Οι περικοπές στις "υψηλές" συντάξεις μειώνουν τα αποθεματικά των ταμείων

 
 
 
 
 

Του Δημήτρη Κατσαγάνη

Κάθε άλλο παρά οριστικό stop στην κρίση του Ασφαλιστικού θα βάλλουν οι επικείμενες μειώσεις στις συντάξεις το 2019 τις οποίες έχει ήδη ψηφίσει η Κυβέρνηση. 

Και αυτό γιατί οι μειώσεις αυτές θα συρρικνώσουν τα έσοδα του ''κουμπαρά'' των ταμείων από τις κρατήσεις στις ''υψηλές'' κύριες συντάξεις άνω των 1.400 ευρώ υπέρ του Ασφαλιστικού Κεφαλαίου Αλληλεγγύης Γενεών (ΑΚΑΓΕ).

Οι κρατήσεις αυτές , γνωστές και ως ''εισφορές αλληλεγγύης'' επιβλήθηκαν το 2010 στις λεγόμενες υψηλές κύριες συντάξεις και αυτές και συνεχίζονται κανονικά έως και σήμερα.  Συνεπώς, οι κρατήσεις αυτές θα ''συναντήσουν'' και τις μειώσεις του 2019 οι οποίες θα πλήξουν τις λεγόμενες "υψηλές" αυτές συντάξεις, στις οποίες επιβάλλονται ακόμη και σήμερα οι εισφορές αλληλεγγύης. 

Έτσι οι μειώσεις των εν λόγω συντάξεων δεν θα πλήξουν μόνο τους συνταξιούχους αλλά και  τα  δημόσια έσοδα από τις  κρατήσεις σε βάρος τους, οι οποίες κατευθύνονται στον ΑΚΑΓΕ. Μ΄ άλλα λόγια, θα μειωθούν , μ' αυτόν τον τρόπο και τα αποθεματικά των ταμείων.

''Τρύπα'' 270 εκατ. ευρώ

Ασφαλείς πληροφορίες του "Κ" αναφέρουν πως από τα 600 εκατ. ευρώ θα εισπράττονταν από τις ''εισφορές αλληλεγγύης'' 3% έως 10% στις κύριες συντάξεις που κυμαίνονται μεταξύ 1400 ευρώ και 3500 ευρώ το 2019, θα εισπραχθούν μόλις 340 εκατ. ευρώ.

Μ΄ άλλα λόγια , θα χαθούν έσοδα υπέρ του ''ταμείου'' των ασφαλιστικών φορέων ύψους 270 εκατ. ευρώ λόγω του κουρέματος των συντάξεων. Συγκεκριμένα, από τα 50 εκατ. ευρώ τα οποία εισπράττει ο ΑΚΑΓΕ κάθε μήνα από τις εν λόγω κρατήσεις, τα έσοδα του θα πέσουν στα 22 εκατ. ευρώ.

Στο έδαφος αυτής της μείωσης των αποθεματικών του κουμπαρά των ταμείων, εφόσον χρειασθεί στο μέλλον να αντληθούν πόροι από τον εν λόγω ''κουμπαρά'' που έχει συσταθεί για να κλείνει τις ''τρύπες'' του προϋπολογισμού των ταμείων, αυτοί θα είναι πολύ λιγότεροι απ' ότι θα ήταν χωρίς τις περικοπές στις συντάξεις, μαζί και στις κρατήσεις υπέρ του ΑΚΑΓΕ.

Σ' αυτήν την περίπτωση, θα πρέπει να αναζητηθούν άλλες διέξοδοι για την αντιμετώπιση ενδεχόμενων ελλειμμάτων μετά το 2019, δηλαδή μειώσεις συντάξεων, αυξήσεις εισφορών ή έκτακτη κρατική επιχορήγηση.

Διπλή παρέμβαση στις αποταμιεύσεις

Η μείωση αυτή των μελλοντικών αποθεματικών των ταμείων μέσω της μείωσης των εσόδων από τις ''εισφορές αλληλεγγύης'' αναμένεται την ίδια στιγμή που ούτως ή άλλως , όλα τα πλεονάζοντα κεφάλαια των ταμείων μεταφέρονται στην Τράπεζα της Ελλάδας , από την οποία μπορεί να δανεισθεί το Δημόσιο για την κάλυψη των δικών του αναγκών.

Μ΄ άλλα λόγια, η κυβέρνηση βάζει διπλό ''χέρι'' στις αποταμίευσεις των ταμείων.

Από τη μια μεριά μέσω της μείωσης των τρεχόντων εσόδων υπέρ του ΑΚΑΓΕ (μέσω της μείωσης των συντάξεων προκειμένου να επιτευχθούν οι δημοσιονομικοί στόχοι του 2019) και από την άλλη μέσω της συνεχούς δανεισμού από τα ήδη αποταμιευμένα ποσά του ΑΚΑΓΕ.

Ωστόσο, αρμόδια στελέχη του Υπουργείο Εργασίας, τονίζουν πως τα ταμεία είναι κερδισμένα από το δανεισμό του Δημοσίου.

Και αυτό γιατί από αυτήν την αξιοποίησης της περιουσίας που έχουν φτιάξει μόνο στον ΑΚΑΓΕ (8 δισ. ευρώ , σύμφωνα με την τελευταία αποτίμηση) κερδίζουν 200 εκατ. ευρώ ανά έτος.

Γκρίνιες από ΥΠΟΙΚ

Από την πλευρά κύκλων του Υπουργείου Οικονομικών , παρόλα αυτά δεν σταματούν να εκδηλώνονται σε κορυφαία στελέχη των ταμείων '' γκρίνιες '' για το γεγονός ότι ο Ενιαίος Φορέας Κοινωνικής Ασφάλισης θα αντλήσει και φέτος 400 εκατ. ευρώ (όπως ήδη προβλέπεται στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού του 2018) από τον κουμπαρά των ταμείων.

Και αυτό παρά το γεγονός ότι ο ΕΦΚΑ ήδη στο α΄ τρίμηνο του 2018 εμφανίζει -χωρίς τους πόρους του ΑΚΑΓΕ- πλεόνασμα 450 εκατ. ευρώ.

Συνεπώς διερωτώνται ορισμένα στελέχη του ΥΠΟΙΚ γιατί χρειάζεται να αντληθούν και φέτος πόροι από τον ΑΚΑΓΕ.

Υπερπλέονασμα ΕΦΚΑ και περικοπές του 2019

Το τρέχον πλεόνασμα του ΕΦΚΑ είναι υπερδιπλάσιο σε σχέση με εκείνο που έχει προβλεφθεί αρχικά (200 εκατ. ευρώ).

Επίσης το πλεόνασμα του ΕΦΚΑ για το διάστημα Ιανουαρίου -Μαρτίου 2018 (450 εκατ. ευρώ) δείχνει θετική απόκλιση 1,1 δισ. ευρώ σε σχέση με το έλλειμμα που προβλεπόταν στο Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα Δημοσιονομικής Πολιτικής 2018 -2021 το οποίο συμφωνήθηκε μεταξύ κυβέρνησης -θεσμών το περασμένο καλοκαίρι.

Στο Μεσοπρόθεσμο αυτό, ''κρύβεται'' (με την έννοια ότι εμπεριέχεται στις προβλέψεις για τον ''κοινό'' προϋπολογισμό των Φορέων Κοινωνικής Ασφάλισης) πρόβλεψη για έλλειμμα 700 εκατ. ευρώ το 2018, δηλαδή παραμονές των ψηφισμένων περικοπών στις κύριες συντάξεις το 2019.

Το θετική απόκλιση αυτή θα μπορούσε να ανατραπεί μέχρι τέλος του 2018 μόνο σε περίπτωση γεωπολιτικών ή εγχωρίων πολιτικών αναταραχών, σύμφωνα με αρμόδια στελέχη του Υπ. Εργασίας. Σε διαφορετική περίπτωση δεν κινδυνεύει, ενώ μπορεί να αυξηθεί ακόμα περισσότερο.

Έτσι παραμονές του 2019 , μαζί και των ψηφισμένων περικοπών στις κύριες συντάξεις , η κυβέρνηση -σύμφωνα με κύκλους του Υπ. Εργασίας- θα είναι σε θέση είτε να διαπραγματευθεί με τους θεσμούς (αν όχι την αναβολή ή τον περιορισμό των περικοπών των συντάξεων) μεγάλα κοινωνικά αντισταθμιστικά μέτρα υπέρ των συνταξιούχων και συνολικά των ασφαλισμένων.