«ΘΑ ΣΤΗΡΙΖΟΥΜΕ ΤΗΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΚΑΙ ΤΙΣ ΑΓΟΡΕΣ ΓΙΑ ΠΟΛΥ ΚΑΙΡΟ», ΤΟ ΜΗΝΥΜΑ Τι σημαίνει η απόφαση Ντράγκι για εκτύπωση χρήματος όλο το 2017

«ΘΑ ΣΤΗΡΙΖΟΥΜΕ ΤΗΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΚΑΙ ΤΙΣ ΑΓΟΡΕΣ ΓΙΑ ΠΟΛΥ ΚΑΙΡΟ», ΤΟ ΜΗΝΥΜΑ

Τι σημαίνει η απόφαση Ντράγκι για εκτύπωση χρήματος όλο το 2017

«Αγορές λιγότερων τίτλων (από τον Απρίλιο και μετά), αλλά για περισσότερο διάστημα» ήταν το μήνυμα που έστειλε χθες ο πρόεδρος της ΕΚΤ Μάριο Ντράγκι

Της Λαλέλας Χρυσανθοπούλου

Επιβεβαιώνοντας για ακόμα μια φορά τις εξαιρετικές...ακροβατικές του ικανότητες, ο επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας Μάριο Ντράγκι έστειλε ισχυρό μήνυμα ότι η Φρανκφούρτη θα εξακολουθήσει να στηρίζει την εύθραυστη ανάκαμψη της Ευρωζώνης σε τοπίο οξείας πολιτικής αβεβαιότητας, διαβεβαιώνοντας παράλληλα τα γερμανικά «γεράκια» (οι αντιδράσεις των οποίων έβαιναν αυξανόμενες...), ότι το πρόγραμμα εκτύπωσης χρήματος δεν θα διατηρηθεί επ’ άπειρον. Πώς το πέτυχε αυτό ;

Αφενός επεκτείνοντας το πρόγραμμα εκτύπωσης χρήματος που κανονικά έληγε τον Μάρτιο του 2017 κατά εννέα μήνες, έως δηλαδή το τέλος του προσεχούς έτους. Αφετέρου, προαναγγέλλοντας μείωση του «πλαφόν» αγοράς ομολόγων στα 60 δις. ευρώ μηνιαίως (από 80 δισ. ευρώ), αρχής γενομένης από το 2017, δίνοντας το πρώτο σήμα για tapering, δηλαδή τη βαθμιαία περιστολή του προγράμματος. Μπορεί ο κ. Ντράγκι επέμεινε ότι όχι απλώς δεν υπάρχει tapering, αλλά ότι το θέμα...ούτε καν συζητήθηκε στο ΔΣ της Τράπεζας, αλλά ο επικεφαλής του υπερσυντηρητικού γερμανικού οικονομικού ινστιτούτου Ifo Κλέμενς Φουστ έσπευσε να μιλήσει για «βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση», την ίδια ώρα πάντως που η Frankfurter Allgemeine Zeitung αποκάλυπτε ότι ο επικεφαλης της Bundesbank Γενς Βάιντμαν εναντιώθηκε στην παράταση (H ΒuBa αρνήθηκε να σχολιάσει το δημοσίευμα...)

«Ασανσέρ» το ευρώ 
Σε κάθε περίπτωση, η ανακοίνωση για επιβράδυνση του ρυθμού αγοράς ομολόγων (που προηγήθηκε της συνέντευξης Τύπου) αιφνιδίασε τους επενδυτές, που είχαν προεξοφλήσει μικρότερη παράταση του προγράμματος έως το Σεπτέμβριο, με σταθερό όμως ρυθμό 80 δις. ευρώ. Ως αποτέλεσμα, το ευρώ αρχικά σημείωσε άλμα 1% έναντι του δολαρίου, σε υψηλό μηνός, στο 1,0872 δολ./ευρώ. Στη συνέχεια όμως, βρέθηκε σε έντονα πτωτική τροχιά και αργά χθες το βράδυ διαπραγματευόταν στο 1,0604 δολ./ευρώ, με απώλειες 1,36%. Η στροφή 180 μοιρών του ενιαίου νομίσματος οφείλεται στο ότι οι δηλώσεις του επικεφαλής του ΕΚΤ άλλαξαν το κλίμα, καθώς κατέστη σαφές ότι με τα νέα δεδομένα, η Φρανκφούρτη προτίθεται να τυπώσει περισσότερο χρήμα (540 δις. ευρώ), έστω και σε μεγαλύτερο βάθος χρόνου σε σχέση με τιους υπολογισμούς των αναλυτών για 480 δις. ευρώ.

Επιπροσθέτως, η παράταση έως το Δεκέμβριο του 2017 σημαίνει όχι μόνο ότι η Ελλάδα έχει περισσότερο χρόνο για να...ανέβει στο τρένο της ποσοτικής χαλάρωσης (QE), αλλά και ότι το ΔΣ της ΕΚΤ παρακάμπτει τον «σκόπελο» των γερμανικών εκλογών, αναβάλλοντας για μετά την όποια απόφαση για περαιτέρω επέκταση, ενδεχόμενο που ο κ. Ντράγκι άφησε...ορθάνοιχτο, υπογραμμίζοντας ότι ανάλογα με την πορεία των μακροοικονομικών στοιχείων, η Φρανκφούρτη μπορεί να επανεξετάσει τόσο τη διάρκεια όσο και το μέγεθος του προγράμματος.

«Είμαστε εδώ» 
«Το βασικό μήνυμα που θέλουμε να στείλουμε είναι ότι η ΕΚΤ θα παραμείνει στην αγορά για μεγάλο χρονικό διάστημα, πολλώ δε μάλλον όταν η αβεβαιότητα κυριαρχεί παντού», υπογράμμισε ο κ. Ντράγκι, αναφερόμενος εμμέσως πλην σαφώς αφενός στις κρίσιμες εκλογικές αναμετρήσεις σε Ολλανδία, Γαλλία, Γερμανία και πιθανότατα στην πατρίδα του Ιταλία τους επόμενους μήνες, αλλά και τον θολό ορίζοντα στην άλλη όχθη του Ατλαντικού μετά την εκλογή Τραμπ, καθώς ενώ η οικονομική ατζέντα του νέου πλανητάρχη δεν έχει ακόμα αποκρυσταλλωθεί, η Fed ετοιμάζεται πυρετωδώς για την πρώτη αύξηση των επιτοκίων του δολαρίου την επόμενη εβδομάδα.

Προκειμένου να καταστεί τεχνικά δυνατή η παράταση του προγράμματος για εννέα μήνες, η ΕΚΤ προχώρησε σε αλλαγές στους παραμέτρους του, επιτρέποντας τις αγορές πιο βραχυχρόνιων τίτλων (1 και 2 έτη), και καταργώντας την απαγόρευση αγοράς τίτλων με απόδοση χαμηλότερη σε σχέση με το επιτόκιο καταθέσεων της Τράπεζας (-0,4%), κινήσεις που είχαν έντονο αντίκτυπο στην αγορά ομολόγων.

Κέρδη για τις μετοχές, αναταράξεις στα ομόλογα

Η περίληψη των βραχυχρόνιων ομολόγων και αυτών με πιο αρνητικές αποδόσεις από -0,4% στην «δεξαμενή» των επιλέξιμων προς αγορά τίτλων από την ΕΚΤ έδωσε ισχυρή ώθηση στις τιμές των εν λόγω τίτλων, με μεγάλους πρωταγωνιστές του ράλι τα 2ετή και 5ετή γερμανικά Bunds. Στον αντίποδα, οι τιμές των ομολόγων μεγαλύτερης διάρκειας, τόσο στον πυρήνα όσο και στην περιφέρειας της Ευρωζώνης κινήθηκαν έντονα πτωτικά, με τις αποδόσεις τους να σημειώνουν άνοδο της τάξης των 10 μονάδων βάσης. Οι κινήσεις αυτές είχαν ως αποτέλεσμα να καταστεί πιο «απότομη» η καμπύλη των αποδόσεων (όταν τα επιτόκια στις μεγαλύτερες περιόδους είναι υψηλότερα από ότι στις βραχυχρόνιες) σε μια εξέλιξη που ευνοεί το επιτοκιακό περιθώριο των τραπεζών που δανείζονται σε βραχυπρόθεσμο ορίζοντα και δανείζουν σε μακροπρόθεσμο. Δεν είναι τυχαίο ότι οι ευρωπαϊκές τράπεζες (συμπεριλαμβανομένων και των ιταλικών, παρά την πολιτική αβεβαιότητα στη χώρα) πρωταγωνίστησαν στην ανοδική κίνηση των χρηματιστηριακών δεικτών στην Ευρώπη χθες, με τα μεγαλύτερα κέρδη να καταγράφει ο DAX στη Φρανκφούρτη (+1,75%) και ο FTSE Mib στο Μιλάνο (+1,64%).