Ένα ενιαίο ταμείο, ίδια αντιμετώπιση για όλους τους ασφαλισμένους, εθνική σύνταξη με εισοδηματικά κριτήρια και αναζήτηση νέων πόρων προβλέπουν, μεταξύ άλλων, οι προτάσεις της
Επιτροπής Σοφών για τις αλλαγές στο
ασφαλιστικό.
Συγκεκριμένα τα όρια για τις συνάξεις θα φτάσουν στα 67 έτη, ενώ αναζητούνται για το 2016 700 εκατ. ευρώ από 800.000 συνταξιούχους, οι οποίοι λαμβάνουν περισσότερα από 1.000 ευρώ μηνιαία σύνταξη.
Το πόρισμα προβλέπει ότι θα πρέπει να δημιουργηθούν τρία ταμεία: των μισθωτών, των αυτοαπασχολουμένων και των αγροτών με βασικό μοντέλο αυτό του ΙΚΑ.
Εισφορές
Η επιτροπή προβλέπει ότι θα πρέπει να υπάρξουν ενιαία ποσοστά εισφορών και βάση υπολογισμού τους:
• για κύρια σύνταξη,
• για επικουρική σύνταξη και
• για εφάπαξ παροχές, με μόνη διάκριση αυτή σε μισθωτούς και αυτοτελώς απασχολούμενους.
• υποχρέωση για δήλωση των ασφαλιστικών εισφορών όλων των φορέων κύριας, επικουρικής ασφάλισης και εφάπαξ μέσω μιας ενοποιημένης διαδικασίας.
• ανάθεση στο ΙΚΑ-ΕΤΑΜ/ΚΕΑΟ της βεβαίωσης και είσπραξης των ασφαλιστικών εισφορών.
Παροχές
• Κατάργηση των οριζόντιων περικοπών των συντάξεων διότι υποσκάπτουν την ασφαλιστική συνείδηση, δημιουργούν κίνητρο για εισφοροδιαφυγή και για πρόωρες συνταξιοδοτήσεις, υπονομεύουν το ασφαλιστικό σύστημα.
• Καθιέρωση ενιαίου τρόπου υπολογισμού της σύνταξης, κύριας και επικουρικής, για παλιούς και νέους ασφαλισμένους, αφού προηγουμένως καθοριστεί με Αναλογιστική Μελέτη το ποσοστό, κατά το οποίο τόσο η κάθε σύνταξη χωριστά, όσο και όλες από κοινού, θα αναπληρώνουν τις αποδοχές του ασφαλισμένου.
• Ανακαθορισμός, κατ' επιταγή των αρχών της συμμετοχικής δικαιοσύνης και της αλληλεγγύης των γενεών, των συντάξεων των ήδη συνταξιούχων με αναφορά στο νέο, ενιαίο τρόπο υπολογισμού της κύριας και επικουρικής σύνταξης για παλαιούς και νέους ασφαλισμένους. Η ενοποίηση Ταμείων με διαφορετικό επίπεδο βιωσιμότητας εμπεριέχει σοβαρούς κινδύνους, για τους ασφαλισμένους των υγιών φορέων, εφόσον βέβαια τέτοια ταμεία υπάρχουν ακόμη. Για το λόγο αυτό θα πρέπει το κράτος να εγγυηθεί, όπως είναι και η συνταγματική του υποχρέωση, τη βιωσιμότητα του συστήματος και την προστασία του ασφαλιστικού κεφαλαίου ως συνόλου.
Η σύνταξη θα χωρίζεται σε δύο σκέλη:
Μία εθνική-κοινωνική σύνταξη χρηματοδοτούμενη από τον κρατικό προϋπολογισμό. Το ύψος της δεν καθορίζεται, προβλέπονται όμως εισοδηματικά κριτήρια αλλά και η διασύνδεσή της με το ύψος της αναλογικής σύνταξης. Ο υπουργός Εργασίας Γ. Κατρούγκαλος επισήμανε πως κατά την άποψή του, η Εθνική Σύνταξη θα πρέπει να είναι ίδια για όλους, όμως η επιτροπή υποστηρίζει πως κάτι τέτοιο θα μείωνε τελικά πολύ την τελική παροχή και μάλιστα σε αυτούς που την έχουν μεγαλύτερη ανάγκη.
Ανταποδοτική σύνταξη. Οι εισφορές του κάθε εργαζόμενου θα συσσωρεύονται εικονικά σ’ έναν ατομικό λογαριασμό και θα τοκίζονται με ένα επίσης εικονικό επιτόκιο. Το σύστημα θα είναι «καθορισμένων εισφορών», θα ισχύει η αρχή της ισοδυναμίας που σημαίνει, κατά τη συνταξιοδότηση, ότι η συσσωρευμένη αξία των εισφορών ισούται με την παρούσα αξία των μελλοντικών καταβολών της σύνταξης. Όπως μάλιστα, χαρακτηριστικά αναφέρει η Επιτροπή, το σύστημα των εικονικών λογαριασμών επιτρέπει την ελαστική συνταξιοδότηση, την επιλογή δηλαδή από τον ίδιο τον ασφαλισμένο της στιγμής συνταξιοδότησής του, πάνω από ένα καθορισμένο όριο ηλικίας.
Στην πρόταση δεν προβλέπεται ούτε το ύψος της Εθνικής Σύνταξης, ούτε τα κριτήρια καταβολής της, ούτε πολύ περισσότερο το ποσοστό αναπλήρωσης της ανταποδοτικής σύνταξης. Δεν έχει αποφασιστεί το από πότε θα εφαρμοστεί το νέο σύστημα, ποιους θα αφορά το μεταβατικό στάδιο, και κυρίως πώς θα χρηματοδοτηθεί η μετάβαση από το παλαιό στο νέο σύστημα.
Σύμφωνα με κάποια μέλη της Επιτροπής, το ποσοστό αναπλήρωσης της κύριας σύνταξης θα πρέπει να κυμαίνεται μεταξύ 45% και 55%, ενώ ένα επιπλέον 25% θα μπορούσε να προέλθει από την επαγγελματική ή και την ιδιωτική ασφάλιση.
Για τη μετάβαση, προβλέπεται γενικά η δημιουργία ενός Κεφαλαίου που θα τροφοδοτείται από τον κρατικό προϋπολογισμό, την περιουσία των Ταμείων, καθώς και από τους συμπληρωματικούς πόρους που θα μπορέσει να κινητοποιήσει το κράτος, για την περίοδο μέχρι το 2050.
Ένας νέος τέτοιος πόρος μπορεί, λ.χ., να είναι μια εισφορά στους υψηλά αμειβόμενους, ή ένας τραπεζικός φόρος, ή ένας φόρος στις μεγάλες περιουσίες και γενικά ένας φόρος εκεί που συγκεντρώνεται, παρά την κρίση, ο πλούτος.
Επίσης, στο ταμείο θα μπορούσε να κατευθυνθεί η αποκατάσταση των ζημιών που υπέστησαν οι φορείς από το PSI, σημειώνει η Επιτροπή.
Δείτε επίσης
Δραγασάκης: Στόχος είναι η εγγυημένη σύνταξη έστω μέχρι 1000 ευρώ - ΒΙΝΤΕΟ
Οι 7 ανατροπές στις συντάξεις-Δείτε τι αλλάζει
Πρώτη καταχώρηση: 16/10/2015 - 09:09
Τελευταία δημοσίευση: 09:09Οικονομία
Επτά αλλαγές φέρνουν τα πάνω κάτω στο
ασφαλιστικό σύστημα σε ένα μήνα και σε συνδυασμό με τις ήδη ψηφισμένες ρυθμίσεις για την αύξηση των
ορίων ηλικίαςσυνταξιοδότησης και τις ποινές στις πρόωρες
συντάξεις από τις 19/8/2015, οι νέες
ρυθμίσεις ανοίγουν το δρόμο για μια γενικευμένη μείωση συντάξεων.
Νέα δεδομένα
Το μαχαίρι θα έρθει από τον Ιανουάριο του 2016. Το νέο ασφαλιστικό θα στηριχθεί στις προτάσεις που έδωσαν χθες τα μέλη της λεγόμενης «επιτροπής σοφών» στον υπουργό Εργασίας.
Μέσα στον Νοέμβριο ο κ. Κατρούγκαλος θα πρέπει να καταθέσει το νέο νόμο στη Βουλή που θα συνδιαμορφωθεί με τους δανειστές και αφού προηγηθεί διάλογος-εξπρές με κοινωνικούς φορείς (σ.σ.: κατ’ ουσίαν θα είναι προσχηματικός, αφού οι αποφάσεις έχουν περιληφθεί στο νέο Μνημόνιο).
Το μοντέλο για το νέο ασφαλιστικό -έτσι όπως το εισηγείται η επιτροπή- αλλάζει τον τρόπο υπολογισμού των συντάξεων για όσους αποχωρούν από 1ης/9/2015, φέρνει ανατροπές στον υπολογισμό των ασφαλιστικών εισφορών, ενώ καθιερώνει εισοδηματικά, περιουσιακά, ακόμη και οικογενειακά κριτήρια για την κατώτατη σύνταξη.
Το πόρισμα δεν ήταν ομόφωνο, καθώς, όπως πληροφορήθηκε ο «Ε.Τ.», δύο από τα μέλη της επιτροπής, ο Δημ. Μπούρλος και ο Ξεν. Κοντιάδης, έμπειροι στο χώρο της κοινωνικής ασφάλισης, διαφώνησαν πλήρως και αρνήθηκαν να το υπογράψουν, καθώς διατύπωσαν εναλλακτικές προτάσεις (π. τρία Ταμεία και τροποποιήσεις στο νόμο 3863/10), που όμως δεν συμπεριλήφθηκαν στη νέα «αρχιτεκτονική» του συστήματος.
«Βόμβες»
Σύμφωνα με μέλη της επιτροπής που συνέταξαν τις προτάσεις, οι αλλαγές που δρομολογούνται περιλαμβάνουν:
1. Υπολογισμό όλων των νέων συντάξεων βάσει του χρόνου πληρωμής εισφορών με επιτοκιακή αναπροσαρμογή και μείωση του ποσοστού αναπλήρωσης, δηλαδή του ποσοστού του μισθού που θα παίρνουν οι ασφαλισμένοι από τη σύνταξή τους, στο 50% με 55%. Η αναπλήρωση αυτή θα ισχύσει για όλους τους ασφαλισμένους που θα συνταξιοδοτηθούν από 1ης/9/2015 και μετά. Για παράδειγμα, ένας ασφαλισμένος με αποδοχές 1.400 ευρώ θα πάρει σύνταξη περίπου 900 ευρώ. Με το ισχύον σύστημα βγαίνει με 1.100 ευρώ, αλλά στο χέρι μένουν 1.045 ευρώ (πριν από το φόρο). Για να πέσει στα 900 θα πρέπει να κοπούν άλλα 145 ευρώ και αυτό θα γίνει με το νέο ποσοστό αναπλήρωσης που δεν θα ξεπερνά το 55% του μισθού.
2. Ανακαθορισμός (σ.σ.: δηλαδή μείωση) των καταβαλλόμενων συντάξεων μέχρι το 2009. Εξετάζεται να χρησιμοποιηθεί ένας ειδικός αναλογικός συντελεστής που θα δείχνει το ποσοστό αναπλήρωσης μιας σύνταξης το 2009 και το ποσοστό που έχει πέσει σήμερα μετά τις μειώσεις του Μνημονίου. Αν είναι κάτω από 50% ή 55%, δεν θα έχει άλλη περικοπή, ενώ τα ποσά άνω του 55% θα κοπούν. Η σύγκριση του παλιού με το νέο ποσοστό αναπλήρωσης θα φέρει μειώσεις σε όλους τους συνταξιούχους, με αποδοχές από 700 ευρώ και πάνω. Ο κ. Κατρούγκαλος είπε χθες σε συνέντευξη Τύπου ότι θα προστατευθούν οι χαμηλές συντάξεις. Πριν από 15 μέρες είχε πει ότι θα προστατευθούν και οι μεσαίες συντάξεις των 1.000 ως 1.500 ευρώ. Με το νέο μοντέλο πολύ δύσκολα θα αποφευχθεί να πέσει μαχαίρι και στις συντάξεις κάτω από τα 1.000 ευρώ, καθώς όπως αποκάλυψε χθες ο «Ελεύθερος Τύπος» ένα από τα βασικά σενάρια που κοστολογεί το υπουργείο Εργασίας περιλαμβάνει και ψαλίδι 3% στα ποσά από 700 ως 1.000 ευρώ.
3. Ενοποιήσεις όλων των ασφαλιστικών ταμείων κάτω από το ΙΚΑ και σταδιακή εφαρμογή ενιαίων κανόνων για τον υπολογισμό των παροχών για όσους ασφαλισμένους είχαν διαφορετικούς υπολογισμούς.
4. Ενεργοποίηση σε μία σύνταξη των κύριων και των επικουρικών. Υπέρ της πρότασης αυτής τάσσεται ανοιχτά ο κ. Καντρούγκαλος.
5. Εισαγωγή εθνικής κατώτατης σύνταξης που ανάλογα με τη μέθοδο υπολογισμού της θα κυμαίνεται από 360 έως 400 ευρώ. Θα χορηγείται στο 67ο έτος και θα συνδυάζεται ακόμη και με τα οικογενειακά βάρη του συνταξιούχου, αλλά και με το συνολικό του εισόδημα όπως και με περιουσιακά στοιχεία.
6. Σταδιακή κατάργηση των σημερινών ασφαλιστικών εισφορών. Δρομολογέιται η είσπραξή τους μέσω της εφορίας και ως τις αρχές του 2017 οι εισφορές θα αποτελούν τμήμα των μηνιαίων φορολογικών κρατήσεων.
7. Μόνιμο μηχανισμό αυτόματης μείωσης των συντάξεων για να αποφεύγονται τα ετήσια ελλείμματα. Στο πόρισμα γίνεται λόγος για «αυτόματους σταθεροποιητές» που θα αναπροσαρμόζουν τις συντάξεις σε μεταβαλλόμενα ποσοστά για να μηδενίζονται και τα ελλείμματα.
Πηγή: Ελεύθερος Τύπος
Διαβάστε επίσης: