ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟ ΕΡΩΤΗΣΕΩΝ – ΑΠΑΝΤΗΣΕΩΝ ΣΕ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ (5)

ΘΕΜΑΤΑ ΤΕΛΩΝ ΚΑΙ ΕΙΔΙΚΩΝ ΦΟΡΟΛΟΓΙΩΝ

Αρμόδια υπηρεσία της Γ.Δ.Φ.Δ. της Α.Α.Δ.Ε.: Διεύθυνση Εφαρμογής Έμμεσης Φορολογίας –  Τμήμα Β’ - Τελών και Ειδικών Φορολογιών (Τ. & Ε.Φ.)

Τηλ. επικοινωνίας για παροχή διευκρινίσεων: 210-3642570, 3644781, 3602480

Τελευταία ενημέρωση: 18/07/2018

Α. ΦΟΡΟΣ ΔΙΑΜΟΝΗΣ

Με τις διατάξεις του άρθρου 53 του ν. 4389/2016 (Α’ 94), όπως ισχύει, επιβάλλεται  από 1.1.2018, υπέρ του Δημοσίου φόρος διαμονής σε κύρια ξενοδοχειακά καταλύματα της υποπερ. αα’ της περ. α’ της παρ. 2 του άρθρου 1 του ν. 4276/2014 (Α΄155) και σε ενοικιαζόμενα επιπλωμένα δωμάτια - διαμερίσματα της υποπερ. γγ΄ της περ. β΄ της παρ. 2 του ίδιου ως άνω άρθρου και νόμου, ο οποίος  βαρύνει τον διαμένοντα που έκανε χρήση αυτών. Ο φόρος επιβάλλεται ανά ημερήσια χρήση του κάθε δωματίουδιαμερίσματος, ως εξής:

α) στα ξενοδοχεία: αα) 1-2 αστέρων  0,50 € ββ) 3 αστέρων  1,50 € γγ) 4 αστέρων  3,00 €

δδ) 5 αστέρων  4,00 €, και

β) στα ενοικιαζόμενα επιπλωμένα δωμάτια – διαμερίσματα: 0,50 €.

Ο φόρος αυτός επιβάλλεται από τις ως άνω επιχειρήσεις  με την έκδοση «ειδικού στοιχείου – απόδειξης είσπραξης φόρου διαμονής», το οποίο εκδίδεται πάντοτε προς τον χρήστη του δωματίου ή του διαμερίσματος, μετά την διαμονή του σε αυτό και πριν την αναχώρησή του.

Ο φόρος αποδίδεται από τις ως άνω επιχειρήσεις στη Φορολογική Διοίκηση με μηνιαίες δηλώσεις, οι οποίες υποβάλλονται μέχρι την τελευταία ημέρα του επόμενου μήνα από αυτόν της έκδοσης του «ειδικού στοιχείου – απόδειξης είσπραξης φόρου διαμονής». 

Σχετικές με το θέμα αυτό είναι η αριθ. ΠΟΛ 1015/2018 (Β’ 308, ΑΔΑ: 7ΥΕΤ46ΜΡ3Ζ-ΒΚΧ) Απόφαση του Διοικητή της Α.Α.Δ.Ε. και η αριθ.ΠΟΛ. 1064/2018 (ΑΔΑ: ΩΖ3Η46ΜΠ3Ζ-4ΟΥ) εγκύκλιος του ίδιου.

Β. ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΟ ΤΕΛΟΣ ΠΛΑΣΤΙΚΗΣ ΣΑΚΟΥΛΑΣ

Τέλος Πλαστικής Σακούλας Μεταφορών

Με τις διατάξεις του  άρθρου 6 του ν. 4496/2017 (Α’ 170) τροποποιούνται οι διατάξεις του ν. 2939/2001  (Α’ 179) και επιβάλλεται στους καταναλωτές η καταβολή περιβαλλοντικού τέλους, ανά τεμάχιο λεπτής πλαστικής σακούλας μεταφοράς, με εξαίρεση τις πολύ λεπτές πλαστικές σακούλες μεταφοράς της παραγράφου 27 του άρθρου 2 και τις βιοαποδομήσιμες (ή βιοαποικοδομήσιμες)/λιπασματοποιήσιμες πλαστικές σακούλες μεταφοράς της παραγράφου 29 του ίδιου άρθρου. 

Το τέλος ορίζεται από την 1η Ιανουαρίου του 2018 στα τρία (3) λεπτά και από την 1η Ιανουαρίου 2019 στα επτά (7) λεπτά. Το ποσό του περιβαλλοντικού τέλους αναγράφεται με τρόπο διακριτό και ευανάγνωστο στα παραστατικά πώλησης προ του ΦΠΑ. 

Το περιβαλλοντικό τέλος έχει ανταποδοτικό χαρακτήρα και τα έσοδα από αυτό αποτελούν δημόσιο έσοδο, το οποίο εισπράττεται από την Α.Α.Δ.Ε. και στη συνέχεια αποδίδεται υπέρ του Ε.Ο.ΑΝ.

Οδηγίες για την αναγραφή του επιβαλλόμενου, στη διάθεση λεπτών πλαστικών σακουλών, περιβαλλοντικού τέλους επί των εκδιδόμενων παραστατικών πωλήσεων έχουν δοθεί με την αριθ. ΠΟΛ

1211/2017 (ΑΔΑ: 6ΨΡ146ΜΠ3Ζ-ΔΘΕ εγκύκλιο του Διοικητή της Α.Α.Δ.Ε. και με την αριθ. ΠΟΛ 1091/2018 (Β’ 1846, ΑΔΑ: Ω42Μ46ΜΠ3Ζ-ΓΒΘ) Απόφαση του ίδιου καθορίστηκε ο τύπος και το περιεχόμενο της δήλωσης απόδοσης του τέλους, καθώς και της διαδικασίας επιβολής και απόδοσης αυτού.

 

Γ. ΤΕΛΗ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΙΚΗΣ ΤΗΛΕΟΡΑΣΗΣ

Με τις διατάξεις του άρθρου 54 του ν. 4389/2016, επιβλήθηκε,  αναλογικό τέλος δέκα της εκατό (10%), στη συνδρομητική τηλεόραση υπέρ του Δημοσίου, το οποίο βαρύνει τους συνδρομητές των επιχειρήσεων παροχής υπηρεσιών συνδρομητικής τηλεόρασης. 

Το τέλος αυτό επιβάλλεται επί κάθε μηνιαίου λογαριασμού, που εκδίδεται από 1.6.2016, κάθε σύνδεσης σε συνδρομητική τηλεόραση και  υπολογίζεται ως ποσοστό  επί του συνολικού μηνιαίου λογαριασμού, περιλαμβανομένου και του πάγιου τέλους που εισπράττεται υπέρ της επιχείρησης, προ του φόρου προστιθέμενης αξίας. Εάν ο λογαριασμός εκδίδεται για περισσότερους μήνες, επιβάλλονται τόσα τέλη όσα και οι μήνες.

Το τέλος  εισπράττεται από τις επιχειρήσεις παροχής υπηρεσιών συνδρομητικής τηλεόρασης και αποδίδεται στη Φορολογική Διοίκηση με μηνιαίες δηλώσεις που υποβάλλονται μέχρι το τέλος του μεθεπόμενου μήνα από την έκδοση κάθε λογαριασμού, ανεξάρτητα από τον χρόνο της εξόφλησης του λογαριασμού.  

Σχετικές με το θέμα αυτό είναι η αριθ.  ΠΟΛ 1085/2016  (Β’ 2167, ΑΔΑ: 72Ν6Η-4ΙΦ)  Απόφαση του Γενικού Γραμματέα Δημοσίων Εσόδων και η αριθ.  ΠΟΛ 1086/2016 (ΑΔΑ: 78Υ2Η-Κ90)  εγκύκλιος του ίδιου.

Δ. ΤΕΛΗ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΩΝ ΣΤΑΘΕΡΗΣ ΤΗΛΕΦΩΝΙΑΣ

Με τις διατάξεις του άρθρου 55 του ν. 4389/2016, επιβλήθηκε αναλογικό τέλος πέντε τοις εκατό (5%) στη σταθερή τηλεφωνία υπέρ του Δημοσίου, το οποίο βαρύνει τους συνδρομητές των επιχειρήσεων παροχής υπηρεσιών σταθερής τηλεφωνίας. 

Το τέλος αυτό επιβάλλεται επί κάθε μηνιαίου λογαριασμού που εκδίδεται από 1.1.2017, κάθε σύνδεσης σταθερής τηλεφωνίας με πρόσβαση σε υπηρεσίες φωνής ή /και ευρυζωνικής πρόσβασης (internet) και  υπολογίζεται ως ποσοστό  επί του συνολικού μηνιαίου λογαριασμού, περιλαμβανομένου και του παγίου τέλους που εισπράττεται υπέρ της επιχείρησης, προ του φόρου προστιθέμενης αξίας. Εάν ο λογαριασμός εκδίδεται για περισσότερους μήνες, επιβάλλονται τόσα τέλη όσα και οι μήνες.

Το τέλος  εισπράττουν οι επιχειρήσεις παροχής υπηρεσιών σταθερής τηλεφωνίας από τους συνδρομητές και το αποδίδουν στη Φορολογική Διοίκηση με μηνιαίες δηλώσεις που υποβάλλονται μέχρι το τέλος του μεθεπόμενου μήνα από την έκδοση κάθε λογαριασμού, ανεξάρτητα από τον χρόνο της εξόφλησης του λογαριασμού.   

Σχετικές με το θέμα αυτό είναι η αριθ. ΠΟΛ.1184/2016 (Β’ 4087, ΑΔΑ: 6ΠΦ3Η-4ΣΡ) Απόφαση του Γενικού Γραμματέα Δημοσίων Εσόδων και οι εγκύκλιοι με αριθ. ΠΟΛ.1091/2016 (ΑΔΑ: 646ΙΗ-ΣΤΖ) του Γενικού Γραμματέα Δημοσίων Εσόδων και αριθ. ΠΟΛ.1067/2017 (ΑΔΑ: ΩΦΧ0Η-ΙΜ6)  του ίδιου.

 

Ε. ΘΕΜΑΤΑ ΦΟΡΟΥ ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΗΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ

Κατάργηση του Φόρου Συγκέντρωσης Κεφαλαίων κατά τη σύσταση εταιρειών.

Με τις διατάξεις της υποπαραγράφου ΣΤ.22 της παρ. ΣΤ’. του άρθρου πρώτου του Κεφαλαίου Α΄ του ν. 4254/2014 (Α’ 85), δεν επιβάλλεται φόρος συγκέντρωσης κεφαλαίων, σύμφωνα με τα άρθρα 17 έως 31 του ν. 1676/1986 (Α’ 204), κατά τη σύσταση των υποκείμενων προσώπων στον φόρο αυτό. 

Επιπλέον, όπως γίνεται δεκτό από τη θεωρία του εμπορικού δικαίου, κατά τη «μετατροπή» της ατομικής επιχείρησης σε κεφαλαιουχική εταιρεία γίνεται εισφορά εις είδος του ενεργητικού και παθητικού της ατομικής επιχείρησης σε νεοϊδρυόμενο νομικό πρόσωπο. Επομένως, διευκρινίζεται ότι κατά τη «μετατροπή» ατομικής επιχείρησης σε κεφαλαιουχική εταιρία δεν επιβάλλεται φόρος συγκέντρωσης κεφαλαίου, κατ΄ εφαρμογή των οριζομένων στις προαναφερθείσες διατάξεις του ν. 4254/2014, από τον χρόνο έναρξης ισχύος του νόμου αυτού, διότι η μετατροπή εν προκειμένω διενεργείται με σύσταση εταιρείας και όχι με μεταβολή του νομικού τύπου υφιστάμενης εταιρείας.

ΣΤ. ΘΕΜΑΤΑ ΦΟΡΟΥ ΑΣΦΑΛΙΣΤΡΩΝ

α) Με τις διατάξεις του άρθρου 29 του ν. 3492/2006 (Α’ 210), μετονομάστηκε σε «φόρο ασφαλίστρων» ο μέχρι τότε επιβαλλόμενος φόρος κύκλου εργασιών στις ασφαλιστικές επιχειρήσεις, με τις ίδιες προϋποθέσεις και για τις ίδιες συναλλαγές, με τη διατήρηση των ισχυουσών, τότε, απαλλαγών. (Σχετ. ΠΟΛ.1126/25-10-2006 εγκύκλιος της Διεύθυνσης Τελών & Ειδικών Φορολογιών της Γενικής Διεύθυνσης Φορολογίας της Γενικής Γραμματείας Φορολογικών & Τελωνειακών Θεμάτων του Υπουργείου Οικονομίας και Οικονομικών). 

β) Με τις διατάξεις της παρ. 3 του άρθρου 1 του ν. 4334/2015 (Α’ 80) ρυθμίστηκαν θέματα φόρου ασφαλίστρων και ειδικότερα: βα) ορίστηκε συντελεστής 15% επί των ασφαλίστρων των λοιπών κλάδων, πλην του κλάδου πυρός και ζωής, για τους οποίους διατηρούνται οι ισχύοντες συντελεστές (20% επί των ασφαλίστρων κλάδου πυρός και 4% επί των ασφαλίστρων κλάδου ζωής) και ββ) καταργήθηκαν οι απαλλαγές από τον φόρο ασφαλίστρων της παρ. 5 του άρθρου 29 του ν. 3492/2006 (Α΄ 210), καθώς και οι απαλλαγές από τον φόρο κύκλου εργασιών στις ασφαλιστικές επιχειρήσεις, που επιβαλλόταν με τις διατάξεις της παρ. 2 του άρθρου 14 του α.ν. 1524/1950 (Α΄ 246) ο οποίος κυρώθηκε με τις διατάξεις του άρθρου πρώτου του ν. 1620/1951 (Α΄ 2). Εξαιρετικά, διατηρείται η απαλλαγή από τον φόρο ασφαλίστρων για τα καταβαλλόμενα  ασφάλιστρα ζωής, εφόσον τα συναπτόμενα συμβόλαια είναι διάρκειας τουλάχιστον δέκα (10) ετών.

Σχετική με το θέμα αυτό είναι η  αριθ. ΠΟΛ 1028/2017 (ΑΔΑ: ΨΚ2ΝΗ-Ψ96) εγκύκλιος του Διοικητή της Α.Α.Δ.Ε.

 

Ζ. ΘΕΜΑΤΑ ΤΕΛΩΝ ΧΑΡΤΟΣΗΜΟΥ

1.  Βεβαιώσεις, πιστοποιητικά, αντίγραφα, κ.τ.λ.

       Οι βεβαιώσεις, τα πιστοποιητικά, καθώς και τα αντίγραφα και τα αποσπάσματα εγγράφων, τόσο αυτά που εκδίδονται από την υπηρεσία, όσο και αυτά που προσκομίζονται σ’ αυτή δεν υπόκεινται σε τέλος χαρτοσήμου. Επίσης, δεν υπόκειται σε τέλος χαρτοσήμου η κύρωση του γνησίου της υπογραφής.

       

2.  Μισθώματα ακινήτων.

      Τα μισθώματα των ακινήτων υπόκεινται σε τέλος χαρτοσήμου, που μαζί με την εισφορά υπέρ ΟΓΑ ανέρχεται σε ποσοστό 3,6%. Το τέλος αυτό οφείλεται σε κάθε περίπτωση ακόμα κι αν ο ιδιοκτήτης είναι κάτοικος εξωτερικού. Το θέμα του βάρους του ανωτέρου τέλους καθορίζεται βάσει συμφωνίας των συμβαλλομένων (ιδιοκτήτη και ενοικιαστή). Εάν δεν υπάρχει συμφωνία το τέλος βαρύνει τον ιδιοκτήτη και ενοικιαστή εξ ημισείας. Όταν ο ένας απαλλάσσεται από τα τέλη χαρτοσήμου, αυτά βαρύνουν εξ ολοκλήρου τον αντισυμβαλλόμενο.

      Τα τέλη χαρτοσήμου συμβεβαιώνονται και συνεισπράττονται με τον φόρο εισοδήματος, που αναλογεί στο εισόδημα από οικοδομές, σύμφωνα με την ακολουθούμενη για τον φόρο αυτό διαδικασία.

       Εξαιρετικά, από 1-1-2007 έως 31-12-2007, στα μισθώματα των κατοικιών, γενικά και σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 4 του άρθρου 3 του ν. 3522/2006 (Α’ 276), το τέλος χαρτοσήμου από 3,6% (με την εισφορά υπέρ ΟΓΑ) μειώνεται στο 1,8% (με την εισφορά υπέρ ΟΓΑ) και από 1/1/2008 αυτό καταργείται. Στα μισθώματα των επαγγελματικών χώρων, γραφείων, γηπέδων, αποθηκών, κ.λ.π. το τέλος χαρτοσήμου δεν αλλάζει, παραμένει δηλ. στο 3,6% (με την εισφορά υπέρ ΟΓΑ).

3.  Καταβολή αναλογικού τέλους χαρτοσήμου επί μισθωμάτων ακινήτων στις περιπτώσεις που εκμισθωτές τυγχάνουν οι Ιερές Μονές του Αγίου Όρους.

Με την παράγραφο 3 του άρθρου 22 του ν. 4283/2014 (Α΄ 189), θεσπίστηκαν διευκολύνσεις και απαλλαγές από φορολογικές υποχρεώσεις για τις Ιερές Μονές του Αγίου Όρους. Ειδικότερα, η περίπτωση β’ της παραγράφου 3 ορίζει τους μισθωτές ως υποχρέους για την απόδοση των τελών χαρτοσήμου μισθωμάτων από ακίνητα, όπου εκμισθώτριες τυγχάνουν οι Ιερές Μονές του Αγίου Όρους.

Μέχρι την τροποποίηση του εντύπου δήλωσης φορολογίας εισοδήματος φυσικών και νομικών προσώπων, ώστε ειδικά για μισθώσεις ακινήτων, όπου εκμισθωτές τυγχάνουν οι Ιερές Μονές του Αγίου Όρους, το τέλος χαρτοσήμου να αποδίδεται μέσω της δήλωσης εισοδήματος του μισθωτή, η απόδοση του φόρου από τον μισθωτή θα πραγματοποιείται χειρόγραφα στις Δημόσιες Οικονομικές Υπηρεσίες (Δ.Ο.Υ.). Η παραλαβή θα γίνεται από το υποσύστημα Εσόδων και θα βεβαιώνεται Χαρτόσημο και ΟΓΑ Χαρτοσήμου στον Α.Φ.Μ. του μισθωτή του ακινήτου. Η καταβολή γίνεται μέχρι τη λήξη της προθεσμίας υποβολής της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος φυσικών ή νομικών προσώπων, κατά περίπτωση.

4.  Εργολαβικές συμβάσεις.  

       Με τις διατάξεις του άρθρου 1 του ν. 3427/2005 (Α’ 312), που ισχύει από 1/1/2006, τα εργολαβικά προσύμφωνα ανέγερσης οικοδομής με το σύστημα της αντιπαροχής ποσοστών οικοπέδου που η άδεια οικοδομής εκδίδεται μετά από την 1/1/2006, ανήκουν στο πεδίο του Φ.Π.Α.

        Με τις διατάξεις του άρθρου 26 του ν. 3522/2006 (Α’ 276) διευκρινίζεται ότι για τα παραπάνω εργολαβικά, όταν αυτά καταρτίζονται μετά από την 1/1/2006, αλλά η άδεια οικοδομής έχει εκδοθεί  πριν από την ημερομηνία αυτή, δηλαδή μέχρι 31-12-2005, εξακολουθούν να υπάγονται στα τέλη χαρτοσήμου.

 

5.  Συμβάσεις Χρησιδανείου

Από τη διάταξη του άρθρου 810 Α.Κ. προκύπτει ότι το χρησιδάνειο καταρτίζεται με σύμβαση μεταξύ του χρήστη και του χρησάμενου, η οποία δεν υπόκειται σε κανένα τύπο και μπορεί να συνάγεται και σιωπηρώς από πράξεις των συμβαλλομένων και με την οποία ο πρώτος παραχωρεί χωρίς αντάλλαγμα τη χρήση πράγματος στον δεύτερο, ο οποίος αναλαμβάνει την υποχρέωση να το επιστρέψει μετά τη λήξη αυτής. Υπολογισμός Χαρτοσήμου, 3.6% (ή 2.4%) Χ αξία αγαθού Χ (έτη δανείου / 20, με max 8/10) – {παρ. 5 του αρθ. 15 του ν.δ. 118/1973- Α’ 202}. Η σύμβαση χρησιδανείου χαρτοσημαίνεται εντός πέντε (5) ημερών από  τη σύνταξή της.

                 

6.  Εισφορές εταίρων Αστικής μη-κερδοσκοπικής Εταιρείας 

Εισφορές εταίρων μη-κερδοσκοπικής εταιρείας του Αστικού Κώδικα, υπόκεινται σε τέλη χαρτοσήμου

3.6%, σύμφωνα με τις γενικές διατάξεις (παρ. 3 του άρθρου 13 του Π.Δ. 28/28/7/1931 «Περί Κώδικος των  Νόμων περί Τελών Χαρτοσήμου» – Κ.Ν.Τ.Χ.). Εξαιρούνται της επιβολής τελών χαρτοσήμου τα καταστατικά σωματείων ή συνεταιρισμών μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα και οι τροποποιήσεις τους (παρ. ιγ’ του άρθρου 20 του Κ.Ν.Τ.Χ.).

7.  Πληρωμή συνδρομών

Οι αποδείξεις πληρωμής δικαιωμάτων εγγραφής ή συνδρομών των μελών των σωματείων, συλλόγων ή άλλων ενώσεων και οργανισμών υπόκεινται σε αναλογικό τέλος 1.2% (παρ. 2 του αρθρου 30 του ν.δ. 60/1946 – Α’ 257), ενώ συνδρομές/δικαιώματα εγγραφής που εισπράττουν πρόσωπα, τα οποία έχουν την ιδιότητα του Νομικού Προσώπου Δημοσίου Δικαίου, από τα μέλη τους, υπόκεινται σε τέλος χαρτοσήμου 2.4% (παρ. 1 του άρθρου 10 του ν. 187/1943 – Α’ 156). Εξαιρούνται της επιβολής τελών χαρτοσήμου: 

α) οι περιπτώσεις που αναφέρονται ατην  παρ. α’  του άρθρου 20 του Κ.Ν.Τ.Χ., 

β) οι αποδείξεις πληρωμής δικαιωμάτων εγγραφής ή συνδρομών των μελών εργατοϋπαλληλικών 

σωματείων  και  ενώσεων (παρ. 9 του άρθρου 47 του ν. 1249/1982-Α’ 43) και

γ) οι αποδείξεις πληρωμής δικαιωμάτων εγγραφής ή συνδρομών των μελών των  θρησκευτικών, εθνωφελών, κοινωφελών και φιλανθρωπικών σωματείων ή συλλόγων και των συνδρομών υπέρ Ιερών Ναών (άρθρο 13 του ν.δ. 3717/1957 - Α’239) 

 

8. Κατάργηση τελών χαρτοσήμου. 

α) Καταργήθηκαν από 1-1-2002 τα τέλη χαρτοσήμου που επιβάλλονταν στις κατωτέρω περιπτώσεις:

      αα) στις εξοφλήσεις κάθε είδους αποδοχών από μίσθωση εργασίας για  απασχόληση με οποιαδήποτε μορφή και οπωσδήποτε αμειβόμενη, περιλαμβανομένων και των εκτός έδρας αποζημιώσεων ή εξόδων κίνησης,

       αβ) στις εξοφλήσεις κάθε είδους αμοιβών για απασχόληση με οποιαδήποτε νομική σχέση που δημιουργεί δεσμούς εξάρτησης ως προς τους όρους απασχόλησης ή την αμοιβή και συνεπάγεται την ευθύνη του εργοδότη, περιλαμβανομένων και των εκτός έδρας αποζημιώσεων ή εξόδων κίνησης, 

      αγ) στις εξοφλήσεις κάθε είδους συντάξεων και ασφαλιστικών παροχών ή βοηθημάτων που

καταβάλλονται στους δικαιούχους από τον οικείο φορέα ή ασφαλιστικό οργανισμό,

      αδ) στις εξοφλήσεις αποζημιώσεων από εργατικό ατύχημα ή λόγω λύσης της σχέσης εργασίας,        αε) στις συναλλαγματικές και στα γραμμάτια σε διαταγή και στους τόκους που απορρέουν από αυτές,       αστ) στις βεβαιώσεις που χορηγούνται από τις Δημόσιες Οικονομικές Υπηρεσίες (Δ.Ο.Υ.) για την

υποβολή δήλωσης έναρξης εργασιών ή μεταβολής εργασιών. 

β) Καταργήθηκε η αξία της υπεύθυνης δήλωσης που προβλέπεται από τις διατάξεις της

παραγράφου 1 του άρθρου 8 του ν. 1599/1986 (Α’ 75). 

 Η δήλωση αυτή συντάσσεται πλέον σε απλό χαρτί στο οποίο αναγράφονται τα στοιχεία που προβλέπονται από την αριθ. ΔΙΑΔΠ/Α1/18368/25-9-2002 (Β’ 1276) απόφαση του Υπουργού Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης. Τα έντυπα της υπεύθυνης δήλωσης και της αίτησης - υπεύθυνης δήλωσης διατίθενται στους ενδιαφερομένους από τις δημόσιες αρχές, για θέματα αρμοδιότητάς τους (παρ. 1 και 2). Επίσης, τα ανωτέρω έντυπα μπορεί να διατίθενται στους ενδιαφερομένους και μέσω διαδικτύου (παρ. 9). 

γ) Κατάργηση τέλους χαρτοσήμου ασφαλιστικών πράξεων.

Με τις διατάξεις του άρθρου 20 του ν. 3091/2002 (Α’ 330) καταργήθηκε, από την 1-1-2003, το τέλος χαρτοσήμου που επιβαλλόταν στις αποδείξεις πληρωμής αποζημιώσεων που καταβάλλονται από ασφαλιστικές εταιρείες για ασφαλίσεις κάθε φύσης, καθώς και στους συμβιβασμούς που αφορούν στις αποζημιώσεις αυτές.    

Με τις διατάξεις της παρ. 10 του άρθρου 71 του ν. 3746/2009 (Α΄ 27), καταργήθηκε από 1-1-2009, το τέλος χαρτοσήμου που επιβαλλόταν στις αποδείξεις πληρωμής ασφαλίστρων για κλάδους ασφαλίσεων ζωής και κατά ζημιών, στις αποδείξεις πληρωμής εξαγορών ασφαλιστηρίων ζωής και στους τυχόν απορρέοντες από ασφαλιστικές αποζημιώσεις τόκους.

δ) Κατάργηση τέλους χαρτοσήμου επί ορισμένων συμβάσεων δανείου. 

δα) Με τις διατάξεις της παρ. 14 του άρθρου 20 του ν. 3227/2004 (Α’ 31) καταργήθηκε, από 6 Φεβρουαρίου 2004, το τέλος χαρτοσήμου που επιβαλλόταν για τις συμβάσεις δανείων που χορηγεί ο Ο.Ε.Κ. στους δικαιούχους του και στους τόκους που απορρέουν από αυτά. 

 δβ) Mε τις διατάξεις της παρ. 1 του άρθρου 18 του ν. 3470/2006 (Α’ 132) καταργείται το τέλος χαρτοσήμου στα δάνεια που χορηγούνται από το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων, στους τόκους και στα παρεπόμενα σύμφωνα αυτών. Η κατάργηση ισχύει από 28-6-2006, ημερομηνία δημοσίευσης του νόμου και στη συνέχεια με τις διατάξεις της παρ. 5 του άρθρου 25 του ν. 3867/2010 (Α΄ 128) επεκτείνεται η εφαρμογή της παρ. 1 του άρθρου 18 του ν. 3470/2006 (Α’ 132), από την έναρξη ισχύος του νόμου αυτού και στα δάνεια που έχουν χορηγηθεί από το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων μέχρι 27-6-2006.

ε) Κατάργηση τέλους χαρτοσήμου επί των καθαρών κερδών των Ο.Ε., Ε.Ε. και Ε.Π.Ε.     

Με τις διατάξεις του άρθρου 22 του ν. 3296/2004 (Α’ 253) καταργείται, από 1-1-2005, το τέλος χαρτοσήμου 1% που επιβαλλόταν στα καθαρά κέρδη των ομόρρυθμων, ετερόρρυθμων και περιορισμένης ευθύνης εταιρειών, των κερδοσκοπικών συνεταιρισμών, των κοινοπραξιών, των αστικών εταιρειών και κοινωνιών αστικού δικαίου που ασκούν επιχείρηση και αφορούν στη διαχειριστική περίοδο που αρχίζει από 1-1-2005 και μετά.   

9.      Χρόνος υποβολής δήλωσης και απόδοσης τελών χαρτοσήμου επί δανείων κινούμενων ως τρεχούμενων δοσοληπτικών λογαριασμών

Tα οφειλόμενα τέλη χαρτοσήμου επί δανείων κινούμενων ως τρεχούμενων δοσοληπτικών λογαριασμών καταβάλλονται εμπρόθεσμα έως τη λήξη του πρώτου δεκαπενθημέρου που έπεται της λήξης της προθεσμίας που προβλέπεται στην παράγραφο 3 του άρθρου 6 του ν. 4308/2014 (Α’ 251) (και της τυχόν χορηγηθείσας παρατάσεως αυτής), ανεξάρτητα από το εάν ο υπόχρεος εξαντλήσει ή όχι την προθεσμία αυτή για την κατάρτιση των χρηματοοικονομικών καταστάσεων της περιόδου (σχετ. ΠΟΛ.1035/2017 – ΑΔΑ: 7Σ4ΦΗ - ΠΙΓ).

Παράδειγμα: Ημεδαπό νομικό πρόσωπο ή νομική οντότητα με φορολογικό έτος που λήγει την 31-12-2016, ολοκληρώνει την κατάρτιση των χρηματοοικονομικών καταστάσεων οποτεδήποτε μέχρι την 30-06-2017. Η καταληκτική ημερομηνία εμπρόθεσμης απόδοσης των τελών χαρτοσήμου στην περίπτωση αυτή θα είναι το αργότερο μέχρι την 15-07-2017.

10.  Τέλη χαρτοσήμου στις προκαταβολές μισθών εργαζομένων

Στην περίπτωση προκαταβολών μισθών που συμψηφίζονται εφάπαξ και μέσα στον ίδιο μήνα με τον μισθό των υπαλλήλων, δεν θεωρείται ότι υφίσταται δανειακή σχέση μεταξύ του εργοδότη και των υπαλλήλων. Στην περίπτωση, ωστόσο, όπου προκαταβολές μισθών εξοφλούνται δια μηνιαίων κρατήσεων από τις αποδοχές των υπαλλήλων, υφίσταται δανειακή σχέση κατά την έννοια του άρθρου 806 του Αστικού Κώδικα και υπόκειται σε τέλη χαρτοσήμου 3% ή 2% (πλέον εισφοράς υπέρ ΟΓΑ 20% επ’ αυτού), κατά τις διακρίσεις των άρθρων 13§1.α και 15§1.α. του Κώδικα Τελών Χαρτοσήμου.

11.  Παραγραφή Τελών Χαρτοσήμου

α) τα τέλη για έγγραφα που δεν έχουν χαρτοσημανθεί ή έχουν χαρτοσημανθεί ελλιπώς, 

β) Την παραγραφή της αξίωσης των φορολογουμένων για επιστροφή αχρεωστήτως καταβληθέντων τελών χαρτοσήμου.

Για την πρώτη περίπτωση ελλείψει ειδικής διάταξης πριν την εφαρμογή του ν. 4174/2013 (Α’ 170), ίσχυε η προβλεπόμενη από τις γενικές διατάξεις του Α.Κ. 20ετής παραγραφή. Από 1/1/2014 και μετά, όπου εφαρμόζεται ο ν. 4174/2013, ισχύει η 5ετής παραγραφή του άρθρου 36 του νόμου αυτού. 

Σχετικά με το θέμα της παραγραφής της αξίωσης των φορολογουμένων για επιστροφή αχρεωστήτως καταβληθέντων τελών χαρτοσήμου, εφαρμόζονται οι εκάστοτε ισχύουσες διατάξεις του Δημοσίου Λογιστικού και του Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας. Αίτημα επιστροφής φόρου για απαίτηση κατά του Δημοσίου που παραγράφηκε, δεν μπορεί να ικανοποιηθεί σε καμία περίπτωση. Σύμφωνα με τις διατάξεις του Δημόσιου Λογιστικού, «η κατά του Δημοσίου απαίτηση προς επιστροφή αχρεωστήτως ή παρά το νόμο καταβληθέντος σ` αυτό χρηματικού ποσού παραγράφεται μετά τρία (3) έτη, από την καταβολή» και επιπλέον «με την υποβολή στην αρμόδια δημόσια αρχή αίτησης για την πληρωμή της απαίτησης, οπότε η παραγραφή αρχίζει εκ νέου από τη χρονολογία που φέρει η έγγραφη απάντηση του διατάκτη ή της αρμόδιας για την πληρωμή της απαίτησης αρχής. Αν η αρμόδια δημόσια αρχή δεν απαντήσει, η παραγραφή αρχίζει μετά πάροδο έξι (6) μηνών από τη χρονολογία υποβολής της αίτησης. Υποβολή δεύτερης αίτησης δεν διακόπτει εκ νέου την παραγραφή.»  (άρθρο 90 επ. του ν. 2362/1995 – Α’ 247 και άρθρο 140 επ. του ν. 4270/2014 - Α΄143, όπως ισχύει.)

Για τις χρήσεις που δεν εφαρμόζεται ο Κώδικας Φορολογικής Διαδικασίας (χρήσεις πριν την 1-1-2014), εξακολουθεί  να εφαρμόζεται το Δημόσιο Λογιστικό.

12. Μη επιβολή προληπτικών - διασφαλιστικών  μέτρων της παρ. 5 του άρθρου 46 του ν.

4174/2013 (Κ.Φ.Δ.), στις περιπτώσεις οφειλών από τέλη χαρτοσήμου

Τα τέλη χαρτοσήμου δεν θεωρούνται φόροι παρακρατούμενοι ή επιρριπτόμενοι, ανεξάρτητα από τον τρόπο βεβαίωσης και καταβολής αυτών (βλ. αριθ. ΠΟΛ 1317/1997 εγκύκλιο). Επομένως, κατά την έννοια της διαπίστωσης της μη απόδοσης ή της ανακριβούς απόδοσης, κ.λ.π., για την επιβολή των προληπτικών ή διασφαλιστικών του δημοσίου συμφέροντος μέτρων, σύμφωνα με τα οριζόμεναστην παράγραφο 5 του άρθρου 46 του Κ.Φ.Δ., δεν περιλαμβάνονται τα τέλη χαρτοσήμου.