ΕΤΟΙΜΟ ΤΟ ΝΟΜΟΣΧΕΔΙΟ

«Κόκκινα» δάνεια: Πως θα διασωθούν 100.000 επιχειρήσεις

Μεγάλες ανατροπές σε χιλιάδες μικρομεσαίες αλλά και μεγάλες επιχειρήσεις, θα προκαλέσει το σχέδιο νόμου για τη ρύθμιση των «κόκκινων» δανείων. Οι βασικές διατάξεις έχουν πάρει το πράσινο φως από την τρόικα και αναμένεται να κατατεθούν άμεσα προς ψήφιση στη Βουλή.

Η διασφάλιση της εξυγίανσης των επιχειρήσεων είναι ζήτημα πρώτης προτεραιότητας για τις τράπεζες οι οποίες αντιμετωπίζουν μεγάλο πρόβλημα με τα κόκκινα» δάνεια και δη τα επιχειρηματικά. Εκτιμάται ότι πάνω από 100.000 επιχειρήσεις θα μπορέσουν να πάρουν «ανάσα» με τη ρύθμιση όλων των οφειλών τους, και προς τις τράπεζες και προς το δημόσιο. Η ένταξη στη ρύθμιση θα είναι 10ετής και προβλέπει μεταξύ άλλων κούρεμα δανείων και διαγραφή προσαυξήσεων και προστίμων όσον αφορά τα χρέη προς την εφορία και τα ταμεία.

Οσο για τα δάνεια, η ρύθμιση θα γίνεται με τέτοιο τρόπο ώστε οι τράπεζες να μπορούν να συμμετέχουν ακόμη και στο διοικητικό συμβούλιο και τον τρόπο λήψης αποφάσεων.

Ειδικότερα οι ρυθμίσεις που θα προωθήσουν οι τράπεζες με βάση τον «νόμο Δένδια» και που αποκάλυψε η «ΗτΣ» είναι οι εξής:

1. Οι μελέτες βιωσιμότητας για πολλές εταιρείες έχουν ήδη ξεκινήσει και οι τράπεζες ετοιμάζουν τα πλάνα τους.
2. Εφόσον οι επιχειρήσεις κριθούν βιώσιμες και με βάση τις ευχέρειες που θα δώσει το νέο θεσμικό πλαίσιο, θα οριστεί το διμερές περιεχόμενο των εξωδικαστικών συμβιβασμών μεταξύ τραπεζών και εταιρειών. Οι νέες συμβάσεις που θα περιλαμβάνουν τις λεπτομέρειες της εξυγίανσης θα έχουν βήματα εκτέλεσης και θα προβλέπουν εναλλακτικές σε περιπτώσεις που οι πρώτες επιλογές δεν μπορούν να εμφανιστούν.
3. Οι τράπεζες φαίνονται δεκτικές στις μετοχοποιήσεις χρεών σε ποσοστά που κρίνονται ικανοποιητικά ώστε να μπορούν να παρακολουθούν και από διοικητικές θέσεις την εκτέλεση του πλάνου αναδιάρθρωσης.
4. Σε πολλές περιπτώσεις πάντως θα απαιτηθεί ένα μείγμα μετοχοποίησης και «κουρέματος» - μιας και το θεσμικό πλαίσιο θα δίνει τις σχετικές ευχέρειες. Ένα τέτοιο μείγμα μπορεί να οδηγήσει το ιδιωτικό χρέος σε επίπεδα κοντά στο 60% του αρχικού.
5. Παράλληλα θα διερευνώνται οι δυνατότητες συγκέντρωσης της αγοράς μεταξύ βιώσιμων μεν αλλά υπερχρεωμένων επιχειρήσεων, ώστε να υποχωρήσουν τα λειτουργικά κόστη τουλάχιστον κατά 20%.
6. Εφόσον όλα αυτά λειτουργήσουν, τότε οι επιχειρήσεις θα καλούνται να προβούν σε αύξηση μετοχικού κεφαλαίου και τότε οι τράπεζες θα μπορούν πλέον να τις αναχρηματοδοτήσουν και με ποσά υπέρτερα της αύξησης αυτής. Στις περιπτώσεις που οι επιχειρηματίες δεν θέλουν ή δεν μπορούν να προβούν σε αυξήσεις, τότε τα πιστωτικά ιδρύματα με συμβούλους θα είναι σε θέση να αναζητήσουν νέους μετόχους που θα μπορούν να χρηματοδοτήσουν τις συγκεκριμένες δραστηριότητες.

Με αυτόν τον τρόπο, οι εταιρείες θα μπορέσουν να πραγματοποιήσουν επανεκκίνηση της μηχανής και να μπουν σε αναπτυξιακή δραστηριότητα, επιτρέποντας και στις τράπεζες να επανέλθουν πλήρως σε πραγματική κερδοφορία.

Η ένταξη μιας επιχείρησης στο νέο θεσμικό πλαίσιο σημαίνει αυτόματα και ρύθμιση των χρεών της προς το Δημόσιο, κάτι το οποίο αποτελεί μεγάλο δέλεαρ για τις εταιρείες. Ετσι η υπαγωγή στο νέο θεσμικό πλαίσιο -αν και όχι υποχρεωτική- σε κάθε περίπτωση θα θεωρείται από πολλές εταιρείες επιθυμητή. Κι ο λόγος είναι ότι θα μπορεί να επιτυγχάνεται κούρεμα των οφειλών του και διαγραφή προστίμων και προσαυξήσεων. Βεβαίως, οι τράπεζες -σε συμφωνία με τις εταιρείες- θα κρίνουν τελικώς το μοντέλο που θα εφαρμοστεί ενώ βασικός παράγοντας είναι η βιωσιμότητα της επιχείρησης καθώς και η συνολική περιουσία του επιχειρηματία η οποία και θα προσμετράται στο ποιο μοντέλο «σωτηρίας» θα επιλέγεται.

Ό,τι πάντως και να κάνουν οι τράπεζες πολύ δύσκολο θα επιτευχθεί το επιθυμητό αποτέλεσμα, εάν η οικονομία παραμείνει σε ύφεση. Από τους ισολογισμούς ωστόσο των τεσσάρων πιστωτικών ιδρυμάτων φαίνεται φως στο τούνελ προς αυτήν την κατεύθυνση. Κατά τη διάρκεια του β΄ τριμήνου ο ρυθμός δημιουργίας νέων μη εξυπηρετούμενων δανείων μειώθηκε ως και 60% σε σχέση με το αμέσως προηγούμενο τρίμηνο και η τάση παραμένει καθοδική για τρία τουλάχιστον τρίμηνα, ενώ η συμπεριφορά των στεγαστικών δανείων δείχνει ότι πλησιάζει η στιγμή που τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια θα αρχίσουν να μειώνονται.

Η Πειραιώς εμφάνισε στο β΄ τρίμηνο αύξηση των μη εξυπηρετούμενων δανείων κατά 0,6% έναντι 1,3% στο α΄ τρίμηνο του 2014 και 1,4% στο δ΄ τρίμηνο του 2013. Στην Eurobank ο ρυθμός δημιουργίας νέων μη εξυπηρετούμενων έπεσε από το 1,7% στο δ΄ τρίμηνο του 2013 αρχικά στο 1,5% (στοιχεία α΄ τριμήνου) και εν συνεχεία στο 0,9% (30.6.2014).

Στην Εθνική ο ρυθμός δημιουργίας νέων «κόκκινων» δανείων οδηγήθηκε στο 0,2% στο β΄ τρίμηνο της τρέχουσας χρήσης από 0,6% στο δ΄ τρίμηνο του 2013. Εθνική, Eurobank και Πειραιώς εμφάνισαν σε ποσοστιαίο επίπεδο το χαμηλότερο ρυθμό δημιουργίας νέων μη εξυπηρετούμενων από το 2010.

Οσον αφορά την Alpha η αύξηση των NPLs περιορίστηκε στο 0,3% το β΄ τρίμηνο του 2014 από 0,6% στο α΄ τρίμηνο, επίδοση που είχε να δει η τράπεζα από το 2009.