Ομιλία του Υπουργού Οικονομικών κ. Χρήστου Σταϊκούρα στο 3ο «Athens Investment Forum»
Θα ήθελα, καταρχάς, να συγχαρώ τους διοργανωτές του 3ου «Athens Investment Forum» για την πραγματοποίησή του, παρά τις εξαιρετικά δύσκολες συνθήκες λόγω της πανδημίας του κορονοϊού, και να τους ευχαριστήσω για την τιμητική πρόσκληση που μου απηύθυναν να συμμετάσχω, ως ομιλητής, στην πρώτη θεματική ενότητα του Συνεδρίου.
Ενότητα που φέρει έναν πολύ ενδιαφέροντα, και κομβικής σημασίας για την πορεία της ελληνικής οικονομίας, τίτλο: «Χρηματοδοτώντας την ισχυρή και βιώσιμη ανάπτυξη».
Κυρίες και Κύριοι,
Η υγειονομική κρίση που ενέσκηψε σε ολόκληρο τον πλανήτη, προκαλώντας ένα ισχυρό, εξωγενές σοκ, έχει θέσει σε δοκιμασία την κοινωνία και την οικονομία, διεθνώς.
Έτσι, και στη χώρα μας, η πανδημία επηρέασε πολύ έντονα την οικονομική δραστηριότητα, οδηγώντας την ελληνική οικονομία σε βαθιά ύφεση για φέτος.
Το Προσχέδιο του Κρατικού Προϋπολογισμού του 2021, που κατατέθηκε την περασμένη Δευτέρα στη Βουλή και θα συζητηθεί την επόμενη εβδομάδα, αποτυπώνει την εκτίμησή μας ότι η ύφεση αυτή, με βάση τα διαθέσιμα δεδομένα, θα φθάσει το 8,2%.
Ωστόσο, η Ελλάδα αναμένεται να κινηθεί σε καλύτερα επίπεδα σε σύγκριση με πολλά άλλα ευρωπαϊκά κράτη.
Ήδη, με βάση τα προσωρινά διαθέσιμα στοιχεία, το 1ο εξάμηνο του έτους, η ελληνική οικονομία συρρικνώθηκε κατά 7,9%, όταν ο αντίστοιχος μέσος όρος συρρίκνωσης στην ευρωζώνη ήταν 9,0%, και ειδικότερα στην Πορτογαλία 9,3%, στην Ιταλία 11,7%, στη Γαλλία 12,3% και στην Ισπανία 13,1%.
Το γεγονός αυτό οφείλεται, κατά κύριο λόγο, στην άμεση και αποτελεσματική – όπως αναγνωρίστηκε από τους ευρωπαϊκούς θεσμούς στην 7η Έκθεση Ενισχυμένης Εποπτείας και επιβεβαιώθηκε από το Eurogroup την περασμένη Δευτέρα – αντιμετώπιση της πανδημίας και των κοινωνικών και οικονομικών επιπτώσεών της.
Βεβαίως, το ζητούμενο είναι οι απώλειες εξαιτίας της υγειονομικής κρίσης να καλυφθούν το ταχύτερο δυνατό και η ελληνική οικονομία να εισέλθει σε τροχιά ισχυρής, βιώσιμης και κοινωνικά δίκαιης ανάπτυξης.
Προσδοκούμε ότι το 2021 θα μπορέσει να αποτελέσει την αφετηρία αυτής της πορείας, επιτυγχάνοντας υψηλή ανάπτυξη.
Το ερώτημα είναι: πώς θα χρηματοδοτηθεί η ανάπτυξη αυτή;
Η απάντηση είναι: μέσω 8 «κινητήριων μοχλών», τους οποίους και θα αναλύσω.
1ον. Έξοδος στις διεθνείς αγορές.
Η Κυβέρνηση μέσα σε 14 μήνες έχει αντλήσει, επιτυχώς, πόρους από τις αγορές 6 φορές – τις 3 κατά τη διάρκεια της κρίσης – συνολικού ύψους 14 δισ. ευρώ.
Με αποκορύφωμα την πιο πρόσφατη έκδοση 10ετούς ομολόγου, ύψους 2,5 δισ. ευρώ, τον περασμένο μήνα, με το χαμηλότερο – ιστορικά – κόστος δανεισμού της χώρας, 1,187%.
Μάλιστα, η απόδοση του 10ετούς ελληνικού κρατικού τίτλου στις αγορές κυμαίνεται πλέον σε ακόμη χαμηλότερα επίπεδα, σημειώνοντας χθες νέο ιστορικό χαμηλό, της τάξεως του 0,88% περίπου.
Επιπλέον, η χώρα εκδίδει μεγαλύτερο ύψος εντόκων γραμματίων, διαφορετικών διαρκειών, με επιτόκιο που διαμορφώνεται χαμηλότερα ακόμη και από τα προ κορονοϊού επίπεδα.
Είναι χαρακτηριστικό ότι οι πρόσφατες εκδόσεις 3μηνων και 6μηνων εντόκων γραμματίων, την 7η Οκτωβρίου και την 30η Σεπτεμβρίου, πραγματοποιήθηκαν με επιτόκιο -0,16% και -0,10% αντίστοιχα, που είναι το χαμηλότερο που έχει καταγραφεί μέχρι σήμερα για τις συγκεκριμένες διάρκειες τίτλων του Ελληνικού Δημοσίου.
Άρα, μία πηγή χρηματοδότησης για την ανάπτυξη είναι οι έξοδοι στις αγορές που πραγματοποιήθηκαν το 2020 και αυτές που θα ακολουθήσουν το 2021.
2ον. Εκταμιεύσεις υπο-δόσεων από τη διακράτηση ομολόγων [ANFAs και SMPs].
Επί διακυβέρνησης Νέας Δημοκρατίας, μέσα σε ένα έτος, έχουν εκταμιευτεί 2 υπο-δόσεις από τη διακράτηση ομολόγων, συνολικού ύψους 1,5 δισ. ευρώ, αποτέλεσμα των θετικών αξιολογήσεων από τους ευρωπαϊκούς θεσμούς, στο πλαίσιο της Ενισχυμένης Εποπτείας.
3ον. Ευρωπαϊκό Ταμείο Ανάκαμψης.
Η Ελληνική οικονομία αναμένεται να ωφεληθεί με 32 δισ. ευρώ έως το 2026 από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Ανάκαμψης, εκ των οποίων 19,3 δισ. ευρώ αφορούν επιχορηγήσεις και 12,7 δισ. ευρώ δάνεια με ευνοϊκό επιτόκιο και όρους.
Μόνο το 2021, προβλέπεται ότι, από όλα τα εργαλεία του Ταμείου, οι πόροι θα ξεπεράσουν τα 5,5 δισ. ευρώ.
Συγκεκριμένα το 2021 αναμένεται να απορροφήσουμε:
- 2,635 δισ. ευρώ, από τα 16,2 δισ. ευρώ, επιχορήγησης από τον Μηχανισμό Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (RRF).
Από αυτά, τα 1,132 δισ. ευρώ είναι προκαταβολή που αναμένεται να εισπραχθεί το πρώτο εξάμηνο του έτους και τα 1,504 δισ. ευρώ είναι η αναμενόμενη απορρόφηση του δευτέρου εξαμήνου.
- 1,272 δισ. ευρώ, ως προκαταβολή, από τα 12,7 δισ. ευρώ δανείων του RRF.
- 1,6 δισ. ευρώ, από τα 2,3 δισ. ευρώ, του REACT-EU καθώς αφορούν μέτρα για κορονοϊό, ορισμένα από τα οποία ήδη εφαρμόζονται.
4ον. Επιστρεπτέα Προκαταβολή.
Ένα μέτρο που έχει αποδειχθεί στην πράξη άκρως επιτυχημένο.
Έχει χρηματοδοτήσει 120.000 επιχειρήσεις, κυρίως μικρές και πολύ μικρές, ενώ 174.027 υπέβαλαν αίτηση για τον 3ο κύκλο της.
Μέσα στην επόμενη εβδομάδα εκτιμούμε ότι θα ξεκινήσουν οι πληρωμές για τον κύκλο αυτό.
Η συνολική στήριξη του Κράτους προς τις επιχειρήσεις, μέσω του εν λόγω χρηματοδοτικού σχήματος, αναμένεται να ξεπεράσει τα 4,1 δισ. ευρώ, συμπεριλαμβανομένου και του 4ου κύκλου, που θα ακολουθήσει τον Νοέμβριο.
5ον. ΤΕΠΙΧ ΙΙ.
Μέχρι σήμερα, έχουν εκταμιευθεί, σε 11.953 επιχειρήσεις, δάνεια συνολικού ύψους 1,6 δισ. ευρώ.
Μάλιστα, προκειμένου να καλυφθεί η σημαντική ζήτηση, έχουν προστεθεί επιπλέον πόροι, ύψους 180 εκατ. ευρώ, οι οποίοι με την τραπεζική μόχλευση θα φθάσουν περίπου στα 850 εκατ. ευρώ, για επιχειρήσεις που έχουν ήδη υποβάλει αίτηση δανειοδότησης, αλλά αυτή δεν εγκρίθηκε λόγω μη διαθεσιμότητας πόρων.
6ον. Ταμείο Εγγυοδοσίας.
Μέχρι σήμερα έχουν διατεθεί δάνεια σε 5.255 επιχειρήσεις, συνολικού ύψους 2,7 δισ. ευρώ.
Μάλιστα, οι όποιες, λίγες, εκκρεμότητες υπάρχουν ακόμη, όσον αφορά τις εκταμιεύσεις πόρων, οφείλονται κατά κύριο λόγο στην επιλογή των επιχειρηματιών να χρηματοδοτηθούν μεταγενέστερα ή και να απενταχθούν, για δικούς τους λόγους, από το πρόγραμμα.
Επιπλέον, τις επόμενες ημέρες ξεκινά ο 2ος κύκλος του Ταμείου Εγγυοδοσίας, στον οποίο αναμένεται οι εκταμιεύσεις να γίνουν γρηγορότερα, δεδομένου ότι πολλά από τα δάνεια έχουν ήδη εγκριθεί από τον πρώτο κύκλο.
Το 75% - 90% των νέων δανείων του 2ου κύκλου απευθύνεται κατ’ απόλυτη προτεραιότητα σε μεσαίες, μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις που έχουν πληγεί από τις οικονομικές επιπτώσεις της πανδημίας.
Το συνολικό ύψος των δανείων που θα λάβουν οι επιχειρήσεις και από τους δύο κύκλους αναμένεται να ξεπεράσει τα 6 δισ. ευρώ.
Να σημειωθεί ότι σύμφωνα με τα στοιχεία της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας, το πλήθος των εγκεκριμένων χρηματοδοτήσεων εντός του 2020 ξεπερνά το πλήθος όλων των εγκεκριμένων χρηματοδοτήσεων όλης της προηγούμενης δεκαετίας.
Μάλιστα, έως τα τέλη Αυγούστου, τα εκταμιευμένα δάνεια για το 2020 ήταν 5 φορές περισσότερα από τα αντίστοιχα της περιόδου 2015 – 2019.
Η συνολική στήριξη από το ΤΕΠΙΧ ΙΙ, το Ταμείο Εγγυοδοσίας και την Επιστρεπτέα Προκαταβολή ξεπερνά, μέχρι σήμερα, τα 6 δισ. ευρώ, ενώ αναμένεται, από τους επιπλέον πόρους του ΤΕΠΙΧ ΙΙ, τη δεύτερη φάση του Ταμείου Εγγυοδοσίας και τον 3ο και 4ο κύκλο της Επιστρεπτέας Προκαταβολής, να διατεθούν επιπλέον πόροι ύψους περίπου 5 δισ. ευρώ τους επόμενους μήνες του έτους.
Δηλαδή, η συνολική «ένεση» ρευστότητας θα ξεπεράσει τα 11 δισ. ευρώ σε διάστημα περίπου 7 μηνών.
7ον. Ικανοποιητική εκτέλεση του Κρατικού Προϋπολογισμού του 2020.
