Δευτέρα, 31 Αυγούστου 2015 08:00
«Λίφτινγκ» στον νόμο Κατσέλη με κερδισμένους και χαμένους
- Moιραστείτε το στο facebook
- μέγεθος γραμματοσειράς
- Δεν υπάρχουν σχόλια ακόμη.
Αυστηρές διαδικασίες για την προστασία της κύριας κατοικίας, περισσότερα δικαστικά έξοδα, αλλά και εξπρές διευθέτηση οφειλών, που δεν ξεπερνούν τις 20.000 ευρώ, φέρνει, μεταξύ άλλων, το νέο «λίφτινγκ» στη νομοθετική ασπίδα των υπερχρεωμένων νοικοκυριών, με… κερδισμένους και χαμένους.
Γράφει η Ρόη Χάικου
Ο γνωστός ως νόμος Κατσέλη (3869/2010) παραμένει το μοναδικό «όπλο» για να σώσει κανείς την κύρια κατοικία του από τον πλειστηριασμό και πλέον μπορεί να εντάξει και οφειλές από το δημόσιο (εφορία, ασφαλιστικά ταμεία, δήμοι). Σύμφωνα με πηγές από το υπουργείο Οικονομίας, πλέον η «κάλυψη» έναντι πλειστηριασμού θα πιάνει και αυτές τις οφειλές, καθώς μέχρι σήμερα το Δημόσιο για χρέη υπέρ του, εκπλειστηριάζει κανονικά ακίνητα.
Με τα νέα δεδομένα εμπίπτουν, πλέον, στις ρυθμιζόμενες από το νόμο Κατσέλη, οι βεβαιωμένες οφειλές στην εφορία, σε Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης (ΟΤΑ) και σε οργανισμούς κοινωνικής ασφάλισης, εφόσον δεν έχουν αναληφθεί ή βεβαιωθεί το τελευταίο έτος, πριν την υποβολή της αίτησης στο Ειρηνοδικείο. Όμως, οι οφειλές στο πλαίσιο του νόμου Κατσέλη θα πρέπει να έρχονται «πακέτο» με χρέη προς ιδιώτες (πιστωτικά ιδρύματα). Μένει, δηλαδή, εκτός ρύθμισης όποιος έχει οφειλές αποκλειστικά σε εφορία, ΟΤΑ ή Ταμεία.
Στις περιπτώσεις υπαγωγής στο νόμο ή υποβολής της αιτήσεως, η προσωρινή προστασία της ακίνητης περιουσίας, θα αφορά στο σύνολο των πιστωτών, δηλαδή και τα χρέη στο Δημόσιο η στα ασφαλιστικά ταμεία. Πρόκειται αναμφίβολα για θετική εξέλιξη, σύμφωνα με νομικούς κύκλους, καθώς έως τώρα δεν υπήρχε ένδικο μέσο προστασίας πρώτης κατοικίας για χρέη σε Δημόσιο ή ΟΤΑ ή ασφαλιστικά ταμεία.
Χάνει τη ρύθμιση
Σε ένα μήνα από τη δημοσίευση του νόμου στο ΦΕΚ, με κοινή απόφαση των υπουργών Οικονομίας και Δικαιοσύνης, θα καθοριστούν τα κριτήρια που πρέπει να πληρούνται προκειμένου να εξαιρεθεί η πρώτη κατοικία από τη διαδικασία ρευστοποίησης. Αυτά θα αφορούν την αντικειμενική αξία του ακινήτου, το ύψος του συνόλου των οφειλών και το μεικτό ετήσιο οικογενειακό εισόδημα.
Ωστόσο, οι δικηγόροι συστήνουν στους φορολογούμενους-δανειολήπτες «να σκεφτούν καλά πριν υποβάλλουν αίτηση όσοι είναι ήδη σε ρύθμιση». Κι αυτό, διότι όπως ορίζεται ρητά στην τροπολογία «αυτομάτως με την υποβολή της αίτησης, ο οφειλέτης χάνει τη ρύθμιση που είχε έως τότε».
Πρακτικά αυτό σημαίνει πως οφειλέτες με χρέη σε τράπεζα, χάνουν ενδεχομένως ευνοϊκή ρύθμιση επιμήκυνσης που είχαν. Παράλληλα, όσοι οφείλουν σε εφορία ή ταμεία και είχαν μπει στη ρύθμιση για τις 100 δόσεις, αυτομάτως, βγαίνουν οριστικά.
Αποσυμφόρηση
Σε κάθε περίπτωση ο νόμος διατηρεί τον χαρακτήρα της «ιδιωτικής χρεοκοπίας» με όσα αυτή συνεπάγεται, δηλαδή, αποκλεισμό από τραπεζικές εργασίες και συναλλαγές (π.χ. μη δυνατότητα έκδοσης κάρτας αναλήψεων), ενώ στόχος του, σε κάθε περίπτωση, είναι να αποσυμφορηθούν τα Ειρηνοδικεία και να κλείνουν το συντομότερο δυνατό οι, πάνω από 130.000, εκκρεμείς υποθέσεις, με δικάσιμο ακόμη και μετά το 2025!
Για τον υπολογισμό των δόσεων που θα προσδιορίσει το δικαστήριο, για τη ρύθμιση των οφειλών του αιτούντος, θα λαμβάνονται υπόψη τα εισοδήματά του σε συνάρτηση με τις προβλεπόμενες εύλογες δαπάνες διαβίωσης του ίδιου και της οικογένειας του, όπως αυτές προσδιορίζονται κάθε φορά από το κυβερνητικό συμβούλιο διαχείρισης ιδιωτικού χρέους. Σε κάθε περίπτωση, η μηνιαία δόση δεν μπορεί να υπολείπεται του 10% των τελευταίων ενήμερων δόσεων προς τους πιστωτές.
Εφόσον, όμως, ο οφειλέτης δεν καταβάλλει 3 μηνιαίες δόσεις, μπορεί οποιοσδήποτε πιστωτής να ζητήσει την ανάκληση της προσωρινής προστασίας του και να προχωρήσει σε αναγκαστική εκτέλεση.
Επιβάρυνση
Η προσωρινή προστασία που χορηγείται, μέχρι τη συζήτηση της αίτησης, είτε με προσωρινή διαταγή, είτε μόνο με την υποβολή της αίτησης, είτε με ασφαλιστικά μέτρα, δεν μπορεί να υπερβαίνει το διάστημα των 6 μηνών. Αυτό συνεπάγεται, ότι τερματίζεται το ευνοϊκό, για τους οφειλέτες, καθεστώς της μακροπρόθεσμης προστασίας της πρώτης κατοικίας. «Για να διατηρεί την ακίνητη περιουσία του μέχρι την εκδίκαση της κυρίας αίτησής του, θα πρέπει στην ουσία, κάθε 6 μήνες, να υποβάλλεται εκ νέου στην κρίση του δικαστηρίου.
Αυτό θα έχει σαν αποτέλεσμα, αφενός πιο μεγάλες πιθανότητες απόρριψης της αίτησης, σε όσους δεν πληρούν τα κριτήρια υπαγωγής στο νόμο, και αφετέρου πιο μεγάλα δικαστικά έξοδα για τους οφειλέτες, λόγω των πολλών δικαστηρίων στα οποία θα πρέπει να παρίστανται για να ανανεώνουν την προσωρινή προστασία της περιουσίας τους», σημείωναν τραπεζικές και νομικές πηγές.
Απαλλαγή χρέους
Για χρέη που δεν ξεπερνούν τις 20.000 ευρώ συμπεριλαμβανομένων τόκων, προσαυξήσεων κ.λπ. και, εφόσον, ο οφειλέτης δεν έχει ακίνητη περιουσία, καταθέσεις και περιουσιακά στοιχεία άνω των 1.000 ευρώ, το Ειρηνοδικείο μπορεί να αποφασίσει την προσωρινή απαλλαγή του από αυτά. Εφόσον περάσουν 18 μήνες και η οικονομική ή περιουσιακή κατάσταση του δανειολήπτη δεν έχει αλλάξει, απαλλάσσεται πλήρως από τις οφειλές του.
Η διάταξη αναφέρει ότι «εφόσον ο οφειλέτης αιτηθεί και αποδεικνύει σωρευτικά ότι
- Κατά την ημέρα υποβολής της αίτησης και της επικύρωσης δεν διαθέτει οποιαδήποτε ακίνητη περιουσία και δεν έχει προβεί σε πράξη διάθεσης ακίνητης κατά την τελευταία 3ετία, πριν από την κατάθεση της αίτησης,
- Τα λοιπά περιουσιακά στοιχεία του, είτε ως δικαιούχου, είτε ως συνδικαιούχου, συμπεριλαμβανομένων των καταθέσεών του σε πιστωτικά ιδρύματα, δεν υπερβαίνουν σε αξία το ποσό των 1.000 ευρώ,
- Οι οφειλές που περιλαμβάνονται στην αίτηση του δεν υπερβαίνουν τις 20.000 ευρώ, συμπεριλαμβανομένων τόκων, εξόδων και πάσης φύσεως προσαυξήσεων
- Δεν υπάρχουν εμπραγμάτως ή με άλλο τρόπο ασφαλισμένοι πιστωτές, δηλαδή δεν υφίσταται προσημείωση ακινήτου ή άλλου περιουσιακού στοιχείου,
- Τα πάσης φύσεως εισοδήματα του οφειλέτη τον τελευταίο χρόνο είναι μηδενικά και
- Είναι συνεργάσιμος σύμφωνα με τον Κώδικα Δεοντολογίας των τραπεζών… τότε το δικαστήριο, με τη σύμφωνη γνώμη και των πιστωτών, μπορεί να διατάξει την προσωρινή απαλλαγή του οφειλέτη από τα χρέη αυτά.
Ενημέρωση ανά τρίμηνο
Αφού παρέλθει η περίοδος αυτή, κατά τη διάρκεια της οποίας κάθε καταδιωκτικό μέτρο αναστέλλεται και, εφόσον, δεν έχει επέλθει καμία αλλαγή στην περιουσιακή του κατάσταση, απαλλάσσεται από το χρέος του.
Θα πρέπει, ωστόσο, στο μεσοδιάστημα να ενημερώνει ανά τρίμηνο τον φάκελο του στο Ειρηνοδικείο και να δηλώνει οποιαδήποτε μεταβολή της προσωπικής του περιουσιακής κατάστασης και των εισοδημάτων των δικών του ή της οικογένειάς του. Εάν δεν υπάρξει ειλικρινής, θα κρίνεται έκπτωτος από τη ρύθμιση.
Όπως προκύπτει από την πιθανότερη ερμηνεία του νόμου για τον υπολογισμό των οφειλών έως 20.000 ευρώ θα λαμβάνονται υπόψη οι οφειλές του, όχι μόνο σε πιστωτικά ιδρύματα αλλά και σε ταμεία ή εφορία ή ΟΤΑ, εκτός και αν δε τα συμπεριλάβει στην αίτηση. Σε κάθε περίπτωση εκκρεμεί υπουργική απόφαση, εντός μηνός, που θα διασαφηνίζει τη δυνατότητα διαγραφής οφειλών στους λοιπούς, πέραν των τραπεζών, πιστωτές.
Οι οφειλές με ειδικό προνόμιο ή εμπράγματο δικαίωμα (π.χ. υποθήκη, κατάσχεση, προσημείωση), συνεχίζουν να εκτοκίζονται μέχρι την -έκδοση-οριστικής απόφασης επί της αιτήσεως με επιτόκιο ενήμερης οφειλής. Με άλλα λόγια, θα υπάρχει επιβάρυνση με τόκους η οποία θα αυξάνει την τελική επίδικη οφειλή.
Δεν σώζεται…
Στην αναθεώρηση του νόμου Κατσέλη απαλείφεται η πρόβλεψη για διάσωση της πρώτης κατοικίας του οφειλέτη με τον όρο της καταβολής του 80% της αντικειμενικής αξίας του ακινήτου πρώτης κατοικίας. Παραμένει η δυνατότητα διάσωσης της πρώτης κατοικίας, «αλλά σχετικά με τη ρύθμιση των οφειλών ως όρου για την εξαίρεση αυτής από την ρευστοποίηση, η τροπολογία παραπέμπει σε υπουργική απόφαση η οποία εκδοθεί εντός ενός μηνός από την ψήφιση του νόμου, δηλαδή έως 13 Σεπτεμβρίου του 2015», ανέφερε ο κ. Τσουκαλάς, υπογραμμίζοντας πως, προς το παρόν «δεν γνωρίζουμε αν θα παραμείνει η δυνατότητα διαγραφής μέρους του χρέους ή όχι».
Στο ενδεχόμενο υποβολής αίτησης στο Ειρηνοδικείο με αίτημα ρευστοποίησης του συνόλου της περιουσίας (όταν δηλαδή δεν υπάρχει αίτημα εξαίρεσης της πρώτης κατοικίας), το δικαστήριο, σε περίπτωση που τα περιουσιακά στοιχεία δεν είναι επαρκή για την κάλυψη των οφειλών, μπορεί, αφού λάβει υπόψη τις οικονομικές ανάγκες του οφειλέτη, να τον υποχρεώσει σε καταβολή μηνιαίας δόσης για 3 έτη και μετά την παρέλευση αυτού του χρονικού διαστήματος, να τον απαλλάξει από τις υπόλοιπες οφειλές του.
Αναδημοσίευση από την εφημερίδα Finance & Markets Voice της Πέμπτης 27 Αυγούστου 2015.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου