Ασφαλιση Συγγενικών Προσώπων Α΄ και Β΄ Βαθμού Συγγένειας σε Ατομικές Επιχειρήσεις

 Ασφαλιση Συγγενικών Προσώπων Α΄ και Β΄ Βαθμού Συγγένειας σε Ατομικές Επιχειρήσεις

Η ασφάλιση στο ΙΚΑ των προσώπων που συνδέονται με Α’ και Β’ βαθμού συγγενική σχέση με τον εργοδότη αποτελεί βασικό ζήτημα που απασχολεί την πλειοψηφία των οικογενειακών επιχειρήσεων στην Ελλάδα.

Θέμα υπαγωγής ή μη στην ασφάλιση του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ τίθενται μόνο για την παροχή εξαρτημένης εργασίας στις Ατομικές Επιχειρήσεις στις οποίες ο μισθωτός έχει συγγενική σχέση με τον εργοδότη.

Ο όρος Συγγένεια περιλαμβάνει:

α) Συγγενείς  Α’ Βαθμού εξ αίματος θεωρούνται τα παιδιά προς τους γονείς και οι γονείς προς τα παιδιά.

β) Συγγενείς Β’ Βαθμού εξ αίματος είναι:

Η κατ’ευθείαν γραμμή, ο παππούς και η γιαγιά προς τα εγγόνια τους και

Εκ πλαγίου, τα αδέλφια μεταξύ τους.

γ) Οι σύζυγοι δεν συνδέονται με κανενός είδους συγγένεια μεταξύ τους, δηλαδή δεν είναι συγγενείς, όμως σύμφωνα με τον Αστικό Κώδικα οι σύζυγοι έχουν υποχρέωση να συνεισφέρουν από κοινού, ο καθένας ανάλογα με τις δυνάμεις του για την αντιμετώπιση των αναγκών της οικογένειας.

δ) Η συγγένεια εξ αγχιστείας είναι η συγγένεια που δημιουργείται μετά από έναν γάμο. Στην προκειμένη περίπτωση, οι συγγενείς εξ αγχιστείας του εργοδότη υπάγονται στη γενική ρύθμιση, δηλαδή ασφαλίζονται όπως και οι λοιποί εργαζόμενοι που παρέχουν εξαρτημένη εργασία (σύμφωνα με το άρθρο 2 παρ. 1 του Α.Ν. 1846/1951), καθόσον οι διατάξεις του Ν. 1759/1988 αναφέρονται μόνο στη συγγένεια εξ αίματος α’ και β’ βαθμού.

Όταν υπάρχει εξαρτημένη εργασία, δηλαδή, όταν ο εργοδότης προσλαμβάνει έναν εργαζόμενο και προσδιορίζει ο ίδιος, τον τρόπο, τον χρόνο, το είδος και τον τόπο παροχής της εργασίας, τότε ο εργαζόμενος θα πρέπει να ασφαλιστεί στο ΙΚΑ. Στο ΙΚΑ ασφαλίζονται υποχρεωτικά όλα τα πρόσωπα που παρέχουν:

α) Εξαρτημένη εργασία με αμοιβή μέσα στα όρια της χώρας ανεξάρτητα από την ιδιότητα του εργοδότη (ιδιωτικός ή δημόσιος τομέας, ΝΠΔΔ, Δημόσιο) και το είδος της σχέσης εργασίας (ιδιωτικού ή δημοσίου δικαίου) εφόσον για την εργασία τους αυτή δεν υπάγονται στην ασφάλιση άλλου φορέα κύριας ασφάλισης.

β) Εξαρτημένη εργασία στο εξωτερικό για λογαριασμό εργοδότη που εδρεύει στην Ελλάδα. Εάν όμως πρόκειται για χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΟΚ) ή για χώρα με την οποία η Ελλάδα έχει διμερή σύμβαση Κοινωνικής Ασφάλισης, τότε η ασφάλιση καθορίζεται από τις ειδικές διατάξεις του Κανονισμού της ΕΟΚ και των διμερών συμβάσεων.

γ) Οι αλλοδαποί που απασχολούνται στην Ελλάδα σε οποιαδήποτε εργασία που υπάγεται στην ασφάλιση του ΙΚΑ. Εφ’ όσον δεν προέρχονται από χώρες της ΕΟΚ ή από χώρες με τις οποίες η Ελλάδα έχει συνδεθεί με διμερή σύμβαση που να ρυθμίζει διαφορετικά το θέμα.

Σύμφωνα με το Άρθρο 2 του Αναγκαστικού Νόμου 1846/1951 «Περί Κοινωνικών Ασφαλίσεων», (ΦΕΚ Α΄ 179/14-21.6.1951), ορίζονται τα υποχρεωτικώς ασφαλιζόμενα πρόσωπα, χωρίς να γίνεται ρητή αναφορά στα πρόσωπα που απασχολούνται σε εργοδότες με τους οποίους είναι σύζυγοι ή συγγενείς α΄ και β΄ βαθμού. Το ως άνω άρθρο, τροποποιήθηκε και συμπληρώθηκε, με το Άρθρο 1 παράγραφος 1 του Ν.1759/1988 «Ασφαλιστική κάλυψη ανασφάλιστων ομάδων, βελτίωση της κοινωνικοασφαλιστικής προστασίας και άλλες διατάξεις»,(ΦΕΚ 50 /18.3.1988), ως εξής:

«..Επίσης υπάγονται στην υποχρεωτική ασφάλιση του νόμου αυτού (1846/1951) τα πρόσωπα που παρέχουν εργασία εντός των ορίων της χώρας κατά κύριο επάγγελμα σε εργοδότες με τους οποίους είναι σύζυγοι ή συγγενείς πρώτου και δεύτερου βαθμού συγγένειας, εφ όσον για την εργασία τους αυτή δεν υπάγονται υποχρεωτικά ή προαιρετικά στην ασφάλιση άλλου φορέα κύριας ασφάλισης….».

Με την από 11/04/2012 δημοσίευση του Ν.4075/12, «Θέματα Κανονισμού Ασφάλισης ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, Ασφαλιστικών Φορέων, προσαρμογή της νομοθεσίας στην Οδηγία 2010/18/ΕΕ και λοιπές διατάξεις», προβλέπεται ότι, τα πρόσωπα που παρέχουν εργασία εντός των ορίων της χώρας κατά κύριο επάγγελμα σε εργοδότες που έχουν ατομική επιχείρηση και με τους οποίους είναι σύζυγοι, ή συγγενείς α’ και β’ βαθμού συγγένειας, υπάγονται στην ασφάλιση όλων των κλάδων και λογαριασμών του ΟΑΕΔ, του ΟΕΚ και του ΟEE.

Ο εργαζόμενος (σύζυγος ή συγγενής α’ και β’ βαθμού) σε ατομική επιχείρηση ασφαλίζεται υποχρεωτικά με καθεστώς πλήρους απασχόλησης και με 25 ημέρες ασφάλισης το μήνα (δηλαδή δεν υπάρχει δυνατότητα επιλογής ασφάλισης του συγγενικού προσώπου ως απασχολούμενου με μερική απασχόληση ή για λιγότερες ημέρες ασφάλισης) βάση του Άρθρου 4 (Κανονισμός Ασφάλισης στο ΙΚΑ των Προσώπων που απασχολούνται σε Επιχειρήσεις Μελών της οικογένειας τους-ΑΥΥΠΚΑ Φ21/3288/88 ΦΕΚ 4/89τ. Β’, που εκδόθηκε κατ’ εξουσιοδότηση του άρθρου 1 παρ. 1 του Ν. 1759/88). Αναφορικά με τα ποσοστά των ασφαλιστικών εισφορών με το Ν. 4075/2012 αυτά είναι ίδια με όλους του λοιπούς εργαζόμενους που απασχολούνται σε ομοειδείς ειδικότητες.

Τέλος σε καμία περίπτωση, οι ασφαλιστικές εισφορές δεν μπορεί να υπολογίζονται σε ασφαλιστική κλάση κατώτερη απ’ αυτή που αντιστοιχεί στο ημερομίσθιο ανειδίκευτου εργάτη που ισχύει κάθε φορά.

Βάση των ανωτέρω, συμπεραίνουμε ότι, η ασφάλιση των προσώπων που απασχολούνται σε εργοδότες, με τους οποίους είναι σύζυγοι ή συγγενείς α΄ και β΄ βαθμού είναι μεν υποχρεωτική δεν επιβάλλεται όμως αυτοδίκαια. Στην πράξη έχει παρατηρηθεί ότι, δεν επιβάλλεται πρόστιμο για ανασφάλιστη εργασία στα πρόσωπα αυτά.

Κοινοποιήστε στα κοινωνικά δίκτυα!

FacebookTwitterLinkedInWhatsappPinterestEmail

About the Author: Κωνσταντίνος Ράικος

Κωνσταντίνος Ράικος. Founder & CEO, KRS Group. Κάτοχος M.Sc, Λογιστικός & Φορολογικός Σύμβουλος, πιστοποιημένος φορολογικός σύμβουλος με μεγάλη εμπειρία στην διευθέτηση δύσκολων προβλημάτων.