Με αυξημένη συχνότητα, εξαιτίας και της οικονομικής κρίσης, εμφανίζεται το φαινόμενο φυσικά ή νομικά πρόσωπα να μην καταβάλουν τις οφειλές τους προς άλλα πρόσωπα. Ίσως η πλέον αποτελεσματική λύση σε αυτές τις περιπτώσεις είναι η έκδοση διαταγής πληρωμής.
Η διαταγή πληρωμής αποτελεί εκτελεστό τίτλο με τη μορφή δικαστικής επιταγής, ο οποίος εκδίδεται έπειτα από αίτηση στο αρμόδιο (βάσει ποσού) δικαστήριο. Για ποσά μέχρι τις είκοσι χιλιάδες ευρώ αρμόδιο είναι το ειρηνοδικείο και από είκοσι έως εκατόν είκοσι χιλιάδες ευρώ το μονομελές πρωτοδικείο. Η διαδικασία για την έκδοση της απαιτεί την σύνταξη της αίτησης και του σώματος της απόφασης συνυποβάλλοντας τα απαιτούμενα σχετικά δικαιολογητικά τα οποία νομιμοποιούν την έκδοσή της.
Το δικαίωμα του ενδιαφερομένου για την έκδοση της διαταγής πρέπει να προ-αποδεικνύεται με δημόσιο ή ιδιωτικό έγγραφο (επιταγή, δάνειο, συναλλαγματική, κλπ.). Ανάλογα με το είδος του εγγράφου ισχύουν κάποιοι χρονικοί περιορισμοί που αφορούν το διάστημα από τότε που το χρέος έπρεπε να είχε καταβληθεί και μέσα στο οποίο πρέπει να κατατεθεί η αίτηση για τη διαταγή (ενδεικτικά, προκειμένου για επιταγή 6 μήνες, για δάνεια δεν υπάρχει κανένα όριο, ενώ για τιμολόγια 5 χρόνια κλπ.).
Η απαίτηση του αιτούντος πρέπει να είναι ορισμένη, χρηματική (ή παροχή χρεογράφου) και να μην εξαρτάται από αίρεση. Για πρακτικούς λόγους δε γίνεται συζήτηση σε ακροατήριο, κάτι το οποίο διακιολογείται και από το γεγονός ότι εκδίδεται χωρίς κλήτευση του οφειλέτη κατά του οποίου στρέφεται, ενώ αν εκδοθεί, πρέπει να επιδοθεί εντός δύο μηνών, αλλιώς παύει να ισχύει. Η διαδικασία εκτέλεσης είναι η γενικώς προβλεπόμενη από τον ΚΠολΔ, με αποτέλεσμα να παρέχονται όλα τα προνόμια ενός εκτελεστού τίτλου (για παράδειγμα, εγγραφή εμπράγματης ασφάλειας στην περιουσία του οφειλέτη). Διαταγή πληρωμής δεν μπορεί να εκδοθεί για πρόσωπα που διαμένουν στο εξωτερικό ή είναι άγνωστης διαμονής.
Εκείνος εναντίον του οποίου στρέφεται η διαταγή πληρωμής δικαιούται, εντός αποκλειστικής προθεσμίας δεκαπέντε (15) ημερών από την επομένη της εις αυτόν επίδοσης της διαταγής πληρωμής, να ασκήσει ανακοπή (η οποία όμως δεν αναστέλλει την εκτέλεση) ζητώντας ακύρωση, άλλως δε μεταρρύθμιση της διαταγής πληρωμής, η οποία συνήθως συνοδεύεται και από αίτημα προσωρινής διαταγής, διεκδικώντας την αναστολή της εκτέλεσης στην περιουσία του. Σε αντίθεση με τη διαδικασία έκδοσης διαταγής πληρωμής, στην ανακοπή κλητεύεται υποχρεωτικώς και ο δανειστής, με αποτέλεσμα να παρίστανται και τα δύο μέρη.
Ολοένα και συχνότερα κάνει την εμφάνιση του το φαινόμενο μια επιταγή να είναι ακάλυπτη. Αυτό σημαίνει ότι το χρηματικό ποσό που αναγράφεται στην επιταγή δεν μπορεί να εισπραχθεί από τον δικαιούχο, λόγω άρνησης της τράπεζας που προκύπτει από την έλλειψη διαθέσιμων κεφαλαίων από μέρους του εκδότη. Σύμφωνα με την τραπεζική ορολογία, η επιταγή δεν έχει «αντίκρισμα».
Η τράπεζα δε φέρει καμία ευθύνη αν ο λογαριασμός του εκδότη δεν έχει διαθέσιμο το συγκεκριμένο χρηματικό ποσό που αναφέρεται στην επιταγή και σφραγίζει την επιταγή μετά την παρέλευση της προθεσμίας των οκτώ ημερών. Την ευθύνη σε αυτή την περίπτωση της ακάλυπτης επιταγής φέρει ο εκδότης της και εναντίον του μπορεί να κινηθεί νομικά ο κομιστής της επιταγής και σε περίπτωση κατά την οποία αυτός ικανοποιηθεί από τον τελευταίο οπισθογράφο, αυτός με τη σειρά του, αναγωγικά και κατόπιν εγκλήσεως εντός τριών μηνών από την εμφάνισή της στην τράπεζα μπορεί να αξιώσει την καταβολή του ποσού από τον εκδότη της επιταγής.
Ενδεικτικά μπορεί να εκδοθεί εναντίον του διαταγή πληρωμής, ενώ στην Ελλάδα υπάρχει πλέον και το σύστημα του Τειρεσία γι’ αυτές τις περιπτώσεις. Η έκδοση ακάλυπτης επιταγής αποτελεί ποινικό αδίκημα που διώκεται ύστερα από έγκληση του δικαιούχου και για το οποίο μπορεί να αρκεί και ο ενδεχόμενος δόλος, δηλαδή η γνώση του εκδότη σχετικά με την έλλειψη του απαιτούμενου κεφαλαίου κατά τη στιγμή της έκδοσης της επιταγής, αλλά η πιθανολόγηση εκ μέρους του ότι κατά την εμφάνισή της στην τράπεζα το απαιτούμενο κεφάλαιο θα είναι διαθέσιμο.
Με γνώμονα την προστασία των συναλλαγών και την τόνωσή τους, ο νόμος παρέχει την εξάλειψη του αξιόποινου της ακάλυπτης επιταγής στην περίπτωση κατά την οποία ο υπαίτιος αποζημιώσει εν τέλει πλήρως τον κομιστή της επιταγής μετά την εμφάνισή και τη μη πληρωμή της.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου