Χαρίζουν στο κράτος ολόκληρες περιουσίες για να μην πληρώσουν φόρους

• 09/10/2016 - 21:55
• Κατηγορία Φορολογία
• Comments::Δεν υπάρχουν σχόλια ακόμη.

Δεκάδες πολίτες συνωστίζονται στα Ειρηνοδικεία όλης της χώρας, για να καταθέσουν αίτηση αποποίησης κληρονομιάς και ουσιαστικά να χαρίσουν στο κράτος το ακίνητο που τους άφησαν γονείς ή συγγενείς γιατί δεν μπορούν να πληρώσουν.

Γράφει ο: Απόστολος Αλωνιάτης

 

Σύμφωνα με πληροφορίες που κυκλοφόρησαν στον Τύπο, στην Αττική κατατίθενται περίπου 200 αιτήσεις την εβδομάδα, γεγονός που μεταφράζεται σε 10.000 με 12.000 το χρόνο. Στη Θεσσαλονίκη μιλάμε για περίπου 5.000 ακίνητα και περισσότερα από 1.600 στην Πάτρα. Να σημειώσουμε ότι, πριν από το 2000, ήταν σπάνιες οι περιπτώσεις που κληρονόμοι έκαναν αίτηση για αποποίηση κληρονομιάς.

 

Ο λόγος; Είτε θέλουν να αποφύγουν την υπερφορολόγηση των ακινήτων, λόγω ΕΝΦΙΑ και όχι μόνο, είτε δεν θέλουν να επωμιστούν τα χρέη του αποβιώσαντος σε κράτος και τράπεζες.

 

Η νομική άποψη

 

Η αποποίηση (αλλά και αποδοχή), από νομική άποψη, είναι μονομερής δικαιοπραξία αμετάκλητη. Μπορεί, όμως, μεταγενέστερα να ακυρωθεί από τον εν δυνάμει κληρονόμο, εφόσον επικαλεστεί πλάνη, απάτη ή απειλή.

 

Δικαίωμα αποποίησης έχει κάθε κληρονόμος, είτε εκ διαθήκης είτε εξ αδιαθέτου. Μόνο το Δημόσιο δεν μπορεί να αποποιηθεί την κληρονομιά, η οποία περιέρχεται σ’ αυτό.

 

Η αποποίηση γίνεται με δήλωση στη γραμματεία του δικαστηρίου της κληρονομίας, που είναι το μονομελές πρωτοδικείο στην περιφέρεια όπου κατοικούσε ο κληρονομούμενος.

 

Η προθεσμία προς αποποίηση είναι τετράμηνη και αρχίζει:

 

• i. Από το θάνατο του κληρονομούμενου (όταν δεν υπάρχει διαθήκη).
• ii. Από τη δημοσίευση της διαθήκης.

 

Εάν ο κληρονομούμενος είχε την κατοικία του στο εξωτερικό ή αν ο κληρονόμος διέμενε στο εξωτερικό, τότε η προθεσμία για αποποίηση είναι ένα έτος.

 

Δεν γίνεται μερικώς

 

Η αποδοχή/αποποίηση κληρονομιάς δεν μπορεί να γίνει μερικώς, διαφορετικά είναι άκυρη.

 

Όταν, όμως, κάποιος είναι κληρονόμος εκ διαθήκης και αποποιηθεί την εκ διαθήκης κληρονομιά που περιέρχεται σ’ αυτόν, μπορεί να είναι κληρονόμος εξ αδιαθέτου, ως πλησιέστερος εξ αίματος συγγενής του κληρονομούμενου. Μπορεί, δηλαδή, να αποποιηθεί την εκ διαθήκης και να δεχθεί την εξ αδιαθέτου κληρονομιά.

 

Στους κληρονόμους

 

Σημειώνουμε πως όταν ο κληρονόμος αποποιηθεί την κληρονομιά του θανόντος, τότε αυτή περιέρχεται στους κληρονόμους του αποποιηθέντος. Δηλαδή το δικαίωμα της αποποίησης μεταβαίνει στους κληρονόμους του κληρονόμου.

 

Αν ο κληρονόμος πεθάνει, πριν περάσει η προθεσμία προς αποποίηση, χωρίς να έχει προλάβει να αποποιηθεί και άφησε κληρονόμους περισσότερους του ενός, τότε ο κάθε κληρονόμος του μπορεί να αποποιηθεί την κληρονομιά που περιήλθε στον αποβιώσαντα (αρχικό) κληρονόμο κατά το μέρος που αντιστοιχεί στη μερίδα του, δεδομένου ότι καθένας από τους κληρονόμους έχει αυτοτελές δικαίωμα αποποίησης.

 

Η αποποίηση ενώπιον αναρμόδιου δικαστηρίου είναι άκυρη. Επίσης είναι άκυρη πέραν της νόμιμης προθεσμίας (των τεσσάρων μηνών ή ενός έτους).

 

Δήλωση στο Ε9

 

Σύμφωνα με το άρθρο, παρ. 3α του νόμου 4223/2013 (νόμος για την εφαρμογή του ΕΝΦΙΑ):

 

«3.α. Για τον προσδιορισμό του ΕΝ.Φ.Ι.Α. κάθε επόμενου του 2014 έτους, λαμβάνεται η δήλωση ΕΝ.Φ.Ι.Α. με τα στοιχεία των ακινήτων του προηγούμενου έτους με τις μεταβολές που επήλθαν. Για τη σύσταση, απόκτηση και κάθε άλλη μεταβολή στα δικαιώματα της παραγράφου 2 του άρθρου 1, από 1.1.2015 και εφεξής, ο φορολογούμενος υποχρεούται σε υποβολή δήλωσης στοιχείων ακινήτων εντός 30 ημερών από την ημέρα της σύστασης, απόκτησης και κάθε άλλης μεταβολής στα παραπάνω δικαιώματα, πλην της κληρονομικής διαδοχής, για την οποία ο φορολογούμενος υποχρεούται σε υποβολή δήλωσης στοιχείων ακινήτων εντός 30 ημερών από την παρέλευση άπρακτης της προθεσμίας αποποίησης της κληρονομιάς».

 

Αυτό σημαίνει ότι από το 2014, στις περιπτώσεις κληρονομικής διαδοχής, η δήλωση στοιχείων ακινήτων (έντυπο Ε9) υποβάλλεται εντός τριάντα ημερών από την παρέλευση άπρακτης της προθεσμίας αποποίησης της κληρονομιάς (ήτοι των τεσσάρων μηνών ή του ενός έτους που προαναφέραμε). Σε περίπτωση αποποίησης της κληρονομιάς, ο κατά συνεπεία αυτής καθιστάμενος κληρονόμος, έχει ανάλογη προθεσμία για αποποίηση.

 

Ο φορολογούμενος υποχρεούται να αναγράψει στη δήλωση στοιχείων ακινήτων, την οποία θα υποβάλει προς τούτο, την ημερομηνία θανάτου του κληρονομουμένου και, στις περιπτώσεις που πρόκειται για εκ διαθήκης κληρονόμο, την ημερομηνία δημοσίευσης της διαθήκης.

 

Προσοχή: Στην περίπτωση που δεν γίνει αποποίηση κληρονομιάς, ο κληρονόμος θα πρέπει να δηλώσει στο Ε9 τα ακίνητα, σύμφωνα με την νόμιμη μοίρα (σε περίπτωση οικογένειας, 25% ο/η σύζυγος και 75% τα παιδία), με την αιτιολογία ότι είναι «εξ αδιαθέτου κληρονόμος». Όταν γίνει το άνοιγμα της διαθήκης (αν υπάρχει) ή όταν γίνει το οριστικό συμβόλαιο της κληρονομιάς, τότε θα πρέπει να ξαναγίνει δήλωση των ακινήτων με την αναφορά του νομικού εγγράφου.

 

Αναδημοσίευση από την εφημερίδα Finance & Markets Voice της Πέμπτης 6 Οκτωβρίου 2016