Η συμφωνία στο Eurogroup της 15ης Ιουνίου, η οποία περιλαμβάνει την εκταμίευση της δόσης, παράλληλα με κάποια πρόσθετη αλλά πολύ περιορισμένη ελάφρυνση του χρέους, παραμένει το βασικό σενάριο για την Eurasia Group η οποία ωστόσο αλλάζει την στάση της για την συμμετοχή του ΔΝΤ: δεν θεωρεί πλέον ότι αυτή η μικρή πρόσθετη ελάφρυνση του χρέους θα είναι αρκετή για το ΔΝΤ, πράγμα που σημαίνει ότι είναι απίθανο να ενταχθεί στο ελληνικό πρόγραμμα με χρηματοδοτικό ρόλο, ανεξάρτητα από το τι υπονοεί η αόριστη και δημιουργική γλώσσα του Eurogroup. Έτσι, όπως τονίζει, είναι απίθανο η Ελλάδα να ενταχθεί στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ.
Όπως σημειώνει η Eurasia, το δράμα του ελληνικού χρέους παραμένει – δυστυχώς - πολύ έντονο. Μόλις πριν από λίγες εβδομάδες, εν όψει του Eurogroup της 22ας Μαΐου, η "παγκόσμια συμφωνία" – η εκταμίευση, η ελάφρυνση του χρέους, η χρηματοδότηση από το ΔΝΤ και η ένταξη της Ελλάδας στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ - ήταν το βασικό της σενάριο.
"Οχι πια", όπως τονίζει. Η αίσθηση της αισιοδοξίας που στήριξε τις διαπραγματεύσεις στα μέσα του Μαΐου έχει φύγει. Όλα δείχνουν πως οδηγούμαστε σε άλλη μία μεσοβέζικη λύση.
Το αποτέλεσμα του Eurogroup της 15ης Ιουνίου εξακολουθεί να είναι πιθανό να οδηγήσει στην εκταμίευση της δόσης (κατά πάσα πιθανότητα της τάξης των 7-10 δισ. ευρώ). Θα περιλαμβάνει επίσης κάποια πρόσθετη, αν και πολύ περιορισμένη, ελάφρυνση του χρέους. Αλλά αυτή η ελάφρυνση του χρέους έπρεπε κανονικά ξεκλειδώσει τη χρηματοδότηση από το ΔΝΤ (βασισμένη στην εκτίμηση του ΔΝΤ ότι το ελληνικό χρέος θα ήταν στη συνέχεια βιώσιμο) και το πιο σημαντικό για την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, την ένταξη στην ποσοτική χαλάρωση. Αυτό όμως δεν πρόκειται να συμβεί. Τι πήγε στραβά;
Οι αξιωματούχοι του ΔΝΤ δεν θέλουν να μπουν στο ελληνικό πρόγραμμα
Το Eurogroup της 22ας Μαΐου είχε τη δυνατότητα να οδηγήσει σε μία συμφωνία. Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ κατάφερε να νομοθετήσει το πακέτο πολιτικής που ζήτησε το ΔΝΤ. Το πιο σημαντικό, ωστόσο, το Βερολίνο συμφώνησε να κτίσει πάνω στις δεσμεύσεις για την ελάφρυνση του χρέους που έλαβε στις 25 Μαΐου 2016 – με σεβασμό παράλληλα στις παραμέτρους του εν λόγω πλαισίου.
Συγκεκριμένα, για τα δάνεια του EFSF, ο Σόιμπλε συμφώνησε να παρατείνει τη "μέση σταθμισμένη διάρκεια" της Ελλάδας. Επίσης, το Βερολίνο συμφώνησε σε μια "περίοδο χάριτος". Συνολικά, η Γερμανία ήταν πρόθυμη να επιτρέψει στην Ελλάδα να μην πληρώσει τίποτα για κάποιο χρονικό διάστημα και στη συνέχεια να έχει μεγαλύτερο χρονικό ορίζοντα για να κάνει τις αποπληρωμές.
Οι εκλογές του Σεπτεμβρίου δεν αφήνουν ωστόσο τον Σόιμπλε να δεσμευθεί αφού αυτό θα έδινε το σήμα ότι η γερμανική κυβέρνηση αναγνωρίζει ότι η Ελλάδα χρειάζεται τώρα ελάφρυνση του χρέους.
Το Βερολίνο έδειξε όμως, προς έκπληξη πολλών, ευελιξία. Ειδικά καθώς αυτό συνοδεύτηκε από μια βασική συμφωνία για την πορεία των πρωτογενών πλεονασμάτων μετά το πρόγραμμα.
Το ΔΝΤ δεν πείστηκε όμως. Πρώτον, το ΔΝΤ προωθούσε μία πολύ πιο γενναιόδωρη αναδιάρθρωση των δανείων του EFSF. Δεύτερον, το ΔΝΤ θέλησε επίσης το reprofiling των δανείων του ESM και του GLF (Greek Loans Facility). Κάτι τέτοιο όμως δεν μπορεί να γίνει αποδεκτό από το Eurogroup και ειδικά την Γερμανία η οποία δεν αλλάζει την στάση της η οποία δεν είναι άλλη από την συμφωνία του Μαΐου του 2016 για το χρέος.
Οι επεκτάσεις της διάρκειας και οι περίοδοι χάριτος θα απαιτούσαν από τα κράτη μέλη να παρέχουν περισσότερες εγγυήσεις στον EFSF, γεγονός που θα απαιτούσε συζήτηση με τα κοινοβούλια. Επιπλέον, ο χρονικός ορίζοντας που εξετάζει το ΔΝΤ θα έθετε ερωτήματα για τους πολίτες των χωρών- πιστωτών - όχι μόνο για μία, αλλά για πολλές γενιές.
Όλα δείχνουν πως το ΔΝΤ δεν θέλει πραγματικά να συμμετέχει στο ελληνικό πρόγραμμα.
Μέρος της ηγεσίας του ΔΝΤ φαίνεται να έχει αποδυναμωθεί μετά την εκλογή Trump. Ένα άλλο μέρος ήταν απλά τόσο αρνητικό για την Ελλάδα για τόσο πολύ καιρό που δεν θα αρκούσε μία δέσμευση του Eurogroup. Έχει δημιουργηθεί ένα τέρας που πολλοί ανώτεροι αξιωματούχοι του ΔΝΤ δεν μπορούν πλέον να ελέγξουν. Και το προσωπικό του ΔΝΤ, ειδικά στα τμήματα της ευρωπαϊκής στρατηγικής και αξιολόγησης (PSR) όπως και τα νομικά τμήματα, ήθελαν για πολύ καιρόν βγουν από το ελληνικό πρόγραμμα. Η Christine Lagarde είναι επίσης κάπως απομακρυσμένη από τις πρόσφατες διαπραγματεύσεις, πιθανώς φοβούμενη ότι θα συνδεόταν με μια συμφωνία ή μια σειρά πολιτικών που το προσωπικό της δεν ήθελε.
Έτσι, η "γλώσσα" του Eurogroup θα υποδείξει ότι το ΔΝΤ παραμένει, αλλά στην πράξη θα είναι έξω.
Η Αθήνα λοιπόν θα λάβει μια μεγάλη εκταμίευση για την αποπληρωμή του χρέους της και την εκκαθάριση των ληξιπρόθεσμων οφειλών. Έτσι δεν θα υπάρξει κρίση ρευστότητας. Και το σενάριο του Grexit δεν θα επανέλθει. Το ΔΝΤ πιθανότατα θα υποστηρίξει τη σκληρή δουλειά της Ελλάδας και την πρόσφατη δέσμη μέτρων που νομοθετήθηκαν. Αυτό θα επιτρέψει στην δήλωση του Eurogroup να σηματοδοτήσει ότι το ΔΝΤ συμμετέχει "κατ 'αρχήν", εν αναμονή των συνεχιζόμενων συζητήσεων σχετικά με τη χρηματοδότηση σε κάποιο στιγμή στο μέλλον - μόλις αποκτήσει περισσότερες δεσμεύσεις από τους Ευρωπαίους για την ελάφρυνση του χρέους.
Σε περίπτωση που το ΔΝΤ δεν συμμετάσχει πλήρως - δηλαδή χρηματοδοτικά - μέχρι τα μέσα Ιουλίου, δεν υπάρχει κανένας λόγος για τον οποίο, μετά τις γερμανικές εκλογές και πριν από την ολοκλήρωση του προγράμματος του Αύγουστο του επόμενου έτους, οι δύο πλευρές να έλθουν πιο κοντά. Η "προσποίηση", ωστόσο, είναι πολύ σημαντική για την ανάγκη της γερμανικής κυβέρνησης να πείσει τους βουλευτές στην Bundestag.
Τέλος στα "υπερπουλημένα" σενάρια για ένταξη στο QE
Υπάρχουν αναφορές ότι ο κ. Τσακαλώτος είχε μία μυστική συνάντηση με τον Κερέ την Τετάρτη στην Φρανκφούρτη, για την ένταξη στο QE χωρίς την DSA του ΔΝΤ.  Αυτό όμως,μ σύμφωνα με την Eurasia, είναι απίθανο. Το QE ήταν η πρώτη προτεραιότητα του Αλεξη Τσίπρα.
Οι απόψεις διαφέρουν ως προς τη χρησιμότητα του QE για την Ελλάδα, δεδομένων των μικρών ποσών που θα μπορέσει να αγοράσει η ΕΚΤ προτού τηρήσει τα δικά της όρια, και εάν θα διευκολύνει την ικανότητα της κυβέρνησης να οικοδομήσει αξιοπιστία με μια συγκεκριμένη βάση επενδυτών. Ωστόσο, στο περιθώριο, πιθανότατα θα διευκόλυνε την επιστροφή της Ελλάδας στις κεφαλαιαγορές.
Η μεσοπρόθεσμη μακροοικονομική υγεία της Ελλάδας, η εμπιστοσύνη των επενδυτών, αυτό δηλαδή που μπορεί να πουλήσει ο Τσίπρας από τη συμφωνία αυτή (και οι λόγοι για τη συνέχιση των μεταρρυθμίσεων) εξαρτώνται τώρα από τη δύναμη της δήλωσης του Eurogroup σχετικά με την ελάφρυνση του χρέους το 2018. Υπάρχει φυσικά λόγος να είναι κάποιος επιφυλακτικός σχετικά με αυτό αφού με βάση τη συμφωνία ο ποσοτικός προσδιορισμός των μέτρων ελάφρυνσης του χρέους θα γίνει το 2018 .
Το νέο αφήγημα του Τσίπρα θα είναι η έξοδος του ΔΝΤ και η ολοκλήρωση του προγράμματος
Ο Τσίπρας έλαβε τον όρο της συμμετοχής του ΔΝΤ, αλλά όχι το αίτημα του ΔΝΤ για την βιωσιμότητα του χρέους.  Εάν "απαντούσε" σε αυτό με την απόσυρση των μέτρων που νομοθετήθηκαν, αυτός θα οδηγούσε σε μία βέβαιη κρίση αυτό το καλοκαίρι. Για το λόγο αυτό, είναι απίθανο να το πράξει. Πιο ρεαλιστικά, τα δημοσιονομικά μέτρα ύψους 1% του ΑΕΠ από τις περικοπές των συντάξεων δεν θα τεθούν σε εφαρμογή την 1η Ιανουαρίου 2019 (ο Τσίπρας έχει δηλώσει δημόσια ότι πρόκειται για μέτρα που απαιτούνται αποκλειστικά από το ΔΝΤ και η Ελλάδα δεν θα τα ακολουθήσει αν το Ταμείο φύγει).
Η de facto έξοδος του ΔΝΤ από το πρόγραμμα, θα μπορούσε να δώσει στον Τσίπρα ένα νέο αφήγημα για τη σκληρή διαπραγματευτική στάση του και την επιτυχία του στην έξοδο του ΔΝΤ από την Ελλάδα. Εάν συνοδεύεται από μια μεγαλύτερη εκταμίευση (περίπου 10 δισ. ευρώ) και μια στρατηγική για την επιστροφή στις αγορές το επόμενο έτος, ο ΣΥΡΙΖΑ πιθανότατα να αισθανθεί ότι έχει ένα story που μπορεί να πουλήσει στο εκλογικό σώμα. Αυτό θα μπορούσε να του δώσει πόντους στις δημοσκοπήσεις. Όμως, παρόλα αυτά, εάν διεξαχθούν τώρα εκλογές, ο ΣΥΡΙΖΑ θα καταρρεύσει, παρά την μικρή ανάκαμψη που μπορεί να του δώσει αυτό το αφήγημα.
Έτσι οι πρόωρες εκλογές είναι απίθανες. Η στάση του ΔΝΤ και το πιθανό νέο αφήγημα του ΣΥΡΙΖΑ, δημιουργεί ωστόσο κίνητρα για τον Τσίπρα να διεξάγει πρόωρες εκλογές στα τέλη του επόμενου έτους - μόλις η Ελλάδα βγει από το πρόγραμμα και πριν ξεκινήσει το νέο πακέτο λιτότητας το 2019.
Ελευθερία Κούρταλη