Κάλιο αργά παρά αργότερα.

Κάλιο αργά παρά αργότερα.

\

Πριν από δώδεκα χρόνια, το 2004, μια ομάδα φοροτεχνικών παραδίδει τις προτάσεις της στο υπουργείο οικονομικών.

Μία από τις πολλές προτάσεις που κατατέθηκαν αναφερόταν σε ένα τρόπο ελέγχου του μαύρου χρήματος στην οικοδομή. Σύμφωνα με την πρόταση, ο φοροελεγκτικός μηχανισμός  έπρεπε να ζητήσει από τις τράπεζες όλα τα στεγαστικά δάνεια που είχαν δοθεί από αυτές. Παράλληλα θα ζητούσαν και τα επισκευαστικά δάνεια ή δάνεια αποπεράτωσης, που συνδέονταν με τα προαναφερόμενα στεγαστικά δάνεια.

Να θυμίσουμε ότι εκείνες τις εποχές, οι αγοραστές ακινήτων, έπαιρναν από την τράπεζα ένα στεγαστικό δάνειο , συνήθως το ποσό που αναφέρονταν στο συμβόλαιο και αντιστοιχούσε στην αντικειμενική αξία του ακινήτου. Παράλληλα ο αγοραστής έκανε και μία αίτηση για να πάρει ένα επισκευαστικό δάνειο. Δηλαδή αγόραζε ένα νεόδμητο διαμέρισμα και του εκκρίνονταν παράλληλα και ένα δάνειο για να κάνει επισκευές σε ένα σπίτι που δεν είχε ακόμη κατοικηθεί!!!!

Για να επανέλθουμε στην πρόταση ελέγχου, η λογική ήταν απλή. Στον λογαριασμό που είχε κατατεθεί το επισκευαστικό δάνειο, δηλαδή στον εργολάβο που είχε πάρει τα επιπλέον χρήματα, θα ζητούσε το ΣΔΟΕ να παρουσιάσει τα τιμολόγια που συνδέονταν με το συγκεκριμένο ποσό. Αν δεν υπήρχαν, που δεν θα υπήρχαν βέβαια, ο εργολάβος ή η εταιρία ανέγερσης και πώλησης οικοδομών,  έπρεπε να πληρώσουν στο κράτος το ΦΠΑ και το φόρο που είχαν «υπεξαίρεση». Διότι τα τιμολόγια αυτά δεν είχαν σχέση με την πώληση του ακινήτου, θεωρητικά, αποτελούσαν έσοδα από παροχή υπηρεσίας και δεν θα έπρεπε να φορολογηθούν με 15% ή 20%, αλλά με τις γενικές διατάξεις και να επιβληθεί και ΦΠΑ.

Η πρόταση κατέληγε ότι δεν χρειαζόταν να πάρουμε ούτε πρόστιμα , ούτε προσαυξήσεις.

Η πρόταση πήρε πολλούς επαίνους, αλλά δεν έγινε τίποτα περαιτέρω και έμεινε στα συρτάρια των υπευθύνων.

Ο αλγόριθμος που θα ξεσκεπάσει την φοροδιαφυγή.

Σήμερα στα πλαίσια των μαζικών ελέγχων που πραγματοποιεί το υπουργείο οικονομικών, αλλά και ενόψει της κατάθεσης στην βουλή του νομοσχεδίου για την «εθελοντική αποκάλυψη κεφαλαίων», στην Γενική Γραμματεία Δημοσιών Εσόδων ξεκινούν νέου τύπου  ελέγχους. Σήμερα έχουν και την νομοθετική κάλυψη, παρακολούθησης τραπεζικών κινήσεων στους λογαριασμούς μας, αλλά και τα απαραίτητα εργαλεία για το σκοπό αυτό. Έξυπνα προγράμματα  που μπορούν να κάνουν έλεγχο και να συγκρίνουν την κίνηση των καταθέσεων στους τραπεζικούς λογαριασμούς με τα δηλωθέντα φορολογικά έσοδα που προκύπτουν από τις φορολογικές δηλώσεις.

Το νέο μοντέλο ελέγχων, δηλαδή, βασίζεται στην άθροιση των χρηματικών ποσών που διακινούνται μέσω των τραπεζών.

Για να πιάσεις τη φοροδιαφυγή «Ακολούθησε την πορεία του χρήματος», που λένε και οι Αμερικάνοι.

Με βάση το λογισμικό αναμένεται να υπολογιστεί για κάθε φορολογούμενο η καθαρή αύξηση ανά φορολογική χρήση των τραπεζικών υπολοίπων.

Σύμφωνα με τα όσα έχουν διαρρεύσει μέχρι σήμερα, το χρονικό διάστημα που θα ελεγχθεί είναι από την χρήση 2002 έως και την χρήση (ή φορολογικό έτος πλέον) 2014. Δηλαδή τα φορολογικά έτη που το υπουργείο έχει ηλεκτρονικές φορολογικές δηλώσεις.

Η εμπειρία από τους ελέγχους μέχρι σήμερα.

 Η διαδικασία για μας, που ασχολούμαστε με τα φοροτεχνικά θέματα και τους φορολογικούς ελέγχους, δεν είναι πρωτόγνωρη. Αρκετά χρόνια τώρα το ΣΔΟΕ, μετά από εισαγγελική εντολή, ανοίγει τους τραπεζικούς λογαριασμούς και καλεί τον ελεγχόμενο να δικαιολογήσει τις καταθέσεις που έχει πραγματοποιήσει το συγκεκριμένο χρονικό διάστημα του ελέγχου.

Αν και δεν έχουμε περισσότερες πληροφορίες, πιθανολογούμε ότι μετά από τα αποτελέσματα του ελέγχου, ο φορολογούμενος θα κληθεί από τις ελεγκτικές αρχές να δικαιολογήσει τις καταθέσεις που δεν μπόρεσαν να διασταυρωθούν από τον αλγόριθμο.

Ποιος είναι ο τελικός στόχος;

Ο τελικός στόχος είναι διπλός.

Πρώτα να ελεγχτούν όλοι οι φορολογούμενοι που είναι σε λίστες ή δραστηριοποιούνται σε «επικίνδυνα» επαγγέλματα για φοροδιαφυγή. Ο συνδυασμός των ελέγχων αυτών που θα γίνει σε 1,3 εκατομμύρια φορολογούμενους όπως υπολογίζει σε πρώτη φάση το υπουργείο οικονομικών, με το αναμενόμενο νομοσχέδιο για την «εθελοντική αποκάλυψη κεφαλαίων», αναμένεται να φέρει πολλούς φορολογούμενους για έλεγχο στην διεύθυνση εισοδήματος των Δ.Ο.Υ, για να καταθέσουν συμπληρωματικές δηλώσεις για τα εισοδήματα που «είχαν ξεχάσει» να δηλώσουν.

Δεύτερος βέβαια στόχος είναι να αποκαλυφθούν, με την βοήθεια της νέας τεχνολογίας, εισοδήματα που δεν δηλώθηκαν.   

Ενστάσεις από νομικούς. 

Αν και δεν έχουμε δει το νόμο για την «εθελοντική αποκάλυψη κεφαλαίων», πολλοί νομικοί που ασχολούνται με τα φορολογικά εκφράζουν την αντίθεσή τους για το χρονικό διάστημα που καλύπτει ο έλεγχος. Συγκεκριμένα οι νομικοί εκφράζουν την άποψη ότι για πολλούς φορολογούμενους οι χρήσεις (φορολογικά έτη) από το 2002 έως και το 2009 έχουν παραγραφεί και το δημόσιο δεν έχει το δικαίωμα να επιβάλει φόρους και πρόστιμα σε αυτούς.

Αναμένουμε να δούμε το κείμενο του νομοσχεδίου, αν και εκφράζουμε την άποψη ότι υπάρχει το νομικό πλαίσιο για να προχωρήσει η κυβέρνηση.

Από την στιγμή που δεν δίνονται άλλα κίνητρα εκτός από αυτό της αποποινικοποίησης του αδικήματος της φοροδιαφυγής, θα μπορούσε αυτά τα ποσά να θεωρηθούν σαν παράνομη προσαύξηση περιουσίας και να τα φορολογηθούν με 33%, όπως προβλέπει ο νόμος.

Απόστολος Αλωνιάτης