Τί προβλέπει ο νέος φορολογικός νόμος για το δημογραφικό και την μεσαία τάξη Γράφει ο Απόστολος Αλωνιάτης Ποια μέτρα , και όχι μόνο, ισχύουν για το φορολογικό έτος 2025 και ποια για το φορολογικό έτος 2026.

Τί προβλέπει ο νέος φορολογικός νόμος για το δημογραφικό και την μεσαία τάξη

Γράφει ο Απόστολος Αλωνιάτης

Ποια  μέτρα , και όχι μόνο, ισχύουν για το φορολογικό έτος 2025 και ποια για το φορολογικό έτος 2026.

Δημοσιεύτηκε στο Φύλο της Εφημερίδας της Κυβέρνησης (ΦΕΚ) - ΝΟΜΟΣ ΥΠ' ΑΡΙΘΜ. 5246 (ΦΕΚ Α' 198/11-11-2025), «Φορολογική μεταρρύθμιση για το δημογραφικό και τη μεσαία τάξη - Μέτρα στήριξης για την κοινωνία και την οικονομία» - που αποτελεί  τροποποιήσει, μεταξύ άλλων,  του φορολογικός νόμου, και κατά το μεγαλύτερο μέρος του, όπως έχουμε ξαναγράψει, περιέχει τις εξαγγελίες της κυβέρνησης στη Διεθνή Έκθεση της Θεσσαλονίκης , τις οποίες έχουμε αναλύσει σε παλιότερα άρθρα μας.

Στην πλειοψηφία των μέτρων,  έχουν έναρξη εφαρμογής από 1 Ιανουαρίου 2026. Σήμερα θα δούμε ποια μέτρα  έχουν  έναρξη το  2025 και ποια έχουν το 202

Έναρξη ισχύος

Σύμφωνα με το άρθρο 47 του νόμου καθορίστηκε η έναρξη ισχύος των άρθρων του νόμου

1. Με την επιφύλαξη των παρ. 2 έως 11, ο παρών νόμος ισχύει από τη δημοσίευσή του στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, εκτός αν ορίζεται διαφορετικά στις επιμέρους διατάξεις αυτού.

Άρα όποια άρθρα δεν αναφέρονται με διαφορετική ημερομηνία στο άρθρο 47, ισχύει από την ημερομηνία δημοσίευσης στον ΦΕΚ δηλαδή από  11.11.2025 (ΦΕΚ Α' 198/11-11-2025)

2. Το άρθρο 5, περί απαλλαγής από το ελάχιστο ποσό καθαρού εισοδήματος για νέες μητέρες, το άρθρο 6, περί μείωσης του ελάχιστου ποσού καθαρού εισοδήματος για επιχειρήσεις σε δημοτικές κοινότητες ή οικισμούς έως χίλιους πεντακόσιους (1.500) κατοίκους και για εκμεταλλευτές σχολικών κυλικείων, και το άρθρο 7, περί μείωσης της ετήσιας αντικειμενικής δαπάνης για κατοικίες, αυτοκίνητα και σκάφη, και περί κατάργησης της ελάχιστης αντικειμενικής δαπάνης εξαρτώμενων τέκνων, ισχύουν από το φορολογικό έτος 2025.

Συνεπώς για το φορολογικό έτος 2025 θα ισχύσουν:

        i.            «Αρθρο 5. Απαλλαγή από το ελάχιστο ποσό καθαρού εισοδήματος για νέες μητέρες - Τροποποίηση περ. δ) παρ. 3 και προσθήκη περ. ζ) στην παρ. 6 του άρθρου 28Α του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος :

1.Με την τροποποίηση αυτή η περ. δ) διαμορφώνεται ως εξής:

«δ) αδυναμία άσκησης δραστηριότητας λόγω εγκυμοσύνης,».

2. Στην παρ. 6 του άρθρου 28Α του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος, προστίθεται περ. ζ) ως εξής:

«ζ) σε μητέρες κατά το έτος του τοκετού ή της υιοθεσίας ή αναδοχής τέκνου και τα δύο (2) επόμενα έτη.»

       ii.            Αρθρο 6. Μείωση του ελάχιστου ποσού καθαρού εισοδήματος για επιχειρήσεις σε δημοτικές κοινότητες ή οικισμούς έως χίλιους πεντακόσιους (1.500) κατοίκους και για εκμεταλλευτές σχολικών κυλικείων - Τροποποίηση άρθρου 28Γ Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος

Μετά την τροποποίηση το άρθρο 28Γ διαμορφώνεται ως εξής:

«Άρθρο 28Γ

Λοιπές μειώσεις του ελάχιστου ποσού καθαρού εισοδήματος από την άσκηση επιχειρηματικής δραστηριότητας και ειδικές ρυθμίσεις

1. Τα άρθρα 28Α και 28Β δεν εφαρμόζονται για τα τρία (3) πρώτα έτη από την πρώτη έναρξη της άσκησης της επαγγελματικής δραστηριότητας των υπόχρεων της παρ. 1 του άρθρου 28Α. Για το τέταρτο έτος από την πρώτη έναρξη της άσκησης της επαγγελματικής τους δραστηριότητας, το ελάχιστο ποσό καθαρού εισοδήματος της παρ. 2 του άρθρου 28Α μειώνεται κατά δύο τρίτα (2/3). Για το πέμπτο έτος από την πρώτη έναρξη της άσκησης της επαγγελματικής δραστηριότητας το τεκμαιρόμενο ποσό της παρ. 2 του άρθρου 28Α μειώνεται κατά ένα τρίτο (1/3).

2. Το ποσό του άρθρου 28Α μειώνεται κατά το ήμισυ (1/2) για υπόχρεους που είναι πολύτεκνοι, για υπόχρεους που παρουσιάζουν αναπηρία ίση ή μεγαλύτερη του εξήντα επτά τοις εκατό (67%), για γονείς μονογονεϊκής οικογένειας με ανήλικα τέκνα και για γονείς με τέκνα με ποσοστό νοητικής ή σωματικής αναπηρίας τουλάχιστον εξήντα επτά τοις εκατό (67%), εφόσον είναι άγαμα, διαζευγμένα ή σε χηρεία που θεωρούνται εξαρτώμενα, κατά την περ. γ) της παρ. 1 του άρθρου 11, για εκμεταλλευτές Επιβατηγών Δημόσιας Χρήσης οχημάτων (ΤΑΞΙ) με ποσοστό ιδιοκτησίας επί του οχήματος που δεν υπερβαίνει το είκοσι πέντε τοις εκατό (25%) και εκμεταλλευτές σχολικών κυλικείων. Για τους εκμεταλλευτές σχολικών κυλικείων, το ποσό του άρθρου 28Α μειώνεται κατά το ήμισυ (1/2), μη εφαρμοζόμενης της παρ. 7 του ίδιου άρθρου.

3. Το ποσό της παρ. 2 του άρθρου 28Α μειώνεται κατά το ήμισυ (1/2) για υπόχρεους της παρ. 1 που ασκούν τη δραστηριότητά τους και έχουν την κύρια κατοικία τους:

α) σε δημοτικές κοινότητες ή οικισμούς με πληθυσμό μικρότερο των πεντακοσίων (500) κατοίκων, ή

β) σε δημοτικές κοινότητες ή οικισμούς με πληθυσμό από πεντακόσιους (500) έως χίλιους πεντακόσιους (1.500) κατοίκους, εξαιρουμένων όσων βρίσκονται στην Περιφέρεια Αττικής (πλην της Περιφερειακής Ενότητας Νήσων) και ειδικά για την Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας, την Περιφερειακή Ενότητα Έβρου και τους Δήμους της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, της Περιφέρειας Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης και της Περιφέρειας Ηπείρου που εφάπτονται με τα σύνορα της χώρας, σε δημοτικές κοινότητες ή οικισμούς με πληθυσμό από πεντακόσιους (500) έως χίλιους επτακόσιους (1.700) κατοίκους, ή

γ) σε νησιά με πληθυσμό μικρότερο των τριών χιλιάδων εκατό (3.100) κατοίκων.»

     iii.            Αρθρο 7. Μείωση της ετήσιας αντικειμενικής δαπάνης για κατοικίες, αυτοκίνητα και σκάφη, κατάργηση της ελάχιστης αντικειμενικής δαπάνης εξαρτώμενων τέκνων -Τροποποίηση παρ. 1 άρθρου 31 και περ. θ) άρθρου 33 Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος

Όπως έχουμε αναλύσει και  σε παλιότερο άρθρο μας , έχουμε παρέμβαση στα άρθρα που αφορούν την εναλλακτική φορολόγηση, μέσω των τεκμηρίων, ώστε να μειωθούν κατά ένα μικρό ποσοστό.

Με την παρέμβαση αυτή το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών υπολογίζει, πως ενώ το 2024 πιάστηκαν στα τεκμήρια 1.288.038 φορολογούμενοι και τους καταλογίστηκε επιπλέον τεκμαρτό εισόδημα ύψους 4,17 δισ. ευρώ, πληρώνοντας αυξημένους φόρους εισοδήματος, για το 2025:

•              Θα απαλλαγούν από τις τεκμαρτές δαπάνες διαβίωσης 477.000 φυσικά πρόσωπα.

•              Θα έχουν μειωμένη τεκμαρτή επιβάρυνση περίπου 800.000 φορολογούμενοι.

Οι μειώσεις στα τεκμήρια είναι σημαντική , διότι πολλούς από τους φορολογούμενους που «έπεσαν» στην παγίδα των τεκμηρίων , έχασαν επιδόματα και εκπτώσεις επί του ΕΝΦΙΑ, αφού ο νομοθέτης καθορίζει το ύψος του εισοδήματος όχι με το πραγματικό εισόδημα, αλλά με το τεκμαρτό εισόδημα βάσει του οποίου φορολογήθηκαν.

3. Το άρθρο 3, περί μείωσης φόρου εισοδήματος φυσικών προσώπων, και το άρθρο 8, περί αναμόρφωσης της κλίμακας φόρου εισοδήματος από ακίνητη περιουσία, ισχύουν για εισοδήματα που αποκτώνται από το φορολογικό έτος 2026.

4. Το άρθρο 9, περί επέκτασης και βελτίωσης των όρων απαλλαγής από τον φόρο εισοδήματος ακινήτων που μισθώνονται με μακροχρόνια μίσθωση, ισχύει για μισθώσεις που καταρτίζονται από τη δημοσίευση του παρόντος στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.

Συνεπώς μετά την τροποποίηση που επέφερε το άρθρο 9 του νόμου «Αρθρο 9. Επέκταση και βελτίωση των όρων απαλλαγής από τον φόρο εισοδήματος ακινήτων που μισθώνονται με μακροχρόνια μίσθωση - Τροποποίηση παρ. 91 άρθρου 72 Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος (ΚΦΕ -ν.4172/2013)»

Η παράγραφός 91 του άρθρου 72 του ΚΦΕ, που αφορά την απαλλαγή από τον φόρο ακινήτων διαμορφώνεται όπως παρακάτω:

«91.α) Για τους τριάντα έξι (36) πρώτους μήνες μετά από τον μήνα, κατά τον οποίο συνάπτεται η σχετική σύμβαση μίσθωσης, δεν φορολογείται το εισόδημα φυσικών προσώπων που προέρχεται από εκμίσθωση κατοικιών με εμβαδόν έως εκατόν είκοσι (120) τετραγωνικά μέτρα (τ.μ.), προσαυξανόμενο κατά είκοσι (20) τ.μ. για κάθε εξαρτώμενο τέκνο της περ. β) της παρ. 1 του άρθρου 11, άνω των δύο (2), του μισθωτή, εφόσον:

αα) το εισόδημα προέρχεται από σύμβαση μίσθωσης διάρκειας τουλάχιστον τριών (3) ετών που συνάπτεται μεταξύ της 8ης Σεπτεμβρίου 2024 και της 31ης Δεκεμβρίου 2026,

αβ) η εκμισθούμενη κατοικία:

i) κατά τα τρία προηγούμενα φορολογικά έτη από το έτος σύναψης της σύμβασης μίσθωσης και, αν η μίσθωση έχει καταρτιστεί το 2024, κατά τα φορολογικά έτη 2022 και 2023, έχει δηλωθεί στη δήλωση φορολογίας εισοδήματος ως κενό ακίνητο (έντυπο Ε2) ή δεν έχει δηλωθεί ως μισθωμένο ακίνητο ούτε ως κύρια ούτε δευτερεύουσα κατοικία του εκμισθωτή ούτε ως ιδιοχρησιμοποιούμενο ούτε δωρεάν παραχωρούμενο ακίνητο (έντυπα Ε1 και Ε2) ή

ii) κατά το εκάστοτε προηγούμενο της σύναψης της σύμβασης μίσθωσης φορολογικό έτος έχει διατεθεί αποκλειστικά για βραχυχρόνια μίσθωση, όπως αυτή ορίζεται στην παρ. 1 του άρθρου 111 του ν. 4446/2016 (Α' 240), και οι συναφθείσες βραχυχρόνιες μισθώσεις έχουν δηλωθεί στη Φορολογική Διοίκηση, και

αγ) ο εκμισθωτής δεν έχει υποβάλει στη Φορολογική Διοίκηση δήλωση πληροφοριακών στοιχείων μίσθωσης ακίνητης περιουσίας για το ακίνητο κατά το έτος της μίσθωσης και έως την έναρξη αυτής ή για το ίδιο διάστημα έχει υποβάλει δήλωση βραχυχρόνιας μίσθωσης του ακινήτου.

β) Αν εντός των τριών (3) ετών της περ. α) το ακίνητο:

βα) κενωθεί, η απαλλαγή παύει να ισχύει από το φορολογικό έτος που αυτό κενώνεται,

ββ) διατεθεί για βραχυχρόνια μίσθωση, η απαλλαγή παύει να ισχύει από το πρώτο έτος της μίσθωσης.

Η απαλλαγή συνεχίζει να ισχύει για το υπολειπόμενο διάστημα και εφόσον το ακίνητο κενωθεί άπαξ και εκμισθωθεί εκ νέου με μακροχρόνια μίσθωση εντός του διαστήματος της περ. α) ή σύμφωνα με την περ. γ).

γ) Η απαλλαγή ισχύει και εφόσον το ακίνητο, για το οποίο πληρούνται οι προϋποθέσεις της περ. α), μισθώνεται τουλάχιστον για έξι (6) συνεχόμενους μήνες, άπαξ ή περισσότερες φορές, στις εξής κατηγορίες υπαλλήλων του δημοσίου τομέα της περ. α) της παρ. 1 του άρθρου 14 του ν. 4270/2014 (Α' 143):

γα) σε ιατρικό ή νοσηλευτικό προσωπικό που απασχολείται σε φορείς της Γενικής Κυβέρνησης της περ. β) της παρ. 1 του άρθρου 14 του ν. 4270/1014,

γβ) σε εκπαιδευτικούς όλων των βαθμίδων της δημόσιας εκπαίδευσης, καθώς και

γγ) σε ένστολο προσωπικό των Ενόπλων Δυνάμεων και των Σωμάτων Ασφαλείας.

Εφόσον το ακίνητο διατεθεί εντός των τριών (3) ετών της περ. α) για βραχυχρόνια μίσθωση, η απαλλαγή της παρούσας περίπτωσης παύει να ισχύει αναδρομικά από το πρώτο έτος της μίσθωσης.

Η συνδρομή των προϋποθέσεων της απαλλαγής της παρούσας παραγράφου αποδεικνύεται μόνο από εμπρόθεσμες δηλώσεις πληροφοριακών στοιχείων και φορολογίας εισοδήματος και, ειδικά ως προς τα έτη 2022 και 2023, από δηλώσεις που έχουν υποβληθεί έως την 5η.12.2024. Η προσαύξηση των τετραγωνικών μέτρων χορηγείται σύμφωνα με τα εξαρτώμενα τέκνα του μισθωτή κατά τον χρόνο σύναψης της σύμβασης μίσθωσης.»

 

5. Το άρθρο 11, περί μείωσης του φόρου προστιθέμενης αξίας κατά τριάντα τοις εκατό (30%) σε νησιά της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου, της Περιφερειακής Ενότητας Έβρου και των Δωδεκανήσων, με πληθυσμό έως είκοσι χιλιάδες (20.000) κατοίκους, το άρθρο 12, περί παράτασης της αναστολής φόρου προστιθέμενης αξίας ακινήτων για το 2026 και το άρθρο 45, περί ρυθμίσεων για την εταιρεία με την επωνυμία «Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου, Οπτικοακουστικών Μέσων και Δημιουργίας Α.Ε.», ισχύουν από την 1η.1.2026.

 

6. Το άρθρο 13, περί καθεστώτος ενίσχυσης με τη μορφή υπερέκπτωσης δαπανών για επενδύσεις σε στρατηγικούς τομείς της άμυνας και της κατασκευής οχημάτων και αεροσκαφών, ισχύει από τη δημοσίευση της απόφασης του άρθρου 14 και σε κάθε περίπτωση για δαπάνες που πραγματοποιούνται μετά την 1η.1.2026.

7. Το άρθρο 16, περί κατάργησης του τέλους συνδρομητικής τηλεόρασης, ισχύει για λογαριασμούς που εκδίδονται από την 1 η.1.2026.

8. Το Μέρος Γ' ισχύει από την 1η.10.2025.

Το σχετικό αφορά τις «Μισθολογικές Ρυθμίσεις για τα στελέχη της Ελληνικής Αστυνομίας, του Πυροσβεστικού Σώματος και του Λιμενικού Σώματος -Ελληνικής Ακτοφυλακής»

9. Το Μέρος Δ', περί λοιπών ρυθμίσεων ζητημάτων προσωπικού του δημοσίου τομέα, ισχύει από την 1η.1.2026, πλην του άρθρου 40, περί επιδόματος ιδιαίτερων καθηκόντων στο προσωπικό των Σωφρονιστικών Καταστημάτων και των Ιδρυμάτων Αγωγής Ανηλίκων του Υπουργείου Προστασίας του Πολίτη, το οποίο ισχύει από την 1η.7.2025, καθώς και του άρθρου 41, περί ρυθμίσεων για υπαλλήλους Κλάδου ΠΕ Επιτελικών Στελεχών, το οποίο ισχύει από τη δημοσίευση του παρόντος στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.

10. Το άρθρο 43, περί εξαίρεσης από τον φόρο εισοδήματος του ειδικού επιδόματος βιβλιοθήκης, ισχύει για επιδόματα που καταβάλλονται από την 1η.1.2026.

11. Το άρθρο 46, περί μετάθεσης της έναρξης ισχύος της υποχρέωσης αποδοχής πληρωμών μέσω υπηρεσιών άμεσης πληρωμής, ισχύει από την 31η.10.2025.

Να θυμίσουμε ότι με το άρθρο αυτό δόθηκε παράταση στην υποχρέωση αποδοχής πληρωμών με το σύστημα IRIS από  τα νομικά πρόσωπα, μέχρι την 1 Δεκεμβρίου 2025.

Βέβαια από τα πληροφορίες που έχουμε από την αγορά, οι τράπεζες δεν έχουν την δυνατότητα να εξυπηρετήσουν την υποχρέωση αυτή. Για το πρόβλημα αυτό έχει ενημερωθεί η διοίκηση και περιμένουμε να δούμε την θέση που λάβει ώστε να χρεωθούν με πρόστιμα τα νομικά πρόσωπα που δεν θα μπορέσουν να εξυπηρετηθούν από το τραπεζικό σύστημα.

Η μη συμμόρφωση με την υποχρέωση αποδοχής πληρωμών μέσω IRIS επισύρει το πρόστιμο των 1.500 ευρώ, όπως προβλέπεται στο άρθρο 5 της Κοινής Υπουργικής Απόφασης 119899/2023. Το πρόστιμο αυτό θα επιβάλλεται, αν δεν έχουμε άλλη παρέμβαση της διοίκησης, από την 2η Δεκεμβρίου 2025, δηλαδή την επόμενη ημέρα από την έναρξη ισχύος της διάταξης.

Επισημαίνεται επίσης, ότι το χρονοδιάγραμμα της υποχρέωση διασύνδεσης IRIS–POS ή IRIS–παρόχων ηλεκτρονικής τιμολόγησης, θα καθοριστεί με απόφαση του Διοικητή της Α.Α.Δ.Ε. (παρ. 17, άρ. 83, Ν. 5104/2024).

Επομένως, δεν ισχύουν προς το παρόν τα πρόστιμα των 10.000€ και 20.000€ που προβλέπονται για τη μη διασύνδεση POS–IRIS (άρ. 63, Ν. 5104/2024).

Αλωνιάτης Απόστολος

  Οικονομολόγος - φοροτεχνικός, Α' Αντιπρόεδρος του Ινστιτούτου Οικονομικών & Φορολογικών Μελετών (Ι.Ο.ΦΟ.Μ), Σύμβουλος Διοίκησης της PROSVASIS AEBE και συγγραφέας.

   Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Voice (Finance & Markets Voice) , την Κυριακή 23 Νοεμβρίου 2025