«Αν δεν γίνει κάτι με τα κόκκινα δάνεια μπορεί να οδηγήσουμε τις τράπεζες να απαιτήσουν νέα κεφάλαια και αυτά να κληθεί να τα βάλει πάλι ο Έλληνας φορολογούμενος».
Ας κάνουμε μια υπόθεση εργασίας. Ας πούμε ότι αυτή τη φράση δεν την είχε πει ο Γιάννης Δραγασάκης, αντιπρόεδρος της κυβέρνησης και υποτίθεται υπεύθυνος για τις τράπεζες. Ας υποθέσουμε ότι τη βόμβα που έριξε χθες ξαφνικά την έλεγε δημόσια ο κεντρικός τραπεζίτης, Γιάννης Στουρνάρας.
Είναι ή όχι σίγουρο ότι σήμερα ο Πολάκης θα ζητούσε το κεφάλι του να κρεμαστεί στο Σύνταγμα;
Ο Δημήτρης Τζανακόπουλος θα έδινε… αποκλειστική συνέντευξη στην αντικειμενική απογευματινή ζώνη της ΕΡΤ κουνώντας το δάκτυλο στον κεντρικό τραπεζίτη και λέγοντάς του να περιοριστεί στα… καθήκοντά του. Ο δε Τσακαλώτος, παλαιόθεν φίλος με τον Στουρνάρα, θα τον έπαιρνε τηλέφωνο και θα του έλεγε «Γιάννη κάτσε στ’ αυγά σου».
Και τέλος είναι σίγουρο ότι και ο ίδιος ο Αλέξης Τσίπρας θα εξαπέλυε μύδρους «κατά των κύκλων που κάνουν πολιτική και δεν κοιτάνε τη δουλειά τους γιατί κάποτε ήταν υπουργοί του Σαμαρά και λοιπά, και λοιπά».
Όμως, αυτά τα είπε ο Δραγασάκης, ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης και για το Μέγαρο Μαξίμου αλλά και τους μεγαλόσχημους υπουργούς που ξημεροβραδιάζονται στο facebook κι όχι στο γραφείο τους, είναι απλά μια κανονική ημέρα. Για παράδειγμα ο συμπολιτευόμενος τύπος ούτε καν το ανέφερε στις πρώτες σελίδες, πλην της «Αυγής» η οποία απλά άκουσε ότι ο Δραγασάκης υποσχέθηκε ότι είναι έτοιμο το νέο πλαίσιο για τα κόκκινα δάνεια.

Το ήξεραν από καιρό

Επειδή, όμως, η βόμβα των κόκκινων δανείων ήταν απασφαλισμένη εδώ και πολύ καιρό και η κυβέρνηση είτε κοιμόταν, είτε απλά δεν ήθελε ή δεν ήξερε να αντιμετωπίσει το πρόβλημα, έχει ενδιαφέρον να δούμε γιατί ξαφνικά ο Δραγασάκης έπαθε… Στουρνάρα. Να θυμίσουμε ότι εδώ και μερικούς μήνες το χαρτοφυλάκιο των τραπεζών είχε αφαιρεθεί από τον αντιπρόεδρο και το είχαν δώσει στον Αλέκο Φλαμπουράρη.
Για το λόγου το αληθές τους τελευταίους έξι μήνες ο κ. Φλαμπουράρης έχει πάρει πολλές φορές τηλέφωνο τον κεντρικό τραπεζίτη για να τον ρωτήσει για διάφορα θέματα: Για τα κόκκινα δάνεια, για την κεφαλαιακή επάρκεια των τραπεζών, για τις μετοχές που έχουν καταρρεύσει κ.λπ. Εχει πάρει τόσες πολλές φορές ο υπουργός τον Στουρνάρα σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα όσες δεν πήρε ο Γιάννης Δραγασάκης επί τέσσερα χρόνια. Αλλωστε, είναι γνωστές οι σχέσεις «στοργής» μεταξύ Δραγασάκη και κεντρικού τραπεζίτη μιας και ο ΣΥΡΙΖΑ από την αρχή της θητείας του επεδίωκε την εκδίωξη Στουρνάρα και τον έλεγχο της ΤτΕ από δικό της στέλεχος.

«Λαγός» ο Δραγασάκης

Ο κ. Δραγασάκης, λοιπόν, λένε οι πληροφορίες ότι τη βόμβα για τα κόκκινα δάνεια δεν την πέταξε χωρίς συνεννόηση με το Μαξίμου. Αλλωστε, τέτοιες κουβέντες και προειδοποιήσεις έχουν αντίκτυπο στην αγορά, επομένως πάντα γίνονται με συγκεκριμένη στόχευση. Ο λόγος ήταν ότι ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης λειτουργεί ως «λαγός» των αλλαγών που έρχονται για την προστασία της πρώτης κατοικίας. Αλλαγές που αναμένεται να είναι επώδυνες για μεγάλο μέρος των οφειλετών οι οποίοι κινδυνεύουν να χάσουν τα σπίτια τους.
Το καθεστώς προστασίας της α’ κατοικίας θα αλλάξει και το όριο για τους πλειστηριασμούς ενδεχομένως να πέσει πολύ κάτω από τις 100 χιλιάδες ευρώ αντικειμενική αξία. Ισως και στις 80.000 ευρώ, κάτι για το οποίο πιέζουν οι δανειστές. Οι κίτρινες κάρτες που έδωσε το EWG για τον κατώτατο μισθό και τις μεταρρυθμίσεις είναι επί της ουσίας μέτρο πίεσης στην Αθήνα να προχωρήσει σε αλλαγές που θέλει η τρόικα, και μία από αυτές είναι να γίνει σκληρό το καθεστώς προστασίας της πρώτης κατοικίας, μετά τη λήξη της παράτασης του νόμου Κατσέλη.
Οι δανειστές εκτιμούν ότι η πώληση χαρτοφυλακίων δανείων δεν βοηθά στην ταχύτατη μείωση των κόκκινων δανείων που παραμένουν σταθερά πάνω από τα 80 δις ευρώ.
Ζητούν περισσότερους πλειστηριασμούς ακινήτων ώστε να υπάρξει μείωση των κόκκινων δανείων μέσω της πίεσης προς τους δανειολήπτες. Το ερώτημα είναι αν τελικώς θα χάσουν τα σπίτια τους μόνον οικογενειάρχες που πράγματι αντιμετωπίζουν σοβαρά οικονομικά προβλήματα. Κι αν θα την γλιτώσουν επιχειρηματίες ή άλλοι πολίτες με περιουσία και λεφτά που έβγαλαν στο εξωτερικό αλλά που αρνούνται να πληρώσουν τα δάνειά τους, προσωπικά και επιχειρηματικά.

Χιλιάδες πλειστηριασμοί

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, μέσα στη χρονιά θα γίνουν 40.000 πλειστηριασμοί για έσοδα πάνω από 11 δις, επομένως μόνο με την προετοιμασία του εδάφους για ένα τέτοιον χαμό, θα μπορούσαν να προχωρήσουν οι διαδικασίες. Και ο κ Δραγασάκης απλά έστρωσε το έδαφος για όσα έρχονται επισείοντας το φόβο της νέας ανακεφαλαιοποίησης που θα πληρώσουν οι έλληνες πολίτες. Πώς άραγε; Με ένα bail in; Το κούρεμα καταθέσεων είναι ασφαλώς ο τρόμος των καταθετών, κάτι που γνωρίζει πολύ καλά η κυβέρνηση και το ρίχνει στο τραπέζι ώστε κάθε επώδυνη αλλαγή του νόμου Κατσέλη να είναι πολύ καλύτερη από το χειρότερο, την απώλεια των αποταμιεύσεων εκατομμυρίων πολιτών.
Κανένα σπίτι στα χέρια τραπεζίτη έλεγε κάποτε και ο ΣΥΡΙΖΑ

Κάπως όψιμα βεβαίως θυμήθηκε η κυβέρνηση να ανησυχήσει για τα κόκκινα δάνεια και να δημιουργήσει σοβαρά ερωτήματα με τη βόμβα που έριξε ο Δραγασάκης. Αραγε αν έχουμε εκροή καταθέσεων τον Φεβρουάριο θα φταίει ο αντιπρόεδρος;
Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ, ειδικά το πρώτο εξάμηνο του 2015, με την εγκληματική πολιτική της οδήγησε στην κατάρρευση των τραπεζών και σύμφωνα με τις εκτιμήσεις χάθηκαν περί τα 40 δις ευρώ. Το δημόσιο που ήταν βασικός μέτοχος των τραπεζών έχασε αυτά τα χρήματα που πλήρωσε ο ελληνικός λαός και συνεχίζει να πληρώνει μέσω του τρίτου μνημονίου του 2015.
Για να θυμηθούμε μόνο ότι οι τιμές που πραγματοποιήθηκαν οι αυξήσεις κεφαλαίου των 4 συστημικών τραπεζών αντιστοιχούσαν σε αποτίμηση των παλαιών μετοχών συνολικού ύψους 750 εκατ. ευρώ, όταν το καλοκαίρι του 2014 η αξία τους ξεπερνούσε τα 30 δισ. ευρώ. Σε 16 μήνες, χάθηκαν αξίες ύψους 33 δισ. ευρώ.
Οσο για τους τελευταίους μήνες όπου οι προειδοποιήσεις για τα κόκκινα δάνεια είναι συνεχείς; Εξαιτίας της εκκρεμότητας αυτής κατά κύριο λόγο οι τραπεζικές μετοχές τους τελευταίους μήνες έχουν χάσει το 60% της αξίας τους, στο εξάμηνο οι απώλειες είναι 55% ενώ τους τελευταίους τρεις μήνες χάθηκε το 30% και τον τελευταίο μήνα περί το 13%.

Κωφεύει η κυβέρνηση

Κι όλα αυτά παρά το γεγονός ότι εδώ και δύο μήνες η κυβέρνηση έχει στα χέρια της τόσο το σχέδιο της Τράπεζας της Ελλάδος όσο και του ΤΧΣ για την αντιμετώπιση των κόκκινων δανείων. Αλλά τόσο το Μαξίμου όσο και το οικονομικό επιτελείο ασχολήθηκε μόνο με την έξοδο στις αγορές, παίζοντας για ακόμη μια φορά επικοινωνιακά παιχνίδια με την οικονομία.
Και παρά το γεγονός ότι γνωρίζει ότι η βόμβα των κόκκινων δανείων έπρεπε να έχει αντιμετωπιστεί… χτες.
Στις 16 Ιανουαρίου ο Γ. Στουρνάρας σε δηλώσεις του είχε πει ότι είναι αναγκαίο να προωθηθεί ταχύτατα το σχέδιο μείωσης των κόκκινων δανείων, εκτιμώντας ότι καταρχήν θα μπορούσε να τεθεί σε λειτουργία το σχέδιο που έχει επεξεργαστεί το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας και εν συνεχεία αυτό της Τραπέζης της Ελλάδος.
Όπως εξήγησε ο ίδιος η εκκρεμότητα αυτή τρομάζει τις αγορές με αποτέλεσμα να προκαλείται έντονη αστάθεια και μεγάλες διακυμάνσεις στις τιμές των τραπεζικών μετοχών. Ο ίδιος έκρινε ότι είναι θετικό το Κυπριακό μοντέλο, επιδότησης της δόσης, που προωθείται για την ανακούφιση των υπερχρεωμένων νοικοκυριών τα οποία αδυνατούν να ανταπεξέλθουν στις υποχρεώσεις τους
Οσο για τις άλλες προειδοποιήσεις;
Τον Οκτώβριο του 2017 ο διοικητής της ΤτΕ έκρουε το καμπανάκι για το ασφυκτικό πρόβλημα που αντιμετωπίζει το ελληνικό τραπεζικό σύστημα, μιλώντας σε οικονομικό συνέδριο.
Τον περασμένο Δεκέμβριο στην ενδιάμεση έκθεσή της η ΤτΕ ανέφερε: «Το απόθεμα των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων (ΜΕΑ) των τραπεζών υποχωρεί σταδιακά – χρειάζονται όμως πιο φιλόδοξες λύσεις για την ταχύτερη αποκλιμάκωσή του».
Τέλος στην ενδιάμεση έκθεση της ΤτΕ τον περασμένο Ιούλιο τονιζόταν: «Παρά την αναμενομένη μείωση του υπολοίπου των μη εξυπηρετούμενων δανείων, ο δείκτης των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων εκτιμάται ότι θα διαμορφωθεί σε 35,2% στο τέλος του 2019 (από 33,9% που ήταν ο αρχικός στόχος), εξαιτίας της αναθεώρησης προς τα κάτω των εκτιμήσεων για το ρυθμό πιστωτικής επέκτασης από το ελληνικό τραπεζικό σύστημα και της διενέργειας αυξημένων διαγραφών και πωλήσεων δανείων. Αυτό υποδηλώνει την ανάγκη για υπέρβαση της υφιστάμενης στοχοθεσίας για τη μείωση των ΜΕΑ και για επιτάχυνση των προσπαθειών βελτίωσης της ποιότητας στοιχείων ενεργητικού των τραπεζών».
Η κυβέρνηση γνώριζε και γνωρίζει ότι η υπόθεση των κόκκινων δανείων είναι απασφαλισμένη βόμβα, μεγαλύτερη κι από τον… Καμμένο. Κι αυτό γιατί μπορεί να τινάξει στον αέρα τις τράπεζες και να οδηγήσει σε απώλεια των αποταμιεύσεων των πολιτών. Δεν τολμά, όμως, να χτυπήσει εκεί που πρέπει, στους κακοπληρωτές με τις τεράστιες περιουσίες.
Και δεν τολμά να κάνει την αυτοκριτική της τόσο για τα εγκλήματα του 2015 όσο και για το γεγονός ότι επί των ημερών ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ αυξήθηκαν δραματικά τα κόκκινα δάνεια, όχι μόνο από όσους χτύπησε η κρίση αλλά και λόγω των υποσχέσεων για «σεισάχθεια» και διαγραφή χρεών με τις οποίες τα δύο κόμματα εξουσίας κορόιδεψαν τον ελληνικό λαό.