Λαμβάνοντας υπόψη τα πρωτοφανή χαρακτηριστικά των οικονομικών επιπτώσεων της υγειονομικής κρίσης και την επεκτατική δημοσιονομική πολιτική που – ορθώς – ακολουθεί η Κυβέρνηση για την αντιμετώπισή τους, με τη μορφή πρόσθετων δαπανών και μειωμένων εσόδων, η πορεία εκτέλεσης του τρέχοντος Κρατικού Προϋπολογισμού κρίνεται ικανοποιητική.
Παρά τις πρωτοφανείς, δύσκολες συνθήκες που έχει προκαλέσει η πανδημία, οι πολίτες επιδεικνύουν αξιέπαινη συνέπεια στις υποχρεώσεις τους και αξιοποιούν τα κίνητρα και τις διευκολύνσεις που τους παρέχει η πολιτεία, στηρίζοντας το δημόσιο ταμείο σε αυτή την κρίσιμη συγκυρία.
8ον. Τραπεζικός τομέας, χρηματοδότηση των επιχειρήσεων από τις αγορές και χορήγηση μικροχρηματοδοτήσεων.
Το τραπεζικό σύστημα οφείλει και προσδοκάται να παρέχει χρηματοδοτήσεις προς τις επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά και χωρίς τις εγγυήσεις ή τα προγράμματα του Δημοσίου, διότι, από την αρχή του έτους, οι τράπεζες έχουν λάβει από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα 37 δισ. ευρώ, τα περισσότερα εκ των οποίων με αρνητικά επιτόκια, ενώ οι καταθέσεις έχουν αυξηθεί.
Πρόθεση της Κυβέρνησης και του Υπουργείου Οικονομικών είναι να αναπτύξει και να ενθαρρύνει την ικανότητα των επιχειρήσεων να προσφεύγουν στις εγχώριες και ξένες αγορές, ώστε να διαθέτουν εναλλακτικές πηγές χρηματοδότησης και πέραν των τραπεζών.
Επιπλέον, έχουμε θεσμοθετήσει ένα ολοκληρωμένο πλαίσιο χορήγησης μικροχρηματοδοτήσεων, με το οποίο παρέχεται η δυνατότητα άντλησης κεφαλαίου από νοικοκυριά και επιχειρήσεις έως 25.000 ευρώ. Έτσι, δημιουργήσαμε μία νέα, εναλλακτική μορφή χρηματοδότησης, με στόχο, αφενός, να καλύψει το χρηματοδοτικό κενό που υπάρχει στην επιχειρηματική δραστηριότητα και πλήττει, κυρίως, όσους βρίσκονται στο ξεκίνημά της και είναι αποκλεισμένοι από τον τραπεζικό δανεισμό, και, αφετέρου, να ενισχύσει τις ευάλωτες κοινωνικές ομάδες. Με την έκδοση των προβλεπόμενων σχετικών αποφάσεων από την Τράπεζα της Ελλάδος πριν από μια εβδομάδα, δρομολογήθηκε η αδειοδότηση των ιδρυμάτων μικροχρηματοδοτήσεων, η οποία με τη σειρά της αναμένεται να συμβάλει στην αύξηση της επιχειρηματικότητας, καθώς και στην ενίσχυση της ρευστότητας, της απασχόλησης και της κοινωνικής συνοχής.
Συμπερασματικά, μέσα από τις παραπάνω 8 πηγές, αξιοποιώντας κατά τον βέλτιστο τρόπο όλους τους εγχώριους και ευρωπαϊκούς πόρους, εργαλεία και μέσα, με «πυξίδα» το Εθνικό Αναπτυξιακό Σχέδιό μας, το οποίο ολοκληρώνεται το αμέσως επόμενο διάστημα και θα σταλεί στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, θα διασφαλίσουμε μία δυναμική ανάκαμψη και θα θέσουμε γερά θεμέλια για μια νέα εποχή ισχυρής, βιώσιμης, έξυπνης και κοινωνικά δίκαιης ανάπτυξης.
Οφείλουμε να μεταμορφώσουμε τη χώρα και να την εντάξουμε στις δυναμικές οικονομίες της Ευρώπης.
Και θα τα καταφέρουμε, με σχέδιο, μεθοδικότητα, εμπιστοσύνη στις δυνάμεις μας και σκληρή δουλειά!
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου