Αντί για ρύθμιση χρέους, η Αθήνα πήρε δόση και... υποσχέσεις
Τα βασικά συμπεράσματα της συμφωνίας στο Εurogroup και τα "αγκάθια". Οι υποσχέσεις και τα ανταλλάγματα.
| upd:
Η Ελλάδα πέρασε στο πλαίσιο της 3ης δανειακής σύμβασης μέτρα συνολικού ύψους 14,5 δις. ευρώ. Δεσμεύτηκε ότι θα παράγει πρωτογενή πλεονάσματα 3,5% του ΑΕΠ μέχρι το 2022 και τουλάχιστον 2% του ΑΕΠ μετά το 2023 και μέχρι το μακρινό 2060. Σε αντάλλαγμα παίρνει σε αυτή τη φάση υποσχέσεις: πρώτον ότι θα υπάρξει ένας μηχανισμός διευθέτησης του χρέους ο οποίος θα είναι συνδεδεμένος με την ανάπτυξη.
Δεύτερον ότι η Ελλάδα θα βοηθηθεί στο να βγει στις αγορές μετά το 2018 με «όπλο» ένα μαξιλάρι ρευστότητας το οποίο θα δημιουργηθεί με πόρους από το υφιστάμενο πακέτο χρηματοδότησης του ESΜ.
Όσο για το ΔΝΤ βρέθηκε τρόπος να παραμείνει εντός προγράμματος με μια κατά κύριο λόγο «πολιτική λύση». Η προληπτική γραμμή χρηματοδότησης που συμφωνήθηκε, στην πράξη δεν αναμένεται να χρησιμοποιηθεί. Πρώτον διότι δεν είναι σαφές το πότε η Ελλάδα θα μπορεί να έχει πρόσβαση στα περίπου 1,8 δις. ευρώ που ανέφερε η κυρία Λαγκάρντ –η ίδια διεκρίνισε ότι απαιτείται να αποσαφηνιστούν τα μέτρα του χρέους- και δεύτερον διότι πολύ δύσκολα η Ελλάδα θα ζητήσει λεφτά από το ΔΝΤ όταν υπάρχουν οι πόροι του ESM.
Τα βασικότερα σημεία της συμφωνίας που επιτεύχθηκε χθες είναι τα εξής:
· Μέχρι και το φθινόπωρο, τα χρήματα που θα περισσέψουν για την ενίσχυση της ρευστότητας της ελληνικής οικονομίας δεν θα ξεπεράσουν τα 800 εκατ. ευρώ. Μπορεί η συνολική δόση να φτάσει στα 8,5 δις. ευρώ αλλά τα χρήματα θα δοθούν σε δύο δόσεις. Σε αυτή τη φάση, πιθανότατα μέσα στον Ιούλιο γιατί πρέπει να ψηφίσουν και τα ευρωπαϊκά κοινοβούλια, θα δοθούν 7,7 δις. ευρώ. Από αυτά όμως, τα 6,9 δις. ευρώ αφορούν στις δανειακές υποχρεώσεις της Ελλάδας και τα υπόλοιπα 800 εκατ. ευρώ θα διατεθούν για άλλες ανάγκες, πιθανότατα για την κάλυψη ληξιπρόθεσμων οφειλών. Σύμφωνα με τον κ.Ρέγκλινγκ, τα τελευταία 800 εκατ. ευρώ, θα εκταμιευτούν το φθινόπωρο, αφού εκπληρωθούν οι προϋποθέσεις που έχουν τεθεί στην Ελλάδα.
· Το τελικό ανακοινωθέν του Eurogroup μιλάει με σαφήνεια για πρωτογενή πλεονάσματα 3,5% έως το 2022 και για πλεονασμάτα υψηλότερα του 2% για την περίοδο από το 2023 έως το 2060. Το 2% υπάρχει ως αναφορά στο τελικό κείμενο με την επισήμανση «ίσα με ή υψηλότερα αλλά κοντά στο 2%». Πρακτικά, με την απόφαση του Eurogroup κλειδώνει η δημοσιονομική πολιτική της Ελλάδας για δεκαετίας και σε κάθε περίπτωση μέχρι το 2022 καθώς τα πλεονάσματα του 3,5% δεν αφήνουν κανένα περιθώριο χαλάρωσης στην όποια ελληνική κυβέρνηση.
· Η απόφαση του Eurogroup παραπέμπει σεέναν ακόμη σκληρό γύρο διαπραγματεύσεων για το χρέος ο οποίος θα πραγματοποιηθεί σε περίπου έναν χρόνο από σήμερα. Αντικείμενο αυτής της διαπραγμάτευσης θα είναι να οριστικοποιηθεί ένας μηχανισμός ενεργοποίησης μέτρων διευθέτησης του χρέους ο οποίος θα συναρτάται από την πορεία της οικονομίας (σ.σ πρόκειται για την περίφημη γαλλική πρόταση). Στο τελικό κείμενο δεν υπάρχει καμία συγκεκριμένη αναφορά αν και παρασκηνιακά είχαν γίνει συζητήσεις για σύνδεση των μέτρων ανάλογα με το αν η ανάπτυξη θα ξεπερνά ή όχι το 1,3% του ΑΕΠ.
· Το τελικό κείμενο της συμφωνίας, παραπέμπει σε έναν μηχανισμό υποστήριξης της Ελλάδας στο να βγει στις αγορές μετά το τέλος του προγράμματος. Όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά, το Eurogroup δεσμεύεται να παρέχει υποστήριξη στην Ελλάδα να επιστρέψει στις αγορές. Πρακτικά, το Eurogroup προαναγγέλει ότι οι επόμενες δόσεις που θα εκταμιευτούν στο πλαίσιο της 3ης δανειακής σύμβασης θα είναι τέτοιες ώστε όχι μόνο να καλύπτουν τις δανειακές ανάγκες αλλά και τις ληξιπρόθεσμες οφειλές του δημοσίου αλλά να περισσεύουν και χρήματα ώστε να δημιουργηθεί ένας «κουμπαράς». Ο «κουμπαράς» αυτός, σχεδιάζεται να λειτουργήσει ως μαξιλάρι ασφαλείας για την έξοδο στις αγορές μετά το τέλος του προγράμματος.
·Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο αποφάσισε να ανοίξει μια προληπτική γραμμή χρηματοδότησης η οποία όμως θα είναι της τάξεως των 2 δις δολαρίων ή της τάξεως των 1,8 δις. ευρώ. Αυτή η γραμμή έχει περισσότερο «πολιτικό χαρακτήρα». Το πιθανότερο είναι ότι η Ελλάδα δεν θα εκταμιεύσει ποτέ αυτούς τους πόρους καθώς, μεταξύ άλλων, το χρήμα του ΔΝΤ είναι και ακριβότερο. Άλλωστε, και ο Γιώργος Χουλιαράκης που ρωτήθηκε χθες σχετικά, ξεκαθάρισε ότι είναι δύσκολα θα ζητήσει η Ελλάδα να ανοίξει αυτή τη προληπτική γραμμή τη στιγμή που αυτή τη στιγμή υπάρχουν 53 δις. ευρώ αδιάθετα από το πακέτο του ESM (εκ των οποίων τα 8,5 δις. ευρώ θα εκταμιευτούν τον Ιούλιο και τον Σεπτέμβριο)
Το τελικό κείμενο εμπεριέχει και μια σειρά αναφορών οι οποίες όμως χρίζουν περισσότερης εξειδίκευσης. Για παράδειγμα γίνεται αναφορά στη συγκρότηση Επενδυτικής Τράπεζας στην Ελλάδα χωρίς όμως να αποσαφηνίζεται πως θα χρηματοδοτηθεί αυτή.
Χαμηλές προσδοκίες πριν το Eurogroup: Δόση και... συμπάθεια
Σε λίγες ώρες «κληρώνει»: με την ολοκλήρωση του Euroworking Group θα αποσαφηνιστεί αν το θρίλερ με την Ελλάδα θα κλείσει σήμερα ή αν θα έχουμε παράταση αβεβαιότητας
| upd:
Σε λίγες ώρες «κληρώνει»: με την ολοκλήρωση του Euroworking Group αλλά και της συνεδρίασης των υπουργών Οικονομικών της Ευρωζώνης το απόγευμα, θα αποσαφηνιστεί αν το θρίλερ με την Ελλάδα θα κλείσει σήμερα ή αν θα έχουμε παράταση αβεβαιότητας όπως ακριβώς συνέβη και το 2015. Μετά την προχθεσινή απόφαση του Γερμανού υπουργού Οικονομικών να διατυπώσει δημόσια την βεβαιότητά του ότι θα υπάρξει συμφωνία στο Eurogroup αλλά και τις διαρροές Ευρωπαίων αξιωματούχων περί σύγκλισης μόνο όμως στο σκέλος της διαπραγμάτευσης που αφορά στην εκταμίευση της δόσης, ήρθαν οι χθεσινές διαρροές από το «ελληνικό στρατόπεδο» για να θολώσουν τα νερά.
Σύμφωνα με τις χθεσινές διαρροές από ελληνικές πηγές, «απέχουμε από το να υπάρξει συμφωνία καθώς η Γερμανία δεν έχει κάνει κανένα βήμα προόδου». Το αν αυτή η δήλωση εντάσσεται στην γενικότερη διαπραγματευτική στρατηγική ή αν απηχεί την πρόθεση της ελληνικής πλευράς να «σπρώξει» το θέμα στη Σύνοδο Κορυφής των χωρών μελών της Ευρωζώνης, θα φανεί άμεσα. Πάντως, ευρωπαϊκές πηγές διαμήνυαν χθες στην Αθήνα ότι αν δεν υπάρξει σήμερα συμφωνία, ουσιαστικά το θέμα θα μετατεθεί για το Eurogroup του Ιουλίου το οποίο είναι προγραμματισμένο περίπου μια εβδομάδα πριν «χτυπήσουν» τα ελληνικά ομόλογα.
Σύμφωνα με πληροφορίες του ΑΠΕ-ΜΠΕ, ο πρωθυπουργός είχε, από τη Θεσσαλονίκη, πολλές τηλεφωνικές συνομιλίες με ομολόγους του, αλλά και με επικεφαλής των θεσμών. Από την ελληνική κυβέρνηση εκτιμούν ότι μπορεί και να υπάρξει «λευκός καπνός» σήμερα, στο Eurogroup. Αλλά, συμπλήρωναν, είναι πολύ νωρίς ακόμη για να είναι κανείς βέβαιος ποια θα είναι η κατάληξη από τη σημερινή διαδικασία.
Με τα δεδομένα που υπήρχαν μέχρι και χθες, η ελληνική αντίδραση οφειλόταν στο γεγονός ότι ο Γερμανός υπουργός εξασφαλίζει όλους τους βασικούς στόχους της δικής του πλευράς και φέρεται να κάνει μικρές παραχωρήσεις επί του προσχεδίου της 22ας Μαίου προκειμένου να πάρει κάτι στις αποσκευές της και η ελληνική πλευρά. Έτσι:
1. Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο θα συμμετέχει στο ελληνικό πρόγραμμα χωρίς όμως να προχωρήσει σε εκταμίευση δανειακών κεφαλαίων. Ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Στήριξης, θα παραμείνει –σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις μέχρι τέλους- ο μοναδικός χρηματοδότης του 3ου προγράμματος
2. Δεν θα υπάρξει πακέτο μεσοπρόθεσμων μέτρων για το ελληνικό χρέος όπως το ζητούσε το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Η γερμανική πλευρά πετυχαίνει η συζήτηση για το χρέος, να μετατεθεί και μετά τις γερμανικές εκλογές και μετά τη λήξη της 3ης δανειακής σύμβασης.
3. Ακόμη και οι όποιες παρεμβάσεις γίνουν στο χρέος μετά το 2018 θα ενεργοποιηθούν υπό την προϋπόθεση ότι κάτι τέτοιο θα κριθεί απαραίτητο. Θεωρείται πολύ πιθανό να μπει ρήτρα ανάπτυξης με βάση τη γαλλική πρόταση. Αυτό θα σημαίνει ότι για όσο διάστημα η ελληνική οικονομία θα αναπτύσσεται με ρυθμό άνω του 1,3%, πρακτικά η εξυπηρέτηση του θηριώδους χρέους θα είναι ελληνική υπόθεση.
4. Η Ελλάδα θα κληθεί να εφαρμόσει πρόγραμμα πολύ αυστηρής λιτότητας τουλάχιστον μέχρι το 2022 (με το ενδεχόμενο επιβολής ακόμη περισσότερων μέτρων να είναι πάντοτε ανοικτό) ενώ ουσιαστικά θα εγκλωβιστεί σε έναν δύσκολο δημοσιονομικό στόχο ενδεχομένως και μέχρι το 2060. Μέχρι το 2022 θα πρέπει να παραχθούν πλεονάσματα 3,5% ενώ για μετά το 2022 γίνεται διαπραγμάτευση για το αν ο πήχης θα είναι στο 2,2% ή στο 2%. Επίσης, συζητείται το ενδεχόμενο να μην εξετάζεται ανά έτος η επίτευξη του στόχου αλλά να μελετάται ο μέσος όρος της 5ετίας ώστε η Ελλάδα να μην χρειάζεται να επιβάλλει και νέα μέτρα σε περίπτωση που κάτι δεν πάει καλά μέσα σε ένα έτος.
Και ενώ γερμανικές νίκες θεωρούνται περίπου εξασφαλισμένες, από την άλλη δεν είναι καθόλου δεδομένο το αν θα υπάρξουν αντιπαροχές για την ελληνική πλευρά αλλά και το ποιες θα είναι αυτές. Το σενάριο μιας υψηλότερης δόσης παραμένει πάντοτε στο τραπέζι κάτι που αυτή τη στιγμή είναι το μόνο «χειροπιαστό». Συζητείται επίσης το ενδεχόμενο ενός αναπτυξιακού πακέτου αλλά ακόμη παραμένει αβέβαιο το αν και κατά πόσο θα υπάρξει κάποια εξειδίκευση. Να σημειωθεί ότι και σε προηγούμενο Eurogroup είχε βγει προς τα έξω ότι η Ελλάδα θα εκταμιεύσει δάνειο μαμουθ από την Παγκόσμια Τράπεζα για να χρηματοδοτήσει τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας αλλά το θέμα αυτό ουσιαστικά «πάγωσε».
Ευρωπαίοι και Έλληνες, αναμένεται να ρίξουν ότι το επικοινωνιακό βάρος στο να διευκολυνθεί η έξοδος της Ελλάδας στις αγορές ακόμη και χωρίς να υπάρξει το πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (κάτι που αυτή τη στιγμή είναι το πιθανότερο). Ένα πιθανό σενάριο είναι η πρώτη έξοδος να επιχειρηθεί σε πολύ σύντομο χρόνο μετά τη συμφωνία έτσι ώστε να «κεφαλαιοποιηθεί» σε ένα βαθμό και η αναμενόμενη πτώση των επιτοκίων ενδεχομένως και κάτω από το όριο του 5%.
Φωτό: Ευρωκίνηση
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου