Υποχρεώσεις Αγροτών ειδικού καθεστώτος
Για τις ανάγκες του Φ.Π.Α. οι αγρότες διακρίνονται σε αγρότες του κανονικού και του ειδικού καθεστώτος Φ.Π.Α.. Ενώ οι αγρότες του κανονικού καθεστώτος αντιμετωπίζονται από τη φορολογική νομοθεσία όπως και οι λοιποί ασκούντες επιχειρηματική δραστηριότητα, σε αυτούς του ειδικού καθεστώτος υφίστανται αρκετές διαφοροποιήσεις ως προς την αντιμετώπισή τους.
1. Υπαγωγή στο ειδικό καθεστώς Φ.Π.Α.
1.1 Κριτήρια
Οι αγρότες υπάγονται στο ειδικό καθεστώς όταν κατά το προηγούμενο φορολογικό έτος:
- πραγματοποίησαν προς οποιοδήποτε πρόσωπο παραδόσεις αγροτικών προϊόντων παραγωγής τους και παροχές αγροτικών υπηρεσιών των οποίων η αξία ήταν κατώτερη των δεκαπέντε χιλιάδων (15.000) ευρώ και
- έλαβαν επιδοτήσεις κατώτερες των πέντε χιλιάδων (5.000) ευρώ.
Τα προαναφερόμενα κριτήρια λαμβάνονται σωρευτικά, δηλαδή θα πρέπει να συντρέχουν και τα δύο προκειμένου τα εν λόγω πρόσωπα να εντάσσονται στο ειδικό καθεστώς. Σε περίπτωση που δεν πληρούται είτε το ένα είτε το άλλο κριτήριο, οι αγρότες εντάσσονται στο κανονικό καθεστώς Φ.Π.Α. και παράλληλα έχουν όλες τις υποχρεώσεις που απορρέουν από τα Ε.Λ.Π. ως προς την τήρηση λογιστικών βιβλίων και την έκδοση στοιχείων.
1.2 Είδος εσόδων
Στον προσδιορισμό του ορίου των 15.000 ευρώ περιλαμβάνεται το συνολικό ποσό, που προέρχεται από την παράδοση αγροτικών προϊόντων των αγροτών από δική τους αγροτική εκμετάλλευση ή παροχή αγροτικών υπηρεσιών στο πλαίσιο της αγροτικής τους εκμετάλλευσης, όχι μόνο προς άλλους υποκείμενους στο φόρο και προς απαλλασσόμενα πρόσωπα (νοσοκομεία, κλινικές κ.λπ.) αλλά και σε άλλους αγρότες του ειδικού καθεστώτος και σε πρόσωπα μη υποκείμενα στο φόρο (ιδιώτες, Ν.Π.Δ.Δ., δημόσιο, δήμοι κ.λπ.), όπως το ποσό αυτό προκύπτει από τα τιμολόγια αγοράς που εκδίδουν στον πωλητή αγρότη οι υποκείμενοι στο φόρο αγοραστές των αγροτικών προϊόντων, καθώς και από τα ειδικά στοιχεία που εκδίδει ο αγρότης του ειδικού καθεστώτος.
1.3 Είδος επιδοτήσεων
Στον προσδιορισμό του ορίου των 5.000 ευρώ από επιδοτήσεις, από 1/1/2017 και εφεξής, λαμβάνεται υπόψη το συνολικό ποσό επιδοτήσεων ή ενισχύσεων κάθε μορφής που πράγματι καταβλήθηκε στον αγρότη εντός του προηγούμενου φορολογικού έτους, έστω και αν στο ποσό αυτό περιέχονται και ποσά επιδοτήσεων ή ενισχύσεων που αφορούν άλλα φορολογικά έτη (χρήσεις). Διευκρινίζεται ότι στο ποσό των επιδοτήσεων, περιλαμβάνεται οποιοδήποτε ποσό επιδότησης ή ενίσχυσης καταβλήθηκε στον αγρότη, όπως:
- πράσινη ενίσχυση,
- βασική ενίσχυση,
- ενίσχυση για γεωργούς νεαρής ηλικίας,
- συνδεδεμένες ενισχύσεις,
- εξισωτική,
- ειδική ενίσχυση για το βαμβάκι κ.λπ..
Δεν θεωρούνται επιδοτήσεις ή ενισχύσεις και δεν λαμβάνονται υπόψη για τον υπολογισμό του ορίου των 5.000 ευρώ:
- οι κάθε είδους ενισχύσεις από το κράτος για την πραγματοποίηση επενδύσεων,
- αποζημιώσεις που καταβάλλονται από τον ΕΛ.Γ.Α..
Σημείωση: Με την περίπτωση γ΄ της παρ. 3 του άρθρου 16 του Ν.4467/2017 προστέθηκε νέο εδάφιο στην παρ. 1 του άρθρου 41 του Ν.2859/2000 στο οποίο αναφέρεται ότι ειδικά, για το φορολογικό έτος 2017, στον προσδιορισμό του ορίου των πέντε χιλιάδων (5.000) ευρώ από επιδοτήσεις που έλαβαν οι αγρότες κατά το προηγούμενο φορολογικό έτος, λαμβάνονται υπόψη τα ποσά των επιδοτήσεων που αφορούν μόνο το έτος 2016.
1.4 Εξαιρέσεις
Δεν υπάγονται στο ειδικό καθεστώς Φ.Π.Α., αλλά εντάσσονται στο κανονικό καθεστώς οι αγρότες οι οποίοι:
α) ασκούν τις αγροτικές εκμεταλλεύσεις και παρέχουν τις αγροτικές υπηρεσίες που προβλέπουν οι διατάξεις τουάρθρου 42 του Ν.2859/2000 , με τη μορφή εταιρείας οποιουδήποτε τύπου ή αγροτικών συνεταιρισμών,
β) πωλούν αγροτικά προϊόντα παραγωγής τους, ύστερα από επεξεργασία που μπορεί να προσδώσει σε αυτά χαρακτήρα βιομηχανικών ή βιοτεχνικών προϊόντων,
γ) ασκούν παράλληλα και άλλη οικονομική δραστηριότητα, για την οποία έχουν υποχρέωση να τηρούν λογιστικά αρχεία (βιβλία) σύμφωνα με τη φορολογική νομοθεσία.
δ) παραδίδουν προϊόντα παραγωγής τους από λαϊκές αγορές ή από δικό τους κατάστημα ή πραγματοποιούν εξαγωγές ή παραδόσεις των προϊόντων τους προς άλλο κράτος - μέλος της Ε.Ε..
2. Υποβολή δήλωσης έναρξης εργασιών
Οι αγρότες που εντάσσονται στο ειδικό καθεστώς, πριν την υποβολή της δήλωσης - αίτησης επιστροφής του φόρου εγγράφονται στο καθεστώς αυτό με δηλούμενη ημερομηνία τουλάχιστον την 31η Δεκεμβρίου του προηγούμενου φορολογικού έτους, προκειμένου να έχουν δικαίωμα επιστροφής για πωλήσεις αγροτικών προϊόντων και παροχές αγροτικών υπηρεσιών που πραγματοποίησαν κατά το φορολογικό έτος αυτό. Η ανωτέρω υποχρέωση εγγραφής στο ειδικό καθεστώς αγροτών καταλαμβάνει και τους αγρότες που πραγματοποιούν πωλήσεις σε μη υποκειμένους - ιδιώτες και σε αγρότες του ειδικού καθεστώτος και υποχρεούνται στην έκδοση ειδικού στοιχείου.
Οι αγρότες που υπάγονται στο ειδικό καθεστώς αγροτών δεν υποχρεούνται στην υποβολή δήλωσης έναρξης εργασιών, η εγγραφή τους στο Μητρώο TAXIS αγροτών μπορεί να πραγματοποιηθεί μέχρι την πρώτη αίτηση επιστροφής με την υποβολή εντύπου Μ0 (άρθρο 36 παρ.8β, άρθρο 41 παρ. 12). Κατόπιν τούτου εφόσον οι αγρότες του ειδικού καθεστώτος δεν υποχρεούνται στην υποβολή δήλωσης έναρξης εργασιών, αλλά με την υποβολή της αίτησης (Μ0) εντάσσονται στο ειδικό καθεστώς αγροτών, και ως εκτούτου οι εν λόγω αγρότες δεν υποχρεούνται στην υποβολή δήλωσης διακοπής εργασιών και μπορούν να απενταχθούν από το ειδικό καθεστώς οποτεδήποτε (ανεξαρτήτως του εντύπου που χρησιμοποιείται προς το σκοπό αυτό) χωρίς την επιβολή προστίμου. Είναι αυτονόητο ότι για την απένταξη αυτή πρέπει ο αγρότης να μην έχει λάβει την κατ΄ αποκοπή επιστροφή Φ.Π.Α. για τα έτη που ζητά την απένταξη.
Οι νέοι αγρότες, δηλαδή οι αγρότες που ξεκινούν την άσκηση αγροτικής εκμετάλλευσης για πρώτη φορά, μπορούν, εφόσον το επιθυμούν, να επιλέξουν την ένταξή τους στο ειδικό καθεστώς των αγροτών (δεν εφαρμόζεται η προϋπόθεση της παρ. 1 του άρθρου 41 του Ν.2859/2000 για την ένταξη στο ειδικό καθεστώς).
3. Έκδοση στοιχείων
Οι αγρότες του ειδικού καθεστώτος Φ.Π.Α. υποχρεούνται να εκδίδουν το ειδικό στοιχείο της παρ. 3 του άρθρου 41 του Κώδικα Φ.Π.Α. , το οποίο εκδίδεται για την παράδοση αγροτικών προϊόντων παραγωγής τους και την παροχή αγροτικών υπηρεσιών προς:
- άλλους αγρότες του ειδικού καθεστώτος ή
- προς μη υποκείμενα στον Φ.Π.Α. πρόσωπα (ιδιώτες).
Το ειδικό στοιχείο εκδίδεται αθεώρητο για κάθε παράδοση αγροτικών προϊόντων και για κάθε παροχή αγροτικών υπηρεσιών. Η αξία που αναγράφεται είναι το ποσό που πράγματι καταβάλλεται από τον αγοραστή των αγαθών ή το λήπτη των υπηρεσιών και δεν επιβαρύνεται με Φ.Π.Α.. Είναι διπλότυπο και η αρίθμηση του είναι αύξουσα προοδευτική ανά έτος.
Οι αγρότες του ειδικού καθεστώς Φ.Π.Α.:
- Δεν υποχρεούνται στην έκδοση συνοδευτικού εγγράφου, για την παρακολούθηση (διακίνηση, παράδοση, αποστολή) των μη τιμολογηθέντων προϊόντων τους.
- Δεν υποχρεούνται στην έκδοση τιμολογίου για τις πωλήσεις των προϊόντων τους σε άλλους υποκείμενους στον Ν.4308/2014 (π.χ. οντότητες που ασκούν επιχειρηματική δραστηριότητα, Δημόσιο, Ν.Π.Δ.Δ., νομικά πρόσωπα μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα κλπ.). Στην περίπτωση αυτή, ο αντισυμβαλλόμενος εκδίδει στοιχείο (π.χ. τιμολόγιο αγοράς).
Επισημαίνεται ότι, δύνανται να επιλέξουν να εκδίδουν οι ίδιοι τα τιμολόγια για την πώληση του συνόλου της παραγωγής τους.
4. Τήρηση βιβλίων
Απαλλάσσονται από την υποχρέωση τήρησης βιβλίων οι αγρότες που υπάγονται στο ειδικό καθεστώς Φ.Π.Α..
Εφόσον το επιθυμούν, μπορούν να επιλέξουν την ένταξη τους σε κατηγορία τήρησης βιβλίων, έχοντας όλες τις υποχρεώσεις της κατηγορίας αυτής. Στην περίπτωση αυτή, για την εκπλήρωση των φορολογικών τους υποχρεώσεων, θα λαμβάνονται υπόψη τα δεδομένα των βιβλίων αυτών. Ειδικά, όσον αφορά στο Φ.Π.Α., η επιλογή τήρησης βιβλίων σημαίνει υπαγωγή για μια τριετία τουλάχιστον της αγροτικής εκμετάλλευσης στο κανονικό καθεστώς Φ.Π.Α. (πωλήσεις με Φ.Π.Α., υποβολή δηλώσεων, δικαίωμα έκπτωσης κ.λπ.) και απώλεια του δικαιώματος επιστροφής Φ.Π.Α. με τον κατ΄ αποκοπή συντελεστή.
Σημείωση: Σύμφωνα με τα αναγραφόμενα στην ΠΟΛ.1201/2016 , σε περίπτωση προαιρετικής μετάταξης από το ειδικό καθεστώς αγροτών στο κανονικό καθεστώς, η υποχρεωτική παραμονή σε αυτό είναι πλέον τριετής αντί πενταετής.
5. Χαρτόσημο
Κατά την έκδοση τιμολογίου αγοράς από υποκείμενο σε Φ.Π.Α. και υπόχρεο εφαρμογής του Ν.4308/2014 προς αγρότη του ειδικού καθεστώτος Φ.Π.Α. για προϊόντα που αγοράζονται ή υπηρεσίες που παρέχονται από τον δεύτερο, δεν υπολογίζονται τέλη χαρτοσήμου.
6. Επιστροφή Φ.Π.Α.
Η επιστροφή του φόρου ενεργείται από το Δημόσιο με καταβολή στον αγρότη ποσού, το οποίο προκύπτει με την εφαρμογή κατ΄ αποκοπή συντελεστή έξι τοις εκατό (6%), στην αξία των παραδιδόμενων αγροτικών προϊόντων και των παρεχόμενων αγροτικών υπηρεσιών του Παραρτήματος IV του Ν.2859/2000 προς άλλους υποκείμενους στο φόρο.
6.1 Αίτηση επιστροφής
Η επιστροφή του Φ.Π.Α. των εισροών στους αγρότες του ειδικού καθεστώτος πραγματοποιείται με την υποβολή Αίτησης Επιστροφής από τον δικαιούχο. Η αίτηση αυτή υποβάλλεται από την 1η Μαρτίου μέχρι την 31η Οκτωβρίου κάθε έτους για τα ακαθάριστα έσοδα που πραγματοποιήθηκαν κατά το προηγούμενο ημερολογιακό έτος.
Η αίτηση επιστροφής Φ.Π.Α. υποβάλλεται:
- είτε απευθείας από τον αγρότη στη Δ.Ο.Υ. που είναι αρμόδια για τη φορολογία του εισοδήματός του, ή στη Δ.Ο.Υ. που διαθέτει τμήμα ελέγχου, στη χωρική αρμοδιότητα της οποίας ασκεί μία από τις αγροτικές του εκμεταλλεύσεις.
- είτε μέσω συνεταιριστικής οργάνωσης στη Δ.Ο.Υ. στη χωρική αρμοδιότητα της οποίας ανήκει η συνεταιριστική οργάνωση.
Μπορεί να υποβληθεί συμπληρωματική ή τροποποιητική αίτηση επιστροφής, εντός της προαναφερθείσας προθεσμίας. Συμπληρωματική είναι η αίτηση επιστροφής η οποία περιλαμβάνει νέα φορολογικά παραστατικά, τα οποία δεν έχουν συμπεριληφθεί στην αρχική αίτηση, ενώ τροποποιητική είναι αυτή με την οποία ζητείται η διόρθωση των αιτούμενων προς επιστροφή ποσών Φ.Π.Α.. Στην περίπτωση που με την τροποποιητική αίτηση προκύπτει ποσό επιστροφής μικρότερο αυτού που είχε αρχικά επιστραφεί, η διαφορά καταβάλλεται στο δημόσιο με υποβολή έκτακτης δήλωσης Φ.Π.Α. με υποχρέωση καταβολής του πρόσθετου φόρου που ορίζεται για την εκπρόθεσμη δήλωση από το χρόνο κατά τον οποίο πραγματοποιήθηκε η επιστροφή. Αιτήσεις επιστροφής γίνονται δεκτές μόνο εάν το αιτούμενο προς επιστροφή ποσό ανέρχεται σε 20 ευρώ τουλάχιστον.
6.2 Συνυποβαλλόμενα δικαιολογητικά
Με την αίτηση επιστροφής συνυποβάλλονται τα πρωτότυπα των νόμιμων φορολογικών στοιχείων, από τα οποία προκύπτουν τα ακαθάριστα έσοδα από την παράδοση των αγροτικών προϊόντων και την παροχή των αγροτικών υπηρεσιών που πραγματοποιήθηκαν το προηγούμενο ημερολογιακό έτος. Αν τα πρωτότυπα των στοιχείων έχουν υποβληθεί από τον αγρότη, για οποιοδήποτε λόγο, σε άλλη υπηρεσία και δεν επιστρέφονται σ΄ αυτόν, αρκεί η υποβολή των αντιγράφων τους στα οποία θα βεβαιώνεται από την υπηρεσία αυτή ότι το πρωτότυπο έχει κατατεθεί και παραμένει σ΄ αυτή. Τα δικαιολογητικά αυτά είναι ιδίως:
- τιμολόγια αγοράς ή πώλησης αγροτικών προϊόντων,
- εκκαθαρίσεις για τις πωλήσεις αγροτικών προϊόντων μέσω παραγγελιοδόχου,
- τιμολόγια ή αποδείξεις παροχής υπηρεσιών ή αποδείξεις επαγγελματικών δαπανών προκειμένου για την παροχή αγροτικών υπηρεσιών,
- τιμολόγια ή αποδείξεις παροχής υπηρεσιών στην περίπτωση λήψης υπηρεσιών από αγρότες, η αμοιβή των οποίων καταβάλλεται σε είδος (εκθλιπτικά, θεριζοαλωνιστικά, συλλεκτικά, κλπ. δικαιώματα),
- εντάλματα πληρωμής ή άλλα νόμιμα στοιχεία που εκδίδονται για την καταβολή αποζημίωσης στον αγρότη στην περίπτωση απόσυρσης των αγροτικών προϊόντων.
Προσοχή! Το ειδικό στοιχείο της παρ. 3 του άρθρου 41 του Ν.2859/2000 , δεν αποτελεί δικαιολογητικό επιστροφής Φ.Π.Α. στους αγρότες του ειδικού καθεστώτος με τον κατ΄ αποκοπή συντελεστή.
Για τις ανάγκες του Φ.Π.Α. οι αγρότες διακρίνονται σε αγρότες του κανονικού και του ειδικού καθεστώτος Φ.Π.Α.. Ενώ οι αγρότες του κανονικού καθεστώτος αντιμετωπίζονται από τη φορολογική νομοθεσία όπως και οι λοιποί ασκούντες επιχειρηματική δραστηριότητα, σε αυτούς του ειδικού καθεστώτος υφίστανται αρκετές διαφοροποιήσεις ως προς την αντιμετώπισή τους.
1. Υπαγωγή στο ειδικό καθεστώς Φ.Π.Α.
1.1 Κριτήρια
Οι αγρότες υπάγονται στο ειδικό καθεστώς όταν κατά το προηγούμενο φορολογικό έτος:
- πραγματοποίησαν προς οποιοδήποτε πρόσωπο παραδόσεις αγροτικών προϊόντων παραγωγής τους και παροχές αγροτικών υπηρεσιών των οποίων η αξία ήταν κατώτερη των δεκαπέντε χιλιάδων (15.000) ευρώ και
- έλαβαν επιδοτήσεις κατώτερες των πέντε χιλιάδων (5.000) ευρώ.
Τα προαναφερόμενα κριτήρια λαμβάνονται σωρευτικά, δηλαδή θα πρέπει να συντρέχουν και τα δύο προκειμένου τα εν λόγω πρόσωπα να εντάσσονται στο ειδικό καθεστώς. Σε περίπτωση που δεν πληρούται είτε το ένα είτε το άλλο κριτήριο, οι αγρότες εντάσσονται στο κανονικό καθεστώς Φ.Π.Α. και παράλληλα έχουν όλες τις υποχρεώσεις που απορρέουν από τα Ε.Λ.Π. ως προς την τήρηση λογιστικών βιβλίων και την έκδοση στοιχείων.
1.2 Είδος εσόδων
Στον προσδιορισμό του ορίου των 15.000 ευρώ περιλαμβάνεται το συνολικό ποσό, που προέρχεται από την παράδοση αγροτικών προϊόντων των αγροτών από δική τους αγροτική εκμετάλλευση ή παροχή αγροτικών υπηρεσιών στο πλαίσιο της αγροτικής τους εκμετάλλευσης, όχι μόνο προς άλλους υποκείμενους στο φόρο και προς απαλλασσόμενα πρόσωπα (νοσοκομεία, κλινικές κ.λπ.) αλλά και σε άλλους αγρότες του ειδικού καθεστώτος και σε πρόσωπα μη υποκείμενα στο φόρο (ιδιώτες, Ν.Π.Δ.Δ., δημόσιο, δήμοι κ.λπ.), όπως το ποσό αυτό προκύπτει από τα τιμολόγια αγοράς που εκδίδουν στον πωλητή αγρότη οι υποκείμενοι στο φόρο αγοραστές των αγροτικών προϊόντων, καθώς και από τα ειδικά στοιχεία που εκδίδει ο αγρότης του ειδικού καθεστώτος.
1.3 Είδος επιδοτήσεων
Στον προσδιορισμό του ορίου των 5.000 ευρώ από επιδοτήσεις, από 1/1/2017 και εφεξής, λαμβάνεται υπόψη το συνολικό ποσό επιδοτήσεων ή ενισχύσεων κάθε μορφής που πράγματι καταβλήθηκε στον αγρότη εντός του προηγούμενου φορολογικού έτους, έστω και αν στο ποσό αυτό περιέχονται και ποσά επιδοτήσεων ή ενισχύσεων που αφορούν άλλα φορολογικά έτη (χρήσεις). Διευκρινίζεται ότι στο ποσό των επιδοτήσεων, περιλαμβάνεται οποιοδήποτε ποσό επιδότησης ή ενίσχυσης καταβλήθηκε στον αγρότη, όπως:
- πράσινη ενίσχυση,
- βασική ενίσχυση,
- ενίσχυση για γεωργούς νεαρής ηλικίας,
- συνδεδεμένες ενισχύσεις,
- εξισωτική,
- ειδική ενίσχυση για το βαμβάκι κ.λπ..
Δεν θεωρούνται επιδοτήσεις ή ενισχύσεις και δεν λαμβάνονται υπόψη για τον υπολογισμό του ορίου των 5.000 ευρώ:
- οι κάθε είδους ενισχύσεις από το κράτος για την πραγματοποίηση επενδύσεων,
- αποζημιώσεις που καταβάλλονται από τον ΕΛ.Γ.Α..
Σημείωση: Με την περίπτωση γ΄ της παρ. 3 του άρθρου 16 του Ν.4467/2017 προστέθηκε νέο εδάφιο στην παρ. 1 του άρθρου 41 του Ν.2859/2000 στο οποίο αναφέρεται ότι ειδικά, για το φορολογικό έτος 2017, στον προσδιορισμό του ορίου των πέντε χιλιάδων (5.000) ευρώ από επιδοτήσεις που έλαβαν οι αγρότες κατά το προηγούμενο φορολογικό έτος, λαμβάνονται υπόψη τα ποσά των επιδοτήσεων που αφορούν μόνο το έτος 2016.
1.4 Εξαιρέσεις
Δεν υπάγονται στο ειδικό καθεστώς Φ.Π.Α., αλλά εντάσσονται στο κανονικό καθεστώς οι αγρότες οι οποίοι:
α) ασκούν τις αγροτικές εκμεταλλεύσεις και παρέχουν τις αγροτικές υπηρεσίες που προβλέπουν οι διατάξεις τουάρθρου 42 του Ν.2859/2000 , με τη μορφή εταιρείας οποιουδήποτε τύπου ή αγροτικών συνεταιρισμών,
β) πωλούν αγροτικά προϊόντα παραγωγής τους, ύστερα από επεξεργασία που μπορεί να προσδώσει σε αυτά χαρακτήρα βιομηχανικών ή βιοτεχνικών προϊόντων,
γ) ασκούν παράλληλα και άλλη οικονομική δραστηριότητα, για την οποία έχουν υποχρέωση να τηρούν λογιστικά αρχεία (βιβλία) σύμφωνα με τη φορολογική νομοθεσία.
δ) παραδίδουν προϊόντα παραγωγής τους από λαϊκές αγορές ή από δικό τους κατάστημα ή πραγματοποιούν εξαγωγές ή παραδόσεις των προϊόντων τους προς άλλο κράτος - μέλος της Ε.Ε..
2. Υποβολή δήλωσης έναρξης εργασιών
Οι αγρότες που εντάσσονται στο ειδικό καθεστώς, πριν την υποβολή της δήλωσης - αίτησης επιστροφής του φόρου εγγράφονται στο καθεστώς αυτό με δηλούμενη ημερομηνία τουλάχιστον την 31η Δεκεμβρίου του προηγούμενου φορολογικού έτους, προκειμένου να έχουν δικαίωμα επιστροφής για πωλήσεις αγροτικών προϊόντων και παροχές αγροτικών υπηρεσιών που πραγματοποίησαν κατά το φορολογικό έτος αυτό. Η ανωτέρω υποχρέωση εγγραφής στο ειδικό καθεστώς αγροτών καταλαμβάνει και τους αγρότες που πραγματοποιούν πωλήσεις σε μη υποκειμένους - ιδιώτες και σε αγρότες του ειδικού καθεστώτος και υποχρεούνται στην έκδοση ειδικού στοιχείου.
Οι αγρότες που υπάγονται στο ειδικό καθεστώς αγροτών δεν υποχρεούνται στην υποβολή δήλωσης έναρξης εργασιών, η εγγραφή τους στο Μητρώο TAXIS αγροτών μπορεί να πραγματοποιηθεί μέχρι την πρώτη αίτηση επιστροφής με την υποβολή εντύπου Μ0 (άρθρο 36 παρ.8β, άρθρο 41 παρ. 12). Κατόπιν τούτου εφόσον οι αγρότες του ειδικού καθεστώτος δεν υποχρεούνται στην υποβολή δήλωσης έναρξης εργασιών, αλλά με την υποβολή της αίτησης (Μ0) εντάσσονται στο ειδικό καθεστώς αγροτών, και ως εκτούτου οι εν λόγω αγρότες δεν υποχρεούνται στην υποβολή δήλωσης διακοπής εργασιών και μπορούν να απενταχθούν από το ειδικό καθεστώς οποτεδήποτε (ανεξαρτήτως του εντύπου που χρησιμοποιείται προς το σκοπό αυτό) χωρίς την επιβολή προστίμου. Είναι αυτονόητο ότι για την απένταξη αυτή πρέπει ο αγρότης να μην έχει λάβει την κατ΄ αποκοπή επιστροφή Φ.Π.Α. για τα έτη που ζητά την απένταξη.
Οι νέοι αγρότες, δηλαδή οι αγρότες που ξεκινούν την άσκηση αγροτικής εκμετάλλευσης για πρώτη φορά, μπορούν, εφόσον το επιθυμούν, να επιλέξουν την ένταξή τους στο ειδικό καθεστώς των αγροτών (δεν εφαρμόζεται η προϋπόθεση της παρ. 1 του άρθρου 41 του Ν.2859/2000 για την ένταξη στο ειδικό καθεστώς).
3. Έκδοση στοιχείων
Οι αγρότες του ειδικού καθεστώτος Φ.Π.Α. υποχρεούνται να εκδίδουν το ειδικό στοιχείο της παρ. 3 του άρθρου 41 του Κώδικα Φ.Π.Α. , το οποίο εκδίδεται για την παράδοση αγροτικών προϊόντων παραγωγής τους και την παροχή αγροτικών υπηρεσιών προς:
- άλλους αγρότες του ειδικού καθεστώτος ή
- προς μη υποκείμενα στον Φ.Π.Α. πρόσωπα (ιδιώτες).
Το ειδικό στοιχείο εκδίδεται αθεώρητο για κάθε παράδοση αγροτικών προϊόντων και για κάθε παροχή αγροτικών υπηρεσιών. Η αξία που αναγράφεται είναι το ποσό που πράγματι καταβάλλεται από τον αγοραστή των αγαθών ή το λήπτη των υπηρεσιών και δεν επιβαρύνεται με Φ.Π.Α.. Είναι διπλότυπο και η αρίθμηση του είναι αύξουσα προοδευτική ανά έτος.
Οι αγρότες του ειδικού καθεστώς Φ.Π.Α.:
- Δεν υποχρεούνται στην έκδοση συνοδευτικού εγγράφου, για την παρακολούθηση (διακίνηση, παράδοση, αποστολή) των μη τιμολογηθέντων προϊόντων τους.
- Δεν υποχρεούνται στην έκδοση τιμολογίου για τις πωλήσεις των προϊόντων τους σε άλλους υποκείμενους στον Ν.4308/2014 (π.χ. οντότητες που ασκούν επιχειρηματική δραστηριότητα, Δημόσιο, Ν.Π.Δ.Δ., νομικά πρόσωπα μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα κλπ.). Στην περίπτωση αυτή, ο αντισυμβαλλόμενος εκδίδει στοιχείο (π.χ. τιμολόγιο αγοράς).
Επισημαίνεται ότι, δύνανται να επιλέξουν να εκδίδουν οι ίδιοι τα τιμολόγια για την πώληση του συνόλου της παραγωγής τους.
4. Τήρηση βιβλίων
Απαλλάσσονται από την υποχρέωση τήρησης βιβλίων οι αγρότες που υπάγονται στο ειδικό καθεστώς Φ.Π.Α..
Εφόσον το επιθυμούν, μπορούν να επιλέξουν την ένταξη τους σε κατηγορία τήρησης βιβλίων, έχοντας όλες τις υποχρεώσεις της κατηγορίας αυτής. Στην περίπτωση αυτή, για την εκπλήρωση των φορολογικών τους υποχρεώσεων, θα λαμβάνονται υπόψη τα δεδομένα των βιβλίων αυτών. Ειδικά, όσον αφορά στο Φ.Π.Α., η επιλογή τήρησης βιβλίων σημαίνει υπαγωγή για μια τριετία τουλάχιστον της αγροτικής εκμετάλλευσης στο κανονικό καθεστώς Φ.Π.Α. (πωλήσεις με Φ.Π.Α., υποβολή δηλώσεων, δικαίωμα έκπτωσης κ.λπ.) και απώλεια του δικαιώματος επιστροφής Φ.Π.Α. με τον κατ΄ αποκοπή συντελεστή.
Σημείωση: Σύμφωνα με τα αναγραφόμενα στην ΠΟΛ.1201/2016 , σε περίπτωση προαιρετικής μετάταξης από το ειδικό καθεστώς αγροτών στο κανονικό καθεστώς, η υποχρεωτική παραμονή σε αυτό είναι πλέον τριετής αντί πενταετής.
5. Χαρτόσημο
Κατά την έκδοση τιμολογίου αγοράς από υποκείμενο σε Φ.Π.Α. και υπόχρεο εφαρμογής του Ν.4308/2014 προς αγρότη του ειδικού καθεστώτος Φ.Π.Α. για προϊόντα που αγοράζονται ή υπηρεσίες που παρέχονται από τον δεύτερο, δεν υπολογίζονται τέλη χαρτοσήμου.
6. Επιστροφή Φ.Π.Α.
Η επιστροφή του φόρου ενεργείται από το Δημόσιο με καταβολή στον αγρότη ποσού, το οποίο προκύπτει με την εφαρμογή κατ΄ αποκοπή συντελεστή έξι τοις εκατό (6%), στην αξία των παραδιδόμενων αγροτικών προϊόντων και των παρεχόμενων αγροτικών υπηρεσιών του Παραρτήματος IV του Ν.2859/2000 προς άλλους υποκείμενους στο φόρο.
6.1 Αίτηση επιστροφής
Η επιστροφή του Φ.Π.Α. των εισροών στους αγρότες του ειδικού καθεστώτος πραγματοποιείται με την υποβολή Αίτησης Επιστροφής από τον δικαιούχο. Η αίτηση αυτή υποβάλλεται από την 1η Μαρτίου μέχρι την 31η Οκτωβρίου κάθε έτους για τα ακαθάριστα έσοδα που πραγματοποιήθηκαν κατά το προηγούμενο ημερολογιακό έτος.
Η αίτηση επιστροφής Φ.Π.Α. υποβάλλεται:
- είτε απευθείας από τον αγρότη στη Δ.Ο.Υ. που είναι αρμόδια για τη φορολογία του εισοδήματός του, ή στη Δ.Ο.Υ. που διαθέτει τμήμα ελέγχου, στη χωρική αρμοδιότητα της οποίας ασκεί μία από τις αγροτικές του εκμεταλλεύσεις.
- είτε μέσω συνεταιριστικής οργάνωσης στη Δ.Ο.Υ. στη χωρική αρμοδιότητα της οποίας ανήκει η συνεταιριστική οργάνωση.
Μπορεί να υποβληθεί συμπληρωματική ή τροποποιητική αίτηση επιστροφής, εντός της προαναφερθείσας προθεσμίας. Συμπληρωματική είναι η αίτηση επιστροφής η οποία περιλαμβάνει νέα φορολογικά παραστατικά, τα οποία δεν έχουν συμπεριληφθεί στην αρχική αίτηση, ενώ τροποποιητική είναι αυτή με την οποία ζητείται η διόρθωση των αιτούμενων προς επιστροφή ποσών Φ.Π.Α.. Στην περίπτωση που με την τροποποιητική αίτηση προκύπτει ποσό επιστροφής μικρότερο αυτού που είχε αρχικά επιστραφεί, η διαφορά καταβάλλεται στο δημόσιο με υποβολή έκτακτης δήλωσης Φ.Π.Α. με υποχρέωση καταβολής του πρόσθετου φόρου που ορίζεται για την εκπρόθεσμη δήλωση από το χρόνο κατά τον οποίο πραγματοποιήθηκε η επιστροφή. Αιτήσεις επιστροφής γίνονται δεκτές μόνο εάν το αιτούμενο προς επιστροφή ποσό ανέρχεται σε 20 ευρώ τουλάχιστον.
6.2 Συνυποβαλλόμενα δικαιολογητικά
Με την αίτηση επιστροφής συνυποβάλλονται τα πρωτότυπα των νόμιμων φορολογικών στοιχείων, από τα οποία προκύπτουν τα ακαθάριστα έσοδα από την παράδοση των αγροτικών προϊόντων και την παροχή των αγροτικών υπηρεσιών που πραγματοποιήθηκαν το προηγούμενο ημερολογιακό έτος. Αν τα πρωτότυπα των στοιχείων έχουν υποβληθεί από τον αγρότη, για οποιοδήποτε λόγο, σε άλλη υπηρεσία και δεν επιστρέφονται σ΄ αυτόν, αρκεί η υποβολή των αντιγράφων τους στα οποία θα βεβαιώνεται από την υπηρεσία αυτή ότι το πρωτότυπο έχει κατατεθεί και παραμένει σ΄ αυτή. Τα δικαιολογητικά αυτά είναι ιδίως:
- τιμολόγια αγοράς ή πώλησης αγροτικών προϊόντων,
- εκκαθαρίσεις για τις πωλήσεις αγροτικών προϊόντων μέσω παραγγελιοδόχου,
- τιμολόγια ή αποδείξεις παροχής υπηρεσιών ή αποδείξεις επαγγελματικών δαπανών προκειμένου για την παροχή αγροτικών υπηρεσιών,
- τιμολόγια ή αποδείξεις παροχής υπηρεσιών στην περίπτωση λήψης υπηρεσιών από αγρότες, η αμοιβή των οποίων καταβάλλεται σε είδος (εκθλιπτικά, θεριζοαλωνιστικά, συλλεκτικά, κλπ. δικαιώματα),
- εντάλματα πληρωμής ή άλλα νόμιμα στοιχεία που εκδίδονται για την καταβολή αποζημίωσης στον αγρότη στην περίπτωση απόσυρσης των αγροτικών προϊόντων.
Προσοχή! Το ειδικό στοιχείο της παρ. 3 του άρθρου 41 του Ν.2859/2000 , δεν αποτελεί δικαιολογητικό επιστροφής Φ.Π.Α. στους αγρότες του ειδικού καθεστώτος με τον κατ΄ αποκοπή συντελεστή.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου