Κλίμα σύγκλισης για τις συντάξεις αλλά χάσμα για τα ανταλλάγματα

4

 
 
 
 
 

Της Δήμητρας Καδδά

Επαφές σε πολιτικό επίπεδο με τους θεσμούς της ΕΕ επιδιώκει ο Έλληνας ΥΠΟΙΚ Ευκλείδης Τσακαλώτος που φτάνει στο Μπαλί, μετά από την 2ήμερη επενδυτική "περιοδεία" του σε Χονγκ Κονγκ και Σιγκαπούρη. Οι επαφές θα γίνουν στο περιθώριο της κορύφωσης της φθινοπωρινής συνόδου του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου και της Παγκόσμιας Τράπεζας, ενώ σύμφωνα με το ΥΠΟΙΚ έχει οριστεί για αύριο συνάντηση με την Κριστίν Λαγκάρντ και τον Πόλ Τόμσεν.

Στόχος της ελληνικής πλευράς είναι να διαμορφώσει ένα κλίμα κατ' ελάχιστον "ανοχής" του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου στο ελληνικό αίτημα μη περικοπής των συντάξεων, όπως αυτό θα αποτυπωθεί στον προϋπολογισμό του 2019, τον οποίο θα καταθέσει την επόμενη Δευτέρα στις Βρυξέλλες, στο πλαίσιο της διαδικασίας ένταξης της χώρας στο Ευρωπαϊκό Εξάμηνο. Η "ανοχή" αυτή του ΔΝΤ μεταφράζεται από διπλωματικές πηγές στην απουσία (έστω) αρνητικής αναφοράς για το ζήτημα, στην έκθεσή του για την Ελλάδα την οποία θα δημοσιεύσει στις αρχές του 2019.

Προς το παρόν, στις δύο εκθέσεις του που έδωσε στη δημοσιότητα το Ταμείο, κρατά διπλωματική στάση, επιμένοντας στις εκτιμήσεις που είχε διαμορφώσει κατά την έκθεση που εξέδωσε το προηγούμενο καλοκαίρι. Βασίζεται ακόμη στις παραδοχές του 1ου εξαμήνου για την εκπλήρωση των μνημονιακών δεσμεύσεων, ενώ βλέπει πιέσεις στο ΑΕΠ μακροπρόθεσμα​​​​ που ερμηνεύονται και ως μία εκτίμηση για την αρνητική επίπτωση στη διαμόρφωσή του από μία περικοπή των συντάξεων. 

Βεβαίως, σε αυτές τις παραδοχές το ΔΝΤ διαπιστώνει την εκπλήρωση των δημοσιονομικών στόχων για πρωτογενές πλεόνασμα, αλλά και μηδενική υπέρβαση του στόχου αυτού. Δηλαδή δεν "βλέπει" κανένα περιθώριο για αντίμετρα/παροχές τις οποίες θεωρεί τόσο το ίδιο όσο και οι θεσμοί της ΕΕ αναγκαίες για την τόνωση της εγχώριας οικονομίας και της ανάπτυξης.

Ο ΥΠΟΙΚ, πέρα από το σχεδιαζόμενο ραντεβού με την Κριστίν Λαγκάρντ, επιδιώκει να οριστικοποιήσει και μία σειρά από συναντήσεις με τους κοινοτικούς θεσμούς οι οποίοι βρίσκονται ήδη στο Μπαλί για την ίδια σύνοδο, ούτως ώστε να διαμορφώσει το πολιτικό "περίβλημα" για τη διαπραγμάτευση η οποία ξεκινάει και επισήμως την επόμενη εβδομάδα, με στόχο την κορύφωσή της (το αργότερο) στη Σύνοδο του Eurogroup της 3ης Δεκεμβρίου και με πολλούς ενδιάμεσους πολιτικούς σταθμούς.

Οι εκπρόσωποι των κοινοτικών οργάνων είναι δεδομένο πλέον ότι έχουν στρέψει την προσοχή τους στην ιταλική κρίση και στις αναταράξεις που δημιουργεί (όχι μόνο σε δημοσιονομικό/ θεσμικό επίπεδο, αλλά και στις αγορές). Και η Ελλάδα βρίσκεται στη "γωνία" του κάδρου του ενδιαφέροντος, με ό,τι αυτό συνεπάγεται...

Συγκλίσεις και "χάσμα"

Ωστόσο η τεχνική διαπραγμάτευση με τα στελέχη του ελληνικού οικονομικού επιτελείου (υπό τον Αναπληρωτή Υπουργό Γ. Χουλιαράκη που έχει παραμείνει στην Αθήνα) συνεχίζεται. Σύμφωνα με πληροφορίες υπάρχουν μεν συγκλίσεις τις τελευταίες μέρες στην απόσταση που χωρίζει τις δύο πλευρές (Ελλάδα και κοινοτικά όργανα). Ωστόσο, παραμένει η απόσταση αναφορικά με τις προβλέψεις τους για τα πρωτογενή πλεονάσματα που θα πετύχει η Ελλάδα φέτος και τα επόμενα έτη.

Οι τυχόν πρόσθετες συγκλίσεις που θα καταστούν εφικτές τα επόμενα 24ωρα είναι σημαντικές για την τελική μορφή την οποία θα λάβει το σχέδιο Προϋπολογισμού που θα κατατεθεί στις Βρυξέλλες τη Δευτέρα, αναφορικά με τον τρόπο με τον οποίο θα διατυπωθεί το σενάριο μη περικοπής των συντάξεων (σ.σ. θεωρείται βέβαιο ότι υπάρχουν διαφοροποιήσεις σε σχέση με το προσχέδιο που κατατέθηκε στη Βουλή έστω και σε λεκτικό επίπεδο).

Πολύ σημαντικές θεωρούνται και οι ζυμώσεις σε επίπεδο υπουργών Οικονομικών της Ευρωζώνης και ιδιαίτερα με τη γερμανική πλευρά. Και τούτο καθώς οι ανησυχίες και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (η οποία θα πρέπει να ολοκληρώσει τη σύνταξη της αποτίμησης προόδου για τον προϋπολογισμό σε ένα κείμενο που θα περιλαμβάνει και την πρώτη μεταμνημονιακή αξιολόγηση, μέσα στο δεύτερο δεκαπενθήμερο του Νοεμβρίου) είναι πως η θέση της θα μπορέσει να "σταθεί" χωρίς αντιδράσεις σε επίπεδο Eurogroup αλλά και (εν συνεχεία) στα κοινοβούλια κρατών - μελών που θα πρέπει να την επικυρώσουν. Είναι δεδομένες οι ενστάσεις που έχει εκφράσει η Μπούντεσταγκ τον Αύγουστο, απαιτώντας ακόμα και την εξάλειψη των εξαιρέσεων στο ΦΠΑ στα προσφυγικά νησιά του Αιγαίου έως το τέλος του έτους.

Έτσι στις Βρυξέλλες, σύμφωνα με πληροφορίες, πέρα από το βασικό σενάριο μη περικοπής των συντάξεων το 2019, είναι στο τραπέζι (ατύπως) και εναλλακτικά σενάρια ενός συμβιβασμού που θα καλύψει τυχόν δημοσιονομικό κενό που θα απομείνει ανάμεσα στις δύο πλευρές. Και παράλληλα μένει να φανεί η αξία των αντιμέτρων/παροχών Τσίπρα όπως αυτές εξαγγέλθηκαν από τη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης οι οποίες θα καταστεί εφικτό δημοσιονομικά να εφαρμοστούν από την 1/1/ 2019 (και να θεσπιστούν βεβαίως πριν αλλάξει ο χρόνος).

Τα ανταλλάγματα

Κομβικό σημείο σε όλη αυτή τη διαδικασία (η οποία πλέον παίρνει καθαρά πολιτικό χαρακτήρα) έχουν οι υπόλοιπες μεταμνημονιακές μεταρρυθμίσεις και η παροχή επαρκών διασφαλίσεων από την ελληνική πλευρά ότι δεν θα αναστρέψει τα συμφωνηθέντα.

Προς τον σκοπό αυτό σημαντικό είναι το θέμα του εργασιακού και του κατώτατου μισθού, με την "ενόχληση" για ένα σενάριο ισχυρής αύξησής του να είναι πλέον φανερή στις Βρυξέλλες. 

Διασφαλίσεις ζητούνται και για τα εμβληματικά μεταμνημονιακά προαπαιτούμενα όπως είναι μεταξύ άλλων: οι ιδιωτικοποιήσεις και οι παρεμβάσεις στην αγορά ενέργειας, η ενίσχυση του φοροεισπρακτικού μηχανισμού, οι τομές στο δημόσιο, στη διαφάνεια, στη διαφθορά και στη συγκράτηση των δαπανών στην υγεία.