Διευκρινήσεις για την διακίνηση με το Ψηφιακό Δελτίο Αποστολής
Γράφει ο Απόστολος Αλωνιάτης
Ποιες είναι οι περιπτώσεις που εξαιρούνται από την
υποχρέωση έκδοση ηλεκτρονικού παραστατικού και τι διευκρινίζεται με την
εγκύκλιο Ε.2030/2025.
Από την 1η Δεκεμβρίου 2025 αλλάξει ο τρόπος
διακίνησης των αγαθών, με αποτέλεσμα όλες οι επιχειρήσεις να είναι υπόχρεές
στην έκδοση Ψηφιακού Δελτίου Διακίνησης – Αποστολής.
Από την ίδια ημερομηνία καταργούνται όσες απαλλαγές υπήρχαν
στην παράγραφο 5.8.4 της ΠΟΛ.1003/31.12.2014 (υπήρχαν 20 περιπτώσεις), και
τίθενται σε εφαρμογή οι απαλλαγές που αναφέρονται στις αποφάσεις που αφορούν
την εφαρμογή του Ψηφιακού Δελτίου Αποστολής.
Νέες απαλλαγές
Σύμφωνα με την τελευταία απόφαση [A 1145/2025 (ΦΕΚ Β'
5879/04-11-2025)], αποφασιστήκαν και νέες απαλλαγές από την χρήση του ψηφιακού
δελτίου αποστολής
Μετά και αυτή την τροποποίηση το άρθρο 2 «Εξαιρέσεις έκδοσης
του Ψηφιακού Παραστατικού Διακίνησης», της απόφασης Α 1122/31.07.2024 (ΦΕΚ: Β’
4570/06.08.2024), γίνεται ως εξής:
Στο πλαίσιο εφαρμογής των διατάξεων της παρούσας δεν
εμπίπτουν οι παρακάτω περιπτώσεις:
α) Η διακίνηση αποθεμάτων από τα φυσικά πρόσωπα που
αναφέρονται στην παράγραφο 1 του άρθρου 39 ΕΛΠ, μεταξύ των οποίων είναι και οι
αγρότες του ειδικού καθεστώτος Φ.Π.Α. Στην περίπτωση αυτή, το παραστατικό
διακίνησης εκδίδεται από τον παραλήπτη (υπόχρεη οντότητα) σύμφωνα με τα
αναφερόμενα των παρ. 8, 9 και 9Α του άρθρου 5 ΕΛΠ. Το παραστατικό διακίνησης
παραδίδεται ή αποστέλλεται ψηφιακά στον αντισυμβαλλόμενο,
β) η διακίνηση αποθεμάτων, των οποίων η διάθεση
πραγματοποιείται μέσω δικτύου συνεχούς ροής, δηλαδή για τις διακινήσεις φυσικού
αερίου, ύδατος, αεριόφωτος, ηλεκτρικού ρεύματος και θερμικής ενέργειας,
γ) η διακίνηση από τους τεχνικούς των αναγκαίων
εργαλείων και μηχανημάτων για την εκτέλεση και διεκπεραίωση των εργασιών τους,
δ) η διακίνηση που διενεργείται από τα γραφεία
τελετών και έχει σχέση με το αντικείμενο των εργασιών των εν λόγω γραφείων με
τα ειδικά διασκευασμένα αυτοκίνητά τους,
ε) η διακίνηση σε περίπτωση μεταφοράς επαγγελματικής
εγκατάστασης της οντότητας.
στ) η διακίνηση παγίων (υπό την προϋπόθεση ότι δεν
διακινούνται με σκοπό την πώλησή τους) και η διακίνηση ανταλλακτικών παγίων
μεταξύ των εγκαταστάσεων της οντότητας, εφόσον δεν αποτελούν γι’ αυτήν
αντικείμενο εμπορίας και προορίζονται αποκλειστικά είτε για την αποκατάσταση
βλαβών στις εγκαταστάσεις της είτε για την συντήρηση και επισκευή του δικτύου
της (όπως δίκτυο ύδρευσης και αποχέτευσης, δίκτυο διανομής ηλεκτρικής
ενέργειας, δίκτυο αυτοκινητοδρόμων),
ζ) όταν διακινούνται αποθέματα εντός της ίδιας
εγκατάστασης της οντότητας ή μεταξύ επαγγελματικών εγκαταστάσεων αυτής, οι
οποίες απέχουν έως και δέκα (10) χιλιόμετρα μεταξύ τους,
η) διακίνηση (α) αυτούσιων λατομικών προϊόντων
(άμμου, σκύρου κ.λπ.) από κατασκευαστικές οντότητες, τα οποία παράγονται από
τις ίδιες οντότητες για τα έργα που εκτελούνται από αυτές, (β) μεταλλεύματος
και βιομηχανικών ορυκτών, από εργοτάξιο σε εργοτάξιο και από εργοτάξιο σε
χώρους αποθήκευσης, επεξεργασίας και εκφόρτωσης, κατά περίπτωση, που
ενεργούνται από μεταλλευτικές και εξορυκτικές οντότητες και (γ) πέτρας,
χαλικιού, αργιλοπετρώματος και αργιλοχώματος, από οντότητες παραγωγής αδρανών
υλικών, ασβέστη, τσιμέντου, κεραμικών τούβλων και κεραμιδιών, από τους χώρους
περισυλλογής ή εξόρυξης στους χώρους επεξεργασίας,
θ) η διανομή πανεπιστημιακών συγγραμμάτων στους
φοιτητές που παρακολουθείται ηλεκτρονικά από το πληροφοριακό σύστημα «Εύδοξος»,
καθώς και η διανομή δωρεάν διδακτικών βιβλίων στα Δημόσια Σχολεία πρωτοβάθμιάς
και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης από το ΙΤΥΕ «Διόφαντος»,
ι) οι συναλλαγές λιανικής εφόσον συνοδεύονται από
παραστατικό αξίας, με εξαίρεση τις διακινήσεις μέσω οντότητας παροχής
ταχυδρομικών υπηρεσιών και ταχυμεταφορών στις οποίες το παραστατικό αξίας δεν
τοποθετείται σε εμφανές και άμεσα προσβάσιμο σημείο επί του μεταφερόμενου
αντικειμένου ή δεν δύναται να επιδειχθεί άμεσα από τον μεταφορέα, καθώς και τις
διακινήσεις ενεργειακών προϊόντων (καυσίμων), σύμφωνα με τα οριζόμενα στις
διατάξεις της υπό στοιχεία Α.1060/2021 (Β’ 1217) απόφασης του Υφυπουργού
Οικονομικών και Διοικητή της ΑΑΔΕ, οι οποίες περιλαμβάνονται στο πλαίσιο
εφαρμογής της παρούσας,
ια) η διακίνηση εφημερίδων και περιοδικών προς τις
εταιρείες παροχής ταχυδρομικών υπηρεσιών ή απευθείας προς τους συνδρομητές από
τις επιχειρήσεις έκδοσης ή διακίνησης των ειδών αυτών, καθώς και η διακίνηση
εφημερίδων και περιοδικών από και προς τους υποπράκτορες (εφημεριδοπώλες), προς
και από τα σημεία πώλησης, αντίστοιχα.
Οδηγίες και διευκρινήσεις με την Ε.2030/2025
Το θέμα σχετικά με τους αγρότες αλλά και την μεταφορά με
ταχυμεταφορές της αναλύσαμε την περασμένη εβδομάδα.
Επειδή είχαμε αρκετά τηλέφωνα στο σημερινό μας σημείωμα θα
προσπαθήσουμε να δώσουμε περισσότερες λεπτομέρειες από την σχετική εγκύκλιο:
Διακίνηση περιουσιακών στοιχείων
Με το Παράρτημα Α του ν. 4308/2014 ως αποθέματα
ορίζονται τα περιουσιακά στοιχεία: α) κατεχόμενα για πώληση στη συνήθη
δραστηριότητα της οντότητας, ή β) στην παραγωγική διαδικασία με σκοπό την
πώληση ως ανωτέρω, ή γ) σε μορφή υλικών ή εφοδίων (πάσης φύσεως υλικά) που
πρόκειται να αναλωθούν για την παραγωγική διαδικασία ή για την προσφορά
υπηρεσιών.
Περαιτέρω, για τους σκοπούς εκπλήρωσης της υποχρέωσης έκδοσης ψηφιακών
παραστατικών διακίνησης, διευκρινίζονται τα εξής:
(α) Σε περίπτωση διακίνησης υλικών (π.χ. υλικών καθαριότητας, απεντομώσεων,
μυοκτονιών από οντότητες «συνεργεία» καθαρισμού κτιρίων) τα οποία
χρησιμοποιούνται για παροχή υπηρεσιών (π.χ. καθαρισμός κτιρίων) δεν υφίσταται
υποχρέωση έκδοσης ψηφιακού δελτίου αποστολής εφόσον οι ποσότητες που
απαιτούνται δεν είναι εύκολα μετρήσιμες, ούτε είναι δυνατόν να προσδιορισθούν
εκ των προτέρων και επιπλέον η αμοιβή για τις παρεχόμενες υπηρεσίες δεν
συναρτάται με την αναλωθείσα ποσότητα, η αξία της οποίας είναι ήσσονος σημασίας
σε σχέση με την λαμβανόμενη αμοιβή.
(β) Ανάλογης εφαρμογής τυγχάνει και η περίπτωση διακίνησης ειδών που
παρασκευάζονται σε οδοντοτεχνικά εργαστήρια από οδοντοτεχνίτες κατά το στάδιο
των αναγκαίων προπαρασκευαστικών εργασιών και δοκιμών.
Με την περ. στ) του άρθρου 2 της υπό στοιχεία Α.1122/2024 (Β΄4570) κοινής
απόφασης του Υφυπουργού Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών και του Διοικητή της
ΑΑΔΕ ορίζεται ότι, στο πλαίσιο εφαρμογής των διατάξεων της εν λόγω απόφασης δεν
εμπίπτουν:
α) η διακίνηση παγίων υπό την προϋπόθεση ότι δεν
διακινούνται με σκοπό την πώληση τους και
β) η διακίνηση ανταλλακτικών παγίων μεταξύ των εγκαταστάσεων
της οντότητας, εφόσον δεν αποτελούν γι’ αυτήν αντικείμενο εμπορίας και
προορίζονται αποκλειστικά για την αποκατάσταση βλαβών στις εγκαταστάσεις της.
Από τα προαναφερόμενα προκύπτει ότι η εξαίρεση αφορά τα
περιουσιακά στοιχεία που προορίζονται να χρησιμοποιηθούν κατά τρόπο διαρκή για
την επίτευξη των επιχειρηματικών σκοπών της οντότητας (παραγωγή εμπορευμάτων,
παροχή υπηρεσιών κ.λπ.) και αναμένεται να προσφέρουν οφέλη πέραν της μιας
ετήσιας περιόδου. Εξ’ αντιδιαστολής συνάγεται ότι, όταν τα πάγια περιουσιακά
στοιχεία διακινούνται για σκοπούς πέραν του προαναφερόμενου, όπως π.χ. για
χρησιδανεισμό, μίσθωση, δωρεάν διάθεση, καθώς και προς επιστροφή κατόπιν ολοκλήρωσης
του σκοπού για τον οποίον είχαν διακινηθεί προς την έτερη οντότητα, υφίσταται
υποχρέωση έκδοσης ψηφιακού παραστατικού διακίνησης τόσο για την οντότητα –
κάτοχο αυτών στην περίπτωση αποστολής, όσο και την οντότητα-χρήστη στην
περίπτωση επιστροφής.
Παράδειγμα 1
Οντότητα που έχει στην κατοχή της ως πάγιο περιουσιακό
στοιχείο Μηχάνημα Έργου για εξειδικευμένες λατομικές εργασίες το μισθώνει σε
άλλη οντότητα-Λατομείο. Σύμφωνα με τα προαναφερόμενα για τη διακίνηση του εν
λόγω Μηχανήματος Έργου από τις εγκαταστάσεις της εκμισθώτριας στις
εγκαταστάσεις της μισθώτριας οντότητας, υφίσταται υποχρέωση έκδοσης ψηφιακού
παραστατικού διακίνησης, καθότι το εν λόγω Μηχάνημα Έργου χρησιμοποιείται ως
αντικείμενο μίσθωσης στην παραγωγική διαδικασία της μισθώτριας οντότητας.
Περαιτέρω διευκρινίζονται τα εξής:
α) Σε περίπτωση διακίνησης παγίων, είτε από τον κάτοχο
αυτών, είτε από την αντισυμβαλλόμενη οντότητα με σκοπό παροχή υπηρεσιών π.χ.
συντήρησης/ επεξεργασίας/ συναρμολόγησης/ αποσυναρμολόγησης δεν υφίσταται
υποχρέωση έκδοσης ψηφιακού δελτίου διακίνησης, ανεξάρτητα από ποια οντότητα
διακινεί τα εν λόγω πάγια.
Παράδειγμα 2
Ξενοδοχειακή επιχείρηση αποστέλλει κλινοσκεπάσματα στις
εγκαταστάσεις επιχείρησης που δραστηριοποιείται στον τομέα παροχής υπηρεσιών
καθαρισμού-πλυσίματος (στεγνοκαθαριστήριο) η οποία πρόκειται να παράσχει
υπηρεσίες καθαρισμού- πλυσίματος. Στην προκειμένη περίπτωση δεν απαιτείται η
έκδοση ψηφιακού δελτίου αποστολής ανεξάρτητα από το ποια από τις δύο
αντισυμβαλλόμενες οντότητες διακινεί τα εν λόγω πάγια με τον συγκεκριμένο σκοπό
διακίνησης, καθόσον τα υπόψη κλινοσκεπάσματα αποτελούν πάγια περιουσιακά στοιχεία
για την ξενοδοχειακή επιχείρηση και διακινούνται με σκοπό την αρτιότερη χρήση
τους στην παροχή υπηρεσιών της οντότητας.
β) Η διακίνηση παγίων περιουσιακών στοιχείων με σκοπό την
αποθήκευση σε χώρους τρίτων, εμπίπτει στην έννοια της περ. στ) του άρθρου 2 της
υπό στοιχεία Α.1122/2024 κοινής απόφασης του Υφυπουργού Εθνικής Οικονομίας και
Οικονομικών και του Διοικητή της ΑΑΔΕ και ως εκ τούτου δεν υφίσταται υποχρέωση
έκδοσης ψηφιακού στοιχείου διακίνησης.
Διακίνηση κατεστραμμένων/ άχρηστων/
ακατάλληλων αποθεμάτων
Σε περίπτωση διακίνησης
κατεστραμμένων/ άχρηστων/ ακατάλληλων αποθεμάτων (εμπορευμάτων, προϊόντων ή
υπολειμμάτων) ή παγίων με σκοπό την απόρριψη/ καταστροφή/ ανακύκλωση αυτών σε
χώρους απόρριψης δεν υφίσταται υποχρέωση έκδοσης ψηφιακού παραστατικού διακίνησης
και διαβίβασης των σχετικών δεδομένων στη ψηφιακή πλατφόρμα MyDATA από τον
αποστολέα, παραλήπτη ή τρίτη οντότητα εφόσον ισχύουν σωρευτικά οι εξής
προϋποθέσεις και ως εκ τούτου τα διακινούμενα δεν πληρούν τα εννοιολογικά
χαρακτηριστικά των αποθεμάτων :
i) δεν ενσωματώνουν καμία
εμπορευματική αξία για αποστολέα ή παραλήπτη ή τρίτο,
ii) δεν έχουν υποστεί απομείωση αξίας
στα τηρούμενα λογιστικά βιβλία,
iii) δεν επιφέρουν κανένα έσοδο από τη
διάθεση τους και
iv) διακινούνται με σκοπό
την απόρριψη (π.χ. εγκαταστάσεις ανακύκλωσης, χωματερές, κ.λπ.).
Σημειώνεται ότι στην εν λόγω
περίπτωση περιλαμβάνεται και η διακίνηση υλικών εκσκαφής (μπάζα) εφόσον
πληρούνται οι ως άνω προϋποθέσεις.
Στις περιπτώσεις που κατά τα
ανωτέρω υφίσταται υποχρέωση ψηφιακού παραστατικού διακίνησης, αυτό δύναται να
εκδίδεται από την οντότητα που παραλαμβάνει τα υπόψη αποθέματα ή πάγια (σύμφωνα
με την παρ. 7.1 του Παραρτήματος ΙΙ της Α.1123/2024).
Παράδειγμα
3
Οντότητα «Β» με αντικείμενο
εργασιών την παροχή υπηρεσιών ολοκληρωμένης διαχείρισης αποβλήτων (π.χ. ζωικών
υποπροϊόντων) παραλαμβάνει τα απόβλητα πελάτη της, οντότητας «Α», τα οποία
εκείνη τη χρονική στιγμή δεν ενσωματώνουν καμία εμπορευματική αξία και στη
συνέχεια τα μεταφέρει, αρχικά σε ιδιόκτητη μονάδα ενδιάμεσου χειρισμού/αρχικής
διαλογής και επεξεργασίας (εγκατάσταση της οντότητας «Β») και κατόπιν, σε
μονάδα τελικής επεξεργασίας (εγκατάσταση οντότητας «Γ»), όπου, μετά το στάδιο
της διαλογής και αποσυσκευασίας, μέρος αυτών καταστρέφεται, ενώ το υπόλοιπο,
και εφόσον κριθεί κατάλληλο για χρήση ως πρώτη ύλη σε μεταποιητική
δραστηριότητα (π.χ. παραγωγή ζωοτροφών), πωλείται. Σε αυτή την περίπτωση κατά
το στάδιο της παραλαβής των αποβλήτων (άχρηστα υλικά) υφίσταται υποχρέωση
έκδοσης ψηφιακού δελτίου διακίνησης από την παρέχουσα την υπηρεσία αποκομιδής
των αποβλήτων (οντότητα «Β»), δεδομένου ότι από τη διάθεση αυτών προκύπτει ή
ενδέχεται να προκύψει έσοδο. Περαιτέρω, κατά το στάδιο της διακίνησης των
αποβλήτων (άχρηστα υλικά) από την εγκατάσταση της οντότητας «Β» στην μονάδα
τελικής επεξεργασίας (εγκατάσταση της οντότητας «Γ») υφίσταται υποχρέωση
έκδοσης ψηφιακού δελτίου διακίνησης από την οντότητα «Β».
Στην περίπτωση που τα απόβλητα
(άχρηστα υλικά) παραδίδονται από την οντότητα διαχείρισης αποβλήτων (οντότητα
«Β») απευθείας στην μονάδα τελικής επεξεργασίας (οντότητα «Γ») και το ψηφιακό
δελτίο διακίνησης εκδίδεται από την οντότητα διαχείρισης αποβλήτων (οντότητα
«Β»), τότε ως Λήπτης εμφανίζεται η μονάδα τελικής επεξεργασίας (οντότητα «Γ»)
και ως συσχετιζόμενη οντότητα περιλαμβάνεται η οντότητα «Α», στο πεδίο «Α.Φ.Μ._
Επωνυμία Λοιπών Συσχετιζόμενων Οντοτήτων», με το ρόλο του «Αποστολέα».
Εκτελωνιστές
Στις περιπτώσεις εκτελωνισμού αποθεμάτων από εκτελωνιστή
κατ’ εντολή και για λογαριασμό του πελάτη του (εισαγωγέα), για την εν συνεχεία
διακίνηση αυτών από το τελωνείο εισαγωγής, εφόσον δεν προκύπτει ο τόπος
παράδοσης από τα διεθνή φορτωτικά έγγραφα διακίνησης (π.χ. CMR, bill of
lading), υφίσταται υποχρέωση έκδοσης ψηφιακού δελτίου διακίνησης και διαβίβασης
των σχετικών δεδομένων στην ψηφιακή πλατφόρμα MyDATA από την οντότητα-
εισαγωγέα, σε διαφορετική περίπτωση εκδίδεται ψηφιακό δελτίο αποστολής από τον
εκτελωνιστή με κατ’ ελάχιστη αναγραφή του είδους των αποθεμάτων καθώς και του
είδους και πλήθους των συσκευασιών (π.χ. βιβλία, πέντε [5] χαρτοκιβώτια).
Ανάλογης εφαρμογής ως προς την υποχρέωση κατ’ ελάχιστο αναγραφής του είδους των αποθεμάτων
καθώς και του είδους και του πλήθους των συσκευασιών τυγχάνει και η περίπτωση
επιχειρήσεων του τομέα αλιείας λόγω καταγραφής των ποσοτήτων αλιευμάτων μέσω
του Ολοκληρωμένου Συστήματος Παρακολούθησης και Καταγραφής Αλιευτικών
Δραστηριοτήτων του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων.
Η εγκύκλιος έχει ακόμη οδηγίες για την διακίνηση μέσω
εταιριών logistics, την
περίπτωση πώλησης αγαθών χωρίς αυτά να διακινηθούν άμεσα από την αποθήκη του
εκδότη κ.λπ.
Δυσχέρεια έκδοσης ψηφιακού δελτίου αποστολής
Σε περίπτωση απώλειας διασύνδεσης (διακοπής του συστήματος
διανομής ηλεκτρικής ενέργειας ή αποδεδειγμένης αδυναμίας διασύνδεσης στο
δίκτυο), τα ψηφιακά παραστατικά διακίνησης αποθεμάτων εκδίδονται χωρίς να
διακόπτεται η συναλλαγή με διακριτή ένδειξη για την απώλεια διασύνδεσης και
διαβιβάζονται άμεσα με την επαναφορά της. Οι Τύποι Παραστατικών διακίνησης ή
αξίας με ένδειξη διακίνησης διαβιβάζονται στην ψηφιακή πλατφόρμα MyDATA, εντός
μίας (1) ημέρας από την ημερομηνία έκδοσής τους.
Στην περίπτωση απώλειας διασύνδεσης για διακινήσεις που
απαιτούν έκδοση ψηφιακού δελτίου αποστολής εκτός εγκατάστασης της οντότητας και
ιδίως σε γεωγραφικά απομακρυσμένα σημεία με περιορισμένη κάλυψη δικτύου, η
οντότητα εκδίδει τα παραστατικά διακίνησης με χειρόγραφο τρόπο. Τα δεδομένα των
εν λόγω παραστατικών διαβιβάζονται στην ψηφιακή πλατφόρμα MyDATA, αμελλητί με
την αποκατάσταση της αδυναμίας διαβίβασης, μέσω της εφαρμογής «timologio», με
διακριτή σειρά και ένδειξη απώλειας διασύνδεσης.
Πρόστιμα
Σύμφωνα με το ν. 5104/2024, άρθρο 57 «Παραβάσεις σχετικές με
την απεικόνιση των οικονομικών συναλλαγών», ισχύουν τα κατωτέρω πρόστιμα :
«13. Σε φορολογούμενο που διακινεί αγαθά χωρίς την ύπαρξη
παραστατικών στοιχείων διακίνησης, επιβάλλεται πρόστιμο πέντε χιλιάδων (5.000)
ευρώ, ανά φορολογικό έλεγχο, αν είναι υπόχρεος τήρησης απλογραφικού λογιστικού
συστήματος, και δέκα χιλιάδων (10.000) ευρώ, ανά φορολογικό έλεγχο, αν είναι
υπόχρεος τήρησης διπλογραφικού λογιστικού συστήματος. Σε περίπτωση υποτροπής
εφαρμόζονται τα οριζόμενα στο άρθρο 67.
Προσοχή: Σύμφωνα με το άρθρο 67, σε περίπτωση
υποτροπής επιβάλλεται χρηματικό πρόστιμο διπλάσιο του προβλεπόμενου για την
αρχική παράβαση και, σε κάθε περίπτωση νέας υποτροπής, επιβάλλεται πρόστιμο
τετραπλάσιο του προβλεπόμενου για την αρχική παράβαση, εκτός αν προβλέπεται
διαφορετικά στον παρόντα Κώδικα.
Αλωνιάτης Απόστολος
Οικονομολόγος - φοροτεχνικός, Α' Αντιπρόεδρος του
Ινστιτούτου Οικονομικών & Φορολογικών Μελετών (Ι.Ο.ΦΟ.Μ), Σύμβουλος
Διοίκησης της PROSVASIS AEBE και συγγραφέας.
Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Voice (Finance
& Markets Voice) , την Κυριακή 16 Νοεμβρίου 2025
