Οι πρόσφατοι φορολογικοί νόμοι εισήγαγαν ευνοϊκές αλλαγές στον τρόπο φορολόγησης κάποιων παροχών σε είδος (αυτοκίνητα, stock options κ.λπ.) που λαμβάνουν οι μισθωτοί από τον εργοδότη τους στο πλαίσιο της εργασιακής σχέσης τους.

της Τζένης Πάνου*

■ Εταιρικά αυτοκίνητα:

Συγκεκριμένα, επανακαθορίστηκε ο τρόπος υπολογισμού της φορολογητέας αξίας της παραχώρησης οχήματος σε εργαζόμενο ή εταίρο ή μέτοχο, για οποιοδήποτε χρονικό διάστημα εντός του φορολογικού έτους, με βάση την ακόλουθη κλίμακα, ως ποσοστό της λιανικής τιμής πώλησης προ φόρων (ΛΤΠΦ):

α) Για ΛΤΠΦ έως 14.000 ευρώ ως ποσοστό 4% της ΛΤΠΦ ως επιπλέον ετήσιο εισόδημα, για ΛΤΠΦ από 14.001 έως 17.000 ευρώ ως ποσοστό 20% της ΛΤΠΦ, για ΛΤΠΦ από 17.001 έως 20.000 ευρώ ως ποσοστό 33% της ΛΤΠΦ, για ΛΤΠΦ 20.001 έως 25.000 ευρώ ως ποσοστό 35% της ΛΤΠΦ, για ΛΤΠΦ από 25.001 έως 30.000 ευρώ ως ποσοστό 37% της ΛΤΠΦ, για ΛΤΠΦ πλέον των 30.001 ευρώ, ως ποσοστό 20% της ΛΤΠΦ ως επιπλέον ετήσιο εισόδημα. Περαιτέρω, η αξία της παραχώρησης του οχήματος μειώνεται κατά 10% έως 50% βάσει της παλαιότητας του οχήματος.

Η εφαρμογή της ανωτέρω κλίμακας συνεπάγεται μειωμένη φορολόγηση σε σχέση με το προϊσχύον καθεστώς, δεδομένου ότι η κλίμακα είναι προοδευτική. Τα ανωτέρω ισχύουν ανεξάρτητα αν το όχημα ανήκει στην επιχείρηση ή είναι μισθωμένο με οποιονδήποτε τρόπο στα ανωτέρω πρόσωπα.

Πλέον εξαιρούνται από τη φορολόγηση (α) τα οχήματα που χρησιμοποιούνται αποκλειστικά για επαγγελματικούς σκοπούς και εφόσον έχουν ΛΤΠΦ έως 17.000 ευρώ (από 12.000 ευρώ που ήταν το προηγούμενο όριο) και β) τα οχήματα μηδενικών ή χαμηλών ρύπων έως 50g CO2/km και με ΛΤΠΦ έως 40.000 ευρώ προς ένα εργαζόμενο ή εταίρο ή μέτοχο.

■ Δάνειο σε εργαζόμενο:

Σε περίπτωση παροχής δανείου από τον εργοδότη σε εργαζόμενο ή εταίρο ή μέτοχο, ως φορολογητέα παροχή σε είδος θεωρείται η διαφορά του τόκου που τυχόν κατέβαλε ο εργαζόμενος στη διάρκεια του ημερολογιακού μήνα κατά τον οποίο έλαβε το δάνειο και του (υψηλότερου) μέσου επιτοκίου αγοράς κατά τον ίδιο μήνα, όπως το επιτόκιο αυτό ορίζεται με απόφαση του υπουργού Οικονομικών. Τα ανωτέρω ισχύουν ανεξαρτήτως από τη σύναψη ή μη έγγραφης σύμβασης δανείου. Υπενθυμίζουμε ότι η διάταξη στην προγενέστερη μορφή της προέβλεπε πως εάν δεν υπήρχε έγγραφη σύμβαση, ολόκληρο το ποσό του δανείου εθεωρείτο παροχή σε είδος και φορολογούνταν ως μισθός. Επίσης καταργήθηκε η διάταξη που προέβλεπε πως η προκαταβολή άνω των 3 μισθών θεωρείται δάνειο.

■ Δικαιώματα προαίρεσης απόκτησης μετοχών:

Τα δικαιώματα προαίρεσης απόκτησης μετοχών, που παρέχονται σε εργαζόμενο ή εταίρο ή μέτοχο, φορολογούνται με βάση την ακόλουθη διάκριση:

α) Αυτοτελώς με συντελεστή 15% ως εισόδημα από υπεραξία: ισχύει για μετοχές εισηγμένων και μη εισηγμένων εταιρειών με την προϋπόθεση της διακράτησης των μετοχών για τουλάχιστον 24 μήνες από την απόκτηση του δικαιώματος προαίρεσης.

Ειδικά, για μη εισηγμένες στο Χρηματιστήριο, νεοσύστατες, μικρές ή και πολύ μικρές επιχειρήσεις, ο φορολογικός συντελεστής ορίζεται σε 5%, εφόσον συντρέχουν συγκεκριμένες προϋποθέσεις (διακράτηση 36 μηνών κ.λπ.).

β) Φορολόγηση ως εισόδημα από μισθωτές υπηρεσίες: εφόσον οι μετοχές μεταβιβαστούν πριν από τη συμπλήρωση 24 μηνών (ή 36 μηνών, αντίστοιχα) το σχετικό εισόδημα φορολογείται ως εισόδημα από μισθωτές υπηρεσίες (παροχή σε είδος).
Η αγοραία αξία των δικαιωμάτων προαίρεσης απόκτησης μετοχών προσδιορίζεται κατά τον χρόνο άσκησης του δικαιώματος προαίρεσης και ανεξαρτήτως εάν συνεχίζει να ισχύει η εργασιακή σχέση. Πρέπει να σημειωθεί ότι οι σχετικές διατάξεις είναι ασαφείς σε αρκετά σημεία: π.χ. ως προς τον χρόνο έναρξης του ελάχιστου χρόνου διακράτησης, τον χρόνο φορολόγησης και υπολογισμού της υπεραξίας κ.λπ., ενώ δεν έχει εκδοθεί ακόμα ερμηνευτική εγκύκλιος από τη φορολογική διοίκηση.

■ Δωρεάν διάθεση μετοχών:

Με τον πρόσφατο νόμο 4714/2020 απαλλάσσεται από τον φόρο εισοδήματος από μισθωτή εργασία η παροχή σε είδος με τη μορφή μετοχών που λαμβάνει εργαζόμενος ή εταίρος ή μέτοχος από εταιρεία στο πλαίσιο προγραμμάτων δωρεάν διάθεσης μετοχών, όπου τίθεται ως προϋπόθεση η επίτευξη συγκεκριμένων στόχων ή η επέλευση συγκεκριμένου γεγονότος για την πραγματοποίηση της διάθεσης των μετοχών. Η διάταξη εφαρμόζεται σε παροχές που λαμβάνονται στα φορολογικά έτη που αρχίζουν από 1.1.2020. Το εισόδημα που προκύπτει από την ως άνω δωρεάν διάθεση των μετοχών αποτελεί εισόδημα από υπεραξία και φορολογείται με 15%, εφόσον μεταβιβαστούν οι μετοχές έπειτα από την απόκτησή τους, από τον δικαιούχο του προγράμματος.

* Η κ. Τζένη Πάνου είναι υπεύθυνη του φορολογικού τμήματος της ASnetwork (www.asnetwork.gr). 

πηγή: kathimerini.gr