«Ακριβή» μου σακούλα...
Προετοιμασμένους, ψύχραιμους και με λίγα παράπονα βρήκε εργαζομένους, επιχειρηματίες και καταναλωτές η επιβολή του περιβαλλοντικού τέλους 4 λεπτών στις πλαστικές σακούλες, όπως διαπίστωσε η «Εφ.Συν.» που βρέθηκε σε αρκετά καταστήματα στην πρεμιέρα του μέτρου.
Μαζί με το τέλος στις σακούλες ήρθε και μια ιστορία fake news, με την επιβολή προστίμου 500 ευρώ σε ψαρά στη Σκόπελο για μη χρέωση πλαστικής σακούλας, που έκανε τον γύρο του διαδικτύου για να διαψευστεί από την Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ). Εξάλλου το τέλος δεν ισχύει για περίπτερα ή λαϊκές αγορές.
Ξεκινήσαμε ενδεικτικά την Τρίτη από φούρνους και ψητοπωλεία καθώς τα υπόλοιπα καταστήματα παρέμεναν κλειστά.
«Μας καθυστερεί λίγο όταν κόβουμε τις αποδείξεις, χτυπάμε άλλους κωδικούς, αλλά θα μπει σε σειρά. Το μέτρο πρέπει να υπάρχει, αλλά φαίνεται εισπρακτικό, δεν είναι οικολογικό, είναι και θέμα παιδείας», μας είπε ο Μάκης, υπεύθυνος ψητοπωλείου στους Αμπελόκηπους.
Η Ειρήνη, εργαζόμενη σε φούρνο στην ίδια περιοχή, παρατήρησε μείωση στη ζήτηση για πλαστικές σακούλες και είδε πελάτες με τις δικές τους.
Σε άλλο κοντινό ψητοπωλείο δηλώνουν άγνοια και μας λένε ότι το μέτρο αφορά σουπερμάρκετ, ενώ μια καντίνα δηλώνει... αναρμόδια και αναμένει οδηγίες από τον λογιστή.
Συνεχίσαμε χθες το οδοιπορικό σε σουπερμάρκετ, φαρμακεία και εμπορικά καταστήματα των βορείων προαστίων.
«Ο κόσμος αγοράζει και όσες επαναχρησιμοποιούνται. Τους ενημερώνουμε στο ταμείο και γι’ αυτές και για τη χρέωση 4 λεπτών εδώ και έναν μήνα. Υπήρξαν κάποιες διαφωνίες, αλλά δείχνουν κατανόηση», μας είπε ταμίας σε μεγάλη αλυσίδα σουπερμάρκετ.
Ο Γιάννης, 30 ετών, επικροτεί το μέτρο: «Αγόρασα με 1 ευρώ την επαναχρησιμοποιούμενη τσάντα και θα βάζω τα ψώνια μου εκεί. Πιστεύω είναι σωστό το μέτρο, στο εξωτερικό εφαρμόζεται χρόνια».
Οι νεότεροι καταναλωτές δείχνουν να είναι περισσότερο περιβαλλοντικά προσανατολισμένοι, ενώ κάποιοι μεγαλύτεροι σε ηλικία κάνουν λόγο για εισπρακτικό μέτρο που θα τους γυρίσει σε εποχές που τύλιγαν τα ψώνια σε εφημερίδα ή τα έβαζαν σε διχτάκι: «Είναι κοροϊδία, δεν θα βοηθήσει για το περιβάλλον. Καλύτερα να απαγορευτούν τελείως. Πήραμε ελάχιστα πράγματα, δεν ζητήσαμε σακούλα. Θα φέρνουμε πάνινη σακούλα. Θυμάμαι παλιά που τα τυλίγαμε και σε εφημερίδα», μας είπε ο κ. Αριστείδης, συνταξιούχος ναυτικός.
Σε παρόμοιο μήκος κύματος και ο κ. Μιχάλης, επίσης συνταξιούχος, που τονίζει ότι θα χρησιμοποιεί δικές του σακούλες και από θέμα αρχής δεν θέλει να πληρώσει ούτε 1 λεπτό για τις πλαστικές: «Εν πάση περιπτώσει, υπάρχουν σοβαρότερα προβλήματα σε αυτή τη χώρα από το να συζητάμε για την πλαστική σακούλα», καταλήγει.
«Είναι ένα πρώτο βήμα. Δεν έρχεται ως μια πρωτοβουλία της ελληνικής κυβέρνησης, αλλά σε συνέχεια μιας οδηγίας της Ε.Ε. που έχει βγει από το 2015 για τον περιορισμό της χρήσης πλαστικής σακούλας. Αυτό που πρέπει να γίνει κατανοητό από τους πολίτες είναι πως αυτό το τέλος δεν είναι άλλο ένα ‘‘χαράτσι’’ για να γεμίσουν τα ταμεία του κράτους. Είναι μια επιβεβλημένη κίνηση, η πρώτη και η πιο εύκολη που μπορεί να γίνει προκειμένου να περιοριστεί η πλαστική σακούλα που έχει άμεσες παρενέργειες στο φυσικό περιβάλλον και ιδίως στο θαλάσσιο. Εκατοντάδες είδη θαλάσσιων θηλαστικών, ακόμα και απειλούμενων, όπως η χελώνα καρέτα καρέτα στο Αιγαίο, το Ιόνιο και όλη τη Μεσόγειο, θανατώνονται επειδή μπερδεύουν το πλαστικό και νομίζουν ότι είναι βρώσιμο είδος.
Ομως, η πλαστική σακούλα δεν είναι και το μοναδικό είδος που αποτελεί κίνδυνο για το θαλάσσιο περιβάλλον. Κάποια στιγμή θα πρέπει να σταματήσει εντελώς η χρήση της και να περιοριστεί δραστικά και η χρήση πολλών άλλων πλαστικών ειδών, όπως τα μπουκάλια για νερό και αναψυκτικά, τα πλαστικά ποτήρια ειδικά του καφέ και τα καλαμάκια.
Πιστεύω ότι η χρήση της πλαστικής σακούλας θα μειωθεί, αυτό έχει δείξει η εμπειρία άλλων χωρών, αλλά το μέτρο πρέπει να συνδυαστεί με μια εκστρατεία ενημέρωσης-ευαισθητοποίησης για τη μείωση του πλαστικού μιας χρήσης.
Επίσης, σε ένα εύλογο χρονικό διάστημα πρέπει να προχωρήσουμε σε πλήρη απαγόρευση της πλαστικής σακούλας, έχει γίνει μέχρι και σε χώρες της Αφρικής. Τέλος, πρέπει να δούμε πώς μπορούμε να δουλέψουμε στην ανακύκλωση που παραμένει σε πολύ χαμηλό επίπεδο στην Ελλάδα, γιατί το συντριπτικό ποσοστό αυτών των πλαστικών καταλήγει ακόμα σε χωματερές».
23 ερωτήσεις και απαντήσεις για τις πλαστικές σακούλες
sakoula-plastiki-odigies.jpg
Διευκρινίσεις προς το καταναλωτικό κοινό | (EUROKINISSI/ΘΑΝΑΣΗΣ ΚΑΛΛΙΑΡΑΣ)
Από την πρώτη ημέρα του 2018 η πλαστικά σακούλα αρχίζει να αποχωρεί από τις ζωές μας, καθώς τέθηκε σε εφαρμογή η νέα νομοθεσία. Το Ινστιτούτο Έρευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών αγαθών δίνει στη δημοσιότητα έναν χρήσιμο οδηγό με 23 ερωτήσεις και απαντήσεις.
Στόχος η καλύτερη ενημέρωση και προετοιμασία των καταναλωτών για τις νέες ανάγκες που προκύπτουν.
Αναλυτικά:
Χρέωση πλαστικής σακούλας
1. Γιατί οι πλαστικές σακούλες επιβαρύνουν το περιβάλλον;
- Γιατί διαλύονται σε μικρότερα κομμάτια εύκολα και καταλήγουν στη θάλασσα.
- Ένα στα δύο απορρίμματα στον βυθό της θάλασσας στην Ελλάδα είναι πλαστικές σακούλες (πηγή: Life Debag).
- Ένα στα τέσσερα ψάρια ανοιχτής θαλάσσης μπορεί να περιέχει μικροπλαστικά.
- Έως το 2050 θα υπάρχουν πιο πολλά πλαστικά στη θάλασσα παρά ψάρια.
- Για το 2017, στην Ελλάδα αντιστοιχεί η μεγαλύτερη χρήση πλαστικής στην Ευρωπαϊκή Ένωση με περίπου 400 σακούλες κατά κεφαλήν ανά έτος (πηγή: ΙΕΛΚΑ).
2. Γιατί χρεώνονται οι πλαστικές σακούλες;
- Για να περιοριστεί η χρήση τους, ο νόμος 4496/2017 επιβάλλει από την 1η Ιανουαρίου 2018 περιβαλλοντικό τέλος για τις λεπτές πλαστικές σακούλες μεταφοράς.
- Αποτελεί μέρος της εναρμόνισης της ελληνικής νομοθεσίας με ευρωπαϊκή οδηγία.
3. Γιατί η ελάχιστη χρέωση είναι 0,04 ευρώ;
- Γιατί ο παραπάνω νόμος ορίζει περιβαλλοντικό τέλος 0,03 ευρώ συν ΦΠΑ 24%, δηλαδή σύνολο 0,0372 ευρώ ανά σακούλα. Λόγω της ελάχιστης υποδιαίρεσης του ευρώ (0,01 ευρώ) η συνολική χρέωση δεν μπορεί να είναι μικρότερη από 0,04 ευρώ ανά σακούλα.
Αξιοποίηση περιβαλλοντικού τέλους
4. Πού πάνε τα χρήματα του περιβαλλοντικού τέλους;
- Τα ποσά αποδίδονται από τους εμπόρους μέσω του μηχανισμού είσπραξης της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων στον Ελληνικό Οργανισμό Ανακύκλωσης (ΕΟΑΝ).
Παγκόσμια πρωτοβουλία
5. Τι γίνεται στον υπόλοιπο κόσμο;
- Οι περισσότερες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχουν ήδη εναρμονιστεί με την ευρωπαϊκή οδηγία.
- Χώρες όπως η Γαλλία και η Ιταλία, έχουν απαγορεύσει τη χρήση πλαστικής σακούλας μεταφοράς.
- Χώρες όπως η Ολλανδία και η Ιρλανδία, έχουν επιβάλλει αντίστοιχο τέλος, ύψους 0,25 ευρώ και 0,22 ευρώ, αντίστοιχα.
- Πάνω από 35 χώρες ανά τον κόσμο έχουν απαγορεύσει πλήρως τη χρήση πλαστικής σακούλας μεταφοράς.
Οξοδιασπώμενες & βιοδιασπώμενες σακούλες
6. Γιατί δεν χρησιμοποιούνται πλέον οξοδιασπώμενες σακούλες;
- Σύμφωνα με την προαναφερθείσα νομοθεσία οι οξοδιασπώμενες σακούλες απαγορεύονται.
- Πρόσφατες μελέτες θεωρούν ότι οι οξοδιασπώμενες σακούλες είναι περισσότερο επιβαρυντικές για το περιβάλλον.
7. Γιατί δεν βρίσκω βιοαποικοδομήσιμες σακούλες στα καταστήματα;
- Η τεχνολογία των βιοαποικοδομήσιμων πλαστικών (πχ πλαστικά από άμυλο) δεν έχει εξελιχθεί επαρκώς, ώστε να είναι αποδοτική και οικονομική η χρήση τους, ειδικά σε περιοχές με θερμό κλίμα.
Δωρεάν σακούλες
8. Γιατί σε άλλα καταστήματα μου δίνουν πλαστική σακούλα δωρεάν;
- Η δωρεάν διάθεση πλαστικής σακούλας απαγορεύεται.
9. Γιατί στη λαϊκή μου δίνουν δωρεάν τη σακούλα;
- Σύμφωνα με τη νομοθεσία εξαιρούνται από την επιβολή τέλους οι έμποροι περιπτέρων και του υπαίθριου εμπορίου.
10. Γιατί στο τμήμα οπωροπωλείου υπάρχουν σακούλες;
- Επιτρέπεται κατ΄ εξαίρεση η χρήση πλαστικής σακούλας με συγκεκριμένες προδιαγραφές για χύμα προϊόντα, για τη διασφάλιση της δημόσιας υγείας, καθώς θεωρείται είδος συσκευασίας.
