Πώς και γιατί επηρεάζονται οι ελληνικές κατασκευαστικές στο Κατάρ
Η αλήθεια είναι ότι ο διπλωματικός αποκλεισμός που έχει επιβληθεί από τέσσερις αραβικές χώρες στο κράτος με το μεγαλύτερο κατά κεφαλήν ΑΕΠ προκαλεί έναν μεγάλο πονοκέφαλο στα αρχηγεία των ελληνικών επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται εκεί.
Θεωρούν όμως, ότι παρά το αρχικό σοκ η κατάσταση είναι διαχωρίσιμη και πως στο μεσοπρόθεσμο μέλλον, μια αποκλιμάκωση της έντασης θα γυρίσει το κλίμα σε …business as usual εν όψει και της διοργάνωσης του παγκόσμιου κυπέλλου ποδοσφαίρου το 2022.
ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ. Η αισιόδοξη όψη του νομίσματος για τις μεγάλες ελληνικές εταιρείες στο Κατάρ, είναι ότι καμία δεν έχει λάβει ενδείξεις για «πάγωμα» ή διακοπή κάποια από τις εν ισχύ συμβάσεις που αφορούν ως επί το πλείστον μεγάλα τεχνικά έργα. Στελέχη των ελληνικών πολυεθνικών στην περιοχή, που περιλαμβάνουν κολοσσούς όπως η Ελλάκτωρ, η ΓΕΚ-ΤΕΡΝΑ και η J&P Αβαξ, θεωρούν πως προς το παρόν είναι νωρίς για να αποτιμήσεις κανείς τις συνολικές επιπτώσεις της «κρίσης» του Κατάρ, αλλά δεν υποβαθμίζουν και τα προβλήματα που προκύπτουν με πρώτο τις παρενέργειες από την διακοπή της συνεργασίας με τις αιγυπτιακές τράπεζες.
Αυτό όμως που προβληματίζει περισσότερο τις ελληνικές επιχειρήσεις για το άμεσο μέλλον είναι η «ροή» πρώτων υλών για τα έργα που εκτελούν. Ήδη ο αποκλεισμός από τη Σαουδική Αραβία σήμανε και τον τερματικό της οδικής πρόσβασης μεγάλων φορτίων (που αποτελούν και την πλειονότητα των εισαγωγών για τα τεχνικά έργα) προς το Κατάρ, κάτι που εξελικτικά θα σημάνει και την «παύση» των εργασιών στα εργοτάξια. Όμως το Κατάρ απειλείται και με ναυτικό αποκλεισμό. Ήδη τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα ανακοίνωσαν παύση της αποστολής φορτίων από το λιμάνι του Jebel Ali προς τη Ντόχα, αναγκάζοντας και την Maersk να διακόψει το σχετικό δρομολόγιο. Αντίστοιχος αποκλεισμός ισχύει και από τις άλλες χώρες που επέβαλαν εμπάργκο στο κρατίδιο.
ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ. Η απαγόρευση οδηγεί στην αναζήτηση εναλλακτικών οδών, αλλά για την περίπτωση των τεχνικών έργων, η αεροπορικές οδοί (που μπορεί να ανοίξουν από άλλες χώρες) δεν διαμορφώνουν μια βιώσιμη λύση. Αυτό διαμορφώνει και το μεγαλύτερο, επί του παρόντος, πρόβλημα για τις επιχειρήσεις: την ενεργοποίηση ρητρών καθυστέρησης που δεν οφείλεται στον ανάδοχο. Πρόκειται για μια ειδική κατηγορία «προβλέψεων» που περιλαμβάνονται συχνά σε συμβάσεις (ιδιαίτερα στον αραβικό χώρο) και έχουν ταλαιπωρήσει και κατά το παρελθόν τις ελληνικές επιχειρήσεις.
Πράγματι το Κατάρ δεν ήταν ποτέ η «γη της επαγγελίας» για τις ελληνικές επιχειρήσεις ούτε το …Ελ Ντοράντο που φανταζόταν μερίδα του επιχειρηματικού κόσμου πριν μερικά χρόνια όταν οι κυβερνήσεις του Γιώργου Παπανδρέου και του Αντώνη Σαμαρά διοργάνωναν μεγάλες αποστολές για μπίζνες στην Ντόχα. Δεν είναι καθόλου τυχαίο ότι η τελευταία τέτοια αποστολή, το 2013, στην οποία έλαβαν μέρος περίπου 60 επιχειρηματίες, εφοπλιστές, τραπεζίτες και στελέχη επιχειρήσεων, δεν πέτυχε τα προσδοκώμενα αποτελέσματα.
Κατασκευαστικό αποτύπωμα
ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ. Η αισιόδοξη όψη του νομίσματος για τις μεγάλες ελληνικές εταιρείες στο Κατάρ, είναι ότι καμία δεν έχει λάβει ενδείξεις για «πάγωμα» ή διακοπή κάποια από τις εν ισχύ συμβάσεις που αφορούν ως επί το πλείστον μεγάλα τεχνικά έργα. Στελέχη των ελληνικών πολυεθνικών στην περιοχή, που περιλαμβάνουν κολοσσούς όπως η Ελλάκτωρ, η ΓΕΚ-ΤΕΡΝΑ και η J&P Αβαξ, θεωρούν πως προς το παρόν είναι νωρίς για να αποτιμήσεις κανείς τις συνολικές επιπτώσεις της «κρίσης» του Κατάρ, αλλά δεν υποβαθμίζουν και τα προβλήματα που προκύπτουν με πρώτο τις παρενέργειες από την διακοπή της συνεργασίας με τις αιγυπτιακές τράπεζες.
Αυτό όμως που προβληματίζει περισσότερο τις ελληνικές επιχειρήσεις για το άμεσο μέλλον είναι η «ροή» πρώτων υλών για τα έργα που εκτελούν. Ήδη ο αποκλεισμός από τη Σαουδική Αραβία σήμανε και τον τερματικό της οδικής πρόσβασης μεγάλων φορτίων (που αποτελούν και την πλειονότητα των εισαγωγών για τα τεχνικά έργα) προς το Κατάρ, κάτι που εξελικτικά θα σημάνει και την «παύση» των εργασιών στα εργοτάξια. Όμως το Κατάρ απειλείται και με ναυτικό αποκλεισμό. Ήδη τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα ανακοίνωσαν παύση της αποστολής φορτίων από το λιμάνι του Jebel Ali προς τη Ντόχα, αναγκάζοντας και την Maersk να διακόψει το σχετικό δρομολόγιο. Αντίστοιχος αποκλεισμός ισχύει και από τις άλλες χώρες που επέβαλαν εμπάργκο στο κρατίδιο.
ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ. Η απαγόρευση οδηγεί στην αναζήτηση εναλλακτικών οδών, αλλά για την περίπτωση των τεχνικών έργων, η αεροπορικές οδοί (που μπορεί να ανοίξουν από άλλες χώρες) δεν διαμορφώνουν μια βιώσιμη λύση. Αυτό διαμορφώνει και το μεγαλύτερο, επί του παρόντος, πρόβλημα για τις επιχειρήσεις: την ενεργοποίηση ρητρών καθυστέρησης που δεν οφείλεται στον ανάδοχο. Πρόκειται για μια ειδική κατηγορία «προβλέψεων» που περιλαμβάνονται συχνά σε συμβάσεις (ιδιαίτερα στον αραβικό χώρο) και έχουν ταλαιπωρήσει και κατά το παρελθόν τις ελληνικές επιχειρήσεις.
Πράγματι το Κατάρ δεν ήταν ποτέ η «γη της επαγγελίας» για τις ελληνικές επιχειρήσεις ούτε το …Ελ Ντοράντο που φανταζόταν μερίδα του επιχειρηματικού κόσμου πριν μερικά χρόνια όταν οι κυβερνήσεις του Γιώργου Παπανδρέου και του Αντώνη Σαμαρά διοργάνωναν μεγάλες αποστολές για μπίζνες στην Ντόχα. Δεν είναι καθόλου τυχαίο ότι η τελευταία τέτοια αποστολή, το 2013, στην οποία έλαβαν μέρος περίπου 60 επιχειρηματίες, εφοπλιστές, τραπεζίτες και στελέχη επιχειρήσεων, δεν πέτυχε τα προσδοκώμενα αποτελέσματα.
Κατασκευαστικό αποτύπωμα
Στον ιδιαίτερο αραβικό κόσμο, σημειώνουν αρμόδιες πηγές, τη μεγαλύτερη σημασία έχει η δικτύωση και οι μακροπρόθεσμες σχέσεις και όχι οι ευκαιριακές μπίζνες. Αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίο το μεγαλύτερο αποτύπωμα και στο Κατάρ έχουν οι μεγάλοι Έλληνες κατασκευαστές που δραστηριοποιούνται εδώ και δεκαετίες στον αραβικό κόσμο.
Ο όμιλος του Ελλάκτωρα έχει ιδιαίτερα μεγάλη έκθεση στο Εμιράτο. Είναι με ποσοστό 32% επικεφαλής της κοινοπραξίας ALYSJ JV, που έχει αναλάβει τη μελέτη και κατασκευή της γραμμής “Gold Line Underground” του Μετρό της Ντόχα. Ένα έργο προβολής για το Εμιράτο, αλλά και «βιτρίνα» για την διεθνή παρουσια του ελληνικού ομίλου.
Ο όμιλος του Ελλάκτωρα έχει ιδιαίτερα μεγάλη έκθεση στο Εμιράτο. Είναι με ποσοστό 32% επικεφαλής της κοινοπραξίας ALYSJ JV, που έχει αναλάβει τη μελέτη και κατασκευή της γραμμής “Gold Line Underground” του Μετρό της Ντόχα. Ένα έργο προβολής για το Εμιράτο, αλλά και «βιτρίνα» για την διεθνή παρουσια του ελληνικού ομίλου.
Η «Χρυσή Γραμμή» είναι το μεγαλύτερο αυτοτελές κατασκευαστικό κομμάτι του έργου, μήκους 25 χιλιομέτρων, με τέσσερις σήραγγες και με σύμβαση 3,2 δισ. ευρώ. Σε αυτή υπάρχει πρόβλεψη για ποσό 770 εκατ. ευρώ, στη διακριτική ευχέρεια του πελάτη. Το χρονοδιάγραμμα προβλέπει την ολοκλήρωση του έργου, σε περίπου ένα χρόνο, τον Αύγουστο του 2018, με την τήρηση της προθεσμίας να αποτελεί πλέον τον μεγαλύτερο πονοκέφαλο για τον ελληνικό όμιλο. Στα εργοτάξια του Μετρό απασχολούνται περίπου 4.500 εργαζόμενοι, ανάμεσα στους οποίους και 200 Έλληνες.
ΕΡΓΑ. Εκτεταμένη δραστηριότητα εμφανίζει και η J&P Άβαξ, που έχει αναλάβει σειρά έργων σε συνεργασία με J&P Overseas. Project – κόσμημα θεωρείται η εμπλοκή της στο Pearl (Μαργαριτάρι), ένα συγκρότημα πολυτελών κατοικιών και έργων υποδομής στο ομώνυμο τεχνητό νησί, στην ανατολική ακτή του Κατάρ. Το Pearl ήταν και το αντικείμενο της πρώτης σύμβασης της J&P στο Κατάρ, που περιλάμβανε όλα τα έργα υποδομής (δρόµους, γέφυρες, πεζογέφυρες, ανισόπεδες και υπόγειες διαβάσεις, φωτισµό, και δίκτυα αποχέτευσης). Σήμερα συνεχίζεται με την κατασκευή των πολυτελών κατοικιών με νέες συμβάσεις. Πέρυσι τον Σεπτέμβριο η εταιρεία ανέλαβε, ως επικεφαλής κοινοπραξίας, την ανέγερση του Qatar Foundation Stadium, για τις ανάγκες του παγκοσμίου Κυπέλλου. Η ολοκλήρωσή του προγραμματίζεται για το 2019. Η εταιρεία κατασκευάζει ακόμη σημαντικά έργα οδοποιίας, όπως ο άξονας 45 χιλιομέτρων, που συνδέει το νέο λιμάνι της Ντόχα στο Νότο με τη βιομηχανική περιοχή Ras – Laffan στο Βορρά.
Παρουσία στον Κατάρ έχει και η ΓΕΚ-ΤΕΡΝΑ, η οποία τον Αύγουστο του 2015, σε κοινοπρακτικό σχήμα (Gulf Consolidated Contractors και Wade Adams Contracting WLL) ανέλαβε, την ανακατασκευή τομέων αστικής οδοποιίας συνολικού μήκους 40 χλμ. Ένα έργο, ύψους 300 εκατ. ευρώ. Η παράδοση του έργου αναμένεται για το 2018.
ΕΡΓΑ. Εκτεταμένη δραστηριότητα εμφανίζει και η J&P Άβαξ, που έχει αναλάβει σειρά έργων σε συνεργασία με J&P Overseas. Project – κόσμημα θεωρείται η εμπλοκή της στο Pearl (Μαργαριτάρι), ένα συγκρότημα πολυτελών κατοικιών και έργων υποδομής στο ομώνυμο τεχνητό νησί, στην ανατολική ακτή του Κατάρ. Το Pearl ήταν και το αντικείμενο της πρώτης σύμβασης της J&P στο Κατάρ, που περιλάμβανε όλα τα έργα υποδομής (δρόµους, γέφυρες, πεζογέφυρες, ανισόπεδες και υπόγειες διαβάσεις, φωτισµό, και δίκτυα αποχέτευσης). Σήμερα συνεχίζεται με την κατασκευή των πολυτελών κατοικιών με νέες συμβάσεις. Πέρυσι τον Σεπτέμβριο η εταιρεία ανέλαβε, ως επικεφαλής κοινοπραξίας, την ανέγερση του Qatar Foundation Stadium, για τις ανάγκες του παγκοσμίου Κυπέλλου. Η ολοκλήρωσή του προγραμματίζεται για το 2019. Η εταιρεία κατασκευάζει ακόμη σημαντικά έργα οδοποιίας, όπως ο άξονας 45 χιλιομέτρων, που συνδέει το νέο λιμάνι της Ντόχα στο Νότο με τη βιομηχανική περιοχή Ras – Laffan στο Βορρά.
Παρουσία στον Κατάρ έχει και η ΓΕΚ-ΤΕΡΝΑ, η οποία τον Αύγουστο του 2015, σε κοινοπρακτικό σχήμα (Gulf Consolidated Contractors και Wade Adams Contracting WLL) ανέλαβε, την ανακατασκευή τομέων αστικής οδοποιίας συνολικού μήκους 40 χλμ. Ένα έργο, ύψους 300 εκατ. ευρώ. Η παράδοση του έργου αναμένεται για το 2018.
Εταιρείες συμβούλων
Μόνιμη παρουσία στο Κατάρ έχει επίσης η κατασκευαστική Archirodon, ενώ στο χώρο των συμβούλων τεχνικών έργων δραστηριοποιείται η SALFO & Associates. Πρόκειται για μία σημαντική ελληνική παρουσία μια και έχει σύμφωνο συνεργασίας με την KBW Investments (μια από τις μεγαλύτερες επενδυτικές εταιρείες παγκοσμίως, που μεταξύ άλλων, είναι και η μεγαλύτερη μέτοχος της Citigroup). Ενδιαφέρον θα έχει το πώς ο ιδρυτής της, ο Πρίγκιπας Khaled bin Alwaleed bin Talal της Σαουδικής Αραβίας θα χειριστεί την υπόθεση των projects στο Κατάρ. Η ελληνική εταιρεία συμβούλων πάντως, έχει συμφωνίες για το σχεδιασμό και την μελέτη έργων μεγάλης κλίμακας σε όλα τα κράτη του Περσικού Κόλπου με την KWB.
Στο χώρο των συμβούλων δραστηριοποιείται η Lysys, ενώ τον στον τομέα των υλικών σημαντική είναι η παρουσία της Exalco.
Μόνιμη παρουσία στο Κατάρ έχει επίσης η κατασκευαστική Archirodon, ενώ στο χώρο των συμβούλων τεχνικών έργων δραστηριοποιείται η SALFO & Associates. Πρόκειται για μία σημαντική ελληνική παρουσία μια και έχει σύμφωνο συνεργασίας με την KBW Investments (μια από τις μεγαλύτερες επενδυτικές εταιρείες παγκοσμίως, που μεταξύ άλλων, είναι και η μεγαλύτερη μέτοχος της Citigroup). Ενδιαφέρον θα έχει το πώς ο ιδρυτής της, ο Πρίγκιπας Khaled bin Alwaleed bin Talal της Σαουδικής Αραβίας θα χειριστεί την υπόθεση των projects στο Κατάρ. Η ελληνική εταιρεία συμβούλων πάντως, έχει συμφωνίες για το σχεδιασμό και την μελέτη έργων μεγάλης κλίμακας σε όλα τα κράτη του Περσικού Κόλπου με την KWB.
Στο χώρο των συμβούλων δραστηριοποιείται η Lysys, ενώ τον στον τομέα των υλικών σημαντική είναι η παρουσία της Exalco.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου