Ποιοι έχουν υποχρέωση διασύνδεση ταμειακών συστημάτων και
POS
Γράφει Αλωνιάτης Απόστολος
Όλα όσα πρέπει να ξέρετε, με βάση τις ερωτήσεις και
απαντήσεις που έδωσε στην δημοσιότητα ή ΑΑΔΕ.
Ένα ακόμη «μέτωπο» ανοίγει για τις επιχειρήσεις. Μετά το myDATA, την διασύνδεση των ΦΗΜ με τα POS, την αλλαγή των ταμειακών μηχανών με
τα νέα συστήματα ΦΗΜΑΣ, την απόσυρση των φορολογικών μηχανισμών (ΕΑΦΔΣΣ),
έρχεται η υποχρέωση της εφαρμογής των ηλεκτρονικών δελτίων αποστολής.
Όμως σήμερα επανερχόμαστε στο θέμα Διασύνδεση POS – ΦΗΜ, αν
και τελειώνουν οι ημερομηνίες για την διασύνδεση - σε ορισμένες περιπτώσεις
έχουν εκπλεύσει ήδη εδώ και αρκετούς μήνες - γιατί πολλές επιχειρήσεις ρωτούν ακόμη αν
έχουν την υποχρέωση σύνδεση ή όχι και κύρια όσοι φορολογούμενοι έχουν απαλλαγή
με την ΠΟΛ.1002/31.12.2024.
Να θυμίσουμε ότι οι προθεσμίες που έχουμε μπροστά μας για
την διασύνδεση είναι η 31 Οκτωβρίου 2024 . Σε αυτή την ημερομηνία έχουμε:
·
Διασύνδεση Ταμειακών Συστημάτων με Μέσα Πληρωμών
(POS), από επιχειρήσεις που έχουν προβεί σε υλοποιήσεις διασύνδεσης οι οποίες
καίτοι δεν συμμορφώνονται επακριβώς με τα πρωτόκολλα των αποφάσεων Α.1098/2022
και Α.1155/2023 κατά περίπτωση, δεν επιτρέπουν κατ' ελάχιστο, την ελεύθερη
πληκτρολόγηση ποσού στο Μέσο Πληρωμής και η ΑΑΔΕ λάβει σχετική ενημέρωση από
τους Παρόχους Μέσων Πληρωμών
·
Απόσυρση ΕΑΦΔΣΣ που χρησιμοποιούν οι οντότητες
εστίασης που λειτουργούν με σερβίρισμα σε τραπεζοκαθίσματα και εκδίδουν τα
λογιστικά τους στοιχεία με τη χρήση ΕΑΦΔΣΣ και έχουν διασυνδέσει τα POS με τα
ταμειακά τους συστήματα σύμφωνα με τα οριζόμενα στην περ. δ’ της παρ. 2.5 της
απόφασης Α.1157/2023
Υπόχρεοι
1. Ποιες επιχειρήσεις
έχουν υποχρέωση διασύνδεσης των τερματικών POS που διαθέτουν με τα Ταμειακά τους
Συστήματα;
Υποχρέωση διασύνδεσης υφίσταται για τη διενέργεια λιανικών
συναλλαγών των επιχειρήσεων:
·
που έχουν υποχρέωση χρήσης Φορολογικού
Ηλεκτρονικού Μηχανισμού (ΦΗΜ) ή κάνουν χρήση αυτών,
·
που έχουν υποχρέωση χρήσης ΦΗΜ ωστόσο επέλεξαν
να διενεργούν τις συγκεκριμένες συναλλαγές με τη χρήση Υπηρεσιών Παρόχου
Ηλεκτρονικής Έκδοσης Στοιχείων.
2. Επιχείρηση που
διενεργεί λιανικές συναλλαγές έχει σε κάθε περίπτωση την υποχρέωση να
διασυνδέσει τα τερματικά POS που διαθέτει με το Ταμειακό της Σύστημα;
Στην περίπτωση που η επιχείρηση
διενεργεί συναλλαγές για τις οποίες δεν είναι υποχρεωτική η χρήση ΦΗΜ σύμφωνα
με την νομοθεσία (ΠΟΛ.1002/2014) και δεν χρησιμοποιεί ΦΗΜ, δεν έχει τη σχετική
υποχρέωση διασύνδεσης για τις συγκεκριμένες συναλλαγές.
Αντίθετα, στην περίπτωση που για τις συναλλαγές λιανικής που
διενεργεί, υπάρχει υποχρέωση ΦΗΜ, η επιχείρηση έχει υποχρέωση διασύνδεσης του
συνόλου των τερματικών POS που διαθέτει με τον/τους ΦΗΜ που χρησιμοποιεί.
Χονδρικές πωλήσεις
3. Επιχείρηση που διενεργεί αποκλειστικά
χονδρικές συναλλαγές έχει υποχρέωση να διασυνδέσει τα τερματικά POS που
διαθέτει με το Ταμειακό της Σύστημα;
Όχι, δεν έχει υποχρέωση διασύνδεσης.
Μεικτές συναλλαγές
4. Επιχείρηση με
μεικτές συναλλαγές (είτε χονδρικές και λιανικές με υποχρέωση χρήσης ΦΗΜ είτε
λιανικές με υποχρέωση χρήσης ΦΗΜ και λιανικές που απαλλάσσονται από την χρήση
ΦΗΜ βάσει της ΠΟΛ.1002/2014) έχει την υποχρέωση να διασυνδέσει όλα τα τερματικά
POS που διαθέτει με το Ταμειακό της Σύστημα, για το σύνολο των συναλλαγών της;
Όχι, έχει την υποχρέωση να διασυνδέσει τα τερματικά POS που
θα επιλέξει, για τις συναλλαγές λιανικής για τις οποίες έχει υποχρέωση χρήσης
ΦΗΜ ή για τις οποίες χρησιμοποιεί ΦΗΜ παρά το ότι δεν έχει υποχρέωση.
Δεν έχει την υποχρέωση να διασυνδέσει αποκλειστικά και μόνο
τα τερματικά POS μέσω των οποίων ολοκληρώνονται:
·
συναλλαγές χονδρικής ή
·
συναλλαγές που απαλλάσσονται από την χρήση ΦΗΜ
βάσει της ΠΟΛ.1002/2014, εφόσον δεν κάνει χρήση ΦΗΜ για τη διενέργεια των
συναλλαγών αυτών.
Πρόστιμα: Επισημαίνεται
ότι σε περίπτωση που επιχείρηση δεχτεί πληρωμές σε μη διασυνδεμένο τερματικό
POS για συναλλαγές για τις οποίες έχει υποχρέωση διασύνδεσης, επιβάλλεται
πρόστιμο ύψους 10.000 ή 20.000 €, ανάλογα με το τηρούμενο λογιστικό σύστημα.
Για την τήρηση της σχετικής υποχρέωσης η ΑΑΔΕ προχωρά σε
εκτεταμένες διασταυρώσεις των στοιχείων που τηρούνται στα πληροφοριακά της
συστήματα, καθώς και στοιχείων τρίτων, ενώ, σε κάθε περίπτωση, η συμμόρφωση
ελέγχεται και στο πλαίσιο των ελέγχων ορθής τήρησης βιβλίων και έκδοσης
στοιχείων (προληπτικοί έλεγχοι).
5. Επιχείρηση με μεικτές
συναλλαγές (είτε χονδρικές και λιανικές με υποχρέωση χρήσης ΦΗΜ είτε λιανικές
με υποχρέωση χρήσης ΦΗΜ και λιανικές που υπάγονται στην ΠΟΛ.1002/2014) εφόσον
διαθέτει ένα και μόνο τερματικό POS έχει την υποχρέωση να το διασυνδέσει με το
Ταμειακό της Σύστημα;
Ναι, στην περίπτωση αυτή υφίσταται υποχρέωση διασύνδεσης του
τερματικού POS της επιχείρησης, δεδομένου ότι το εν λόγω τερματικό δέχεται
πληρωμές και για συναλλαγές λιανικής με υποχρέωση χρήσης ΦΗΜ.
Περισσότερα POS
6. Επιχείρηση έχει
περισσότερους του ενός ΦΗΜ και ένα ή περισσότερα τερματικά POS. Πρέπει όλοι οι
ΦΗΜ να διασυνδεθούν με το/τα τερματικά POS;
Όχι, καθώς υφίσταται υποχρέωση διασύνδεσης όλων των
τερματικών POS με κάποιον ή κάποιους εκ των ΦΗΜ. ΦΗΜ που δεν έχουν διασυνδεθεί
με κάποιο εκ των τερματικών POS δύναται να χρησιμοποιηθούν αποκλειστικά για
συναλλαγές μετρητοίς.
7. Επιχείρηση μπορεί να διασυνδέσει
περισσότερα του ενός POS σε ένα ΦΗΜ;
Ναι μπορεί να διασυνδέσει περισσότερα του ενός POS σε ένα
ΦΗΜ. Οι συνήθεις τεχνικές προδιαγραφές επιτρέπουν τη δυνατότητα σύνδεσης
τουλάχιστον τριών (3) τερματικών POS σε έναν ΦΗΜ εφόσον φυσικά το επιθυμεί η
επιχείρηση.
All in One
8. Πώς λειτουργούν οι
αυτόνομες συσκευές All in One;
Οι αυτόνομες συσκευές All in One περιλαμβάνουν στην ίδια
συσκευή:
α. λογισμικό Ταμειακού
Συστήματος που διασυνδέεται με Πάροχο Υπηρεσιών Ηλεκτρονικής Έκδοσης Στοιχείων
και
β. λογισμικό διενέργειας
συναλλαγών POS που διασυνδέεται με Πάροχο Υπηρεσιών Πληρωμών (Aquirer).
Συνεπώς δεν απαιτείται διαδικασία διασύνδεσης Ταμειακού
Συστήματος και POS γιατί συλλειτουργούν στην ίδια συσκευή.
9. Οι αυτόνομες συσκευές
All in One διενεργούν αποκλειστικά συναλλαγές με τη χρήση κάρτας;
Όχι, οι αυτόνομες συσκευές All in One
διενεργούν συναλλαγές και με λοιπούς τρόπους π.χ. μετρητά, επί πιστώσει.
10. Οι αυτόνομες συσκευές All in One μπορούν να
εκδίδουν τιμολόγια, δελτία παραγγελίας εστίασης και συναλλαγές Tax Free;
Ναι, μέσω των αυτόνομων συσκευών All in One οι επιχειρήσεις
μπορούν να διενεργούν τις παραπάνω συναλλαγές.
11. Ποιες οντότητες είναι
αδειοδοτημένες να διαθέτουν στην αγορά αυτόνομες συσκευές All in One;
Οι αυτόνομες συσκευές All in One διατίθενται στην αγορά
αποκλειστικά από Παρόχους Υπηρεσιών ΗλεκτρονικήςΈκδοσης Στοιχείων που
αδειοδοτούνται από την ΑΑΔΕ. Οι σχετικές αδειοδοτήσεις αναρτώνται στην επίσημη
ιστοσελίδα της ΑΑΔΕ, στην εξής διεύθυνση: https://www.aade.gr/mvdata/adeiodotimena-logismika-parohon-ilektronikis-
timologisis
Εξ αποστάσεως πωλήσεις
12. Υπάρχει υποχρέωση
διασύνδεσης για εξ αποστάσεως πωλήσεις αγαθών και υπηρεσιών (e-commerce
συναλλαγές), καθώς και για συναλλαγές που διενεργούνται μέσω αυτόματων
τερματικών Πληρωμών (unattended POS);
Όχι, οι παραπάνω συναλλαγές εξαιρούνται
της διασύνδεσης.
ΦΗΜ και εμπορικό πρόγραμμα
13. Τι ισχύει για τις
επιχειρήσεις που διαθέτουν ΦΗΜ που συνεργάζεται με λογισμικό σύστημα ERP σε
σχέση με το πρωτόκολλο διασύνδεσης;
Οι υποχρεώσεις διασύνδεσης για τις επιχειρήσεις που
διαθέτουν ΦΗΜ που συνεργάζεται με λογισμικό σύστημα ERP, εξειδικεύονται στις
διατάξεις των Α.1155/2023 και Α.1098/2022 Αποφάσεων του Διοικητή της ΑΑΔΕ και
οι επιχειρήσεις μπορούν να ακολουθήσουν τα όσα ορίζονται είτε στη μία είτε στην
άλλη ανάλογα με τις επιχειρησιακές τους απαιτήσεις.
Ταυτόχρονές συναλλαγές
14. Ποιες είναι οι
Ταυτόχρονες Συναλλαγές που διενεργούνται με τη χρήση POS;
Ταυτόχρονες Συναλλαγές είναι αυτές για τις οποίες το
παραστατικό εκδίδεται την ίδια στιγμή που ολοκληρώνεται η πληρωμή από τον
πελάτη με τη χρήση POS.
Ετεροχρονισμένες Συναλλαγές
15. Ποιες είναι οι
Ετεροχρονισμένες Συναλλαγές που διενεργούνται με τη χρήση POS;
Ετεροχρονισμένες Συναλλαγές είναι αυτές για τις οποίες το
παραστατικό εκδίδεται σε χρόνο προγενέστερο από τη στιγμή που ολοκληρώνεται η
πληρωμή από τον πελάτη με τη χρήση POS.
Προείσπραξη μέσω POS
16. Σε ποιες περιπτώσεις
χρησιμοποιείται η Απόδειξη Είσπραξης POS (προείσπραξη μέσω τερματικού POS);
α) Στην περίπτωση διασύνδεσης, σύμφωνα με τα
οριζόμενα στην Α.1098/2022 Απόφαση του Διοικητή της ΑΑΔΕ, ο ΦΗΜ εκτελεί
συναλλαγή προείσπραξης, η οποία εξοφλείται μέσω κάρτας από το EFTPOS εφόσον
πρόκειται να εκδοθεί τιμολόγιο χονδρικών συναλλαγών ή παραστατικό tax free
χωρίς χρήση ΦΗΜ ή να προεισπραχθεί ή να προκαταβληθεί ορισμένο ποσό μέσω
κάρτας.
β) Στην
περίπτωση διασύνδεσης σύμφωνα με τα οριζόμενα στην Α.1155/2023 Απόφαση του
Διοικητή της ΑΑΔΕ μπορεί να γίνεται χρήση της Απόδειξης Είσπραξης POS για
συναλλαγές που διενεργούνται με τη χρήση POS και αφορούν σε προείσπραξη ή
προκαταβολή, έκδοσης παραστατικού tax free ή τιμολογίου χωρίς χρήση ΦΗΜ.
Επισημαίνεται ότι στην περίπτωση διασύνδεσης σύμφωνα με τα
οριζόμενα στην Α.1155/2023 απόφαση του Διοικητή της ΑΑΔΕ και χρήσης Υπηρεσιών
Παρόχου Ηλεκτρονικής Έκδοσης Στοιχείων και ΦΗΜΑΣ οι παραπάνω συναλλαγές, πλην
της προείσπραξης ή της προκαταβολής, διενεργούνται με την ταυτόχρονη έκδοση του
απαιτούμενου φορολογικού παραστατικού.
Είσπραξη για τρίτους
17. Σε ποιες περιπτώσεις
χρησιμοποιείται η Απόδειξη Είσπραξης POS για εισπράξεις τρίτων;
Η Απόδειξη Είσπραξης POS για εισπράξεις τρίτων
χρησιμοποιείται για συναλλαγές που διενεργούνται με τη χρήση POS και αφορούν σε
είσπραξη ποσών για λογαριασμό τρίτων. Στις περιπτώσεις αυτές αναγράφεται και το
ΑΦΜ του τρίτου για τον οποίο η επιχείρηση εισπράττει τα σχετικά ποσά και στη
συνέχεια διενεργείται εκκαθάριση για την απόδοση των ποσών αυτών στον τρίτο.
Επιπλέον ποσά - Φιλοδώρημα
18. Μπορούν τα ποσά
Πληρωμών στις συναλλαγές POS να είναι μεγαλύτερης αξίας από τη συνολική αξία
του παραστατικού ή των παραστατικών που σχετίζονται;
Όχι. Εξαιρείται η περίπτωση που το επιπλέον ποσό αφορά σε
φιλοδώρημα το οποίο καταχωρείται διακριτά στο τερματικό POS. Σε κάθε περίπτωση,
εφόσον η αξία του ποσού πληρωμής είναι μικρότερη της συνολικής αξίας του
παραστατικού η συναλλαγή ολοκληρώνεται κανονικά.
tax-free
19. Επιχείρηση που έχει
διασυνδεθεί σύμφωνα με τα οριζόμενα στην Α.1155/2023 και διενεργεί μόνο
συναλλαγές λιανικής που υπάγονται στην ΠΟΛ.1002/2014 και αφορούν σε έκδοση
παραστατικών tax-free (πλην των λοιπών συναλλαγών λιανικής), μπορεί να έχει και
δεύτερο μη διασυνδεδεμένο τερματικό POS για την λήψη πληρωμών που αφορούν τις
συγκεκριμένες συναλλαγές tax free;
Όχι. Ειδικά οι συναλλαγές tax-free που διενεργούνται από
οντότητα που κάνει χρήση ΦΗΜΑΣ ή Υπηρεσιών Παρόχου Ηλεκτρονικής Έκδοσης
Στοιχείων και διασυνδέεται σύμφωνα με την Α.1155/2023, διενεργούνται
υποχρεωτικά από διασυνδεδεμένο τερματικό POS. Σε περίπτωση που πρόκειται να
εκδοθεί παραστατικό χωρίς χρήση ΦΗΜ με πληρωμή από κάρτα, εκτελείται συναλλαγή
προείσπραξης σε διασυνδεμένο τερματικό POS.
Εστίαση
20. Επιχείρηση εστίασης
που δεν χρησιμοποιεί σύστημα ανοιχτών τραπεζιών αλλά εκδίδει απευθείας απόδειξη
κατά το σερβίρισμα, χρειάζεται να ζητά από τον πελάτη να υποδείξει εκ των
προτέρων τον τρόπο εξόφλησης (μετρητά ή κάρτα), και, στην περίπτωση πληρωμών με
κάρτα, να ζητά άμεση εξόφληση από αυτόν, διότι διαφορετικά δεν θα μπορεί να τον
εξυπηρετήσει;
Όχι. Σε καμία περίπτωση η επιχείρηση δεν χρειάζεται να
διαταράξει τον συνήθη τρόπο λειτουργίας της και να παραβιάσει την υποχρέωσή της
για έκδοση απόδειξης με κάθε σερβίρισμα. Αναλυτικότερα προβλέπονται τα εξής:
·
Στην περίπτωση που έχει εκδοθεί από τον ΦΗΜ η
σχετική απόδειξη και η επιχείρηση δεν γνωρίζει τον τρόπο εξόφλησης, τότε τα
εκδοθέντα στοιχεία προφορτώνoνται στο τερματικό POS.
·
Το τερματικό έχει τη δυνατότητα στην συνέχεια να
πραγματοποιήσει μία ή περισσότερες συναλλαγές (π.χ. χρήση διαφορετικών καρτών)
εξόφλησης για κάθε μία από τις προφορτωμένες αποδείξεις.
·
Αν τελικά ο πελάτης πληρώσει μετρητοίς, η
επιχείρηση, εφόσον διασυνδέεται σύμφωνα με την Α.1098/2022, δεν χρειάζεται να
προβεί σε οποιαδήποτε περαιτέρω ενέργεια για τις αποδείξεις που έχει ήδη
προφορτώσει.
delivery
21. Πώς διενεργούνται μέσω
POS συναλλαγές για τις οποίες η έκδοση του παραστατικού (τιμολόγιο, απόδειξη
λιανικής πώλησης) προηγείται της Πληρωμής αυτού π.χ. διανομέας έτοιμου φαγητού
(delivery);
Διενεργείται προφόρτωση στο τερματικό POS των δεδομένων των
παραστατικών που έχουν ήδη εκδοθεί ώστε αυτό να εξοφληθεί μεταγενέστερα.
Ξενοδοχεία
22. Ξενοδοχείο που
προσφέρει και υπηρεσίες εκτός πακέτου διαμονής (π.χ. υπηρεσίες εστίασης) και ο
πελάτης ζητεί να χρεωθούν στο δωμάτιο ώστε να εξοφλήσει συνολικά με την
αποχώρησή του, πρέπει να τον υποχρεώσει, εφόσον επιθυμεί να πληρώσει με κάρτα,
να εξοφλήσει τις σχετικές υπηρεσίες με την έκδοση της απόδειξης;
Όχι. Στην περίπτωση που προσφέρονται στον πελάτη εντός του
ξενοδοχείου, υπηρεσίες που δεν περιλαμβάνονται στο πακέτο της «Συμφωνημένης
Τιμής Δωματίου», τότε για κάθε μία από αυτές τις συναλλαγές εκδίδονται διακριτά
παραστατικά πώλησης στον εκάστοτε οριζόμενο χρόνο (συνήθως με την ολοκλήρωση
της συναλλαγής ή με το σερβίρισμα κλπ). Εφόσον το ξενοδοχείο χρησιμοποιεί
εφαρμογές λογισμικού Property Management System (PMS - Σύστημα παρακολούθησης
των ημερήσιων εσόδων και των λογαριασμών των «διαμενόντων πελατών») και ο
πελάτης δεν επιθυμεί να πληρώσει με τη λήψη του παραστατικού, κατά την
αποχώρησή του εκδίδεται ΑΠΥ για το πακέτο διαμονής, στην οποία περιλαμβάνονται
και οι ήδη εκδοθείσες αποδείξεις για τις λοιπές παρασχεθείσες υπηρεσίες και το
συνολικό ποσό εξοφλείται με τη χρήση του τερματικού POS στο σημείο έκδοσης της
ΑΠΥ του πακέτου διαμονής.
Επισημάνσεις
α) Σύμφωνα με την 1155/9.10.2023 «4. Συναλλαγές
οντοτήτων που εμπίπτουν στις διατάξεις της υπό στοιχεία ΠΟΛ.1002/2014 απόφασης
της ΓΓΔΕ και εξαιρούνται από την υποχρεωτική χρήση ΦΗΜ, καταλαμβάνονται από τα
οριζόμενα στην παρούσα, εφόσον οι ως άνω οντότητες κάνουν χρήση ΦΗΜ (Β'
3/2015)».
Συνεπώς, όσοι έχουν πάροχο και ανήκουν στην
ΠΟΛ.1002/31.12.2014, εξαιρούνται από την διασύνδεση, μετά την τροποποίησή της
ως άνω απόφασης.
β) Οι επιχειρήσεις έχουν την δυνατότητα να έχουν και
ελεύθερο POS για τη ν είσπραξη των χονδρικών πωλήσεων.
Προσοχή: Δεν μπορούν να εισπράττουν από το POS αυτό λιανικές πωλήσεις
Αλωνιάτης Απόστολος
Οικονομολόγος - φοροτεχνικός, Α' Αντιπρόεδρος του
Ινστιτούτου Οικονομικών & Φορολογικών Μελετών (Ι.Ο.ΦΟ.Μ), Σύμβουλος
Διοίκησης της PROSVASIS AEBE και συγγραφέας.
Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Voice (Finance &
Markets Voice) , την Κυριακή 29 Σεπτεμβρίου 2024.