28 Ιούνιος 2013 07:10
Οι νέοι κανόνες θα τεθούν νομικά σε ισχύ από το 2018 - Από το 2015 η εποπτεία του τραπεζικού τομέα από την ΕΚΤ για το πότε μια τράπεζα θα εκκαθαρίζεται ή θα ενισχύεται
Τι προβλέπουν οι αποφάσεις των Ευρωπαίων για το κούρεμα καταθέσεων και τι σημαίνουν για την Ελλάδα
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ
Με τις αποφάσεις των Ευρωπαίων για την τραπεζική ένωση, όσοι έχουν καταθέσεις άνω των 100.000 ευρώ θα είναι υποψήφιοι για "κούρεμα" σε περίπτωση που η τράπεζα στην οποία τηρείται ο λογαριασμός τεθεί υπό εξυγίανση ή εκκαθάριση.
Με βάση τους νέους κανόνες, που θα ισχύσουν το 2015 η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα θα ασκεί την εποπτεία και θα αποφασίζει πότε μια τράπεζα πρέπει να τίθεται σε εκκαθάριση ή πρέπει να ενισχυθεί με νέα κεφάλαια γράφει το money-money.gr.
Οι νέοι κανόνες θα τεθούν νομικά σε ισχύ από το 2018 και προς το παρόν το σκηνικό δεν έχει ξεκαθαρίσει, καθώς θα χρειαστούν αρκετές διαπραγματεύσεις μέχρι να οριστικοποιηθούν τα νομικά κείμενα που θα δίνουν τις λεπτομέρειες.
Ένα πράγμα, όμως, είναι σαφές και εφαρμόστηκε ήδη στην Κύπρο:
Σε περίπτωση που μια τράπεζα χρειάζεται νέα κεφάλαια τα οποία δεν μπορεί να βρει μόνη της από τους παλιούς ή νέους μετόχους, θα ακολουθείται η διαδικασία εξυγίανσης η οποία μπορεί να φτάσει μέχρι το κούρεμα καταθέσεων άνω των 100.000 ευρώ.
Για να ενισχυθούν τα κεφάλαια της τράπεζας θα χρησιμοποιούνται τα χρήματα -κατά σειρά προτεραιότητας:
1. των μετόχων,
2. όσων έχουν ομόλογα που έχει εκδώσει η συγκεκριμένη τράπεζα
3. τα χρήματα των καταθέσεων άνω των 100.000 ευρώ.
Με λίγα λόγια, όσοι από έχουν χρήματα στην τράπεζα αναλαμβάνουν πλέον ρίσκα και το ρίσκο διαφοροποιείται όχι μόνο ανά χώρα, αλλά και ανά τράπεζα.
Εφεξής οι καταθέτες θα αντιμετωπίζονται ως επενδυτές και συνεπώς θα πρέπει να μετράνε το ρίσκο, σε ποιά χώρα, σε ποιά τράπεζα και σε τι προϊόν βάζουν τα χρήματα τους.
Όπως λένε οι τραπεζίτες πολύ σύντομα οι καταθέτες θα επιλέγουν τράπεζα, όχι με βάση το πόσο υψηλό επιτόκιο προσφέρει, αλλά πόσο υγιής κεφαλαιακά και θωρακισμένη έναντι των κινδύνων είναι.
Το παράδειγμα της Κύπρου
Θα γίνεται δηλαδή κάτι ανάλογο με όσα επιβλήθηκαν στην Κύπρο το Μάρτιο του 2013, με τη διαφορά ότι τώρα πλέον το σύστημα εκκαθάρισης και "κουρέματος" μετατρέπεται σε ευρωπαϊκό κανονισμό.
Στην Κύπρο με το κούρεμα εφαρμόστηκε η πρακτική της "διάσωσης εκ των έσω" (bail in) που σημαίνει με απλά λόγια ότι οι ζημιές καλύπτονται με τα χρήματα που βρίσκονται "μέσα" στην τράπεζα ή τον οργανισμό που τα χρειάζεται.
Μέχρι τότε, η ευρωζώνη εφήρμοζε την πρακτική της "διάσωσης από έξω" (bail out), δηλαδή τα χρήματα βρίσκονται από έξω (έτσι έγινε π.χ. με τη διάσωση του ελληνικού Κράτους, καθώς τα χρήματα δόθηκαν από έξω).
Το Ταμείο Διάσωσης
Μετά το "κούρεμα" των καταθέσεων, εάν η τράπεζα συνεχίζει να χρειάζεται κεφάλαια θα παρεμβαίνει το νέο Ευρωπαϊκό Ταμείο Διάσωσης (ESM- European Stability Mechanism) το οποίο θα χορηγεί απευθείας κεφάλαια στην τράπεζα, ενώ θα συμμετέχει και το κάθε Κράτος με ένα μικρότερο ποσοστό (10%).
Πόσο αφορά την Ελλάδα το νέο καθεστώς
Στην Ελλάδα οι τράπεζες οι οποίες χαρακτηρίστηκαν "συστημικές" (σ.σ. δηλαδή θεωρούνται πολύ σημαντικές για το σύστημα για να αφεθούν να καταρρεύσουν) έχουν λάβει τα απαραίτητα κεφάλαια από κρατικά χρήματα με βάση προηγούμενες αποφάσεις που ελήφθησαν το 2011, όταν δεν είχε προκύψει ακόμα η πρακτική του "κουρέματος" στην ευρωζώνη. Είναι η διαδικασία της λεγόμενης ανακεφαλαιοποίησης. Τα αναγκαία κεφάλαια υπολογίστηκαν με βάση τα τεστ αντοχής (stress tests) που έγιναν το 2011.
Επομένως η "ανακεφαλαιοποίηση" έχει ολοκληρωθεί με χρήματα (50 δισ. Ευρώ) τα οποία δανείστηκε το ελληνικό Κράτος και τα οποία χορηγήθηκαν στις τράπεζες, οι οποίες τώρα διαθέτουν επαρκή κεφάλαια -χωρίς να επιβαρυνθούν οι καταθέτες.
Το ελληνικό υπουργείο Οικονομικών ανακοίνωσε ότι "οι καταθέσεις των Ελλήνων, αλλά και των άλλων πολιτών της ΕΕ στα πιστωτικά ιδρύματα, με βάση τη χθεσινή απόφαση του ECOFIN, είναι απολύτως εγγυημένες, τουλάχιστον μέχρι του ποσού των 100.000 ευρώ ανά άτομο και ανά τράπεζα. Επιπλέον, στην Ελλάδα, όπου για τις τράπεζες έχει ήδη διατεθεί ποσό 50 δισ. ευρώ για τη θωράκισή τους, οι καταθέσεις είναι απολύτως διασφαλισμένες στο σύνολό τους".
Θεωρητικά, εφόσον στο μέλλον προκύψουν ανάγκες σε νέα κεφάλαια, πιθανόν να εφαρμοστούν οι νέοι ευρωπαϊκοί κανόνες της "διάσωσης εκ των έσω", οι οποίοι υπό κάποιες προϋποθέσεις περιλαμβάνουν και το κούρεμα των καταθέσεων άνω των 100.000 ευρώ -ακόμα και αν το νομικό οπλοστάσιο δεν είναι ακόμα ξεκάθαρο.
Κάτι τέτοιο θα συμβεί όμως, μόνο εφόσον οι τράπεζες ή κάποια τράπεζα βρεθεί και πάλι σε ανάγκη κεφαλαίων.
Πηγή: Τι προβλέπουν οι αποφάσεις των Ευρωπαίων για το κούρεμα καταθέσεων και τι σημαίνουν για την Ελλάδα | newmoney.gr http://www.newmoney.gr/article/15914/ti-provlepoyn-oi-apofaseis-ton-eyropaion-gia-koyrema-katatheseon-kai-ti-simainoyn-gia#ixzz2XVddzTnE
ώς λειτουργεί η εγγύηση των 100.000 ευρώ και ποια προϊόντα καλύπτει
Πότε τα χρήματα στην τράπεζα είναι εγγυημένα και πότε όχι
Πώς λειτουργεί η εγγύηση και τι ισχύει για repos, swap, αμοιβαία κεφάλαια, ασφαλιστικά προϊόντα
Το κούρεμα των κυπριακών καταθέσεων έθεσε, για πρώτη φορά στην Ευρώπη, το ζήτημα της ασφάλειας για τα χρήματα που "παρκάρονται" στις τράπεζες.
Αποκαλύφθηκε πλέον ότι κάθε φορά που μια τράπεζα θα έχει προβλήματα και θα χρειάζεται κεφάλαια, τη ζημιά θα την πληρώνουν, όσοι δεν έχουν ασφαλισμένη κατάθεση, δηλαδή κατά σειρά:
=> Οι μέτοχοι, δηλαδή όσοι έχουν μετοχές της τράπεζας.
=> Οι κάτοχοι τραπεζικών ομολόγων, δηλαδή όσοι έχουν τοποθετήσει τα χρήματά τους σε εκδόσεις ομολόγων. Τα προϊόντα αυτά πωλούνται από τα γκισέ των τραπεζών, γιαυτό και οι απλοί καταναλωτές συχνά τα συγχέουν με κατάθεση.
=> Οι καταθέτες, για τα ποσά των καταθέσεων που υπερβαίνουν τις 100.000 ευρώ ανά πρόσωπο και ανά λογαριασμό.
Σε όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ ισχύει η εγγύηση των καταθέσεων μέχρι του ποσού των 100.000 ευρώ (ανά καταθέτη και ανά τράπεζα) μέχρι το τέλος του 2015.
Αυτό προβλέπεται ρητά από την Οδηγία 2009/14/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου και ισχύει σε όλες τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Οι καταθέσεις κάθε είδους καλύπτονται από την εγγύηση, είτε είναι προθεσμίας, ταμιευτηρίου, όψεως.
Αυτό σημαίνει ότι πολλές από τις τοποθετήσεις χρημάτων σε τράπεζα που δεν είναι κατάθεση δεν καλύπτονται από την εγγύηση των 100.000 ευρώ.
Χωρίς εγγύηση ομόλογα, repos, αμοιβαία κεφάλαια
Το ενδιαφέρον είναι ότι οι τράπεζες προσφέρουν στο κοινό διάφορα προϊόντα, για να συγκεντρώσουν χρήματα, όπως π.χ. δικά τους ομόλογα, repos ή αμοιβαία κεφάλαια, τα οποία πολλές φορές έχουν και υψηλότερο επιτόκιο και τα οποία οι περισσότεροι καταναλωτές θεωρούσαν αντίστοιχα των καταθέσεων.
Όμως, με βάση τη νομοθεσία, δεν πρόκειται για καταθέσεις και, επομένως, δεν είναι εγγυημένα σε περίπτωση που η τράπεζα χρειαστεί να υποστεί τη διαδικασία της ανακεφαλαιοποίησης.
Ποιος εγγυάται τις 100.000 ευρώ
Τις 100.000 ευρώ τις εγγυάται σήμερα το Κράτος, μέσω του Ταμείου Εγγύησης Καταθέσεων και Επενδύσεων.
Στην Ελλάδα την εγγύηση των 100.000 ευρώ -ανά καταθέτη και ανά τράπεζα-, την παρέχει το ΤΕΚΕ (δηλαδή το Ταμείο Εγγύησης Καταθέσεων και Επενδύσεων).
Δεν υπάρχει θέμα «κουρέματος» των καταθέσεων στην Ελλάδα. Διασφαλίζονται από το πρώτο ευρώ ασχέτως αν είναι απλές καταθέσεις, προθεσμιακές, καταθέσεις των επιχειρήσεων.
Ταμιευτηρίου και όψεως
Ειδικά για την εγγύηση των καταθέσεων από το ΤΕΚΕ θα πρέπει να γνωρίζετε τα εξής:
Οι προθεσμιακές καταθέσεις καλύπτονται από το Ταμείο Εγγύησης Καταθέσεων και Επενδύσεων, όπως και οι καταθέσεις Ταμιευτηρίου και οι καταθέσεις Όψεως.
Αμοιβαία, ασφάλειες, swap
Τα Αμοιβαία Κεφάλαια δεν καλύπτονται από το Σκέλος Κάλυψης Καταθέσεων του Ταμείου Εγγύησης Καταθέσεων.
Επίσης τα επενδυτικά προϊόντα των τραπεζών όπως συνταξιοδοτικά και ασφαλιστικά προγράμματα, swaps δεν καλύπτονται αφού δεν αποτελούν καταθέσεις.
Τα ρέπος
Τα repos εξαιρούνται από την έννοια των καταθέσεων και τα repos σε τράπεζα δεν καλύπτονται από την εγγύηση.
Οι Επενδύσεις
Όμως οι απορρέουσες απαιτήσεις από επενδυτικές συναλλαγές σε repos απαιτήσεις, καλύπτονται από το σύστημα αποζημίωσης επενδυτών του ΤΕΚΕ, όπως και οι μετοχές (άρθρο 9, παρ.1 ν. 3746/2009 - ΦΕΚ 27 Α' 16-2-2009).
Εάν κάποιος αγοράσει μετοχές, repos ή άλλο τίτλο από μια χρηματιστηριακή εταιρεία και η εταιρεία κλείσει μέχρι ο ο πελάτης να πάρει τους τίτλους στα χέρια του αποζημιώνεται από το επενδυτικό σκέλος του ΤΕΚΕ. Η μέγιστη αποζημίωση, όμως, σε αυτήν την περίπτωση είναι 30.000 ευρώ.
Καταθέσεις σε συνάλλαγμα και στο εξωτερικό
Οι καταθέσεις σε ξένα νομίσματα (πχ δολάρια ΗΠΑ) καλύπτονται από το Ταμείο Εγγύησης Καταθέσεων και Επενδύσεων. Το όριο της αποζημίωσης των 100.000 ευρώ ισχύει ανά καταθέτη και ανά πιστωτικό ίδρυμα, ανεξάρτητα από το νόμισμα ή τη χώρα λειτουργίας του υποκαταστήματος του πιστωτικού ιδρύματος στο οποίο τηρείται η κατάθεση (άρθρο 9, παρ. 2.β, ν. 3746/2009 - ΦΕΚ 27 Α' 16-2-2009)
Οι καταθέσεις σε υποκατάστημα ελληνικού πιστωτικού ιδρύματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης (π.χ. Πολωνία, Ρουμανία, Βουλγαρία), είναι επίσης εγγυημένες καθώς ισχύει το όριο της αποζημίωσης των 100.000 ευρώ ανά καταθέτη και ανά πιστωτικό ίδρυμα. Το ίδιο ισχύει και για εκείνους που έχουν κατάθεση σε υποκατάστημα ελληνικού πιστωτικού ιδρύματος σε χώρα εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης (π.χ. Αίγυπτος Αλβανία, Σερβία).
Τα υποκαταστήματα γαλλικών, βρετανικών, γερμανικών κλπ. τραπεζών χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν συμμετέχουν στο ΤΕΚΕ της Ελλάδος αλλά συμμετέχουν υποχρεωτικά στα Συστήματα Εγγύησης Καταθέσεων της έδρας τους.
Τα κυπριακά υποκαταστήματα
Οι καταθέσεις σε υποκαταστήματα κυπριακών τραπεζών στην Ελλάδα περνάνε στην Τράπεζα Πειραιώς, η οποία τα εξαγόρασε και δεν υπάρχει το παραμικρό ζήτημα. Μέχρι τώρα, τα υποκαταστήματα των κυπριακών τραπεζών δεν συμμετείχαν στο Ταμείο Εγγύησης Καταθέσεων και Επενδύσεων της Ελλάδος διότι προέρχονται από χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και συμμετείχαν υποχρεωτικά στο Σύστημα Εγγύησης Καταθέσεων της Κύπρου. Από τη στιγμή που θα εξαγοραστούν από ελληνικό τραπεζικό όμιλο θα καλύπτονται από το ΤΕΚΕ.
Κοινοί λογαριασμοί και διαφορετικές καταθέσεις του ιδίου προσώπου
Η εγγύηση των 100.000 ευρώ, ισχύει ανά καταθέτη και ανά τράπεζα. Για παράδειγμα ο Α έχει κατάθεση 140.000 ευρώ στην Χ τράπεζα και άλλες 50.000 ευρώ στην Ψ τράπεζα. Στην περίπτωση που αντιμετωπίσουν πρόβλημα και οι δύο θα λάβει αποζημίωση 100.000 ευρώ για το ποσό που είχε στην πρώτη τράπεζα και αποζημίωση 50.000 ευρώ για το ποσό που είχε στη δεύτερη τράπεζα.
Οι κοινοί λογαριασμοί, που έχουν δηλαδή ανοιχθεί στο όνομα δύο ή περισσοτέρων προσώπων (πχ μητέρα, πατέρας, παιδί), το τμήμα που αναλογεί σε κάθε καταθέτη του κοινού λογαριασμού θεωρείται ως χωριστή κατάθεση. Και καλύπτεται μέχρι το όριο των 100.000 ευρώ. Στην περίπτωση που συνδικαιούχος είναι ανήλικο τέκνο, η αποζημίωση εισπράττεται από τον κηδεμόνα του. Δηλαδή αν ένας κοινός λογαριασμός έχει 300.000 ευρώ με τρεις δικαιούχους, ο κάθε δικαιούχος θα λάβει από 100.000 ευρώ.
Οι ανήλικοι συνδικαιούχοι μιας κατάθεσης δεν διαφοροποιούνται ως καταθέτες για τα δικαιώματα από την προστασία των καταθέσεών τους. Τα δικαιώματα όμως αυτά τα ασκούν οι έχοντες την γονική μέριμνα.
Πώς επηρεάζεται ο Έλληνας καταθέτης από τις αποφάσεις των Ευρωπαίων
Τι σημαίνουν οι νέοι ευρωπαϊκοί κανόνες για το κούρεμα καταθέσεων και ποιους αφορούν
Με τις αποφάσεις των Ευρωπαίων για την τραπεζική ένωση, όσοι έχουν καταθέσεις άνω των 100.000 ευρώ θα είναι υποψήφιοι για "κούρεμα" σε περίπτωση που η τράπεζα στην οποία τηρείται ο λογαριασμός τεθεί υπό εξυγίανση ή εκκαθάριση.
Με βάση τους νέους κανόνες, που θα ισχύσουν το 2015 η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα θα ασκεί την εποπτεία όλου του τραπεζικού τομέα στην Ευρωπαϊκή Ένωση και θα αποφασίζει πότε μια τράπεζα πρέπει να τίθεται σε εκκαθάριση ή πρέπει να ενισχυθεί με νέα κεφάλαια.
Οι νέοι κανόνες θα τεθούν νομικά σε ισχύ από το 2018 και προς το παρόν το σκηνικό δεν έχει ξεκαθαρίσει, καθώς θα χρειαστούν αρκετές διαπραγματεύσεις μέχρι να οριστικοποιηθούν τα νομικά κείμενα που θα δίνουν τις λεπτομέρειες.
Ένα πράγμα, όμως, είναι σαφές και έφαρμόστηκε ήδη στην Κύπρο:
Σε περίπτωση που μια τράπεζα χρειάζεται νέα κεφάλαια τα οποία δεν μπορεί να βρει μόνη της από τους παλιούς ή νέους μετόχους, θα ακολουθείται η διαδικασία εξυγίανσης η οποία μπορεί να φτάσει μέχρι το κούρεμα καταθέσεων άνω των 100.000 ευρώ.
Για να ενισχυθούν τα κεφάλαια της τράπεζας θα χρησιμοποιούνται τα χρήματα -κατά σειρά προτεραιότητας:
1. των μετόχων,
2. όσων έχουν ομόλογα που έχει εκδώσει η συγκεκριμένη τράπεζα
3. τα χρήματα των καταθέσεων άνω των 100.000 ευρώ.
Με λίγα λόγια, όσοι από έχουν χρήματα στην τράπεζα αναλαμβάνουν πλέον ρίσκα και το ρίσκο διαφοροποιείται όχι μόνο ανά χώρα, αλλά και ανά τράπεζα.
Εφεξής οι καταθέτες θα αντιμετωπίζονται ως επενδυτές και συνεπώς θα πρέπει να μετράνε το ρίσκο, σε ποιά χώρα, σε ποιά τράπεζα και σε τι προϊόν βάζουν τα χρήματα τους.
Όπως λένε οι τραπεζίτες πολύ σύντομα οι καταθέτες θα επιλέγουν τράπεζα, όχι με βάση το πόσο υψηλό επιτόκιο προσφέρει, αλλά πόσο υγιής κεφαλαιακά και θωρακισμένη έναντι των κινδύνων είναι.
Το παράδειγμα της Κύπρου
Θα γίνεται δηλαδή κάτι ανάλογο με όσα επιβλήθηκαν στην Κύπρο το Μάρτιο του 2013, με τη διαφορά ότι τώρα πλέον το σύστημα εκκαθάρισης και "κουρέματος" μετατρέπεται σε ευρωπαϊκό κανονισμό.
Στην Κύπρο με το κούρεμα εφαρμόστηκε η πρακτική της "διάσωσης εκ των έσω" (bail in) που σημαίνει με απλά λόγια ότι οι ζημιές καλύπτονται με τα χρήματα που βρίσκονται "μέσα" στην τράπεζα ή τον οργανισμό που τα χρειάζεται.
Μέχρι τότε, η ευρωζώνη εφήρμοζε την πρακτική της "διάσωσης από έξω" (bail out), δηλαδή τα χρήματα βρίσκονται από έξω (έτσι έγινε π.χ. με τη διάσωση του ελληνικού Κράτους, καθώς τα χρήματα δόθηκαν από έξω).
Το Ταμείο Διάσωσης
Μετά το "κούρεμα" των καταθέσεων, εάν η τράπεζα συνεχίζει να χρειάζεται κεφάλαια θα παρεμβαίνει το νέο Ευρωπαϊκό Ταμείο Διάσωσης (ESM- European Stability Mechanism) το οποίο θα χορηγεί απευθείας κεφάλαια στην τράπεζα, ενώ θα συμμετέχει και το κάθε Κράτος με ένα μικρότερο ποσοστό (10%).
Πόσο αφορά την Ελλάδα το νέο καθεστώς
Στην Ελλάδα οι τράπεζες οι οποίες χαρακτηρίστηκαν "συστημικές" (σ.σ. δηλαδή θεωρούνται πολύ σημαντικές για το σύστημα για να αφεθούν να καταρρεύσουν) έχουν λάβει τα απαραίτητα κεφάλαια από κρατικά χρήματα με βάση προηγούμενες αποφάσεις που ελήφθησαν το 2011, όταν δεν είχε προκύψει ακόμα η πρακτική του "κουρέματος" στην ευρωζώνη. Είναι η διαδικασία της λεγόμενης ανακεφαλαιοποίησης. Τα αναγκαία κεφάλαια υπολογίστηκαν με βάση τα τεστ αντοχής (stress tests) που έγιναν το 2011.
Επομένως η "ανακεφαλαιοποίηση" έχει ολοκληρωθεί με χρήματα (50 δισ. Ευρώ) τα οποία δανείστηκε το ελληνικό Κράτος και τα οποία χορηγήθηκαν στις τράπεζες, οι οποίες τώρα διαθέτουν επαρκή κεφάλαια -χωρίς να επιβαρυνθούν οι καταθέτες.
Το ελληνικό υπουργείο Οικονομικών ανακοίνωσε ότι "οι καταθέσεις των Ελλήνων, αλλά και των άλλων πολιτών της ΕΕ στα πιστωτικά ιδρύματα, με βάση τη χθεσινή απόφαση του ECOFIN, είναι απολύτως εγγυημένες, τουλάχιστον μέχρι του ποσού των 100.000 ευρώ ανά άτομο και ανά τράπεζα. Επιπλέον, στην Ελλάδα, όπου για τις τράπεζες έχει ήδη διατεθεί ποσό 50 δισ. ευρώ για τη θωράκισή τους, οι καταθέσεις είναι απολύτως διασφαλισμένες στο σύνολό τους".
Θεωρητικά, εφόσον στο μέλλον προκύψουν ανάγκες σε νέα κεφάλαια, πιθανόν να εφαρμοστούν οι νέοι ευρωπαϊκοί κανόνες της "διάσωσης εκ των έσω", οι οποίοι υπό κάποιες προϋποθέσεις περιλαμβάνουν και το κούρεμα των καταθέσεων άνω των 100.000 ευρώ -ακόμα και αν το νομικό οπλοστάσιο δεν είναι ακόμα ξεκάθαρο.
Κάτι τέτοιο θα συμβεί όμως, μόνο εφόσον οι τράπεζες ή κάποια τράπεζα βρεθεί και πάλι σε ανάγκη κεφαλαίων.
Μια πρώτη ένδειξη για το κατά πόσον θα χρειαστεί κάτι τέτοιο θα υπάρξει όταν γίνουν οι νέες μετρήσεις αντοχής των τραπεζών στο τέλος του έτους, όπου θα φανεί πόσο επηρέασε τη θέση κάθε τράπεζας το βάθεμα της ύφεσης και η αύξηση του αριθμού των κόκκινων δανείων.
Επίσης θα φανεί κατά πόσον επαρκούν τα νέα κεφάλαια που άντλησαν οι τράπεζες από τις αυξήσεις κεφαλαίου, ή θα πρέπει να χορηγηθούν νέα για κάποια από αυτές. Πάντως, από τις αυξήσεις κεφαλαίου των τριών τραπεζών που παρέμειναν ιδιωτικές (Alpha Bank, Πειραιώς, Εθνική) φάνηκε ότι υπήρξε ανταπόκριση ιδιωτικών κεφαλαίων και μάλιστα οι αυξήσεις υπερκαλύφθηκαν, γεγονός που σημαίνει ότι πιθανώς διαθέτουν κεφαλαιακά "μαξιλάρια" για να αντιμετωπίσουν πρόσθετα προβλήματα εφόσον αυτά παρουσιαστούν.
Επιπλέον, από τα κρατικά χρήματα που ήταν διαθέσιμα για την ανακεφαλαιοποίηση, έχουν "περισσέψει" περί τα 7 δις ευρώ.
Οι νέοι κανόνες
Πάντως, οι προϋποθέσεις κάτω από τις οποίες επιβάλλονται ζημιές στους πελάτες της τράπεζας με βάση τους νέους κανόνες της τραπεζικής ένωσης είναι λίγο περίπλοκες και αφήνουν περιθώρια ειδικών χειρισμών από το κάθε Κράτος.
Υπάρχει για παράδειγμα η δυνατότητα να εξαιρούνται ορισμένα κεφάλαια από τη "διάσωση εκ των έσω" αλλά όχι πριν καλυφθεί τουλάχιστον το 8% της ζημιάς (του συνολικού παθητικού) στην τράπεζα με τη μέθοδο αυτή.
Αυτό σημαίνει ότι πρώτα θα "κουρεύονται" οι μέτοχοι, οι ομολογιούχοι και οι ανασφάλιστες καταθέσεις και μετά θα εξετάζονται τα ενδεχόμενα άντλησης κεφαλαίων από το Κράτος ή από τον Ευρωπαϊκό Ταμείο Διάσωσης (ESM).
Για την ακρίβεια, το κούρεμα που θα καλύπτει τουλάχιστον το 8% του συνολικού παθητικού είναι προϋπόθεση για να χρησιμοποιηθεί το ESM.
Η απευθείας ανακεφαλαιοποίηση
Στην περίπτωση της Ελλάδας ρόλο θα παίξει και το κατά πόσον θα γίνει η αναδρομική ενίσχυση από τον ESM και με ποιο τρόπο. Δηλαδή: αν και με ποιο τρόπο θα μεταφερθούν στο ESM τα 50 δισ. ευρώ που δανείστηκε το ελληνικό Κράτος για τις τράπεζες τα οποία σήμερα βαρύνουν το ελληνικό δημόσιο χρέος. Το ερώτημα είναι δηλαδή αν θα ισχύσει η προϋπόθεση του bail in (κούρεμα) και για την αναδρομική ανακεφαλαιοποίηση.
Τίποτα από όλα αυτά δεν έχει αποσαφηνιστεί και όλα τα θέματα είναι ακόμη υπό διαμόρφωση.
Ακόμη, δεν είναι γνωστό, τη στιγμή που το Ευρωπαϊκό Ταμείο Διάσωσης (ESM) θα αναλάβει τα 50 δισ. ευρώ της ανακεφαλαιοποίησης, κατά πόσον η ΕΚΤ θα κρίνει ότι οι ελληνικές τράπεζες χρειάζονται ή όχι πρόσθετα κεφάλαια προτού αναλάβει απευθείας την εποπτεία τους και τι προϋποθέσεις θα ορίσουν για τη μεταφορά των κεφαλαίων.
Οι νέοι κανόνες προβλέπουν ότι θα πρέπει να έχουν εξαντληθεί οι δυνατότητες "διάσωσης εκ των έσω" προτού χρησιμοποιηθεί το ευρωπαϊκό ταμείο διάσωσης για τις τράπεζες.
Οι καταθέσεις κάτω των 100.000 ευρώ
Οι καταθέσεις κάτω των 100.000 ευρώ είναι εγγυημένες σε εθνικο επίπεδο, στην Ελλάδα από το Ταμείο Εγγύησης Καταθέσεων και Επενδύσεων.
Η απόφαση των Ευρωπαίων εξαιρεί τις καταθέσεις κάτω των 100.000 ευρώ από τις διαδικασίες "διάσωσης εκ των έσω" (bail in) και το κούρεμα.
Νομικοί κύκλοι, πάντως, έλεγαν ότι θα πρέπει να διευκρινιστεί τι θα γίνεται σε περιπτώσεις που τα κεφάλαια των μετόχων, των ομολογιούχων και των καταθετών άνω των 100.000 ευρώ δεν επαρκούν για την εξυγίανση μιας τράπεζας. Εάν, για παράδειγμα, χρησιμοποιούνται στις περιπτώσεις αυτές τα χρήματα των εθνικών ταμείων εγγύησης, το κόστος θα μεταφερθεί και πάλι στους καταθέτες, διότι τα ταμεία αυτά χρημαδοτοδούνται από τις καταθέσεις. Ή, ακόμη, κατά πόσον υπάρχει η περίπτωση να "πληγούν" αρχικά οι καταθέσεις κάτω των 100.000 ευρώ σε περίπτωση εκκαθάρισης μιας τράπεζας, αλλά να αποζημιωθούν από το ταμείο εγγύησης στη συνέχεια.
Πώς θα γίνεται η εκκαθάριση τραπεζών
Σύμφωνα με την απόφαση των υπουργών Οικονομικών της Ε.Ε., οι διαδικασίες εκκαθάρισης θα περιλαμβάνουν:
- Την πώληση θυγατρικών ή κλάδων
- Δημιουργία ενδιάμεσων φορέων (διαχωρισμούς σε καλή και κακή τράπεζες)
- "Διάσωση εκ των έσω" (bail in) δηλαδή την επιβολή των ζημιών σε μετόχους και ανασφάλιστους πιστωτές.
Σύμφωνα με την απόφαση, οι καταθέσεις φυσικών προσώπων, μικρών και μεσαίων, καθώς και οι υποχρεώσεις προς την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, θα έχουν μεγαλύτερο βαθμό προστασίας από τις ανασφάλιστες καταθέσεις των μεγάλων εταιρειών.
Από το bail in θα εξαιρούνται:
- Οι καλυμμένες καταθέσεις και οι ασφαλισμένες απαιτήσεις, όπως καλυμμένα ομόλογα
- Οι υποχρεώσεις προς εργαζόμενους εκκαθαριζομένων εταιρειών (μισθοί και συντάξεις)
- Εμπορικές απαιτήσεις οι οποίες είναι κρίσιμες για την ημερήσια λειτουργία της επιχείρησης
- Απαιτήσεις από συστήματα πληρωμών εξοφλητέες σε λιγότερο από 7 ημέρες.
- Διατραπεζικές απαιτήσεις εξοφλητέες σε λιγότερο από 7 ημέρες.
Οι εθνικές αρχές θα μπορούν να εξαιρούν ορισμένες απαιτήσεις από το "κούρεμα" για ειδικούς λόγους, ενώ θα πρέπει να συγκροτήσουν ένα ειδικό Ταμείο Εκκαθάρισης, στο οποίο θα συνεισφέρουν οι τράπεζες της χώρας.
Οι εθνικές αρχές θα μπορούν, εφόσον κρίνουν σκόπιμο να χρησιμοποιούν το Ταμείο Εκκαθάρισης για να ανακεφαλαιοποιούν τράπεζες, αλλά σε κάθε περίπτωση το 8% των απαιτούμενων κεφαλαίων θα πρέπει να καλύπτεται με "bail in" ενώ το ανώτατο όριο συμμετοχής του Ταμείου Εκκαθάρισης θα είναι 5%.
Ερωτήσεις και απαντήσεις για την εγγύηση των καταθέσεων
Το όριο των 100.000 ευρώ είναι ατομικό;
Η εγγύηση των 100.000 ευρώ, ισχύει ανά καταθέτη και ανά τράπεζα. Έστω ότι κάποιος έχει 150.000 ευρώ στην Χ τράπεζα και 40.000 ευρώ στην Ψ τράπεζα. Στην περίπτωση που αντιμετωπίσουν πρόβλημα και οι δύο θα λάβει αποζημίωση 100.000 ευρώ για το ποσό που είχε στην πρώτη τράπεζα και όλο το ποσό που είχε καταθέσει στη δεύτερη τράπεζα.
Τι γίνεται με τις καταθέσεις σε ξένα νομίσματα;
Οι καταθέσεις σε ξένα νομίσματα (πχ δολάρια ΗΠΑ) καλύπτονται από το ΤΕΚΕ. Το όριο της αποζημίωσης των 100.000 ευρώ ισχύει ανά καταθέτη και ανά πιστωτικό ίδρυμα, ανεξάρτητα από το νόμισμα ή τη χώρα λειτουργίας του υποκαταστήματος της τράπεζας, που τηρείται η κατάθεση (άρθρο 9, παρ. 2.β, ν. 3746/2009 - ΦΕΚ 27 Α' 16-2-2009).
Πώς καλύπτονται οι κοινοί λογαριασμοί;
Οι κοινοί λογαριασμοί, που έχουν ανοιχθεί στο όνομα δύο ή περισσοτέρων προσώπων, το τμήμα που αναλογεί σε κάθε καταθέτη του κοινού λογαριασμού θεωρείται ως χωριστή κατάθεση. Και καλύπτεται μέχρι το όριο των 100.000 ευρώ. Στην περίπτωση που συνδικαιούχος είναι ανήλικο τέκνο, η αποζημίωση εισπράττεται από τον κηδεμόνα του. Δηλαδή αν ένας κοινός λογαριασμός έχει 300.000 ευρώ με τρεις δικαιούχους, ο κάθε δικαιούχος θα λάβει από 100.000 ευρώ.
Ποιο είναι το όριο κάλυψης των καταθέσεων;
Το σύνολο των καταθέσεων του ιδίου καταθέτη σε πιστωτικό ίδρυμα, που καλύπτεται από το Ταμείο Εγγύησης Καταθέσεων και Επενδύσεων (ΤΕΚΕ) ανέρχεται σε 100.000 ευρώ. Το όριο αυτό ισχύει ανά καταθέτη και ανά πιστωτικό ίδρυμα, ανεξάρτητα από τον αριθμό των λογαριασμών, το νόμισμα ή τη χώρα λειτουργίας του υποκαταστήματος του πιστωτικού ιδρύματος στο οποίο τηρείται η κατάθεση. Με την Οδηγία 2009/14/ΕΚ το όριο αυτό έχει καταστεί μετά τις 31 Δεκεμβρίου 2011 υποχρεωτικό για όλες τις χώρες της ΕΕ.
Τι γίνεται στην περίπτωση των κοινών καταθετικών λογαριασμών;
Στις περιπτώσεις λογαριασμών που έχουν ανοιχθεί στο όνομα δύο ή περισσοτέρων προσώπων από κοινού το τμήμα που αναλογεί σε κάθε καταθέτη του κοινού λογαριασμού θεωρείται ως χωριστή κατάθεση του κάθε δικαιούχου του λογαριασμού και, συνυπολογιζομένων και των λοιπών καταθέσεών του, καλύπτεται μέχρι το όριο των 100.000 ευρώ για κάθε δικαιούχο.
Ποιος εγγυάται τις καταθέσεις μέχρι 100.000 ευρώ και πότε ισχύει αυτή η κάλυψη;
Τις εγγυάται το Ταμείο Εγγύησης Καταθέσεων και Επενδύσεων, το οποίο έχουν συστήσει οι τράπεζες και ενεργοποιείται σε περίπτωση που σκάσει μία τράπεζα.
Σημειώνουμε ότι στη χώρα μας οι τράπεζες που αντιμετώπιζαν προβλήματα «έσπασαν» σε καλή και κακή. Στο καλό κομμάτι πήγε το σύνολο των καταθέσεων και έχουν διασφαλιστεί στο ακέραιο όλοι οι καταθέτες.
Το ΤΕΚΕ εγγυάται όλες τις καταθέσεις;
Ναι και τις καταθέσεις Ταμιευτηρίου, προθεσμίας, όψεως.
Τι δεν καλύπτει το ΤΕΚΕ;
Δεν καλύπτει τα repos αφού εξαιρούνται από την έννοια των καταθέσεων, τα Αμοιβαία Κεφάλαια, τα επενδυτικά προϊόντα των τραπεζών όπως συνταξιοδοτικά και ασφαλιστικά προγράμματα, swaps.
Τι γίνεται με τους ανήλικους συνδικαιούχους μιας κατάθεσης;
Οι ανήλικοι δεν διαφοροποιούνται ως καταθέτες για τα δικαιώματα από την προστασία των καταθέσεών τους. Τα δικαιώματα αυτά τα ασκούν οι έχοντες την γονική μέριμνα.
Τι τύχη έχουν τα χρήματα μιας κατάθεσης πέρα από το όριο εγγύησης των 100.000 ευρώ;
Περαιτέρω αποζημίωση μπορεί να προκύπτει από το προϊόν της εκκαθάρισης του πιστωτικού ιδρύματος.
Η αποζημίωση μιας προθεσμιακής σε δολάρια θα γίνει σε δολάρια ή σε ευρώ;
Η αποζημίωση καταβάλλεται σε ευρώ. Για την μετατροπή των δολαρίων σε ευρώ εφαρμόζονται οι εκάστοτε ισχύουσες διατάξεις περί συναλλάγματος και κίνησης κεφαλαίων.
Εάν φυλάσσω τα χρήματά μου σε θυρίδα τράπεζας, είναι εγγυημένα από το TEKE;
Τα χρήματα αυτά ΔΕΝ καλύπτονται από το ΤΕΚΕ.
Ποια πιστωτικά ιδρύματα συμμετέχουν στο ΤΕΚΕ;
Στο Σκέλος Κάλυψης Καταθέσεων συμμετέχουν υποχρεωτικά όλα τα πιστωτικά ιδρύματα που έχουν λάβει άδεια ίδρυσης και λειτουργίας στην Ελλάδα εκτός του Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων που υπόκειται στο Υπουργείο Οικονομικών. Ως εκ τούτου, το ΤΕΚΕ καλύπτει και τις καταθέσεις υποκαταστημάτων ελληνικών τραπεζών σε χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή Τρίτες χώρες.
Καλύπτει το ΤΕΚΕ καταθέσεις υποκαταστημάτων τραπεζών των οποίων η έδρα είναι σε χώρα της ΕΕ όπως το Ηνωμένο Βασίλειο κ.α.;
Οι τράπεζες του Ηνωμένου Βασιλείου (π.χ. Citibank) κ.α ΔΕΝ συμμετέχουν στο ΤΕΚΕ της Ελλάδος διότι προέρχονται από χώρα της ΕΕ και συμμετέχουν υποχρεωτικά στο Σύστημα Εγγύησης Καταθέσεων των χωρών τους.
