Τα τεκμήρια «τρώνε» τις ζημιές Πότε φυσικό πρόσωπο με εισόδημα από ατομική επιχείρηση δεν μπορεί να τις μεταφέρει. του Απόστολου Αλωνιάτη

Τα τεκμήρια «τρώνε» τις ζημιές

Πότε φυσικό πρόσωπο με εισόδημα από ατομική επιχείρηση δεν μπορεί να τις μεταφέρει.

του Απόστολου Αλωνιάτη

Ο «κύβος ερρίφθη» και τα έντυπα για τις δηλώσεις του 2018 (εισοδήματα του φορολογικού έτους 2017), άρχισαν σιγά – σιγά να δίνονται στην δημοσιότητα, δίνοντας το σφύριγμα της έναρξης της κατάθεσης των φορολογικών δηλώσεων.

Δεν θα κάνουμε, για μια ακόμη φορά, πρόβλεψη για το πότε θα ανοίξει το taxisnet για την υποβολή 

των δηλώσεων. Θα κάνουμε όμως μια πρόβλεψη για το πότε θα κλείσει το σύστημα.  

Βάλτε μαγιό και περιμένετε!!

Μεταφορά ζημιάς ατομικής επιχείρησης.

Πολλοί επιχειρηματίες παραπονιούνται ότι ενώ την προηγούμενη χρονιά είχαν ζημιά , την επόμενη δεν την αναγνώριζε το σύστημα.

Αυτό συμβαίνει γιατί όσοι έχουν εισοδήματα από εμπορική δραστηριότητα και δρουν ατομικά (δηλαδή έμποροι με ατομική επιχείρηση και πρώην ελεύθεροι επαγγελματίες), που παρουσιάζουν ζημιά, εάν φορολογηθούν με τεκμήρια (αντικειμενικές δαπάνες διαβίωσης και δαπάνες απόκτησης περιουσιακών στοιχείων), δεν μπορούν να   αναγνωρίσουν την ζημιά της προηγούμενης ή των προηγουμένων ετών.

Μεταφορά ζημιών στα επόμενα πέντε (5) φορολογικά έτη

Με τις διατάξεις της παραγράφου 1 του άρθρου 27 του ν. 4172/2013 ορίζεται ότι εάν με τον προσδιορισμό των κερδών από επιχειρηματική δραστηριότητα το αποτέλεσμα είναι ζημία εντός του φορολογικού έτους, η ζημία αυτή μεταφέρεται για να συμψηφισθεί με τα επιχειρηματικά κέρδη διαδοχικά στα επόμενα πέντε (5) φορολογικά έτη. Η ζημία του προγενέστερου έτους συμψηφίζεται κατά προτεραιότητα έναντι της ζημίας του μεταγενέστερου έτους. Ειδικότερα:

Πεδίο εφαρμογής - Έναρξη ισχύος

Οι διατάξεις του άρθρου αυτού περί μεταφοράς ζημιών εφαρμόζονται τόσο για τα φυσικά πρόσωπα που ασκούν επιχειρηματική δραστηριότητα (ατομικές επιχειρήσεις), όσο και για τα νομικά πρόσωπα και τις νομικές οντότητες που είναι υποκείμενα φόρου του άρθρου 45 του ν. 4172/2013.

Περαιτέρω και δεδομένου ότι από τον νόμο δεν τίθεται κανένας περιορισμός σχετικά με την κατηγορία των τηρουμένων βιβλίων, συνάγεται ότι δικαίωμα μεταφοράς της ζημίας στην επόμενη πενταετία έχουν τα αναφερόμενα πιο πάνω πρόσωπα ανεξάρτητα αν τηρούν βιβλία με την απλογραφική ή διπλογραφική μέθοδο.

Ειδικά σε ό,τι αφορά τα φυσικά πρόσωπα που ασκούν επιχειρηματική δραστηριότητα, ο συμψηφισμός των ζημιών γίνεται μόνο με μελλοντικά κέρδη από επιχειρηματική δραστηριότητα και όχι με άλλα εισοδήματα του φυσικού προσώπου, όπως μισθούς και συντάξεις, ενοίκια ακινήτων, κ.λπ. του ίδιου φορολογικού έτους.

Οι διατάξεις της παρ. 1 του άρθρου 27 περί μεταφοράς ζημιών εφαρμόζονται για φορολογικές ζημίες που προκύπτουν στα φορολογικά έτη που αρχίζουν από την 1.1.2014 και μετά. Επομένως, προκειμένου για ζημίες που προέκυψαν σε χρήσεις με έναρξη πριν την 1.1.2014, θα έχουν εφαρμογή οι προϋποθέσεις των διατάξεων εκείνων που ίσχυαν κατά τον χρόνο που γεννήθηκαν οι υπόψη ζημίες, ήτοι των άρθρων 4 και 61 του ν. 2238/1994.

Χρόνος μεταφοράς ζημίας

Η μεταφορά της ζημίας πρέπει, κατά ρητή διατύπωση του νόμου, να γίνεται διαδοχικά στα επόμενα πέντε (5) φορολογικά έτη μέχρι να καλυφθεί πλήρως, συμψηφίζοντας τις ζημιές αυτές υποχρεωτικά στο πρώτο φορολογικό έτος στο οποίο θα προκύψουν κέρδη. Αν μετά την παρέλευση της πενταετίας μένει ακάλυπτο ποσό, αυτό χάνεται. Επίσης, η ζημία συμψηφίζεται διαδοχικά με μελλοντικά κέρδη των επόμενων φορολογικών ετών και όχι με κέρδη των προηγούμενων. (ΠΟΛ.1088/2016).

ΠΩΣ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΜΕΤΑΦΕΡΘΕΙ Η ΖΗΜΙΑ ΠΡΟΣ ΣΥΜΨΗΦΙΣΜΟ

Τι προβλέπεται σε περίπτωση διαφοράς τεκμαρτού και συνολικού εισοδήματος

Με το άρθρου 34 του ν. 4172/2013 ορίζεται ότι η διαφορά μεταξύ του τεκμαρτού και του συνολικού εισοδήματος (για φυσικά πρόσωπα), η οποία προστίθεται στο φορολογητέο εισόδημα, φορολογείται με την παρ.1 του άρθρου 29, (κλίμακα εισοδημάτων από εμπορική δραστηριότητα), εφόσον ο φορολογούμενος έχει εισόδημα μόνο από επιχειρηματική δραστηριότητα ή εφόσον το μεγαλύτερο μέρος των εισοδημάτων του δεν προκύπτει από μισθωτή εργασία και συντάξεις.

Περαιτέρω, με την παρ. 3 του ίδιου άρθρου (34 του Ν.4172/2013), ορίζεται, ότι για τον προσδιορισμό των κερδών από επιχειρηματική δραστηριότητα σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 34, η ζημία του ίδιου φορολογικού έτους ή και των προηγούμενων δεν εκπίπτει και δεν μεταφέρεται για συμψηφισμό στα επόμενα φορολογικά έτη.

Με βάση τα ανωτέρω, στις περιπτώσεις που ατομική επιχείρηση εμφάνισε ζημία και για το έτος αυτό το εισόδημα του φορολογούμενου προσδιορίστηκε με βάση τις αντικειμενικές δαπάνες και υπηρεσίες, το επόμενο φορολογικό έτος ο φορολογούμενος εκ του γεγονότος αυτού και με βάση τις προηγούμενες διατάξεις, απώλεσε το δικαίωμα συμψηφισμού της εν λόγω ζημίας. Ωστόσο, εφόσον ο φορολογούμενος με τροποποιητική δήλωση καλύψει την προστιθέμενη διαφορά τεκμηρίων με ανάλωση κεφαλαίου, τότε η δηλωθείσα ζημία μεταφέρεται για συμψηφισμό κατά τις κείμενες διατάξεις (σχετ. η ΠΟΛ.1076/26.3.2015).

Σε περίπτωση που ο φορολογούμενος δεν έχει δηλώσει τη μεταφερόμενη ζημία στην επόμενη χρήση κατά την υποβολή της αρχικής δήλωσης, πρέπει λόγω της διαδοχικότητας του συμψηφισμού, να τη δηλώσει εμπρόθεσμα ή εκπρόθεσμα, σε κάθε περίπτωση, με τροποποιητική δήλωση στο επόμενο έτος που αφορά, ανεξαρτήτως εάν υπάρχουν δηλωθέντα κέρδη χρήσης ή ζημία χρήσης σε αυτό το έτος. Σε περίπτωση εκπρόθεσμης υποβολής με ζημία, ακόμη και μετά τη λήξη του οικείου οικονομικού έτους, η υπόψη ζημία συμψηφίζεται εντός της πενταετίας.

Παράδειγμα: Αν φορολογούμενος φυσικό πρόσωπο, δηλώνει ζημιά από το ατομικό επάγγελμα 10.000 ευρώ , και δεν έχει άλλα εισοδήματα με αποτέλεσμα να φορολογηθεί με 10.500 ευρώ που προκύπτουν από τις δαπάνες διαβίωσης, δεν μπορεί να μεταφέρει την επόμενη χρονιά την ζημιά των 10.000 ευρώ.

Σε περίπτωση όμως που οι αντικειμενικές δαπάνες διαβίωσης ήταν 5.000 ευρώ και είχε φορολογικά αποθέματα για να καλύψει με ανάλωση το πόσο αυτό, θα μπορούσε να μεταφέρει την ζημιά στην επόμενη χρονιά.

Απόστολος Αλωνιάτης  

Οικονομολόγος – φοροτεχνικός, Α΄ Αντιπρόεδρος Ινστιτούτου Οικονομικών και Φορολογικών Μελετών (Ι.Ο.Φ.Ο.Μ), Οικονομικός Διευθυντής της PROSVASIS AEBE, Συγγραφέας.

 Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Finance & Markets Voice, την Πέμπτη 15 Μαρτίου 2018