη βεβαίωση των νόμιμων τόκων επί των ποσών αυτών και
των χρηματικών κυρώσεων για τη μη τήρηση των όρων της ανωτέρω ενίσχυσης, καθώς
και δ) για την είσπραξη των ανωτέρω. Περαιτέρω, προβλέπεται ότι για την
καταβολή των οφειλών της προτεινόμενης παρ. 1, ευθύνονται προσωπικά και
αλληλέγγυα με το νομικό πρόσωπο ή τη νομική οντότητα που τις οφείλει και τα
πρόσωπα που έχουν μια από τις ιδιότητες της παρ. 1 του άρθρου 50 του Κώδικα
Φορολογικής Διαδικασίας (ν. 4987/2022).
Αναλυτικά
«ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΗ
ΔΙΑΤΑΞΗ
Άρθρο 59
Βεβαίωση του
επιστρεπτέου ποσού ή αχρεωστήτως καταβληθέντος ποσού της επιστρεπτέας
προκαταβολής σε περιπτώσεις φυσικού προσώπου που απεβίωσε και νομικής οντότητας
που λύθηκε
1. Ο αριθμός
φορολογικού μητρώου φυσικού προσώπου που απεβίωσε, καθώς και νομικού προσώπου ή
νομικής οντότητας που λύθηκε ή ολοκλήρωσε τις εργασίες της εκκαθάρισης ή
διαγράφηκε από το Γενικό Εμπορικό Μητρώο, χρησιμοποιείται: α) για τη βεβαίωση
του επιστρεπτέου ποσού ενίσχυσης υπό μορφή επιστρεπτέας προκαταβολής, που
χορηγήθηκε σύμφωνα με το άρθρο τρίτο της από 30.3.2020 Πράξης Νομοθετικού
Περιεχομένου (Α' 75), η οποία κυρώθηκε με το άρθρο 1 του ν. 4684/2020 (Α' 86),
και τις κατ’ εξουσιοδότηση αυτού εκδοθείσες αποφάσεις, β) για τη βεβαίωση του
αχρεωστήτως καταβληθέντος ποσού της ανωτέρω ενίσχυσης, γ) για τη βεβαίωση των
νόμιμων τόκων επί των ποσών αυτών και των χρηματικών κυρώσεων για τη μη τήρηση
των όρων της ανωτέρω ενίσχυσης, καθώς και δ) για την είσπραξη των ανωτέρω.
2. Για την
καταβολή των οφειλών της παρ. 1, ευθύνονται προσωπικά και αλληλέγγυα με το
νομικό πρόσωπο ή τη νομική οντότητα που τις οφείλει, τα πρόσωπα που έχουν μια
από τις ιδιότητες της παρ. 1 του άρθρου 50 του Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας
(Κ.Φ.Δ., ν. 4987/2022, Α' 206) κατά τον χρόνο διάλυσης ή συγχώνευσής τους,
ανεξάρτητα από τον χρόνο βεβαίωσης αυτών. Σε περίπτωση νομικών προσώπων που
συγχωνεύονται κατόπιν διάσπασης ή απορρόφησης, για τις οφειλές της παρ. 1 του
παρόντος, οι οποίες βαρύνουν νομικό πρόσωπο το οποίο διαλύθηκε, ευθύνεται κατά
το πρώτο εδάφιο και το νομικό πρόσωπο που το απορρόφησε ή το νέο νομικό πρόσωπο
που συστήθηκε.
3. Για την
εφαρμογή της παρ. 1, η Φορολογική Διοίκηση βεβαιώνει τη σχετική οφειλή σύμφωνα
με τον Κώδικα Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων (Κ.Ε.Δ.Ε. - ν. 4978/2022, Α' 190) και
εκδίδει την ατομική ειδοποίηση του άρθρου 4 του Κ.Ε.Δ.Ε., την οποία κοινοποιεί
στον οφειλέτη και στα συνυπόχρεα πρόσωπα, σύμφωνα με το άρθρο 5 του Κ.Φ.Δ..
4. Το παρόν
εφαρμόζεται για βεβαιώσεις που πραγματοποιούνται από την 1ή Ιανουαρίου 2023 και
εφεξής.»
Τι
προβλέπεται σήμερα
Σύμφωνα με το άρθρου
50 του Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας (Κ.Φ.Δ., ν. 4987/2022, Α' 206), περί
«Αλληλέγγυα ευθύνη», την ευθύνη για την εξόφληση των φορολογικών υποχρεώσεων
έχουν τα παρακάτω πρόσωπα:
Πρόσωπα
που ευθύνονται
Τα πρόσωπα που
είναι εκτελεστικοί πρόεδροι, διευθυντές, γενικοί διευθυντές, διαχειριστές,
διευθύνοντες σύμβουλοι, εντεταλμένοι στη διοίκηση και εκκαθαριστές των νομικών
προσώπων και νομικών οντοτήτων, καθώς και τα πρόσωπα που ασκούν εν τοις
πράγμασι τη διαχείριση ή διοίκηση νομικού προσώπου ή νομικής οντότητας,
ευθύνονται προσωπικά και αλληλέγγυα για την πληρωμή του φόρου εισοδήματος,
παρακρατούμενου φόρου, κάθε επιρριπτόμενου φόρου, Φ.Π.Α. και του ΕΝ.Φ.Ι.Α., που
οφείλονται από αυτά τα νομικά πρόσωπα και τις νομικές οντότητες, ανεξάρτητα από
τον χρόνο βεβαίωσής τους, ως και για τους τόκους, πρόστιμα, προσαυξήσεις και
οποιεσδήποτε διοικητικές χρηματικές κυρώσεις επιβάλλονται επ’ αυτών, εφόσον
συντρέχουν σωρευτικά οι κατωτέρω προϋποθέσεις:
α) τα ανωτέρω πρόσωπα είχαν μια από τις
ανωτέρω ιδιότητες είτε κατά τη διάρκεια λειτουργίας του νομικού προσώπου ή της
νομικής οντότητας είτε κατά τον χρόνο λύσης, διάλυσης ή συγχώνευσής τους είτε
κατά τη διάρκεια της εκκαθάρισής τους,
β) οι οφειλές κατέστησαν ληξιπρόθεσμες κατά
τη διάρκεια της θητείας τους υπό κάποια εκ των ανωτέρω ιδιοτήτων με την
επιφύλαξη των επόμενων εδαφίων.
Αν οι οφειλές
διαπιστώνονται μετά από έλεγχο, ως αλληλεγγύως υπεύθυνα πρόσωπα κατά την έννοια
της παρούσας παραγράφου νοούνται μόνο τα πρόσωπα στα οποία συνέτρεχαν οι
προϋποθέσεις των περ. α' και γ' κατά το φορολογικό έτος ή την περίοδο στην
οποία ανάγονται οι οφειλές αυτές. Σε περίπτωση που οι φορολογικές οφειλές της
παρούσας παραγράφου έχουν υπαχθεί σε ρύθμιση, η αλληλέγγυα ευθύνη βαραίνει και
τα πρόσωπα στα οποία συνέτρεχαν οι προϋποθέσεις των περ. α' και γ' κατά τον
χρόνο που κάθε δόση της ρύθμισης κατέστη ληξιπρόθεσμη ή η ρύθμιση απωλέσθηκε.
Για τα ποσά των τόκων, των προσαυξήσεων, των προστίμων και των λοιπών
χρηματικών κυρώσεων, η αλληλέγγυα ευθύνη βαραίνει τα πρόσωπα που είναι
αλληλεγγύως υπεύθυνα για την κύρια οφειλή επί της οποίας υπολογίζονται και
επιβάλλονται τα ποσά αυτά,
γ) οι εν λόγω οφειλές δεν καταβλήθηκαν ή
δεν αποδόθηκαν στο Δημόσιο από υπαιτιότητα των ανωτέρω προσώπων. Το βάρος
απόδειξης για τη μη ύπαρξη υπαιτιότητας φέρουν τα πρόσωπα της παρούσας
παραγράφου. Με κοινή απόφαση του Υπουργού Οικονομικών και του Διοικητή δύνανται
να ορίζονται ενδεικτικά περιπτώσεις έλλειψης υπαιτιότητας.
Νομικά
πρόσωπα που συγχωνεύονται
Στα νομικά
πρόσωπα που συγχωνεύονται, ευθύνεται αλληλεγγύως με τα πρόσωπα της παρ. 1 για
την πληρωμή των οφειλόμενων φόρου εισοδήματος, παρακρατούμενου φόρου, κάθε
επιρριπτόμενου φόρου, Φ.Π.Α. και του ΕΝ.Φ.Ι.Α. και των επ’ αυτών τόκων,
προστίμων, προσαυξήσεων και οποιωνδήποτε χρηματικών κυρώσεων του διαλυόμενου
νομικού προσώπου και εκείνο που το απορρόφησε ή το νέο νομικό πρόσωπο που
συστήθηκε, ανεξάρτητα από τον χρόνο βεβαίωσής τους.
Ποιος
πληρώνει τον ΕΝΦΙΑ
Οι τελευταίοι
κύριοι ή ψιλοί κύριοι ή επικαρπωτές ή επιφανειούχοι των ακινήτων ευθύνονται σε
ολόκληρο μαζί με τους υπόχρεους για την πληρωμή του ΕΝ.Φ.Ι.Α. που βαρύνει το
δικαίωμα που απέκτησαν, εκτός εάν αυτό αποκτήθηκε από επαχθή αιτία. Τα πρόσωπα
αυτά έχουν δικαίωμα να προσφύγουν στη διαδικασία του άρθρου 63 εντός εξήντα
(60) ημερών από την κοινοποίηση με συστημένη επιστολή της οικείας πράξης της
Φορολογικής Διοίκησης.
Δικαιώματα
Πρόσωπα
ευθυνόμενα για την καταβολή φόρου εκ μέρους του νομικού προσώπου ή της νομικής
οντότητας σύμφωνα με το παρόν άρθρο δύνανται να ασκήσουν έναντι της Φορολογικής
Διοίκησης, παράλληλα με το νομικό πρόσωπο ή τη νομική οντότητα, οποιοδήποτε
δικαίωμα θα είχε στη διάθεσή του το νομικό πρόσωπο ή η νομική οντότητα.
Εξαιρέσεις
Από τις ανωτέρω
διατάξεις εξαιρούνται οι αρχηγοί των διπλωματικών αποστολών και των προξενικών
αρχών για τα χρέη του διαπιστεύοντος ή αποστέλλοντος κράτους αντίστοιχα.
Συμπερασματικά:
Η προτεινόμενη διάταξη ουσιαστικά κωδικοποιεί την γενική διάταση για την
«Αλληλέγγυα ευθύνη» , όσο αφορά την επιστροφή του μέρους της Επιστρεπτέας
προκαταβολής που υπάρχει η υποχρέωση να επιστρέφει σε έως και 96 δόσεις από
τους λήπτες.
Μη
κερδοσκοπικά πρόσωπα και χρήση POS
Πότε
είναι υποχρεωτική
Σύμφωνα με την
περίπτωση γ' του άρθρου 45 του ν. 4172/2013, σε φόρο εισοδήματος νομικών
προσώπων και νομικών οντοτήτων υπόκεινται και τα μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα
νομικά πρόσωπα δημοσίου ή ιδιωτικού δικαίου που συστήθηκαν στην ημεδαπή ή την
αλλοδαπή και στα οποία περιλαμβάνονται και τα κάθε είδους σωματεία και
ιδρύματα, με εξαίρεση μόνο τα κάθε είδους έσοδα που πραγματοποιούνται κατά την
επιδίωξη της εκπλήρωσης του σκοπού τους, τα οποία δεν αποτελούν αντικείμενο
φόρου.
Στο μέτρο που
το μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα νομικό πρόσωπο (π.χ. αθλητικό σωματείο)
εισπράττει συνδρομές μελών του, σύμφωνα με όσα προβλέπονται στο καταστατικό
του, αποκλειστικά για την επιδίωξη των σκοπών του (π.χ. για τα αθλητικά
σωματεία την συστηματική εκγύμναση των αθλητών τους και την ανάπτυξη των
ικανοτήτων τους, με σκοπό τη συμμετοχή τους σε αθλητικούς αγώνες), και τα μέλη
αυτά έχουν δικαίωμα εκλέγειν και εκλέγεσθαι στα όργανα διοίκησης του σωματείου,
το μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα νομικό πρόσωπο δεν εμπίπτει στις κατηγορίες
υπόχρεων της 8139/31-01-2024 κοινής Υπουργικής Απόφασης.
Αν ωστόσο το μη
κερδοσκοπικού χαρακτήρα νομικό πρόσωπο παρέχει υπηρεσίες επί πληρωμή σε μέλη
του, που δεν σχετίζονται με την επιδίωξη του σκοπού του σωματείου, ή τα μέλη
του δεν είναι μέλη με πλήρη δικαιώματα αλλά απλά πληρώνουν συνδρομή προκειμένου
να τους παρέχονται υπηρεσίες, ή παρέχει υπηρεσίες σε μη μέλη του έναντι
αντιτίμου, τότε θεωρείται ότι το νομικό πρόσωπο δέχεται πληρωμές από φυσικά
πρόσωπα που ενεργούν ως καταναλωτές και εμπίπτει στις κατηγορίες υπόχρεων της
8139/31-01-2024 κοινής Υπουργικής Απόφασης.
Τα παραπάνω
ορίζονται σε έγγραφο του Υπ. Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών (πληροφορία από
www.taxhaven.gr)
Απαλλαγή
τελών κυκλοφορίας λόγω αναπηρίας
Παράταση
στην προσκόμιση δικαιολογητικών
Με
την εγκύκλιο Ε.2011/21.2.2024, η διοίκηση έδωσε παράταση έως 1/7 η προσκόμιση
δικαιολογητικών για απαλλαγή τελών κυκλοφορίας 2024 λόγω αναπηρίας.
Ποιο
συγκεκριμένα:
Η εγκύκλιος αφορά στη δυνατότητα προσκόμισης
δικαιολογητικών μέχρι 1.7.2024 για την απαλλαγή από τα τέλη κυκλοφορίας έτους
2024, λόγω αναπηρίας, α) οχημάτων τα
οποία εμφανίζονταν απαλλασσόμενα από τέλη κυκλοφορίας, χωρίς όμως να έχουν
ελεγχθεί από τη Δ.Ο.Υ. κατά το χρόνο της ταξινόμησής τους οι προϋποθέσεις
απαλλαγής, και δεν διορθώθηκε έως σήμερα η εικόνα τους στο Πληροφοριακό Σύστημα
Οχημάτων (ΠΣΟ) και β) περιπτώσεις
αναπήρων που έληξε η απόφαση απαλλαγής την 31.12.2023 λόγω λήξης της
γνωμάτευσης του ΚΕΠΑ (ή της ΑΣΥΕ) και οι φορολογούμενοι δεν κατέστη δυνατό να
προσκομίσουν τα νέα δικαιολογητικά (γνωμάτευση ΚΕΠΑ με σχετική ιατρική βεβαίωση
αντιστοίχισης) έως τη λήξη της παράτασης των τελών κυκλοφορίας έτους 2024
(29.2.2024).
Περιεχόμενο
Με την εγκύκλιο ορίζεται νέα καταληκτική προθεσμία για την
προσκόμιση των δικαιολογητικών όσων ιδιοκτητών αναπηρικών οχημάτων δεν
προσήλθαν για έλεγχο δικαιολογητικών για τη διόρθωση της εικόνας τους στο ΠΣΟ,
ώστε να δικαιούνται απαλλαγής για τα τέλη κυκλοφορίας έτους 2024, καθώς και
όσων φορολογουμένων έληξε η απόφαση απαλλαγής την 31.12.2023 και δεν κατέστη
δυνατό να προσκομίσουν τα νέα δικαιολογητικά (γνωμάτευση ΚΕΠΑ με σχετική
ιατρική βεβαίωση αντιστοίχισης) έως τη λήξη της παράτασης των τελών κυκλοφορίας
έτους 2024 (29/2/2024).
Ποιους αφορά
Αφορά κατόχους αναπηρικών
οχημάτων οι οποίοι δεν έχουν έως σήμερα προσκομίσει στη Δ.Ο.Υ. τα απαραίτητα
δικαιολογητικά ώστε να ελεγχθούν οι προϋποθέσεις απαλλαγής και να διορθωθεί η
εικόνα τους στο ΠΣΟ, καθώς και τις περιπτώσεις που έληξε η απόφαση απαλλαγής
την 31.12.2023 λόγω λήξης της γνωμάτευσης του ΚΕΠΑ (ή της ΑΣΥΕ) και οι
φορολογούμενοι δεν κατέστη δυνατό να προσκομίσουν τα νέα δικαιολογητικά
(γνωμάτευση ΚΕΠΑ με σχετική ιατρική βεβαίωση αντιστοίχισης) έως τη λήξη της
παράτασης των τελών κυκλοφορίας έτους 2024 (29.2.2024).
Σε συνέχεια των εγκυκλίων Ε.2016/2022,
Ε.2014/2023 και Ε.2050/2023 παρέχεται νέα καταληκτική προθεσμία έως και
1.7.2024, για την προσκόμιση των γνωματεύσεων του ΚΕΠΑ (ή της ΑΣΥΕ), μαζί με
την ιατρική βεβαίωση αντιστοίχισης της πάθησης προκειμένου για τη χορήγηση
απαλλαγής από τέλη κυκλοφορίας έτους 2024 στις ακόλουθες περιπτώσεις:
α) στις περιπτώσεις φορολογούμενων που κλήθηκαν
από τις Δ.Ο.Υ., να προσκομίσουν γνωμάτευση του ΚΕΠΑ με τη σχετική ιατρική
βεβαίωση αντιστοίχισης, προκειμένου για τη διόρθωση της εικόνας των αναπηρικών
οχημάτων τους στο Πληροφοριακό Σύστημα Οχημάτων (Π.Σ.Ο.) τα οποία εμφανίζονταν
απαλλασσόμενα από τέλη κυκλοφορίας, χωρίς όμως να έχουν ελεγχθεί από τη Δ.Ο.Υ.
κατά το χρόνο της ταξινόμησης τους οι προϋποθέσεις απαλλαγής,
β) στις περιπτώσεις που έληξε η απόφαση απαλλαγής
την 31/12/2023 λόγω λήξης της γνωμάτευσης του ΚΕΠΑ (ή της ΑΣΥΕ) και οι
φορολογούμενοι υπέβαλλαν εμπρόθεσμα αίτημα απαλλαγής στη Δ.Ο.Υ. (έως 29.2.2024)
αλλά δεν κατέστη δυνατό να προσκομίσουν τα νέα δικαιολογητικά (γνωμάτευση ΚΕΠΑ
με σχετική ιατρική βεβαίωση αντιστοίχισης) έως τη λήξη της παράτασης των τελών
κυκλοφορίας έτους 2024 (29.2.2024).
Αναφορικά με τα πρόσωπα της α) περίπτωσης,
επισημαίνεται ότι:
1. Στις περιπτώσεις προσκόμισης γνωμάτευσης (μετά
της ιατρικής βεβαίωσης αντιστοίχισης), η οποία δικαιολογεί απαλλαγή από τέλη
κυκλοφορίας, χορηγείται απαλλαγή έως και το έτος της λήξης της ισχύος της
γνωμάτευσης (εφόσον προβλέπεται λήξη ισχύος αυτής). Στις περιπτώσεις αυτές η
απαλλαγή θα καταλαμβάνει και τα τέλη κυκλοφορίας έτους 2023.
2. Σε περίπτωση προσκόμισης γνωμάτευσης (μετά της
ιατρικής βεβαίωσης αντιστοίχισης), η οποία δε δικαιολογεί απαλλαγή, τότε
οφείλονται τα τέλη κυκλοφορίας του έτους 2024 και τυχόν τέλη κυκλοφορίας έτους
2023 χωρίς πρόστιμο (υποπαρ. Ε7 αρ. πρώτου Ν.4093/2012).
3. Σε περίπτωση μη προσκόμισης των ανωτέρω
δικαιολογητικών, έως 1.7.2024, τότε οφείλονται τα τέλη κυκλοφορίας έτους 2024
και τυχόν τέλη κυκλοφορίας έτους 2023 που δεν κατεβλήθησαν εντός του 2023, με
το πρόστιμο των κείμενων διατάξεων (υποπαρ. Ε7 αρ. πρώτου Ν.4093/2012).
Οικονομολόγος
- φοροτεχνικός, Α' Αντιπρόεδρος του Ινστιτούτου Οικονομικών & Φορολογικών
Μελετών (Ι.Ο.ΦΟ.Μ), Σύμβουλος Διοίκησης της PROSVASIS AEBE και
συγγραφέας.
Δημοσιεύθηκε στην
εφημερίδα Voice (Finance & Markets Voice) , την
Κυριακή 17 Μαρτίου 2024