Πόσο σύντομα μπορώ να πάρω την αποζημίωσή μου αν κάτι πάει στραβά με την τράπεζα;
Το ΤΕΚΕ καταβάλλει τις σχετικές αποζημιώσεις που αφορούν μη διαθέσιμες καταθέσεις εντός 20 εργασίμων από την ημέρα κατά την οποία οι καταθέσεις καθίστανται μη διαθέσιμες. Σε έκτακτες περιπτώσεις η προθεσμία αυτή μπορεί να παραταθεί για διάστημα που δεν υπερβαίνει τις δέκα εργάσιμες ημέρες.
Είναι ασφαλέστερο για τους καταθέτες να αλλάξουν τη μορφή της κατάθεσης τους; Για παράδειγμα ένα κλειστό προθεσμιακό λογαριασμό να τον μετατρέψουν σε λογαριασμό όψεως ή ταμιευτηρίου ώστε να μπορούν ανά πάσα στιγμή να «σηκώσουν» τα χρήματά τους;
Ο λογαριασμός προθεσμίας σπάει οποιαδήποτε στιγμή, ωστόσο συνήθως υπάρχει ένα ποινή (penalty) ως προς το επιτόκιο. Το κεφάλαιο μένει πάντα άθικτο.
Τι ισχύει για τα repos;
Τα repos ΔΕΝ είναι κατάθεση και δεν καλύπτονται από την εγγύηση.
Εάν έχω δάνεια σε ένα πιστωτικό ίδρυμα, τι συμβαίνει σε περίπτωση που οι καταθέσεις στο πιστωτικό ίδρυμα καθίστανται μη διαθέσιμες;
Για τον υπολογισμό της αποζημίωσης από το ΤΕΚΕ, οι ληξιπρόθεσμες οφειλές από δάνεια συμψηφίζονται με το συνολικό υπόλοιπο των καταθέσεων.
Οι τόκοι μιας κατάθεσης συμπεριλαμβάνονται στην αποζημίωση;
Στο όριο των 100.000 ευρώ συμπεριλαμβάνονται και οι δεδουλευμένοι τόκοι μέχρι την ημέρα που η κατάθεση καθίσταται μη διαθέσιμη.
Οι προπληρωμένες κάρτες (prepaid-cards) θεωρούνται καταθέσεις;
Τα εισπραττόμενα, από την τράπεζα, ποσά για την έκδοση καρτών ηλεκτρονικού χρήματος ΔΕΝ θεωρούνται καταθέσεις.
Οι κίνδυνοι που απειλούν τα χρήματά σας και τι μπορείτε να κάνετε
Πού είναι πλέον ασφαλείς οι καταθέσεις και πότε κινδυνεύουν
Πού είναι πλέον σίγουρα τα χρήματα; Πώς μπορεί κάποιος να διασφαλίσει τις αποταμιεύσεις του; Είναι αλήθεια ότι οι καταθέσεις δεν είναι ασφαλείς στην Ευρωζώνη; Δείτε τους κινδύνους που απειλούν τα χρήματά σας και τι μπορείτε να κάνετε.
Αυτά είναι τα ερωτήματα που απασχολούν πλέον όλη την Ευρωζώνη, καθώς στη μεγάλη αβεβαιότητα που ήδη υπήρχε λόγω της κρίσης του ευρώ, μετά το κυπριακό κούρεμα προστέθηκαν και τα ερωτήματα για τις καταθέσεις.
Για να βάλουμε τα πράγματα σε μια σειρά, θα πρέπει να δούμε τους κυριότερους κινδύνους που απειλούν τα χρήματα στην τράπεζα και τι εγγυήσεις υπάρχουν.
Η εγγύηση των 100.000 ευρώ
Η Ευρωζώνη τελικά σεβάστηκε την εγγύηση των 100.000 ευρώ (ανά άτομο και ανά λογαριασμό) στην Κύπρο. Η αρχική απόφασή, όμως, ήταν διαφορετική και επέβαλε φόρο από το «πρώτο ευρώ».
Συμπέρασμα: Η εγγύηση υφίσταται μεν μέχρι τις 100.000 ευρώ σε όλες τις χώρες της Ευρωζώνης, αλλά εξαρτάται από μια πολιτική απόφαση και υπό διαφορετικές συνθήκες μπορεί να αλλάξει.
Αυτό που επίσης πρέπει να ξέρετε είναι ότι η εγγύηση καλύπτει μόνο τις καταθέσεις και όχι άλλα αποταμιευτικά τραπεζικά προϊόντα (όπως τα ρέπος, τα αμοιβαία κεφάλαια, τα ομόλογα κ.ο.κ.). Μπορείτε να διαβάσετε λεπτομέρειες εδώ:Πότε τα χρήματα στην τράπεζα είναι εγγυημένα και πότε όχι.
Ο κίνδυνος κουρέματος
Οι αξιωματούχοι της Ευρωζώνης αποσαφήνισαν ότι οι καταθέσεις άνω των 100.000 ευρώ θα μπορούν να «κουρεύονται» σε περίπτωση που μια τράπεζαέχει οικονομικά «ανοίγματα», δηλαδή της λείπουν κεφάλαια και πρέπει να τα εξασφαλίσει (αυτό που λέμε κεφαλαιοποίηση).
Όταν μια τράπεζα λοιπόν έχει σοβαρά προβλήματα και δεν μπορεί να βρει τα κεφάλαια που χρειάζεται (ανακεφαλαίωση ή ανακεφαλαιοποίηση), τότε τα "σπασμένα" θα πληρώνουν κατά σειρά οι μετόχοι, οι ομολογιούχοι και, αν δεν φτάσουν τα χρήματα, οι καταθέσεις άνω των 100.000 ευρώ.
Το πρόβλημα εδώ είναι ότι οι τράπεζες σε όλη την Ευρώπη έχουν ανοίγματα, πολλά από τα οποία δεν έχουν φανεί ακόμα. Η κατάστασή τους, μάλιστα, ειδικά στις χώρες της περιφέρειας θα επιδεινωθεί μετά τις τελευταίες αποφάσεις των Ευρωπαίων.
Συμπέρασμα: η ασφάλεια των «μεγάλων» ή ανασφάλιστων (άνω των 100.000 ευρώ) καταθέσεων εξαρτάται από την υγεία της τράπεζας και του τραπεζικού συστήματος της χώρας στην οποία λειτουργούν.
Ποιες χώρες είναι ασφαλείς
Τίθεται λοιπόν το ερώτημα ποιες χώρες είναι ασφαλείς. Εδώ τα πράγματα γίνονται λίγο περίπλοκα.
Κατ΄αρχήν, μετά την Κύπρο αποδείχθηκε ότι το ευρώ δεν είναι «ίδιο» σε όλες τις χώρες. Όσοι είχαν τα ευρώ τους για παράδειγμα σε καταθέσεις στην Κύπρο, τα είδαν να χάνουν την αξία τους μέσα σε μερικά 24ωρα.
Ακόμα και εκείνοι που έχουν καταθέσεις μικρότερες των 100.000 ευρώ δεν μπορούν να τα σηκώσουν ελεύθερα, ούτε να κάνουν πληρωμές και θα αντιμετωπίζουν περιορισμούς στις αναλήψεις και συναλλαγές για αρκετό χρόνο.
Δεύτερον οι χώρες όπου υπάρχουν τράπεζες με προβλήματα είναι ενδεχομένως υποψήφιες για κάποιου τύπου «κούρεμα». Στην Ισπανία, για παράδειγμα, οι τράπεζες θα χρειαστούν σημαντικά κεφάλαια και ενώ μέχρι σήμερα υπάρχει πολιτική απόφαση να τα πάρουν από την Ευρωζώνη (τον μηχανισμό σταθερότητας, το λεγόμενο ESM), τώρα τα πράγματα δεν είναι και τόσο σίγουρα. Ορισμένοι αναλυτές θέτουν ερωτήματα για χώρες όπως η Ιταλία.
Στην Ελλάδα, εφόσον οι τράπεζες δεν χρειαστούν νέα κεφάλαια δεν τίθεται ζήτημα, καθώς τα κεφάλαια που υπολογίστηκε μέχρι σήμερα ότι είναι απαραίτητα έχουν βρεθεί και θα προέλθουν από το Κράτος, το οποίο τα δανείστηκε από την τρόικα.
Οι κίνδυνοι της Γερμανίας
Ετσι, η πρώτη εντύπωση που δημιουργήθηκε είναι ότι ευνοούνται οι ισχυρές χώρες του πυρήνα, όπως η Γερμανία, αλλά και αυτό δεν είναι σίγουρο, κάθε άλλο.
Κατ' αρχήν με τη Γερμανία υπάρχει ο παράγων της απρόβλεπτης πολιτικής, δηλαδή το ότι ουδείς γνωρίζει τι μπορεί να αποφασίσει η χώρα αυτή και όπως είδαμε τα τελευταία χρόνια οι ανατροπές που έχει προκαλέσει δεν είναι λίγες.
Επιπλέον, η χώρα αυτή γίνεται επικίνδυνη για τις καταθέσεις σε περίπτωση διάλυσης του ευρώ.
Αν διαλυθεί το ευρώ;
Μπορεί κάτι τέτοιο να θεωρείται αδιανόητο, αλλά το ίδιο πιστεύαμε και για αρκετά άλλα πράγματα στο παρελθόν. Έχει λοιπόν νόημα να σκεφθούμε τι θα συμβεί σε κάποιον κάτοικο τρίτης χώρας που έχει κατάθεση σε ευρώ στη Γερμανία εάν διαλυθεί το ευρώ;
Δεν αποκλείεται σε μια τέτοια περίπτωση, οι καταθέσεις των «μη κατοίκων» να μετατραπούν σε αντίστοιχα εθνικά νομίσματα ή να συμψηφιστούν με απαιτήσεις του γερμανικού κράτους έναντι της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και να κουρευτούν με αυτόν τον τρόπο. Ούτως ή άλλως, πρόκειται για κάτι που δεν έχει προβλεφθεί νομικά, οπότε, εάν συμβεί κάτι τέτοιο θα παίξουν ρόλο οι ισορροπίες και η συγκυρία εκείνης της στιγμής.
Οι «παράδεισοι»
Σε αβεβαιότητα, όμως, βρίσκονται και ορισμένες χώρες που εθεωρούντο τραπεζικοί παράδεισοι, όπως το Λουξεμβούργο ή ακόμα και η Μάλτα. Πρόκειται για χώρες που έχουν και αυτές πολύ ανεπτυγμένο τραπεζικό τομέα σε σχέση με το μέγεθος της οικονομίας τους (όπως και η Κύπρος) και παρόλο που σήμερα δεν αντιμετωπίζουν προβλήματα, είναι πιθανό στο μέλλον να βρεθούν υπό περιορισμούς.
Υπάρχει επίσης ο κίνδυνος η αβεβαιότητα να προκαλέσει φυγή κεφαλαίων από χώρες όπως το Λουξεμβούργο ή η Μάλτα, με αποτέλεσμα οι τράπεζες να αποκτήσουν πρόβλημα καθώς θα χρειαστεί να αναπληρώσουν τα ποσά που θα φύγουν από τις καταθέσεις.
Το ίδιο άλλωστε ισχύει και για διάφορους άλλους φορολογικούς παραδείσους (Λιχτενστάιν, Μονακό, Τα Νησιά του Στενού της Μάγχης κ.ά.) οι οποίοι δεν είναι προσιτοί στο ευρύ κοινό αλλά θα βρεθούν τα επόμενα χρόνια στο στόχαστρο της Ευρωζώνης και των άλλων ισχυρών χωρών, οι οποίες έχουν αποφασίσει να "στριμώξουν" τους φορολογικούς παραδείσους.
Οι χώρες εκτός ευρώ
Το επόμενο βήμα που μπορεί να σκεφτεί κάποιος είναι οι χώρες εκτός ευρώ:
=> είτε στην Ευρώπη, όπως η Βρετανία, η Ελβετία ή και η Νορβηγία που έχει ισχυρή οικονομία λόγω των πετρελαίων της
=> είτε εκτός Ευρώπης, όπως ο Καναδάς, η Σιγκαπούρη και οι ΗΠΑ.
Με εξαίρεση τη Βρετανία η οποία αντιμετωπίζει σοβαρά οικονομικά προβλήματα, αλλά διαθέτει δικό της νόμισμα, οι υπόλοιπες είναι χώρες με ανθετικές οικονομίες, δικό τους νόμισμα και ορισμένες βρίσκονται μακριά από την Κρίση.
Όμως και εκεί, παρά τα πλεονεκτήματα, δεν λείπουν τα προβλήματα, όπως η απόσταση, και η δυσκολία πληροφόρησης και διαχείρισης καταστάσεων σε περίπτωση που υπάρξουν προβλήματα. Μιλάμε για διαφορετικά νομικά καθεστώτα, που δεν διέπονται από το ευρωπαϊκό-κοινοτικό δίκαιο, ενώ θα πρέπει κάποιος να σκεφθεί ότι υπό διαφορετικές συνθήκες, στο μέλλον ιδιαίτερα εάν η κρίση επιδεινωθεί πιθανόν να επανέλθουν έστω και προσωρινά συναλλαγματικοί και άλλοι περιορισμοί.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου