«ΚΑΥΤΟΣ» Ο ΑΠΡΙΛΙΟΣ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΑΠΡΑΓΜΑΤΕΥΣΗ ΜΕ ΔΥΟ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΕΣ ? ΟΡΟΣΗΜΑ
Ζήσε... Μάη μου να δεις αξιολόγηση
Της Ελευθερίας Αρλαπάνου
Αν τη Δευτέρα, στο Eurogroup, ο Έλληνας υπουργός Οικονομικών δεν δώσει διαβεβαιώσεις στα δύο καυτά μέτωπα, δηλαδή το εργασιακό και τις περικοπές 1% του ΑΕΠ μέσω των συντάξεων, η Ντέλια Βελκουλέσκου δεν πρόκειται να επιστρέψει στην Αθήνα, όσο και εάν άλλες πλευρές, εντός των θεσμών επιδιώκουν κάτι τέτοιο.
Κάπως έτσι αξιωματούχος που παρακολουθεί στενά την πολυδαίδαλη πορεία της δεύτερης αξιολόγησης αποδίδει το state of play (πορεία των εργασιών) στις διαπραγματεύσεις, που κινούνται ολοταχώς προς την «κόκκινη ζώνη» του Μαΐου και ένα είναι το ερώτημα που κυριαρχεί στην αγορά. Ποιο είναι εκείνο το σημείο, στις διαπραγματεύσεις που, εάν ξεπεραστεί, θα μπορούσε να προκαλέσει μια μη αναστρέψιμη κατάσταση στην πραγματική οικονομία, και την απειλή μιας συστημικού τύπου κρίση.
Το καλό και το κακό σενάριο της Δευτέρας
Με τα δεδομένα έως τώρα, τη Δευτέρα, το καλύτερο σενάριο είναι να προκύψει ένα θετικό, προς την αγορά, ανακοινωθέν για την πορεία των διαπραγματεύσεων και τη δυναμική επίτευξης συμφωνίας, και ιδανικά να μπορέσει να προσδιοριστεί χρόνος επιστροφής των επικεφαλής των Θεσμών στην Αθήνα. Αυτό, όμως προϋποθέτει πως η ελληνική πλευρά θα μπορεί να δώσει διαβεβαιώσεις για θέματα, που σε τεχνικό επίπεδο μπορεί να είναι εύκολα, σε πολιτικό επίπεδο όμως είναι γεμάτα παγίδες και αδιέξοδα. Αυτό σημαίνει πως μέσα στα επόμενα 24ωρα όλες οι πλευρές και καταρχήν η ελληνική θα πρέπει να επαναπροσδιορίσουν τα όριά τους εντός της διαπραγμάτευσης και να αποφασίσουν, μέχρι πού μπορεί να γίνει υποχώρηση. Είναι δε πιθανόν αύριο έως το μεσημέρι της Δευτέρας να υπάρξει προσπάθεια περαιτέρω προσέγγισης, πριν από τη συνεδρίαση, με κατ’ ιδίαν συναντήσεις του Ευκλ. Τσακαλώτου σε ανώτερο πολιτικό επίπεδο. Εάν υπάρχει έδαφος για τη διερεύνηση περαιτέρω συγκλίσεων.
Ισχυρή η αστάθεια στο εξωτερικό
Σε κάθε περίπτωση, η ελληνική αξιολόγηση είναι ένα εξαιρετικά σύνθετο πρότζεκτ, για ακόμη μια φορά. Μόνο που τώρα δεν είναι σταθερός ούτε ο εξωτερικός παράγοντας, με δεδομένη τη μεγάλη αναταραχή που κυριαρχεί ένθεν κακείθεν του Ατλαντικού. Πρόκειται για πλαίσιο που περιπλέκει τα πράγματα, ειδικά όσον αφορά στην εμπλοκή του ΔΝΤ και τον τρόπο με τον οποίο αυτό θα γίνει. Δεν είναι τυχαίος ο διαχωρισμός που γίνεται ακόμη και σε τυπικά –επίσημα- έγγραφα όπως η ατζέντα του Eurogroup όπου η επίτευξη του Staff Level Agreement, χαρακτηρίζεται το πρώτο βήμα προς την επίτευξη μιας συνολικής συμφωνίας που απαιτείται με τη σειρά της για να εκταμιευθούν, εγκαίρως, δόσεις από τον ESM προς τα ελληνικά ταμεία. Σε όλα τα σενάρια, πάντως, είναι πια προφανές πως η ελληνική αξιολόγηση κινείται στην κόκκινη ζώνη των καθυστερήσεων, με ζωντανό τον κίνδυνο, οι καθυστερήσεις αυτές να προκαλέσουν αλυσίδα επιπτώσεων στην πραγματική οικονομία, μετατρέποντας μια ακόμη κρίση στις σχέσεις Αθήνας - πιστωτών σε συστημική κρίση.
Σε κάθε περίπτωση, η ελληνική αξιολόγηση είναι ένα εξαιρετικά σύνθετο πρότζεκτ, για ακόμη μια φορά. Μόνο που τώρα δεν είναι σταθερός ούτε ο εξωτερικός παράγοντας, με δεδομένη τη μεγάλη αναταραχή που κυριαρχεί ένθεν κακείθεν του Ατλαντικού. Πρόκειται για πλαίσιο που περιπλέκει τα πράγματα, ειδικά όσον αφορά στην εμπλοκή του ΔΝΤ και τον τρόπο με τον οποίο αυτό θα γίνει. Δεν είναι τυχαίος ο διαχωρισμός που γίνεται ακόμη και σε τυπικά –επίσημα- έγγραφα όπως η ατζέντα του Eurogroup όπου η επίτευξη του Staff Level Agreement, χαρακτηρίζεται το πρώτο βήμα προς την επίτευξη μιας συνολικής συμφωνίας που απαιτείται με τη σειρά της για να εκταμιευθούν, εγκαίρως, δόσεις από τον ESM προς τα ελληνικά ταμεία. Σε όλα τα σενάρια, πάντως, είναι πια προφανές πως η ελληνική αξιολόγηση κινείται στην κόκκινη ζώνη των καθυστερήσεων, με ζωντανό τον κίνδυνο, οι καθυστερήσεις αυτές να προκαλέσουν αλυσίδα επιπτώσεων στην πραγματική οικονομία, μετατρέποντας μια ακόμη κρίση στις σχέσεις Αθήνας - πιστωτών σε συστημική κρίση.
Ο καυτός Απρίλιος
Κρίσιμος μήνας θεωρείται πια ο Απρίλιος. Κατά τη διάρκεια αυτού του μήνα υπάρχουν σημαντικά ορόσημα. Πέραν από το Eurogroup της Μάλτας στις 7 Απριλίου, που η ελληνική πλευρά εξακολουθεί να αντιμετωπίζει θετικά ως πιθανό ορόσημο για μια τεχνική συμφωνία, αναμένεται η Σύνοδος του ΔΝΤ και της Παγκόσμιας Τράπεζας στις 17 - 23 Απριλίου που θεωρείται σημαντική ως προς το καθοριστικό ερώτημα του πώς και εάν θα εμπλακεί το Ταμείο στο ελληνικό πρόγραμμα. Τα ερωτήματα αυτά είναι ιδιαίτερα κρίσιμα στον δρόμο προς το Eurogroup της 22ας Μαΐου που είναι το νέο, μεγάλο ορόσημο για την επισφράγιση μιας συνολικής συμφωνίας για την ελληνική αξιολόγηση. Το όριο αυτό είναι για πολλούς και το τελευταίο όριο, σχετικής ασφάλειας πριν μπούμε στο καλοκαίρι και λίγες εβδομάδες θα μας χωρίζουν από τον θερμό Ιούλιο, που η Ελλάδα θα πρέπει να έχει διαθέσιμα 7,5 δισ. ευρώ.
Κρίσιμος μήνας θεωρείται πια ο Απρίλιος. Κατά τη διάρκεια αυτού του μήνα υπάρχουν σημαντικά ορόσημα. Πέραν από το Eurogroup της Μάλτας στις 7 Απριλίου, που η ελληνική πλευρά εξακολουθεί να αντιμετωπίζει θετικά ως πιθανό ορόσημο για μια τεχνική συμφωνία, αναμένεται η Σύνοδος του ΔΝΤ και της Παγκόσμιας Τράπεζας στις 17 - 23 Απριλίου που θεωρείται σημαντική ως προς το καθοριστικό ερώτημα του πώς και εάν θα εμπλακεί το Ταμείο στο ελληνικό πρόγραμμα. Τα ερωτήματα αυτά είναι ιδιαίτερα κρίσιμα στον δρόμο προς το Eurogroup της 22ας Μαΐου που είναι το νέο, μεγάλο ορόσημο για την επισφράγιση μιας συνολικής συμφωνίας για την ελληνική αξιολόγηση. Το όριο αυτό είναι για πολλούς και το τελευταίο όριο, σχετικής ασφάλειας πριν μπούμε στο καλοκαίρι και λίγες εβδομάδες θα μας χωρίζουν από τον θερμό Ιούλιο, που η Ελλάδα θα πρέπει να έχει διαθέσιμα 7,5 δισ. ευρώ.
ΤΗΛΕΔΙΑΣΚΕΨΗ
Τσακώνονταν δύο ώρες για τα ενεργειακά
Τσακώνονταν δύο ώρες για τα ενεργειακά
Σε κλίμα αντιπαράθεσης για τα ενεργειακά, συνεχιζόταν έως αργά χθες το απόγευμα ευρεία τηλεδιάσκεψη μεταξύ της ελληνικής κυβέρνησης και των εκπροσώπων των θεσμών. «Τσακωθήκαμε για δύο ώρες» ανέφερε χαριτολογώντας υψηλόβαθμος κυβερνητικός αξιωματούχος μετά από το πρώτο μέρος της τηλεδιάσκεψης, που αφορούσε στα ενεργειακά με τον ίδιο να εκτιμά πως «δεν υπήρξε συμφωνία», και αναζητούνται συγκλίσεις έως το Eurogroup της Δευτέρας. Συζήτηση για πώληση του 17% της ΔΕΗ, δεν υπάρχει ούτε υπήρξε, σύμφωνα με τον ίδιο. Αυτό που έχει προκαλέσει αντιπαράθεση είναι η πώληση μονάδων παραγωγής ρεύματος στο οποίο επιμένουν οι πιστωτές.
Συστάσεις ΟΟΣΑ για επιτάχυνση των μεταρρυθμίσεων
Προειδοποιώντας πως η Ελλάδα ανήκει στις χώρες που τα τελευταία χρόνια είδαν να επιβραδύνεται ο ρυθμός των μεταρρυθμίσεων, ο ΟΟΣΑ προχώρησε σε σειρά συστάσεων. Τονίζει δε πως το κατά κεφαλήν ΑΕΠ βρίσκεται περίπου 50% χαμηλότερα από τις χώρες που παρουσιάζουν τις καλύτερες επιδόσεις, μετά τη σοβαρή μείωση που σημείωσε από το 2009 στην απασχόληση και την παραγωγικότητα εργασίας. Ειδικότερα, ζητά μεταξύ άλλων:
Προειδοποιώντας πως η Ελλάδα ανήκει στις χώρες που τα τελευταία χρόνια είδαν να επιβραδύνεται ο ρυθμός των μεταρρυθμίσεων, ο ΟΟΣΑ προχώρησε σε σειρά συστάσεων. Τονίζει δε πως το κατά κεφαλήν ΑΕΠ βρίσκεται περίπου 50% χαμηλότερα από τις χώρες που παρουσιάζουν τις καλύτερες επιδόσεις, μετά τη σοβαρή μείωση που σημείωσε από το 2009 στην απασχόληση και την παραγωγικότητα εργασίας. Ειδικότερα, ζητά μεταξύ άλλων:
[1] Αγορά δικτύων: Παραμένουν σημαντικά τα εμπόδια στον ανταγωνισμό σε σημαντικές αγορές, όπως η ενέργεια και οι μεταφορές, και καταγράφεται χαμηλή ανταγωνιστικότητα. Πρέπει να περιοριστούν οι ρυθμιστικοί κανόνες και να ενισχυθεί η εμβέλεια και η ανεξαρτησία των ρυθμιστικών αρχών.
[2] Φορολογικό σύστημα: Η φοροδιαφυγή παραμένει διαβρωτικός παράγοντας. Το χάσμα μεταξύ των εσόδων από τον ΦΠΑ και εκείνων που θα μπορούσαν να έχουν συλλεχθεί είναι ένα από τα μεγαλύτερα μεταξύ των χωρών-μελών του ΟΟΣΑ. Ζητά να διασφαλιστεί η πλήρης ανεξαρτησία της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Εσόδων και να έχει τα απαραίτητα μέσα να επιτελέσει τα καθήκοντά της, αποδοτικά. Πρέπει να αυξηθεί περαιτέρω η φορολογική βάση και να επεκταθεί η χρήση των ηλεκτρονικών τιμολογίων.
[3] Δημόσια Διοίκηση - Δικαιοσύνη: Οι ανεπάρκειες καθυστερούν τις επενδύσεις. Ζητά να γίνει πλήρως λειτουργικό το one stop shop για τους εξαγωγείς, να αξιοποιηθεί η τεχνολογία (e-justice) για να μην καθυστερούν τόσο πολύ οι δίκες, να ενθαρρυνθεί ο εξωδικαστικός συμβιβασμός και εξειδικευμένα δικαστήρια για θέματα ανταγωνισμού.
Φουντώνουν οι φήμες για συγκέντρωση χρημάτων
Τις τελευταίες ημέρες και ενόψει των σημαντικών πληρωμών 7,5 δισ. ευρώ που θα πρέπει να γίνουν τον Ιούλιο, «φουντώνει» η φημολογία στην αγορά πως η ελληνική κυβέρνηση επιχειρεί να κτίσει γραμμή άμυνας, για να έχει διαθέσιμα κεφάλαια ενόψει των πληρωμών.
Η σχετική φημολογία αντιμετωπίζεται με σχετική επιφύλαξη από την αγορά με δεδομένο ότι τα χρήματα αυτή τη φορά είναι πολλά, ενώ εμπλέκει και το Ταμείο Παρακαταθηκών, χωρίς όμως να επιβεβαιώνεται από στελέχη κοντά στις διαδικασίες. Σε όλα τα σενάρια πάντως, και σε θεωρητικό επίπεδο, εάν το δημόσιο θέλει να έχει πρόσβαση σε πρόσθετα κεφάλαια, θα πρέπει να κινηθεί μέσω τριών οδών, μεμονωμένα ή και συνδυαστικά: Το πάγωμα των πληρωμών του Δημοσίου για ληξιπρόθεσμες οφειλές προς τρίτους, την άντληση περαιτέρω κεφαλαίων μέσω των φορέων της γενικής κυβέρνησης και την αύξηση των εσόδων μέσων των φόρων.
Το πώς και εάν τέτοιου τύπου φημολογία θα μπορούσε να προχωρήσει, μένει να αποδειχθεί στην πράξη τις επόμενες εβδομάδες και μήνες, με ό,τι αυτό μπορεί να σημαίνει για την πραγματική οικονομία, αν και το βασικό σενάριο μέχρι στιγμής παραμένει η επίτευξη μιας συμφωνίας στο Eurogroup της 22ας Μαΐου.
Στην έξοδο το ΔΝΤ διά χειρός Ντ. Τραμπ;
Στη σκλήρυνση της στάσης του ΔΝΤ, ειδικά ως προς τα εργασιακά αλλά και στο «μέτωπο» του ασφαλιστικού αποδίδεται σύμφωνα με αξιωματούχους που μετέχουν στη διαπραγμάτευση το «μούδιασμα» στις συζητήσεις και το «πάγωμα» τυχόν προσδοκιών για πιο ελαστικά περιθώρια στις συζητήσεις. Ο αστάθμητος παράγοντας, που δεν είναι άλλος από τη στάση που τελικά θα κρατήσουν οι ΗΠΑ στο θέμα της εμπλοκής του Ταμείου στο ελληνικό πρόγραμμα, είναι εκείνος που καθορίζει την πορεία των συζητήσεων, μέχρι τώρα.
Δεν είναι τυχαία η όξυνση που διαφαίνεται για το θέμα στο εσωτερικό των ΗΠΑ, λίγο πριν ο νέος υπουργός Οικονομικών της χώρας κάνει το ντεμπούτο του στη Σύνοδο της G20 σήμερα και αύριο στο Μπάντεν - Μπάντεν της Γερμανίας. Ενδεικτικό είναι δημοσίευμα των Financial Times, σύμφωνα με το οποίο Συντηρητικοί στο Κογκρέσο πιέζουν τον Ντόναλντ Τραμπ να μπλοκάρει τη συμμετοχή του ΔΝΤ στο ευρωπαϊκό πρόγραμμα διάσωσης της Ελλάδας, καθώς η διοίκηση Τραμπ έχει στείλει μήνυμα ότι θα κρατήσει σκληρότερη στάση έναντι των διεθνών οργανισμών.
Όπως αναφέρεται συντηρητικοί Ρεπουμπλικάνοι στο Κογκρέσο πιέζουν να πάει ένα βήμα παραπέρα. Θέλουν να διεκδικήσουν οι ΗΠΑ την εξουσία σε αυτούς τους θεσμούς, υιοθετώντας σκληρή γραμμή και αντιτιθέμενος σε περαιτέρω εμπλοκή του ΔΝΤ στην Ελλάδα που οδεύει σε ακόμα μια κρίση αυτό το καλοκαίρι, εκτός εάν οι Ευρωπαίοι πιστωτές συμφωνήσουν να καλύψουν τις πληρωμές δισεκατομμυρίων που πρέπει να γίνουν.
Μια ρύθμιση που εισήγαγε την Πέμπτη ο Bill Huizenga, συντηρητικός από το Michigan που εκλέχθηκε για πρώτη φορά στο Κογκρέσο με στήριξη από το Tea Party το 2011, καλεί μάλιστα τη διοίκηση Τραμπ να αντιταχθεί σε περαιτέρω συμμετοχή στην ελληνική διάσωση.
Αν οι ΗΠΑ δεν καταφέρουν να το πετύχουν αυτό, η ρύθμιση απαιτεί να αντιταχθούν σε τυχόν ευρύτερες μεταρρυθμίσεις στις ποσοστώσεις του ΔΝΤ, μέχρι η Ελλάδα να πληρώσει όλα τα χρέη της προς το Ταμείο.
«Το ΔΝΤ υποτίθεται ότι είναι δανειστής τελευταίας καταφυγής, όχι ένα φύλλο συκής για πρώτη καταφυγή των μελών της Ευρωζώνης», δήλωσε. Από την πλευρά τους όμως οι Ευρωπαίοι και ειδικά η Γερμανία αντιμετωπίζοντας εθνικές εκλογές αργότερα φέτος, αλλά και άλλες χώρες που αντιμετωπίζουν λαϊκιστικές εξεγέρσεις, ανυπομονούν να αρχίσει να συνδράμει το ΔΝΤ οικονομικά και να τους προσφέρει πολιτική «κάλυψη».
«Το ΔΝΤ υποτίθεται ότι είναι δανειστής τελευταίας καταφυγής, όχι ένα φύλλο συκής για πρώτη καταφυγή των μελών της Ευρωζώνης», δήλωσε. Από την πλευρά τους όμως οι Ευρωπαίοι και ειδικά η Γερμανία αντιμετωπίζοντας εθνικές εκλογές αργότερα φέτος, αλλά και άλλες χώρες που αντιμετωπίζουν λαϊκιστικές εξεγέρσεις, ανυπομονούν να αρχίσει να συνδράμει το ΔΝΤ οικονομικά και να τους προσφέρει πολιτική «κάλυψη».
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου