Σημαντικά ωφελημένη η Ελλάδα από τις προτάσεις της Κομισιόν για τον προϋπολογισμό 2021-27

16:11

Οικονομία

Βρυξέλλες, του Θάνου Αθανασίου

Σημαντικά ωφελημένη αναμένεται να είναι η Ελλάδα από τις προτάσεις της Κομισιόν για τον επόμενο πολυετή προϋπολογισμό της ΕΕ, για την περίοδο 2021 - 2027, ο οποίος δίνει έμφαση στην άμυνα, την φύλαξη των συνόρων, τη νεολαία, την έρευνα και την τεχνολογία, και τις οποίες ενέκρινε σήμερα το Κολέγιο των Επιτρόπων που συνεδρίασε στις Βρυξέλλες, και παρουσίασαν στον Τύπο και στην ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, ο Πρόεδρος Ζαν Κλοντ Γιούνκερκαι ο αρμόδιος Επίτροπος Γκίντερ Έττινγκερ.

Η πρόταση της Κομισιόν περιλαμβάνει μια νέα λειτουργία σύνδεσης των κονδυλίων με την λειτουργία του Κράτους Δικαίου, που θα λειτουργήσει ως αντικίνητρο για αντιδημοκρατικές εκτροπές σε ορισμένα Κράτη Μέλη, έχει συνολικό ύψος 1,11% του κοινοτικού ΑΕΠ σε αναλήψεις υποχρεώσεων, περιέχει ειδική λειτουργία για την σταθεροποίηση της Οικονομικής και Νομισματικής Ένωσης (μέσω της χρηματοδότησης μεταρρυθμίσεων και της σταθεροποίησης επενδύσεων, ενώ προβλέπει και νέες πηγές χρηματοδότησης, όπως η απλοποίηση του καθεστώτος ΦΠΑ, εισφορά 3% στη νέα κοινή ενοποιημένη βάση φορολογίας εταιρειών, εθνική συνεισφορά πόρων ανακύκλωσης πλαστικών και πενταετή μείωση των επιστροφών (μετά το Brexit).

Συγκεκριμένα η Κομισιόν προτείνει ότι ο προϋπολογισμός της ΕΕ θα χρηματοδοτήσει τις νέες προτεραιότητες της Ένωσης μέσω ενός συνδυασμού νέων κονδυλίων (περίπου 80%), ανακατανομών και εξοικονομήσεων (περίπου 20%).

Η Κομισιόν προτείνει να εκσυγχρονιστεί και να απλουστευθεί το υφιστάμενο σύστημα ιδίων πόρων, να απλουστευθεί ο ισχύων ίδιος πόρος που βασίζεται στον φόρο προστιθέμενης αξίας (ΦΠΑ) και να καθιερωθεί ένα "καλάθι" νέων ιδίων πόρων που να περιλαμβάνει:

- το 20% των εσόδων από το σύστημα εμπορίας εκπομπών αερίων θερμοκηπίου

- έναν συντελεστή καταβολής 3% που θα εφαρμόζεται στη νέα κοινή ενοποιημένη βάση φορολογίας εταιρειών (που θα τεθεί σε εφαρμογή σταδιακά μόλις θεσπιστεί η αναγκαία νομοθεσία)

- μια εθνική εισφορά που υπολογίζεται επί της ποσότητας των μη ανακυκλούμενων απορριμμάτων πλαστικών συσκευασιών σε κάθε κράτος μέλος (0,80 ευρώ ανά κιλό).

Σημειώνεται ότι οι νέοι αυτοί ίδιοι πόροι θα αντιπροσωπεύουν σχεδόν το 12% του συνολικού προϋπολογισμού της ΕΕ και θα μπορούσαν να συνεισφέρουν έως και 22 δισ. ευρώ ετησίως για τη χρηματοδότηση των νέων προτεραιοτήτων.

Σε ό,τι αφορά το κράτος δικαίου, η Κομισιόν προτείνει έναν νέο μηχανισμό για την προστασία του προϋπολογισμού της ΕΕ από χρηματοοικονομικούς κινδύνους που συνδέονται με γενικευμένες ελλείψεις όσον αφορά το κράτος δικαίου στα κράτη μέλη με τη δυνατότητα της ΕΕ "να αναστέλλει, να μειώνει ή να περιορίζει την πρόσβαση στη χρηματοδότηση της ΕΕ κατά τρόπο ανάλογο προς τη φύση, τη σοβαρότητα και την έκταση των ελλείψεων", μετά από πρόταση της Κομισιόν και έγκριση από το Συμβούλιο μέσω ψηφοφορίας με αντίστροφη ειδική πλειοψηφία.

Επιπλέον, σε ό,τι αφορά την Οικονομική και Νομισματική Ένωση, η Κομισιόν προτείνει δύο νέα μέσα:

- Ένα νέο Πρόγραμμα Στήριξης Μεταρρυθμίσεων το οποίο – με συνολικό προϋπολογισμό ύψους 25 δισ. ευρώ– θα παρέχει χρηματοδοτική και τεχνική στήριξη σε όλα τα κράτη μέλη για την πραγματοποίηση μεταρρυθμίσεων προτεραιότητας, ιδίως στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου. Επιπλέον, ένας μηχανισμός σύγκλισης θα παρέχει ειδική στήριξη σε κράτη μέλη εκτός της ζώνης του ευρώ τα οποία πρόκειται να υιοθετήσουν το κοινό νόμισμα.

- Μια Ευρωπαϊκή Λειτουργία Σταθεροποίησης Επενδύσεων η οποία θα συμβάλλει στη διατήρηση των επιπέδων των επενδύσεων σε περιπτώσεις μεγάλων ασύμμετρων κλυδωνισμών. Θα λάβει αρχικά τη μορφή δανείων αντιστήριξης εγγυημένων από τον προϋπολογισμό της ΕΕ ύψους έως και 30 δισ. ευρώ, που θα συνδυάζονται με χρηματοδοτική ενίσχυση στα κράτη μέλη για την κάλυψη του κόστους των τόκων. Τα δάνεια θα παρέχουν επιπλέον δημοσιονομική στήριξη σε περιόδους στενότητας των δημόσιων οικονομικών κατά τις οποίες πρέπει να διατηρηθούν οι επενδύσεις προτεραιότητας.

Σε ό,τι αφορά τις επιστροφές που ελάμβαναν ορισμένα Κράτη Μέλη, η Κομισιόν προτείνει στην ΕΕ να κάνει το Brexit "ευκαιρία για την επανεξέταση του ισχύοντος πολύπλοκου συστήματος επιστροφών" με την τελική κατάργηση όλων των επιστροφών και τη μείωση από 20% σε10% του ποσού που παρακρατούν τα κράτη μέλη κατά την είσπραξη τελωνειακών εσόδων (που αποτελούν έναν από τους ιδίους πόρους) για τον προϋπολογισμό της ΕΕ, σε ένα διάστημα 5 ετών.

Η Κομισιόν σημειώνει ότι ο επόμενος προϋπολογισμός θα πρέπει να έχει ύψος 1.135 δισ. ευρώ σε αναλήψεις υποχρεώσεων για την περίοδο 2021-2027, που ισοδυναμεί με το 1,11% του ακαθάριστου εθνικού εισοδήματος της ΕΕ των 27 (ΑΕΕ) και μεταφράζεται σε πληρωμές ύψους 1.105 δισ. ευρώ (ήτοι 1,08% του ΑΕΕ).

Το ποσό αυτό περιλαμβάνει την ενσωμάτωση, στον προϋπολογισμό, του Ευρωπαϊκού Ταμείου Ανάπτυξης, που αποτελεί το κύριο μέσο της ΕΕ για τη χρηματοδότηση της αναπτυξιακής συνεργασίας με χώρες της Αφρικής, της Καραϊβικής και του Ειρηνικού και το οποίο, μέχρι σήμερα, αποτελεί διακυβερνητική συμφωνία.

Η Κομισιόν προτείνει περιορισμένη μείωση της χρηματοδότησης για την Κοινή Γεωργική Πολιτική και την Πολιτική Συνοχής - κατά 5% και στις δύο περιπτώσεις- ώστε να αντικατοπτρίζεται καλύτερα η νέα πραγματικότητα μιας Ένωσης των 27. Οι πολιτικές αυτές θα εκσυγχρονιστούν ώστε να εξασφαλιστεί ότι μπορούν να συνεχίσουν να είναι αποτελεσματικές με λιγότερους πόρους και να εξυπηρετούν επίσης νέες προτεραιότητες.

Αντιθέτως η επένδυση σήμερα σε τομείς όπως η έρευνα και η καινοτομία, η νεολαία, η ψηφιακή οικονομία, η διαχείριση των συνόρων, η ασφάλεια και η άμυνα, θα συμβάλει στη μελλοντική ευημερία, βιωσιμότητα και ασφάλεια.

Για παράδειγμα, ο προϋπολογισμός του προγράμματος Erasmus+ και του Ευρωπαϊκού Σώματος Αλληλεγγύης θα διπλασιαστεί.

Η Κομισιόν καθιστά σαφές ότι οι πρόσφατες προκλήσεις, όπως η μεταναστευτική και προσφυγική κρίση το 2015, "κατέδειξαν σαφώς τους περιορισμούς ευελιξίας του τρέχοντος προϋπολογισμού της ΕΕ να αντιδρά γρήγορα και αποτελεσματικά" και κατά συνέπεια απαιτείται μεγαλύτερη ευελιξία τόσο εντός όσο και μεταξύ των προγραμμάτων, ενισχύοντας τα μέσα διαχείρισης των κρίσεων και δημιουργώντας ένα νέο «ενωσιακό αποθεματικό» με στόχο την αντιμετώπιση απρόβλεπτων γεγονότων και καταστάσεων έκτακτης ανάγκης σε τομείς όπως η ασφάλεια και η μετανάστευση.

Επιπλέον προτείνει στα Κράτη Μέλη να εγκρίνουν μια δομή που θα είναι σαφέστερη και περισσότερο ευθυγραμμισμένη με τις προτεραιότητες της Ένωσης, ζητώντας να μειωθεί ο αριθμός των προγραμμάτων κατά περισσότερο από το ένα τρίτο (από 58 που είναι σήμερα σε 37 στο μέλλον), π.χ. με τη συγκέντρωση των κατακερματισμένων πηγών χρηματοδότησης σε νέα ολοκληρωμένα προγράμματα και με τον ριζικό εξορθολογισμό της χρήσης χρηματοδοτικών μέσων, μεταξύ άλλων, μέσω του ταμείου InvestEU.

Τέλος ζητεί από τους 27 να αντλήσουν διδάγματα από το παρελθόν για τη μείωση της γραφειοκρατίας για τους δικαιούχους και τις διαχειριστικές αρχές, καθιστώντας τους κανόνες πιο συνεκτικούς με βάση ένα ενιαίο εγχειρίδιο κανόνων κάτι που συνεπάγεται επίσης καθορισμό σαφέστερων στόχων και μεγαλύτερη εστίαση στις επιδόσεις.

Πηγή ρεπορτάζ: Real.gr