ΛΙΣΤΕΣ ΜΕ ΕΜΒΑΣΜΑΤΑ ΣΤΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟ: Σε δύο χρόνια ερευνήθηκαν μόλις 44 περιπτώσεις (από τις 24.710) και εισπράχθηκαν μόνο 2 εκατ. ευρώ!
Του Κώστα Τσάβαλου
Στις ατραπούς της γραφειοκρατίας, της έλλειψης πολιτικής βούλησης και της αδυναμίας των ελεγκτικών οργάνων του υπουργείου Οικονομικών μπλόκαραν οι περιλάλητες λίστες με τα εμβάσματα, με αποτέλεσμα ο… πακτωλός που θα αποκόμιζε το Ελληνικό Δημόσιο από τη φορολόγησή τους να παραμένει ακόμα ευφάνταστο σενάριο. Πρόκειται για χρήματα που έβγαλαν στο εξωτερικό 54.000 άνθρωποι (ακόμη και υπάλληλοι του υπουργείου Οικονομικών) την τριετία 2009-2011 και περίπου οι μισοί από αυτούς δεν μπορούν να δικαιολογήσουν την προέλευση αυτών των χρημάτων.
Κατασχέσεις στους μικρούς, ασυλία στους μεγάλους
Την ώρα που κάποιοι φορολογούμενοι αντιμετωπίζουν το πνεύμα και το γράμμα του νόμου, και τις ηλεκτρονικές κατασχέσεις λογαριασμών για ασήμαντες φορολογικές παραβάσεις και μικρο-οφειλές προς το Δημόσιο, οι μεγαλόσχημοι που φυγάδευσαν στο εξωτερικό αφορολόγητα κεφάλαια, τυγχάνουν ασυλίας, είτε λόγω έλλειψης πολιτικής βούλησης είτε λόγω της αδυναμίας της πολιτείας να χειριστεί αυτές τις υποθέσεις.
Εδώ και τουλάχιστον δύο χρόνια, οι συγκεκριμένες υποθέσεις βρίσκονται στα συρτάρια των ελεγκτικών οργάνων του υπουργείου Οικονομικών, καθώς από τις 24.710 περιπτώσεις, οι οποίες χρήζουν έρευνας, ελέγχθηκαν μόλις 44!
Από τις υποθέσεις αυτές, οι οποίες επελέγησαν με τις νέες μεθόδους ανάλυσης κινδύνου που χρησιμοποιούν οι ελεγκτικές υπηρεσίες, διαπιστώθηκαν παραβάσεις σε 12 περιπτώσεις.
Σύμφωνα με αξιωματούχο του υπουργείου Οικονομικών, οι 12 κεφαλαιούχοι από τους 44 που ελέγχθηκαν μέσα σε ένα μήνα, δεν μπόρεσαν να δικαιολογήσουν τα εμβάσματα που έστειλαν στο εξωτερικό. Αυτοί αναγκάστηκαν να καταθέσουν αναδρομικές δηλώσεις για εισοδήματα που έκρυβαν τα προηγούμενα χρόνια. Στους φορολογούμενους αυτούς βεβαιώθηκαν πρόστιμα και φόροι ύψους 7,2 εκατ. ευρώ. Από το ποσό αυτό εισπράχθηκαν ή κατασχέθηκαν απευθείας από την εφορία περίπου 2 εκατ. ευρώ.
Με τον ρυθμό που προχώρησε ο έλεγχος την τελευταία διετία, θα απαιτούνταν τουλάχιστον… μισή χιλιετία (ή 5,5 αιώνες) για να ελεγχθούν όλες οι υποθέσεις, γεγονός που κατάλαβε -έστω και αργά- η ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών, και πήρε τα μέτρα της.
Το πρόβλημα που οδήγησε στις μεγάλες καθυστερήσεις, εντοπίστηκε στην ελεγκτική διαδικασία που έπρεπε να ακολουθηθεί.
Ο νόμος όριζε ότι ο έλεγχος έπρεπε να είναι τακτικός. Δηλαδή ο ελεγκτής έπρεπε να εξετάζει κάθε φορολογικό αντικείμενο για κάθε χρήση που ήταν ανοιχτή, καθώς δεν είχε δυνατότητα επανελέγχου της ίδιας χρήσης.
Ομως, με ρύθμιση που πέρασε από τη Βουλή, προβλέπεται ότι οι ελεγκτικοί μηχανισμοί του υπουργείου Οικονομικών μπορούν να πραγματοποιήσουν προσωρινούς ελέγχους σε φυσικά πρόσωπα, όπως ακριβώς συμβαίνει με τις επιχειρήσεις, για τον μερικό προσδιορισμό του εισοδήματός τους. Η διενέργεια προσωρινού ελέγχου δεν αποκλείει μελλοντικό επανέλεγχο.
Ετσι προέκυψαν και τα πρώτα -πενιχρά κατά τ’ άλλα- αποτελέσματα στο μέτωπο των εμβασμάτων.
Ωστόσο το ζητούμενο είναι πότε θα υπάρξουν ουσιαστικά αποτελέσματα από τον έλεγχο αυτών των υποθέσεων και πότε θα ολοκληρωθεί η όλη διαδικασία.
Νέο σύστημα
Η ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών προσδοκά στην ταχύτερη διεκπεραίωση των «καυτών» υποθέσεων, μετά την τροποποίηση στην ελεγκτική διαδικασία, αλλά και την ενεργοποίηση του νέου συστήματος ελέγχων (προσβλέπει στις «έμμεσες» τεχνικές προσδιορισμού του φορολογητέου εισοδήματος), το οποίο θα λειτουργήσει επικουρικά όπου απαιτηθεί.
Από τις αρχές του νέου έτους, από το κόσκινο των ελεγκτικών μηχανισμών του υπουργείου Οικονομικών θα περνούν τραπεζικές καταθέσεις, πληρωμές δανείων, πιστωτικές κάρτες, έσοδα από πώληση περιουσιακών στοιχείων, ασφάλιστρα, αποζημιώσεις, δωρεές, σπίτια, αυτοκίνητα, σκάφη αναψυχής και γενικά κάθε στοιχείο εσόδων και δαπανών των φορολογούμενων.
Ολα τα παραπάνω θα αξιολογούνται προκειμένου να προκύψει το πραγματικό διαθέσιμο εισόδημα προηγουμένων ετών και αν αυτό διαφέρει από το δηλωθέν, τότε θα επιβάλλονται τα πρόστιμα και οι προσαυξήσεις που προβλέπονται από τη φορολογική νομοθεσία.
Με τη νέα μέθοδο, οι ελεγκτικοί μηχανισμοί θα προσδιορίζουν το φορολογητέο εισόδημα με τρεις παραμέτρους: με βάση τη ρευστότητα του φορολογουμένου, όπου πρακτικά θα αξιολογείται κάθε έσοδο και κάθε πληρωμή μέσα σε ένα έτος, με βάση την καθαρή θέση, όπου τα περιουσιακά στοιχεία θα είναι αυτά που θα «φωτογραφίζουν» τα εισοδήματα και με βάση τις τραπεζικές καταθέσεις και τα μετρητά.
Εσοδα για τα οποία δεν υπήρχε υποχρέωση αποτύπωσής τους στις φορολογικές δηλώσεις, όπως για παράδειγμα έσοδα από τόκους, από πωλητήρια συμβόλαια ή κέρδη από τυχερά παιχνίδια, θα λαμβάνονται υπ’ όψιν μόνο εφόσον ο φορολογούμενος προσκομίζει νόμιμα παραστατικά με βεβαία ημερομηνία και στοιχεία νομιμότητας.
Οι άλλες λίστες…
Από τις άλλες λίστες, η λίστα Λιχτενστάιν έχει τεθεί στο αρχείο, η λίστα Λαγκάρντ είναι στο ΣΔΟΕ, ενώ υπό έρευνα είναι οι 200 περιπτώσεις σκαφών στην Ολλανδία.
Το υπουργείο Οικονομικών σχεδίαζε να μεταφέρει τους ελέγχους των υποθέσεων μεγάλης φοροδιαφυγής από το ΣΔΟΕ στις εφορίες με πρόσχημα την παραγραφή τους στο τέλος του έτους.
Ομως, αναγκάστηκε να πάρει πίσω την απόφαση καταθέτοντας τροπολογία που παρατείνει κατά δύο χρόνια όλες τις υποθέσεις που αφορούν στοιχεία από το εξωτερικό με ενδείξεις φοροδιαφυγής.
