Εγκύκλιος Ο.Α.Ε.Ε. αρ. 42/27.7.2012
Επιλογή κατάταξης σε κατώτερη ασφαλιστική κατηγορία
ΑΘΗΝΑ 27 / 7 /2012
ΑΡΙΘ.ΠΡΩΤ.: ΔΙΕΣ/Φ2/67/93170
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ, ΚΟΙΝ. ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ & ΠΡΟΝΟΙΑΣ
ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΩΝ ΕΠΑΓΓ/ΤΙΩΝ
(ΟΑΕΕ)
ΓΕΝΙΚΗ Δ/ΝΣΗ ΑΣΦ. ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ
Δ/ΝΣΗ: ΕΣΟΔΩΝ
ΤΜΗΜΑ: ΕΣΟΔΩΝ
ΤΑΧ. Δ/ΝΣΗ: ΣΑΤΩΒΡΙΑΝΔΟΥ 18
ΠΛΗΡΟΦ: ΑΛ. ΧΑΛΚΙΩΤΟΥ
ΤΗΛΕΦ: 210 5285617
FAX: 210 5285599
ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ: 42
ΘΕΜΑ: «Επιλογή κατάταξης σε κατώτερη ασφαλιστική κατηγορία»
ΣΧΕΤ: - Παρ. 5 άρθρο 32 του Ν . 4075/2012 (ΦΕΚ 89Α/11-4-2012).
-Υπουργική Απόφαση αριθ. Φ.80000/10255/334/6.6.2012 (ΦΕΚ 1849Β).
Με τη διάταξη της παρ. 5 του άρθρου 32 του Ν. 4075/2012 προβλέπεται ότι «ασφαλισμένοι του ΟΑΕΕ μπορούν με αίτησή τους να επιλέξουν την κατάταξή τους στην αμέσως κατώτερη ή στην δεύτερη κατώτερη ασφαλιστική κατηγορία κλάδου σύνταξης του Π.Δ. 5/2007 και να παραμείνουν σε αυτήν έως 31/12/2014 εφόσον κατά την υποβολή της αίτησης α) δεν έχουν ληξιπρόθεσμη οφειλή ή β) έχουν υπαχθεί σε ρύθμιση και είναι ενήμεροι».
Με την αριθ. Φ.80000/10255/334/6.6.2012 Υπουργική Απόφαση καθορίστηκε η διαδικασία, ο τρόπος, τα όργανα και κάθε άλλο σχετικό θέμα για την εφαρμογή της ανωτέρω διάταξης.
Για την ομοιόμορφη εφαρμογή της νέας διάταξης από τις Περιφερειακές Υπηρεσίες του Οργανισμού, δίνονται οι πιο κάτω οδηγίες σχετικά με τις προϋποθέσεις, τους όρους και τις ενέργειες που απαιτούνται:
ΔΙΚΑΙΟΥΧΟΙ
Το δικαίωμα κατάταξης σε χαμηλότερη κατηγορία παρέχεται σε όλες τις κατηγορίες ενεργών ασφαλισμένων του ΟΑΕΕ, που κατά την ημερομηνία υποβολής της αίτησης:
- Δεν έχουν ληξιπρόθεσμες οφειλές.
- Έχουν υπαχθεί σε καθεστώς ρύθμισης οφειλών και είναι συνεπείς με τους όρους της.
Οι προαιρετικά ασφαλισμένοι, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 4 του Π.Δ. 258/2005 (παλαιοί) και με τις διατάξεις του άρθρου 42 του Ν. 2084/1992 (νέοι) δεν έχουν δικαίωμα επιλογής κατάταξης σε χαμηλότερη κατηγορία.
ΟΡΟΙ-ΛΟΙΠΕΣ ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ
Κατά την άσκηση του δικαιώματος επιλογής κατάταξης σε κατώτερη ασφαλιστική κατηγορία οι ασφαλισμένοι θα πρέπει να ενημερώνονται για τους όρους και τις επί μέρους προϋποθέσεις εφαρμογής της νέας διάταξης.
Συγκεκριμένα:
1. Το δικαίωμα παραμονής σε κατώτερη κατηγορία είναι προαιρετικό και ισχύει έως 31/12/2014.
Μπορεί δε να ασκηθεί μία φορά, οποτεδήποτε, μέχρι την ημερομηνία αυτή.
2. Απαιτείται η υποβολή σχετικής αίτησης με την οποία εκφράζεται η βούληση του ασφαλισμένου για κατάταξη σε κατώτερη κατηγορία (συν/νο υπόδειγμα).
3. Η κατάταξη γίνεται σε μία ή δύο κατώτερες κατηγορίες - από αυτήν που ο ασφαλισμένος υπάγεται υποχρεωτικά σύμφωνα με τις διατάξεις των Π.Δ. 258/2005 και Π.Δ. 5/2007 - και μόνο στο κλάδο σύνταξης.
Προσοχή!
-Ασφαλισμένοι που έχουν καταταγεί στην 1η –κατά περίπτωση- ασφαλιστική κατηγορία δεν μπορούν να ασκήσουν το δικαίωμα εκτός αν μεσολαβήσει μετάταξή τους έως 31/12/2014.
-Ασφαλισμένοι που έχουν καταταγεί στην 2η – κατά περίπτωση – ασφαλιστική κατηγορία δικαιούνται κατάταξη σε μια μικρότερη (πρώτη) κατηγορία εκτός αν μεσολαβήσει μετάταξή τους έως 31/12/2014 χωρίς να έχουν ασκήσει το δικαίωμα.
Στην περίπτωση αυτή, δικαιούνται κατάταξης σε μία ή δύο κατώτερες κατηγορίες (κατ' επιλογή).
-Ασφαλισμένοι που έχουν επιλέξει να μεταταχθούν προαιρετικά σε ανώτερη υποχρεωτική ή προαιρετική κατηγορία, δικαιούνται κατάταξη σε χαμηλότερη κατηγορία αφού προηγουμένως επανέλθουν στην υποχρεωτική κατηγορία, σύμφωνα με τις διατάξεις του ΠΔ 5/07, δηλαδή, μετά την 1η του επόμενου έτους.
4. Η καταβολή εισφορών στην επιλεγείσα κατηγορία αρχίζει από το αμέσως επόμενο της αιτήσεως ακέραιο δίμηνο εφόσον ο ασφαλισμένος δεν έχει ληξιπρόθεσμες οφειλές ή έχει υπαχθεί σε ρύθμιση οφειλών και τηρεί τους όρους π.χ. αίτηση 5/8/2012 ικανοποιείται από το 5ο δίμηνο του 2012.
Εάν κατά την ημερομηνία αιτήσεως υπάρχουν ληξιπρόθεσμες οφειλές η κατάταξη σε κατώτερη κατηγορία θα αρχίζει από το αμέσως επόμενο δίμηνο της ημερομηνίας εξόφλησης.
Εάν ο ασφαλισμένος έχει υπαχθεί σε καθεστώς ρύθμισης (χειρόγραφης ή μηχανογραφικής) θα πρέπει να ελέγχεται εάν η ρύθμιση είναι ενεργή.
Σε νέες ρυθμίσεις η κατάταξη αρχίζει μετά την οριστικοποίηση της ρύθμισης (καταβολή των απαιτούμενων – κατά περίπτωση – εισφορών για την οριστικοποίηση της ρύθμισης).
Προσοχή!
Στις περιπτώσεις ασφαλισμένων που έχουν καταταγεί προαιρετικά σε ανώτερη κατηγορία και το αίτημα κατάταξης έχει υποβληθεί πριν την πρώτη του επόμενου έτους, η καταβολή μειωμένων εισφορών θα αρχίζει παράλληλα με την έναρξη της επαναφοράς στην υποχρεωτική κατηγορία, δηλαδή από το 1ο δίμηνο του νέου έτους (τηρούμενων των προθεσμιών για τη δημιουργία του διμήνου).
5. Ασφαλισμένοι που άσκησαν το δικαίωμα κατάταξης σε κατώτερη κατηγορία μπορούν να ζητήσουν – με αίτησή τους – να επανέλθουν στην υποχρεωτική κατηγορία που θα ήταν, αν δεν το είχαν ασκήσει.
Η έναρξη καταβολής εισφορών στην υποχρεωτική κατηγορία αρχίζει από το αμέσως επόμενο δίμηνο της αιτήσεως. Ομοίως, μπορούν να ζητήσουν:
- κατάταξη σε μια κατώτερη κατηγορία αντί για δύο ή και
- κατάταξη σε δύο κατώτερες κατηγορίες αντί για μια που ήταν η αρχική τους επιλογή, με την προϋπόθεση ότι δεν έχουν απωλέσει το δικαίωμα μείωσης κατηγορίας.
6. Ασφαλισμένοι που θα επανεγγραφούν έως 31/12/2014 και, πριν την διαγραφή τους, είχαν ασκήσει το δικαίωμα κατάταξης σε κατώτερη κατηγορία, χωρίς να το απωλέσουν μέχρι την διαγραφή, διατηρούν το δικαίωμα και μετά την επανεγγραφή. Αν η επανεγγραφή γίνει μετά την 1/1/2015, κατατάσσονται αυτοδίκαια στην κατηγορία που θα ήταν αν δεν είχαν κάνει αίτηση, κατά τα γνωστά.
7. Ασφαλισμένοι που θα διατηρήσουν το δικαίωμα παραμονής σε κατώτερη ασφαλιστική κατηγορία έως 31/12/2014, δεν μετατάσσονται ενδιάμεσα και αυτοδίκαια θα καταταχθούν από 1/1/2015 στην κατηγορία που θα έπρεπε να είναι αν δεν είχαν ασκήσει το δικαίωμα, σύμφωνα με τις διατάξεις του Π.Δ. 5/2007.
Π.χ. Ημερομηνία αίτησης: 5/6/2012 – Μείωση δύο κατηγοριών.
Ασφαλιστική κατηγορία κατά την αίτηση Π 04 - Κατάταξη στην Π 02 από 4ο δίμηνο 2012.
Παραμένει στην Π 02 έως 31/12/2014 – Την 1/1/2015 θα καταταγεί στην Π 05.
ΑΠΩΛΕΙΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΟΣ
Η κατάταξη σε κατώτερη κατηγορία διαρκεί για όσο χρόνο ο ασφαλισμένος είναι ενήμερος ή τηρεί τους όρους της ρύθμισης που έχει υπαχθεί.
Το δικαίωμα χάνεται και δεν μπορεί να ασκηθεί ξανά αν ο ασφαλισμένος δεν καταβάλει ή καταβάλει εκπρόθεσμα εισφορές ή δόσεις.
Σε περίπτωση απώλειας του δικαιώματος ο ασφαλισμένος κατατάσσεται στην κατηγορία που βρισκόταν πριν την αίτηση και μετατάσσεται την 1η του επόμενου έτους στην κατηγορία που θα έπρεπε να βρίσκεται εάν δεν είχε ασκήσει το δικαίωμα κατάταξης σε μικρότερη κατηγορία (Π.Δ. 5/2007).
ΓΕΝΙΚΑ
-Ασφαλισμένοι που δεν θα ασκήσουν το δικαίωμα κατάταξης σε μικρότερη κατηγορία θα εξακολουθήσουν να μετατάσσονται σύμφωνα με τις προϋποθέσεις του Π.Δ. 5/2007.
- Με τις διατάξεις του άρθρου 48 του Ν. 3943/2011 προβλέπεται δυνατότητα προκαταβολής εισφορών με έκπτωση που ορίζεται για τον πρώτο μήνα προπληρωμής σε 1% και προσαυξάνεται κατά 1% για κάθε επόμενο μήνα προπληρωμής και μέχρι 12 συνεχείς μήνες.
Ασφαλισμένοι που έχουν ασκήσει ή θα ασκήσουν το δικαίωμα προεξόφλησης δύνανται να ασκήσουν παράλληλα το δικαίωμα κατάταξης σε μικρότερη κατηγορία.
ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ
1. Η Υπηρεσία μας, σε συνεργασία με την ΗΔΙΚΑ, υλοποίησε μηχανογραφική εφαρμογή, με την οποία δίνονται οι δυνατότητες:
- καταχώρησης της κατώτερης κατηγορίας κλάδου σύνταξης και έκδοσης της σχετικής πράξης,
- ελέγχου ανά δίμηνο των προϋποθέσεων παραμονής στην κατώτερη κατηγορία,
- επαναφοράς στη κατηγορία προ αιτήσεως, σε περίπτωση απώλειας του δικαιώματος,
- μη ενεργοποίησης, για δεύτερη φορά, του δικαιώματος κατάταξης σε κατώτερη κατηγορία
- αυτόματης μετάταξης την 1/1/2015 στη κατηγορία που θα έπρεπε να είναι ο ασφαλισμένος αν δεν είχε κάνει χρήση του δικαιώματος.
2. Η ΗΔΙΚΑ θα παραδώσει σχετική οθόνη καταχώρησης των αιτήσεων, η οποία θα συμπληρώνεται με την ημερομηνία αίτησης, την αρχική κατηγορία, την επιλεγείσα κατηγορία και το διάστημα παραμονής σε αυτή.
3. Α.Ορίστηκαν νέοι κωδικοί κατηγοριών για τους «νέους» ασφαλισμένους (ασφαλισμένους μετά την 1/1/93), για τους οποίους η εισφορά του Κλάδου Υγείας είναι διαφορετική ανά κατηγορία, με τρόπο ώστε να είναι εμφανείς οι δύο εμπλεκόμενες κατηγορίες, Κλάδου Σύνταξης και Ασθενείας. Συγκεκριμένα:
α) Δημιουργούνται κλίμακες κατηγοριών ως εξής:
-κλίμακα 400: ενεργοί νέοι ασφαλισμένοι (κατηγορίες 002,003 κλπ)
-κλίμακα 500:νέοι ασφαλισμένοι παράλληλα συνταξιούχοι άλλου φορέα με προσαύξηση 40% (κατηγορίες 052,053 κλπ)
-κλίμακα 600:παράλληλα ασφαλισμένοι σύμφωνα με τις διατάξεις του Ν. 2084/1992 (κατηγορίες 032,033 κλπ)
-κλίμακα 700:νέοι ασφαλισμένοι παράλληλα συνταξιούχοι άλλου φορέα με προσαύξηση 50% (κατηγορίες 252,253 κλπ)
β) Δημιουργούνται με βάση τις πιο πάνω κλίμακες, τριψήφιες κατηγορίες (συν/νοι πίνακες). Συγκεκριμένα:
- το 1ο ψηφίο, δηλώνει την κλίμακα άρα την κατηγορία ασφάλισης,
- το 2ο ψηφίο, την κατηγορία κατά την υποβολή της αίτησης (υποχρεωτική κατηγορία) και άρα την κατηγορία στην οποία θα καταβάλλεται η εισφορά του Κλάδου Υγείας,
- το 3ο ψηφίο, την κατηγορία που ο ασφαλισμένος επιθυμεί να μεταβεί και στην οποία θα καταβάλλει την εισφορά του Κλάδου Σύνταξης.
Παραδείγματα:
- Κατηγορία 431:Νέος ασφαλισμένος που ασκεί το δικαίωμα κατάταξης σε χαμηλότερη ασφαλιστική κατηγορία (1ο ψηφίο) και καταβάλλει την εισφορά του Κλάδου Υγείας στην 003 ασφαλιστική κατηγορία (2ο ψηφίο) και την εισφορά του Κλάδου Σύνταξης στην 001 ασφαλιστική κατηγορία ως επιλεγείσα (3ο ψηφίο).
- Κατηγορία 542:Νέος ασφαλισμένος συνταξιούχος άλλου φορέα με προσαύξηση 40%, που ασκεί το δικαίωμα κατάταξης σε χαμηλότερη κατηγορία (1ο ψηφίο) και καταβάλλει την εισφορά του Κλάδου Υγείας στην 004 ασφαλιστική κατηγορία (2ο ψηφίο) και την εισφορά του Κλάδου Σύνταξης στην 002 ασφαλιστική κατηγορία ως επιλεγείσα (3ο ψηφίο).
- Κατηγορία 609:Παράλληλα ασφαλισμένος σύμφωνα με τις διατάξεις του Ν.2084/1992, που ασκεί το δικαίωμα κατάταξης σε χαμηλότερη κατηγορία (1ο ψηφίο) και καταβάλλει την εισφορά του Κλάδου Υγείας στην 010 ασφαλιστική κατηγορία (2ο ψηφίο) και την εισφορά του Κλάδου Σύνταξης στην 009 ασφαλιστική κατηγορία ως επιλεγείσα (3ο ψηφίο).
Σε κάθε περίπτωση ο χειριστής στην ειδική οθόνη θα καταχωρεί τις ισχύουσες μέχρι σήμερα ασφαλιστικές κατηγορίες και το σύστημα θα ενημερώνεται αυτόματα με τις νέες κατηγορίες όπως παραπάνω περιγράφονται.
Β. Για τους παλαιούς ασφαλισμένους – που ο Κλάδος Ασθένειας είναι σταθερός σε όλες τις κατηγορίες – παραμένει η ισχύουσα κωδικοποίηση κατηγοριών.
4. Σύμφωνα με την αρ. Φ.80000/10255/334/6.6.2012 Υ.Α. αιτήσεις που έχουν υποβληθεί μετά την ημερομηνία έναρξης ισχύος του Νόμου 4075/2012 (11/4/12) και πριν την δημοσίευση της Υ.Α., θα ικανοποιηθούν από το τέταρτο (4ο) δίμηνο 2012 εφόσον οι ασφαλισμένοι έχουν τις προϋποθέσεις.
Ως εκ τούτου αιτήσεις που έχουν υποβληθεί έως 30/6/2012 θα καταχωρηθούν κατά προτεραιότητα προκειμένου να ικανοποιηθούν στο επόμενο δίμηνο. Για το σκοπό αυτό η εφαρμογή δεν θα δέχεται αιτήσεις μετά την 1/7/2012.
Αιτήσεις από 1/7/2012 και εφεξής θα καταχωρηθούν μετά το κλείσιμο του 4ο διμήνου προκειμένου να ικανοποιηθούν στο 5ο δίμηνο.
5. Κατά την καταχώρηση της αίτησης στην ειδική οθόνη που θα δοθεί θα πραγματοποιούνται έλεγχοι από το σύστημα:
- Προϋποθέσεων για την άσκηση του δικαιώματος (εάν υπάρχουν ληξιπρόθεσμες οφειλές ή ενεργή ρύθμιση)
- Ενοποίησης - στην περίπτωση που χρειάζεται - προκειμένου υποχρεωτικά να συμπληρώνεται το πεδίο «Ελ. Συνων.» (Έλεγχος Συνωνύμων).
Σε περιπτώσεις ενεργών ρυθμίσεων με απλήρωτη δόση σε παράταση ο έλεγχος θα πρέπει να γίνεται από τον αρμόδιο υπάλληλο.
Προσοχή!
-Στις περιπτώσεις που έχει υποβληθεί αίτηση άλλα ο ασφαλισμένος δεν έχει τις προϋποθέσεις κατά την ημερομηνία υποβολής της, η αίτηση δεν θα γίνεται δεκτή από το σύστημα. Θα πρέπει να ενημερώνεται ο ασφαλισμένος να εξοφλήσει τα οφειλόμενα δίμηνα ή να ρυθμίσει τις οφειλές του και εν συνεχεία να επανέλθει με νέα αίτηση, προκειμένου να μη χάσει το δικαίωμα - το οποίο ασκείται άπαξ.
Ασφαλισμένοι που έχουν υποβάλλει αιτήσεις μέχρι την έκδοση της παρούσας πρέπει να ενημερωθούν εγγράφως.
Η εξόφληση των οφειλόμενων διμήνων ή των απαιτούμενων δόσεων για την υπαγωγή στη ρύθμιση, αποδεικνύεται μόνο εφόσον οι καταβολές εμφανιστούν στο μηχανογραφικό σύστημα είσπραξης εισφορών.
-Στους ασφαλισμένους που πληρούν τις προϋποθέσεις κατά την ημερομηνία αιτήσεως θα πρέπει να επισημαίνεται η υποχρέωση καταβολής του τρέχοντος αλλά και των επόμενων δίμηνων εισφορών εμπρόθεσμα καθόσον εκπρόθεσμη καταβολή επιφέρει απώλεια του δικαιώματος.
6. Εφόσον η αίτηση γίνει δεκτή το σύστημα ενημερώνει αυτόματα την εικόνα του μητρώου με τον αντίστοιχο νέο κωδικό κατηγορίας (στην περίπτωση των νέων ασφαλισμένων) ή την επιλεγείσα κατηγορία (στην περίπτωση των παλαιών).
Για τους ασφαλισμένους που θα ασκήσουν το δικαίωμα κατάταξης σε κατώτερη κατηγορία δεν θα επιτρέπεται η μεταβολή της ασφαλιστικής κατηγορίας στην οθόνη του μητρώου για όσο χρόνο ισχύει το δικαίωμα.
Επιπλέον το μηχανογραφικό σύστημα είσπραξης εισφορών δεν θα επιτρέπει την μεταβολή του κωδικού ασφάλισης από υποχρεωτική σε προαιρετική (κωδικός 2) ενώ υπάρχει ενεργή αίτηση κατάταξης σε χαμηλότερη κατηγορία.
Και στις δύο πιο πάνω περιπτώσεις θα πρέπει να συμπληρωθεί στην οθόνη καταχώρησης της αίτησης η ημερομηνία λήξης του δικαιώματος προκειμένου εν συνεχεία να γίνουν οι παραπάνω ενέργειες.
7. Όσο διαρκεί το δικαίωμα κατάταξης σε κατώτερη κατηγορία, στις ταχυπληρωμές θα εμφανίζεται ο κωδικός της κατηγορίας που έχει επιλεγεί.
Επισημαίνεται ότι στους νέους ασφαλισμένους, που η εισφορά του κλάδου ασθένειας είναι διαφορετική σε κάθε κατηγορία, δεν θα αναγράφεται στην ταχυπληρωμή κωδικός κατηγορίας ασθένειας.
8. Εφόσον πληρούνται οι ανωτέρω προϋποθέσεις και μετά την καταχώρηση στο σύστημα της αιτήσεως θα εκδίδεται μηχανογραφικά η σχετική πράξη κατάταξης (ως συνημμένο υπόδειγμα).
Παρακαλούμε για την πιστή εφαρμογή των ανωτέρω.
Της παρούσης να λάβει γνώση ενυπόγραφα το προσωπικό της Υπηρεσίας σας.
Η ΔΙΟΙΚΗΤΗΣ
Γ. ΚΩΤΙΔΟΥ
ΑΚΡΙΒΕΣ ΑΝΤΙΓΡΑΦΟ
O ΠΡ/ΝOΣ ΤΜ. ΕΣΟΔΩΝ
Χ. ΛΙΑΠΑΚΗΣ