11. Γιατί τα καταστήματα διαθέτουν δωρεάν χάρτινες σακούλες;
- Η νομοθεσία αφορά μόνο τις πλαστικές σακούλες.
Επαναχρησιμοποιούμενες τσάντες
12. Πώς θα μεταφέρω τα ψώνια μου στο σπίτι;
- Μπορείτε να προμηθευτείτε τις πλαστικές σακούλες πληρώνοντας το αντίστοιχο τέλος, αλλά προτείνεται να χρησιμοποιήσετε επαναχρησιμοποιούμενες τσάντες.
13. Πωλούν όλα τα καταστήματα επαναχρησιμοποιούμενες τσάντες;
- Ναι, η νομοθεσία υποχρεώνει τους εμπόρους να διαθέτουν επαναχρησιμοποιούμενες τσάντες μεταφοράς σε εμφανές σημείο.
14. Θα χρειαστώ παραπάνω από μία επαναχρησιμοποιούμενες τσάντες;
- Ναι, ένα νοικοκυριό εκτιμάται ότι θα χρειαστεί 3 με 4 επαναχρησιμοποιούμενες τσάντες για να καλύψει τις ανάγκες των αγορών του.
15. Οι επαναχρησιμοποιούμενες τσάντες είναι απόλυτα ασφαλείς για τα τρόφιμα;
- Ναι, εφόσον τηρούνται βασικοί κανόνες υγιεινής.
16. Μέχρι πόσες φορές μπορούμε να χρησιμοποιούμε τις επαναχρησιμοποιούμενες τσάντες;
- Δεν υπάρχει περιορισμός. Με μία ορθολογική χρήση μία επαναχρησιμοποιούμενη τσάντα μπορεί να χρησιμοποιείται για χρόνια.
17.Μπορούμε να πλένουμε τις επαναχρησιμοποιούμενες τσάντες;
- Ναι, εφόσον υπάρχει σχετική σήμανση στην τσάντα.
18. Μπορώ να χρησιμοποιήσω επαναχρησιμοποιούμενη τσάντα μίας εταιρείας στο κατάστημα άλλης;
- Ναι, δεν υπάρχει περιορισμός.
19. Τι μπορώ να κάνω για να θυμάμαι να παίρνω μαζί μου την επαναχρησιμοποιούμενη τσάντα;
- Να τις αποθηκεύετε σε εμφανές σημείο σπίτι σας.
- Να τις αποθηκεύετε στο αυτοκίνητο.
- Να προμηθευτείτε μικρές τσάντες τσέπης.
Διαχείριση απορριμμάτων
20. Πώς θα πετάω τα σκουπίδια μου;
- Ο πλέον κατάλληλος τρόπος για την αποκομιδή απορριμμάτων είναι οι σακούλες απορριμμάτων, τις οποίες βρίσκουμε στα ράφια των καταστημάτων.
21. Οι πλαστικές σακούλες απορριμμάτων γιατί δεν έχουν περιβαλλοντικό τέλος; Δεν επιβαρύνουν το περιβάλλον;
- Η επιβάρυνση του περιβάλλοντος από τις πλαστικές σακούλες απορριμμάτων είναι μικρότερη, καθώς έχουν διαφορετικό σχήμα και βάρος και κατά κανόνα καταλήγουν στο σύστημα διαχείρισης απορριμμάτων.
22. Μπορώ να ανακύκλωση τις πλαστικές σακούλες που έχω;
- Ναι, σύντομα θα υπάρχουν οι διαθέσιμες υποδομές από τους Δήμους και πολλά καταστήματα λιανικής.
Περαιτέρω ενημέρωση
23. Που μπορώ να βρω περισσότερα στοιχεία για τη μείωση της χρήσης πλαστικής σακούλας;
- Στην ιστοσελίδα www.alisidagiatoperivallon.gr
Οδηγίες της ΕΣΕΕ για τις πλαστικές σακούλες
plastiki-sakoula-.jpg
Διευκρινίσεις για πρόστιμα και επιβαρύνσεις | EUROKINISSI
Εγκύκλιο προς τις ομοσπονδίες-μέλη της εξέδωσε η Ελληνική Συνομοσπονδία Εμπορίου και Επιχειρηματικότητας διότι από αύριο, από την 1η Ιανουαρίου, δεν θα διατίθενται δωρεάν στους καταναλωτές πλαστικές σακούλες μεταφοράς.
Η ΕΣΕΕ αναφέρει ότι αναρτήθηκε στην επίσημη ιστοσελίδα της ΑΑΔΕ, η οποία υπογράφεται από τον διοικητή της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων Γιώργο Πιτσιλή, η ΠΟΛ υπ' αριθμ.1211/20-12-2017 με θέμα «Παροχή οδηγιών για την αναγραφή του επιβαλλόμενου, στη διάθεση λεπτών πλαστικών σακουλών, περιβαλλοντικού τέλους επί των εκδιδόμενων παραστατικών πωλήσεων». Υπενθυμίζεται ότι με βάση την υπουργική απόφαση 180036/952/2017 (ΦΕΚ 2812Β) από την 1η Ιανουαρίου 2018 δεν θα διατίθενται δωρεάν στους καταναλωτές πλαστικές σακούλες μεταφοράς, αντιθέτως αυτές θα χρεώνονται στον καταναλωτή και οι επιχειρήσεις υποχρεούνται να εισπράττουν και να αποδίδουν ειδικό περιβαλλοντικό τέλος, ανά τεμάχιο λεπτής πλαστικής σακούλας μεταφοράς, για την διάθεση της στους καταναλωτές. Το τέλος αναγράφεται στα παραστατικά πώλησης εμπορευμάτων ή προϊόντων και αποτυπώνεται στα λογιστικά αρχεία που τηρεί η επιχείρηση.
Η ΕΣΕΕ, δηλώνει ότι αντιλαμβανόμενη την ανησυχία των επιχειρήσεων για την εφαρμογή του νέου πλαισίου και την ύπαρξη κίνδυνου να επιβαρυνθούν, χωρίς δική τους ευθύνη, με σημαντικά πρόστιμα και διοικητικές κυρώσεις, άσκησε πίεση προκειμένου να εκδοθούν διευκρινήσεις, σχετικά με τις τροποποιήσεις που θα απαιτηθούν στις ταμειακές μηχανές και στα λογιστικά λογισμικά, ώστε να ξεκινήσει ομαλά η εφαρμογή του νέου πλαισίου.
Σε απάντηση των ενεργειών της ΕΣΕΕ, εκδόθηκε η ανωτέρω ΠΟΛ, η οποία διευκρινίζει πως θα γίνεται γενικά η αναγραφή και η αποτύπωση του περιβαλλοντικού τέλους.
Συγκεκριμένα αναφέρονται τα εξής:
Στα παραστατικά πωλήσεων (τιμολόγια πώλησης και στοιχεία λιανικής πώλησης) στα οποία αποτυπώνεται διακριτά η διάθεση λεπτών πλαστικών σακουλών μεταφοράς εμπορευμάτων ή προϊόντων, πέραν των στοιχείων του υποχρεωτικού περιεχομένου θα αναγράφεται, επιπλέον η αξία του επιβαλλόμενου περιβαλλοντικού τέλους προ του ΦΠΑ, με κάθε πρόσφορο, αλλά σε κάθε περίπτωση διακριτό και ευανάγνωστο τρόπο.
Α. Σε κάθε περίπτωση έκδοσης παραστατικών πώλησης με χρήση ΕΑΦΔΣΣ, κατά την διάθεση λεπτών πλαστικών σακουλών μεταφοράς εμπορευμάτων ή προϊόντων, θα πρέπει, με μέριμνα του χειριστή, το περιβαλλοντικό τέλος να εμφανίζεται, διακριτά, ως πρόσθετο είδος που υπόκειται σε Φ.Π.Α. συντελεστή Γ (κανονικό συντελεστή ΦΠΑ) και με ποσότητα ισάριθμη της ποσότητας των διατεθέντων πλαστικών σακουλών μεταφοράς εμπορευμάτων ή προϊόντων. Προκειμένου να αυτοματοποιηθεί η παραπάνω διαδικασία, σκόπιμο είναι να γίνουν κατάλληλες ρυθμίσεις στην εφαρμογή εμπορικής διαχείρισης που εκδίδει τα παραστατικά, ώστε όταν διατίθεται μια λεπτή πλαστική σακούλα μεταφοράς εμπορευμάτων ή προϊόντων, να εμφανίζεται αυτόματα, ως παρελκόμενο είδος, το περιβαλλοντικό τέλος με Φ.Π.Α. συντελεστή Γ (κανονικό συντελεστή ΦΠΑ), σύμφωνα με τα ανωτέρω.
Β. Στην περίπτωση έκδοσης αποδείξεων εσόδου με χρήση ΑΔΗΜΕ ή ΦΤΜ, πρέπει να γίνουν οι απαραίτητες ρυθμίσεις στον προγραμματισμό ειδών του ΦΗΜ, ώστε το περιβαλλοντικό τέλος να είναι ένα διακριτό είδος που υπόκειται σε Φ.Π.Α. συντελεστή Γ (κανονικό συντελεστή Φ.Π.Α.), το οποίο θα ανήκει σε ένα νέο διακριτό «ΤΜΗΜΑ» με όνομα «ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΟ ΤΕΛΟΣ».
Κατά την διάθεση λεπτών πλαστικών σακουλών μεταφοράς εμπορευμάτων ή προϊόντων, θα πρέπει, με μέριμνα του χειριστή, το περιβαλλοντικό τέλος να εμφανίζεται, διακριτά, ως πρόσθετο είδος που υπόκειται σε ΦΠΑ συντελεστή Γ (κανονικό συντελεστή ΦΠΑ) και με ποσότητα ισάριθμη της ποσότητας των διατεθέντων πλαστικών σακουλών μεταφοράς εμπορευμάτων ή προϊόντων.
Κατά την διάθεση λεπτών πλαστικών σακουλών μεταφοράς εμπορευμάτων ή προϊόντων, θα πρέπει, με μέριμνα του χειριστή, το περιβαλλοντικό τέλος να εμφανίζεται, διακριτά, ως πρόσθετο είδος που υπόκειται σε ΦΠΑ συντελεστή Γ (κανονικό συντελεστή ΦΠΑ) και με ποσότητα ισάριθμη της ποσότητας των διατεθέντων πλαστικών σακουλών μεταφοράς εμπορευμάτων ή προϊόντων.
Ειδικά στην εξαιρετική περίπτωση έκδοσης αποδείξεων εσόδου με χρήση ΑΔΗΜΕ ή ΦΤΜ, που έχουν διαχείριση παρελκομένων ειδών και προκειμένου να αυτοματοποιηθεί η διαδικασία, σκόπιμο είναι να γίνουν οι απαραίτητες ρυθμίσεις στον προγραμματισμό ειδών του ΦΗΜ, ώστε το περιβαλλοντικό τέλος να είναι ένα διακριτό είδος που υπόκειται σε ΦΠΑ συντελεστή Γ (κανονικό συντελεστή ΦΠΑ), το οποίο θα ανήκει σε ένα νέο διακριτό «ΤΜΗΜΑ» με όνομα «ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΟ ΤΕΛΟΣ» και επιπλέον αυτό το είδος θα είναι παρελκόμενο της λεπτής πλαστικής σακούλας μεταφοράς εμπορευμάτων και προϊόντων με ξεχωριστή τιμή.
Με αυτές τις ρυθμίσεις, κατά την διάθεση λεπτής πλαστικής σακούλας μεταφοράς εμπορευμάτων ή προϊόντων, αυτόματα θα εμφανίζεται ως πωληθέν είδος και το περιβαλλοντικό τέλος.
Υπενθυμίζεται ότι απαιτείται ιδιαίτερη προσοχή στην τήρηση του νέου πλαισίου από τους εμπόρους, δεδομένου ότι δεν προβλέπεται κάποια παράταση για την εφαρμογή του και οι κυρώσεις είναι σημαντικές, καθώς προβλέπεται διοικητικό πρόστιμο από 200 μέχρι 5.000 ευρώ, ανάλογα με την βαρύτητα της παράβασης.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
Tέλος στην πλαστική σακούλα, τη θανάσιμη απειλή για το οικοσύστημα
Από την 1η Ιανουαρίου του 2018 παύει η δωρεάν διάθεση λεπτής πλαστικής σακούλας από τα ταμεία των σούπερ μάρκετ και των εμπορικών καταστημάτων.
Η κυβέρνηση τόλμησε αυτό που ήταν αυτονόητο και επιβεβλημένο, ικανοποιώντας ένα χρόνιο οικολογικό αίτημα. Με τον νόμο 4496/2017 του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας ενσωμάτωσε την Ευρωπαϊκή Οδηγία 2015/720/Ε.Ε. και δίνει μια ανάσα στο περιβάλλον.
Προβλέπει, μεταξύ άλλων, την παύση, από 1/1/2018, της δωρεάν διάθεσης πλαστικής σακούλας από τα σούπερ μάρκετ και εμπορικά καταστήματα και θεσπίζει ανταποδοτικό τέλος από 4 έως 8 λεπτά του ευρώ αναλόγως με το μέγεθος και το είδος της σακούλας.
Δεν είναι η οριστική λύση, αποτελεί, ωστόσο, σημαντική προσπάθεια στην κατεύθυνση μείωσης ενός φαινομένου που, ειδικά στην Ελλάδα, έχει τεράστιες διαστάσεις.
Ενδεικτικά, 1 στα 2 απορρίμματα στον βυθό του Αιγαίου και του Ιονίου είναι πλαστικές σακούλες, ενώ 1 στα 4 ψάρια ανοιχτής θάλασσας μπορεί να περιέχει μικροπλαστικά.
Η χρήση των πλαστικών για περισσότερα από 50 χρόνια, πλέον, συνιστά θανάσιμη απειλή για το οικοσύστημα και κίνδυνο για τη δημόσια υγεία.
Το ίδιο συμβαίνει και με τα πλαστικά μπουκάλια νερού και αναψυκτικών για τα οποία πρέπει το συντομότερο να ανοίξει συζήτηση στην Ευρώπη και την Ελλάδα ώστε να αντικατασταθούν με γυάλινα ή χάρτινα.
Οι πλαστικές σακούλες αποτελούν απειλή για τους θαλάσσιους οργανισμούς, καθώς αυτοί είτε παγιδεύονται σ’ αυτές είτε τις καταναλώνουν.
Η παγίδευση μπορεί να τραυματίσει τους οργανισμούς, να βλάψει την ικανότητα κίνησής τους (επηρεάζοντας με αυτόν τον τρόπο τη δυνατότητά τους να βρουν τροφή ή να αποφύγουν τους θηρευτές τους), ακόμα και να τα οδηγήσει στον θάνατο λόγω ασιτίας, ασφυξίας ή πνιγμού.
Θαλάσσιες χελώνες και θαλάσσια θηλαστικά μπορούν να καταπιούν πλαστικές σακούλες επειδή μοιάζουν με την τροφή τους, με αποτέλεσμα να μειώνεται η ικανότητα τροφοληψίας, αναπνοής και κολύμβησης.
Επιπλέον και σε σχέση με την Αυτοδιοίκηση, με τον νέο νόμο δίνονται κίνητρα στους δήμους προκειμένου να μειώσουν τα τέλη στους δημότες ακολουθώντας μια εναλλακτική διαχείριση με τη μείωση της τελικής διάθεσης των αποβλήτων συσκευασιών και την ενθάρρυνση της προετοιμασίας για επαναχρησιμοποίησή τους.
Οι δήμοι θα προβαίνουν αυτοτελώς στην οργάνωση της εναλλακτικής διαχείρισης των αποβλήτων τους και θα επιβραβεύονται σχετικά.
Προωθείται, επίσης, η ανάπτυξη συνεργασιών μεταξύ των τοπικών κοινωνιών και των εμπλεκόμενων φορέων στη διαχείριση αποβλήτων, με σκοπό την κοινωνική συμμετοχή, τον κοινωνικό έλεγχο και την επίτευξη συναινέσεων.
Ενισχύεται έτσι η πολιτική της Περιφέρειας Αττικής που προβλέπει ένα ολοκληρωμένο σχέδιο διαχείρισης απορριμμάτων με διαλογή και διαχείριση στην πηγή, περισυλλογή, διαχωρισμό, ανακύκλωση και κομποστοποίηση με δημοτικές συμφωνίες, για μια αποκεντρωμένη, οικολογικά και οικονομικά βιώσιμη διαχείριση με διατήρηση του δημόσιου χαρακτήρα.
*Αντιπεριφερειάρχης Βόρειου Τομέα Αθηνών, μέλος των Οικολόγων Πράσινων
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου