Για τα capital controls και τις ζημιές που προκάλεσαν στην ελληνική οικονομία έχουν γραφτεί πολλά. Λειτουργικά προβλήματα στις εξαγωγικές επιχειρήσεις, ασφυξία ρευστότητας στις μικρομεσαίες και άλλα πολλά.
Όμως η ιστορία των capital controls έχει κάτι θετικό. Έβαλαν το πλαστικό χρήμα και τις ηλεκτρονικές συναλλαγές στη ζωή των πολιτών.
Σχεδόν 1 εκατομμύριο συναλλαγές γίνονται καθημερινά με πλαστικό χρήμα. Ακόμα και στο περίπτερο πηγαίνουμε με την κάρτα. Στις μέρες μας, μια στις δυο συναλλαγές που γίνονται με χρεωστική ή πιστωτική κάρτα αφορά ποσά κάτω των 20 ευρώ, μια στις τέσσερις συναλλαγές γίνεται για αγορές έως 10 ευρώ και μια στις δέκα αφορά χρεώσεις έως 5 ευρώ.
Τα στοιχεία δείχνουν ότι στο πρώτο τρίμηνο του έτους οι συναλλαγές με πλαστικό χρήμα αυξήθηκαν κατά 40%. Μια αύξηση που έχει θετικό αντίκτυπο στα κρατικά ταμεία.
Η διευρυμένη χρήση του ηλεκτρονικού χρήματος είναι ένας από τους δυο βασικούς λόγους αύξησης των εισπράξεων από το ΦΠΑ. Ο άλλος, είναι η αύξηση των συντελεστών του φόρου σε συνδυασμό με την κατάργηση του ευνοϊκού καθεστώτος ΦΠΑ στα νησιά του Αιγαίου.
Με τη φοροδιαφυγή όμως τι γίνεται; Η απάντηση εδώ είναι…καλά κρατεί. Ζει και βασιλεύει.
Μπορεί να πηγαίνουμε με την κάρτα στο περίπτερο ή στο ψιλικατζίδικο για τις μικροαγορές μας ή να βάζουμε βενζίνη και να πληρώνουμε με κάρτα αλλά όταν έρχεται ένας υδραυλικός ή ο ηλεκτρολόγος στο σπίτι μας για να επισκευάσει μια βλάβη, η απόδειξη παροχής υπηρεσιών και η πληρωμή με κάρτα είναι ακόμα άγνωστες λέξεις.
Για το σέρβις ή την επισκευή μιας ζημιάς στο αυτοκίνητό μας κάνουμε παζάρι με το συνεργείο για την τιμή. Οι περισσότεροι μάλιστα είμαστε ικανοποιημένοι όταν πετυχαίνουμε την μεγαλύτερη έκπτωση. Έτσι, τουλάχιστον νομίζουμε. Και εδώ δεν μιλάμε για μικροποσά της τάξης των 20, 30 ή 50 ευρώ αλλά για πολύ μεγαλύτερα. Φυσικά ούτε λόγος να γίνεται για απόδειξη. Τι είναι αυτό;
Το μαύρο χρήμα κυκλοφορεί στην αγορά και βρίσκεται παντού. Η παραοικονομία ανθεί. Από τα ιδιαίτερα μαθήματα, τη φροντίδα των παιδιών ή των ηλικιωμένων συγγενών μας μέχρι στα λεγόμενα επαγγέλματα της βαλίτσας, δηλαδή τις κομμώτριες ή τις μανικιουρίστες που παρέχουν τις υπηρεσίες τους κατ΄οίκον. Για τις υπηρεσίες τους πληρώνονται τοις μετρητοίς αλλά φροντίζουν να κρατούν τα εισοδήματά τους μακριά από τα μάτια της Εφορίας. Άλλωστε δεν υπάρχουν αποδείξεις.
Τελικά τα capital controls πέτυχαν να βάλουν στην καθημερινότητα μας τις ηλεκτρονικές πληρωμές αλλά δεν κατάφεραν να κόψουν και τις κακές συνήθειες…