Το κράτος αντικαταστάτης του waiver για τις τράπεζες

4

1

 
 
 
 
 

Του Γ. Αγγέλη 

Μπορεί το ελληνικό δημόσιο να εγκαταλείψει την ΤτΕ όπου διατηρεί τους κεντρικούς λογαριασμούς και να συνεργασθεί με τις συστημικές τράπεζες; Η απάντηση στο ερώτημα αυτό είναι πιθανό να ανοίξει τον δρόμο για μία ρηξικέλευθη "λύση" παράκαμψης του κινδύνου απώλειας του "waiver” (κατ΄ εξαίρεση χρηματοδότηση των τραπεζών από την ΕΚΤ με εγγύηση τα ομόλογα του ελληνικού δημοσίου). 

Πρόκειται για μία ιδέα που έχει τεθεί στο τραπέζι εδώ και περίπου δώδεκα μήνες (αρχές του 2017) και η οποία στηρίζεται στη δυνατότητα (ή μη) της μεταφοράς των καταθέσεων του ελληνικού δημοσίου από τους λογαριασμούς του στην ΤτΕ σε λογαριασμούς στις εμπορικές τράπεζες. 

Η χρησιμότητα της "λύσης" αυτής είχε τεθεί στο τραπέζι για δύο λόγους. Ο πρώτος είναι η ενίσχυση της ρευστότητας στο τραπεζικό σύστημα με κεφάλαια που "λιμνάζουν" στην ΤτΕ και ο δεύτερος είναι η δυνατότητα του ελληνικού δημοσίου να απολαμβάνει επιτόκια "αγοράς".

Προϋπόθεση βέβαια αυτού είναι ότι τα επιπλέον κεφάλαια που θα προκύψουν σαν ανάγκη για τις τράπεζες από τα stress test θα μπορούν να καλυφθούν επαρκώς από τις τράπεζες και δεν θα θίγουν την φερεγγυότητά τους. Που πάει να πει ότι η σχετική συζήτηση μπορεί να γίνει αφού ολοκληρωθούν τα stress test και ξεκαθαρίσει μεσοπρόθεσμα το τοπίο φερεγγυότητας του τραπεζικού συστήματος, δηλαδή μετά τον Μάιο. 

Σε κάθε περίπτωση βέβαια μία τέτοια "λύση" για να γίνει αποδεκτή ως ενδεχόμενο προς διαπραγμάτευση, πρέπει να περάσει και από την "έγκριση" της ΤτΕ και το νομικό πλαίσιο που αφορά στην τήρηση των λογαριασμών του δημοσίου. 

Μία εναλλακτική εκδοχή στην "ιδέα" αυτή είναι εκείνη της ενεργού διαχείρισης των διαθεσίμων του δημοσίου και όχι των τρεχόντων λογαριασμών του.

Το αντικείμενο μιας τέτοιας εκδοχής περιορίζεται στα ποσά που θα προκύπτουν σαν αποθεματικό για το εγγυητικό μαξιλάρι που σταδιακά θα συσσωρεύεται μέχρι να φτάσει τα 18 δισ. ευρώ. Ένα τέτοιο ποσό δεν μπορεί να παραμένει προφανώς σε "καταθετικό" λογαριασμό αλλά θα πρέπει να γίνει αντικείμενο ενεργού διαχείρισης ώστε να "παράγει" έσοδα για όσο διάστημα θα συσσωρεύεται και θα παραμένει ως εγγύηση αποπληρωμής των δανείων. Στο διάστημα αυτό η ενεργός διαχείρισή του προϋποθέτει ότι θα είναι επενδεδυμένο σε προϊόντα άμεσης και εύκολης ρευστοποίησης. 

Σε κάθε περίπτωση η δυνατότητα αυτή εφόσον ξεπεράσει τις όποιες θεσμικές και τεχνικές δυσκολίες που συνοδεύουν την υλοποίησή της, θα αποτελέσει ένα εργαλείο χρηματοδότησης των τραπεζών που μπορεί να καλύψει ένα σημαντικό μέρος της μέχρι σήμερα χρηματοδότησης μέσω του Waiver που προς το παρόν καλύπτεται από την ισχύ του τρίτου προγράμματος. 

Τραπεζικό στέλεχος που ρωτήθηκε σχετικά από το Capital.gr, επισήμανε ότι η "ιδέα" αυτή όσο και αν τεχνικά φαίνεται ικανή να παρακάμψει προβλήματα χρηματοδότησης των τραπεζών μετά το τέλος του προγράμματος, εν τούτους συνδέεται  με προβλήματα στα οποία μόνο η ΤτΕ και η ΕΚΤ μπορούν  να δώσουν "λύσεις"...