Σε 15 μήνες πρέπει να πληρώσουμε 20 διαφορετικά χαράτσια

Σε 15 μήνες πρέπει να πληρώσουμε 20 διαφορετικά χαράτσια

ΤΑ ΜΕΤΡΑ ΠΟΥ ΕΞΗΓΓΕΙΛΕ Η ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ ΒΑΖΟΥΝ ΣΥΝΤΑΞΙΟΥΧΟΥΣ ΤΩΝ 900 ΕΥΡΩ ΝΑ ΠΛΗΡΩΣΟΥΝ ΦΟΡΟΥΣ ΠΟΥ ΑΝΤΙΣΤΟΙΧΟΥΝ ΣΤΟ 25% ΤΟΥ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΟΣ ΤΟΥΣ

Του ΘΑΝΟΥ ΤΣΙΡΟΥ tsiros@enet.gr

ΕΛΑ κυβέρνηση να δεις τι έκανες. Καλείς τους πολίτες αυτής της χώρας -κυρίως τους μισθωτούς και τους συνταξιούχους- να πληρώνουν έως και πέντε χαράτσια ανά μήνα από τώρα και μέχρι τον Δεκέμβριο του 2012. Βάζεις συνταξιούχους των 900 ευρώ τον μήνα να πληρώσουν φόρους που αντιστοιχούν στο 25% του εισοδήματός τους και εργαζόμενους να θυσιάσουν ακόμη και τις μισές τους αποδοχές για να αντεπεξέλθουν τα αλλεπάλληλα χτυπήματα.

   
  Ο πίνακας που συνέταξε η «Οικονομία» τρομάζει και τον πιο ψύχραιμο: μέσα σε 15 μήνες οι πολίτες πρέπει να ανταποκριθούν σε περισσότερες από 45 (!) πληρωμές 20 διαφορετικών φόρων και μέτρων τόσο άγριων που μπορούν να ανατρέψουν πλήρως ακόμη και τον πιο ανθεκτικό οικογενειακό προϋπολογισμό.
Μετά τις αλλεπάλληλες αυξήσεις στους έμμεσους φόρους που είχαν ως αποτέλεσμα ο πληθωρισμός να τρέχει ακόμη και τώρα με ρυθμό άνω του 3%, η κυβέρνηση επιτίθεται τώρα στα εισοδήματα. Μειώνει συντάξεις, κύριες και επικουρικές, κόβει μισθούς στο Δημόσιο και στις ΔΕΚΟ και κλείνει το μάτι στους εργοδότες ώστε να «κουρέψουν» τις αποδοχές και στον ιδιωτικό τομέα. Φοβούμενη ότι η κατάρρευση των εισοδημάτων θα ισοπεδώσει τα έσοδα από την άμεση φορολογία, φροντίζει μάλιστα να αυξήσει τη φορολογία εισοδήματος και να φέρει πιο μπροστά την είσπραξη φόρων που κανονικά θα έπρεπε να καταβληθούν το... 2013.
Και τα προαιρετικά
Η τέλεια καταιγίδα. Και μέσα σ' αυτή ζητείται και από εκατοντάδες χιλιάδες Ελληνες να δηλώσουν και να πληρώσουν το αυθαίρετο και τον ημιυπαίθριο. Αυτή η διαδικασία χαρακτηρίζεται προαιρετική. Συνοδεύεται όμως με την απειλή ότι όποιος δεν δηλώσει, δεν θα μπορέσει να μεταβιβάσει το ακίνητο στο παιδί του.
Αν εισπραχτούν τα 20 χαράτσια του επόμενου 15μήνου, θα στερήσουν από την αγορά ρευστότητα άνω των 20 δισεκατομμυρίων ευρώ, κάτι που θα έχει απρόβλεπτες συνέπειες για την πορεία της οικονομίας. Μόνο μέχρι το τέλος του 2011 ζητούνται περισσότερα από 16 δισεκατομμύρια ευρώ από φόρους για να κλείσει η χρονιά. Από πού θα βγουν αυτά τα χρήματα; Το πιθανότερο είναι ότι μεγάλο ποσό θα αφαιρεθεί από τους τραπεζικούς λογαριασμούς (όσων διαθέτουν αποταμιεύσεις) προκαλώντας ακόμη μεγαλύτερα προβλήματα στις τράπεζες. Τα υπόλοιπα θα «κοπούν» από την κατανάλωση. Ετσι, τα μέτρα θα γυρίσουν μπούμερανγκ καθώς θα μειώσουν τα έσοδα από τους φόρους κατανάλωσης και από τον φόρο των επιχειρήσεων, ενώ θα στείλουν αρκετές δεκάδες χιλιάδες ακόμη στην ανεργία.
Θα υπάρξουν και αυτοί που δεν θα πληρώσουν. Αυτοί θα είναι εκτεθειμένοι απέναντι στα ληστρικά επιτόκια τα οποία εφαρμόζει το κράτος για τις προσαυξήσεις (1% τον μήνα για τις εισφορές, τον φόρο εισοδήματος και τα πρόστιμα για ημιυπαίθριους ή αυθαίρετα) αλλά και στη διακοπή του ηλεκτρικού ρεύματος.
Ποια είναι τα 20 χαράτσια που πρέπει να αποπληρωθούν μέσα στο επόμενο 15μηνο;
1Η εισφορά αλληλεγγύης για τα εισοδήματα του 2010.
2Το τέλος επιτηδεύματος του 2010.

 



3Οι έκτακτες εισφορές σε Ι.Χ., πισίνες, σκάφη για το 2010. Η πληρωμή για τα τρία αυτά χαράτσια ξεκίνησε καθώς έχει ήδη καταβληθεί η πρώτη από τις έξι δόσεις του περίφημου «πολυεκκαθαριστικού». Η πλήρης αποπληρωμή θα κρατήσει μέχρι τον Φεβρουάριο του 2012 για όσους έχουν να πληρώσουν πάνω από 1.800 ευρώ.
4Εισφορά ακινήτων μέσω ΔΕΗ 2011. Οι πρώτοι λογαριασμοί με το χαράτσι απεστάλησαν την προηγούμενη εβδομάδα και καλούν τους ιδιοκτήτες να καταβάλουν το μισό ποσό μέσα σε ασφυκτική προθεσμία που δεν μπορεί να υπερβεί τις 40 ημέρες. Οσοι παραλάβουν μέσα στον Οκτώβριο τον λογαριασμό, πρέπει να έχουν καταβάλει και τη δεύτερη δόση εντός του έτους, καθώς ο επόμενος λογαριασμός θα καταφτάσει λίγο πριν από τα Χριστούγεννα. Εκτός από το χαράτσι, εκατοντάδες χιλιάδες πολίτες έχουν να αντιμετωπίσουν και την ανοργανωσιά του κρατικού μηχανισμού. Ανάπηροι, πολύτεκνοι, άνεργοι είναι πολύ πιθανό ότι θα χρειαστεί να καταφύγουν στις εφορίες με μια σειρά από δικαιολογητικά προκειμένου να εξαιρεθούν από το χαράτσι. Πολλοί απ' αυτούς θα υποχρεωθούν μάλιστα να πληρώσουν την 1η δόση για να μην τους κόψουν το ρεύμα και στη συνέχεια να ζητήσουν συμψηφισμό.
5Μείωση κύριων και επικουρικών συντάξεων. Η περικοπή των κύριων και των επικουρικών συντάξεων θα ξεκινήσει από την 1η Νοεμβρίου, κάτι που σημαίνει ότι οι συνταξιούχοι θα βρεθούν με σαφώς μειωμένη αγοραστική δύναμη μέσα στα Χριστούγεννα. Οι περικοπές φτάνουν στο 40% για τους συνταξιούχους κάτω των 55, ενώ κατά 30% «κουρεύονται» και οι επικουρικές συντάξεις (για το τμήμα άνω των 150 ευρώ στο ΙΚΑ).
6Μείωση αποδοχών στο Δημόσιο και στις ΔΕΚΟ μέσω νέου μισθολογίου. Η εφαρμογή του ενιαίου μισθολογίου θα στερήσει δύο δισεκατομμύρια ευρώ από τους εργαζόμενους στον δημόσιο τομέα, χωρίς στο ποσό αυτό να συνυπολογίζονται οι απώλειες για τους εργαζόμενους στις ΔΕΚΟ και στις εισηγμένες εταιρείες όπου το management ασκείται από το Δημόσιο. Οι συνέπειες από το ενιαίο μισθολόγιο στο σύνολό τους αναμένεται να φανούν έως το τέλος του χρόνου.
7Μείωση αποδοχών στον ιδιωτικό τομέα μέσω αποδόμησης των συλλογικών διαπραγματεύσεων. Το μέτρο έχει απρόβλεπτες συνέπειες, καθώς ουδείς γνωρίζει αυτή τη στιγμή σε ποιο βαθμό θα εκμεταλλευτούν οι εργοδότες την κατάργηση της βασικής αρχής της ευνοϊκότερης ρύθμισης. Η πρώην υπουργός Εργασίας Λούκα Κατσέλη υπολόγισε ότι αν μειωθούν κατά 10% οι μισθοί στον ιδιωτικό τομέα, η επίπτωση στο ΑΕΠ θα ξεπεράσει τις δύο ποσοστιαίες μονάδες.
 


8Αύξηση ειδικού φόρου κατανάλωσης στο πετρέλαιο θέρμανσης. Από αυτή την εβδομάδα θα φανούν οι συνέπειες, καθώς ένα λίτρο θα πωλείται ακόμη και προς ένα ευρώ. Αυξήσεις άνω του 25% σε σχέση με τον περσινό χειμώνα καταγράφονται και στις τιμές του φυσικού αερίου.
9Αύξηση τελών κυκλοφορίας στα Ι.Χ. Τον Δεκέμβριο θα πληρωθούν τα αυξημένα κατά 20% τέλη κυκλοφορίας σε σχέση με τα αντίστοιχα περσινά.
10Πρόστιμο τακτοποίησης αυθαιρέτων. Εως τον Νοέμβριο πρέπει να πληρωθούν τα παράβολα ταυτόχρονα με την υποβολή της αίτησης. Τον Δεκέμβριο να καταβληθεί η πρώτη δόση. Ως προς τη διαδικασία πληρωμής, ο ιδιοκτήτης έχει δύο επιλογές: να πληρώσει σε 10 τριμηνιαίες δόσεις ή σε 28 μηνιαίες δόσεις. Αν «χάσει» κάποια δόση, επιβάλλονται προσαυξήσεις 1% ανά μήνα.
11Πρόστιμο τακτοποίησης ημιυπαίθριων. Υστερα από αλλεπάλληλες παρατάσεις, η πρώτη δόση πρέπει να πληρωθεί μέχρι τον Δεκέμβριο μαζί με όλα τα... χριστουγεννιάτικα χαράτσια. Η αποπληρωμή μπορεί να γίνει σε 10 δόσεις.
12Παρακράτηση μέσω του μισθού της εισφοράς αλληλεγγύης του 2013. Αυτό είναι το πλέον πρόσφατο κυβερνητικό χτύπημα. Οι μισθοί και οι συντάξεις θα «κουρευτούν» από 1% έως και 4% (ανάλογα με το ύψος του μισθού ή της σύνταξης), καθώς αποφασίστηκε να καταβληθεί μέσω του μισθού η εισφορά που κανονικά θα πληρωνόταν το 2013.
13Αύξηση παρακράτησης φόρου λόγω νέας φορολογικής κλίμακας. Αλλη μια περικοπή στον μισθό και στη σύνταξη θα γίνει λόγω της μείωσης των αφορολόγητων ορίων. Από την 1η Ιανουαρίου 2012, οι μισθοί θα μειωθούν εξαιτίας του συγκεκριμένου μέτρου ακόμη και κατά 140 ευρώ για τους τρίτεκνους και τους πολύτεκνους. Στη λίστα των θυμάτων προστέθηκαν από την προηγούμενη εβδομάδα τόσο οι ηλικιωμένοι άνω των 65 ετών, καθώς και οι νέοι κάτω των 30 ετών. Αν το εισόδημα των συγκεκριμένων πολιτών υπερβαίνει τις 9.000 ευρώ ετησίως, θα έχουν αφορολόγητο 5.000 ευρώ και όχι 9.000 ευρώ όπως υπολόγιζαν. Αυτό από μόνο του οδηγεί σε περαιτέρω μείωση του μισθού ή της σύνταξης κατά 30-40 ευρώ.
14Εισφορά ακινήτων μέσω ΔΕΗ 2012. Η πληρωμή του χαρατσιού για το 2012 θα ξεκινήσει τον Μάιο του 2012 και θα ολοκληρωθεί στο τέλος της επόμενης χρονιάς. Υπάρχει ένας κίνδυνος: να αυξηθούν οι αντικειμενικές αξίες και να «φουσκώσει» το χαράτσι έως και κατά 33% ακόμη και για τις φθηνότερες περιοχές της χώρας.
15Εισφορά αλληλεγγύης 2012 μέσω του εκκαθαριστικού της εφορίας. Πολυεκκαθαριστικό δεν θα υπάρξει το 2012. Η εισφορά αλληλεγγύης για τα εισοδήματα του 2011 και το τέλος επιτηδεύματος για τους ελεύθερους επαγγελματίες θα πληρωθεί μέσω του εκκαθαριστικού φορολογίας εισοδήματος. Το εκκαθαριστικό αποπληρώνεται σε έως και τρεις διμηνιαίες δόσεις, αν και το υπουργείο Οικονομικών αφήνει ανοικτό το ενδεχόμενο να υπάρξουν... ευκολίες πληρωμής λόγω του υπερβολικού φορολογικού βάρους.
16Φόρος εισοδήματος 2011. Οπως έχει επισημάνει η «Οικονομία», με το εκκαθαριστικό του 2012 θα τρίβουμε τα μάτια μας. Δεν είναι μόνο το ότι θα ενσωματωθεί η εισφορά αλληλεγγύης και το τέλος επιτηδεύματος. Θα φανούν οι συνέπειες από την περικοπή κατά τουλάχιστον 50% όλων των φοροαπαλαλγών αλλά και η μείωση του αφορολόγητου της κλίμακας στα 5.000 ευρώ αναδρομικά από τον Ιανουάριο του 2012.
Υπάρχουν και τα ακόλουθα τέσσερα μέτρα τα οποία έχουν άγνωση ημερομηνία πληρωμής λόγω της ανικανότητας του υπουργείου Οικονομικών να λειτουργήσει το ηλεκτρονικό περιουσιολόγιο.
17Η πληρωμή του ΕΤΑΚ έτους 2009, που εκκρεμεί για 1,4 εκατομμύρια Ελληνες.
18 Η καταβολή του ΦΜΑΠ έτους 2010, που κανονικά θα έπρεπε να έχει γίνει από τα μέσα στο 2010.
19Η καταβολή του ΦΑΠ 2011, που θα έπρεπε να έχει πληρωθεί ήδη, αν και προς το παρόν δεν έχουν υποβληθεί καν τα έντυπα Ε9, πάνω στα οποία στηρίζεται ο ΦΑΠ.
20Η πληρωμή του ΦΑΠ έτους 2012 πρέπει κανονικά να γίνει μέσα στο 2012.

Τα χτυπήματα σε έναν μικροσυνταξιούχο

Ο 70χρονος συνταξιούχος με την κύρια σύνταξη των 900 ευρώ μηνιαίως και την επικουρική των 250 ευρώ τον μήνα, έχει ένα ιδιόκτητο σπίτι 100 τετραγωνικών και ένα εξοχικό 50 τετραγωνικών.

 

Ηδη πλήρωσε στο τέλος Σεπτεμβρίου το πολυεκκαθαριστικό του 2011, καταβάλλοντας περίπου 146 ευρώ. Μπροστά του τώρα έχει τον φουσκωμένο λογαριασμό της ΔΕΗ, στον οποίο θα καταβάλει τουλάχιστον 350 ευρώ για την 1η από τις δύο δόσεις. Επίσης, θα πληρώσει με τουλάχιστον 95 λεπτά το λίτρο το πετρέλαιο θέρμανσης.
Από την 1η Νοεμβρίου, θα του κόψουν την επικουρική του σύνταξη κατά 30 ευρώ το μήνα (στο ΙΚΑ κόβεται το 30% του τμήματος της σύνταξης άνω των 150 ευρώ). Τον Δεκέμβριο, θα πρέπει να δώσει ακόμη 350 ευρώ για να αποπληρώσει το ειδικό τέλος ακινήτων του 2011. Ως ιδιοκτήτης Ι.Χ. 1.400 κυβικών, θα πληρώσει και 240 ευρώ για τα τέλη κυκλοφορίας (20 ευρώ περισσότερα σε σχέση με πέρυσι). Τον Ιανουάριο τον περιμένει νέα διπλή περικοπή στην κύρια σύνταξή του:
* Λόγω της μείωσης του αφορολογήτου από τις 12.000 ευρώ στις 5.000 ευρώ, η κύρια σύνταξή του θα μειωθεί κατά 48 ευρώ.
**Λόγω της προείσπραξης της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης του 2013 θα παρακρατηθούν ακόμη 12 ευρώ.
Με τις κομμένες αποδοχές ο συνταξιούχος θα κληθεί να πληρώσει τον Μάιο του 2012 την πρώτη δόση από το χαράτσι της ΔΕΗ. Κι έναν μήνα αργότερα, θα έρθει το εφιαλτικό εκκαθαριστικό για τη φορολογία εισοδήματος του 2011. Μέσω αυτού θα πληρωθεί:
**Ο φόρος εισοδήματος του 2011 που θα είναι 1024 ευρώ.
* Η εισφορά αλληλεγγύης του 2011 που θα είναι 138 ευρώ.
Αν προστεθούν όλα αυτά τα χαράτσια, φτάνουμε σε ένα ποσό της τάξεως των 3658 ευρώ.

Τα παράλογα του υπολογισμού της περιουσιακής αξίας

Είναι δυνατόν το ίδιο ακίνητο να έχει τέσσερις διαφορετικές αξίες και καμία απ' αυτές να μην είναι η πραγματική;

Ναι, είναι δυνατόν αν αυτό το ακίνητο είναι στην Ελλάδα και φορολογείται με το ελληνικό φορολογικό σύστημα. Υιοθετήσαμε την αντικειμενική αξία του ακινήτου για να επιβάλλουμε φόρους γονικών παροχών και κληρονομιών. Οταν ήρθε η ώρα να θεσπίσουμε τον φόρο κατοχής (ΕΤΑΚ 2008 ήταν το όνομά του) επινοήσαμε μια δεύτερη «αντικειμενική» αξία για να απλοποιήσουμε το σύστημα. Οταν συνειδητοποιήσαμε ότι το σύστημα υπολογισμού του φόρου κατοχής ακινήτων δεν δουλεύει, φτιάξαμε μια τρίτη αξία η οποία θα χρησιμεύει μόνο και μόνο για να επιβληθεί το χαράτσι μέσω της ΔΕΗ. Μια αξία όμως η οποία ουδεμία σχέση έχει με τη φορολογητέα ύλη επί της οποίας επιβάλλεται το Τέλος Ακίνητης Περιουσίας το οποίο επίσης εισπράττεται μέσω της ΔΕΗ.
Ενα διαμέρισμα 4ετίας 120 τετραγωνικών μέτρων βρίσκεται σε περιοχή με τιμή ζώνης 2.500 ευρώ το τετραγωνικό και είναι στον 4ο όροφο. Ιδού οι... αξίες του:
*Το σύστημα αντικειμενικών αξιών βγάζει αξία 326.025 ευρώ. Η τιμή ζώνης (2.500 ευρώ το μέτρο) πολλαπλασιάζεται με την επιφάνεια (120 τ.μ.), τον συντελεστή παλαιότητας (0,9 για ακίνητα ηλικίας έως 5 ετών), τον συντελεστή επιφάνειας (1,05 για ακίνητα από 100 έως 200 τετραγωνικά) και τον συντελεστή ορόφου (1,15 για διαμερίσματα 4ου ορόφου). Με βάση αυτή την αξία υπολογίζεται ο φόρος μεταβίβασης (αγοραπωλησίες, κληρονομιές, δωρεές, γονικές παροχές).
*Το σύστημα υπολογισμού του Τέλους Ακίνητης Περιουσίας (του τέλους που εισπράττεται εδώ και χρόνια μέσω του λογαριασμού της ΔΕΗ) βγάζει αξία 270.000 ευρώ. Στο ΤΑΠ, παίζει ρόλο μόνο η επιφάνεια (120 τ.μ.), η τιμή ζώνης η οποία πολύ συχνά δεν ταυτίζεται με την τιμή ζώνης που χρησιμοποιεί η εφορία (2.500 ευρώ) κι ο συντελεστής παλαιότητας (0,9).
*Το νέο σύστημα που υπολογίζει το χαράτσι της ΔΕΗ, βγάζει αξία 375.000 ευρώ. Αυτό συμβαίνει διότι η επιφάνεια του ακινήτου (120 τετραγωνικά) πολλαπλασιάζεται με την τιμή ζώνης (2.500 ευρώ) και ένα συντελεστή ο οποίος ναι μεν συνδέεται με την παλαιότητα αλλά λειτουργεί αντίστροφα. Δηλαδή, όσο νεότερο είναι το ακίνητο, τόσο αυξάνεται η τιμή ανά τετραγωνικό (στη συγκεκριμένη περίπτωση ο συντελεστής διαμορφώνεται στο 1,25).

ΠΗΓΗ: ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